Draaiboek: Natuurbelevingsactiviteit - Natuur Spelenderwijs Brussel Mogelijkheid 1: Eén tegen allen Bijlage: spelfiches natuurbelevingsspel ‘één tegen allen’ Materiaal: (zie fiches) - Spelfiches en chronometer Materiaal voor activiteiten: klei, 2 borden en 1 kommetje, loeppotjes, touw (natuurlijk), rasp, balletjes, 2 fluohesjes, fototoestel, 2 kleine potjes, vergrootglas, 5 vlagjes, pen en papieren kaartje (x5) Voorbereiding: - Print de opdrachten en foto’s recto verso uit (printerinstelling: binden aan korte zijde) en lamineer indien je denkt dat dit spel meermaals gespeeld zal worden. Voorzie het nodige materiaal. Verken het terrein. Maak op basis van de mogelijkheden op het terrein een selectie aan opdrachten. Hang de opdrachten uit aan een wasdraad op het terrein. Werkvorm: spel Doelstellingen: - Kinderen ervaren natuurrijk spel op een positieve manier. Kinderen zijn creatief bezig met natuurmaterialen. Kinderen kunnen de tijd die ze nodig hebben voor een voor hen bekende bezigheid realistisch schatten. Kinderen kunnen in een kleine groep voor een welomschreven opdracht een taakverdeling en planning in de tijd opmaken. Tijdsduur: 1u30min Verloop activiteit: Eenmaal de opdrachten uithangen, kan je het spel uitleggen. Speluitleg: 10 min Deze natuurbelevingsactiviteit is gebaseerd op het spel ‘één tegen allen’. Dit betekent dat de groep uitgedaagd wordt om een aantal opdrachten binnen een welbepaalde tijd te volbrengen. Eenmaal een activiteit werd afgewerkt (en gecontroleerd) mag ze worden verwijderd. Indien de groep tijdig alle activiteiten afwerkt, kunnen zij een tegenprestatie vragen aan de uitdagers. Hetzelfde geldt ook andersom. De beschikbare tijd en de tegenprestatie worden vooraf afgesproken. Tegenprestatie: 2 min De tegenprestatie moet een soort ‘opdracht’ zijn die vooraf in onderlinge overeenkomst wordt afgesproken. Een voorbeeld: Winnen de kinderen, dan moeten de begeleiders 3 minuten lang ‘boomhangen’. Winnen de begeleiders, dan moeten de kinderen allemaal samen 3 minuten ‘van de grond zijn’. Activiteiten: 60min De activiteiten worden 1 voor 1 overlopen en verduidelijkt met de foto’s op de achterzijde. Het materiaal dat nodig is bij bepaalde activiteiten wordt getoond en klaargelegd. Soms staat er een max. aantal deelnemers op een activiteitenfiche. Uiteraard moeten de kinderen zich hieraan houden. o 1 minuut stilte - Met de groep 1 volledige minuut stil zijn! Met deze opdracht beginnen we allemaal samen. o Kamp bouwen - Dieren hebben beschutting nodig, maar ook wij moeten ons beschermen in de natuur! Bouw een kamp waar je op z’n minst met 5 kinderen in kan. - Tip: werk hier niet met meer dan 3 tegelijk aan, wissel af! o Blotevoetenpad - Welke ondergrond is leuk om met jouw blote voeten op te lopen? Denk bijvoorbeeld aan gras, zand, aarde, takjes, gladde stenen, water, houtsnippers, dennennaalden, afgevallen bladeren, touw,… - Verzamel het materiaal waarmee je het parcours wil maken. Alles wat los op de grond ligt, mag je gebruiken. - Stippel een blotevoetenpad uit met minstens 5 verschillende ondergronden. o 15 kriebeldiertjes - Neem een loeppotje en een blaadje. - Ga op zoek naar een insect, een pissebed, een spin, een worm, een slakje of een ander kriebeldiertje. Je vindt heel wat kriebeldiertjes onder stenen of boomstammen, in het gras… - Laat het diertje op jouw blaadje kruipen. - Steek jouw blaadje in het loeppotje, zo ben je zeker dat je geen armen of benen afbreekt =) o 2 natuurkapsels - Ben jij je oude kapsel beu en mag het een beetje groener zijn? Ga op zoek naar takjes, mos, bloemen, vruchten of blaadjes in de natuur. Schik, vlecht of drapeer het natuurlijk materiaal in iemands haar. - Maak 2 verschillende natuurkapsels. o Streekgerecht - Nodig: 2 borden, 1 kommetje en natuurmaterialen - Maak 1 maaltijd klaar met wat je vindt in de natuur. - De maaltijd bestaat uit: soep, hoofdgerecht en dessert (pannekoeken, ijsje, taart...). - Presenteer de maaltijd op een aantrekkelijke manier. o Camouflage - Nodig: natuurmaterialen, rasp, touw,… - Sommige dieren zie je bijna niet zitten op hun takje of in het gras. Kan jij je ook camoufleren zodat je onherkenbaar wordt? Camoufleer jezelf of laat je camoufleren tot wanneer je helemaal opgaat in de natuur. o Land van de lilliputters - Nodig: natuurmaterialen, klei of modder... - In de natuur leven niet enkel mensen en dieren. Er leven ook heel wat kleine wezentjes. Lilliputters noemen we ze, omdat ze zo onnoemelijk klein zijn. Lilliputters zijn er van alle slag: lieflijke feeën, charmante elfjes, nimfjes. Maar ook boosaardige trollen, gemene toverkollen, vogelheksen, kabouters… Wie woont waar? Zoek hun wereld en bouw die verder uit. Gebruik evenveel fantasie als de lilliputters zelf. Zoek of bouw een huisje, maak wezentjes, tafeltjes, stoeltjes… o o o o o o o o o o Ballenbaan - Nodig: enkele balletjes, een helling, natuurmateriaal - Wist je dat je niet veel nodig hebt om een ballenbaan te maken? Zoek wat takjes, maak een gootje en laat de bal maar rollen! Slakkenrace - Nodig: slak, verschillende blaadjes, een zelfgemaakt parcours - Welkom op het wereldkampioenschap slakkenspurt! Zoek 2 slakken, geef ze een naam, stippel een parcours uit (ongeveer 20 cm) en laat de slakken tegen elkaar racen. Wie zal winnen denk je? Succes! Vrij spel - Nodig: 2 fluohesjes - Tijdens dit spel zijn er steeds 2 kinderen die niet verplicht zijn om aan één van de opdrachten te werken. Ze zijn vrij om natuurbelevingsactiviteiten te doen naar keuze. Ze mogen in bomen klauteren, van de heuvels rollen, languit in het gras liggen en nog veel meer... - Let op: De fluohesjes worden regelmatig doorgegeven (bijv. om de 5 à 10 min) + blijf op het terrein! Land art - 1 natuurlijk kunstwerk, iedereen werkt mee! - Wist je dat je met de natuur ook echte kunst kan maken? En dat je met de hele groep samen aan één kunstwerk kan werken? Iemand geeft de aanzet, een ander werkt verder. - Je kan takken gebruiken, blaadjes, vruchten uit het bos, mos, steentjes enz. Natuurportret - Nodig: een fototoestel, natuurmaterialen, touw - Sommige dingen zijn zo mooi dat je ze zou willen inkaderen! Maak een kadertje met natuurmaterialen, hang het ergens op en trek foto’s van de allermooiste plekjes. - Een ander ideetje: maak een natuurkadertje en maak portretten van jouw vriendjes. Speuren naar sporen - Materiaal: vergrootglas en 5 vlagjes - Op zoek naar 5 sporen (of meer)! Kan je raden welk diertje of wezentje hier is langsgeweest? 5 verschillende blaadjes - Deze opdracht is niet moeilijk! Kijk goed rond en ga op zoek naar 5 verschillende bomen. Verzamel van elke boom één blaadje. - Tip: kijk goed naar de vorm, de nerven en de rand van het blad. Om het onderscheid tussen verschillende bomen te zien, kan je ook naar de schors kijken! Natuurparfum - Nodig: 2 potjes, welriekende of stinkende natuur - Hiervoor heb je een goede neus nodig. Ga op zoek in de natuur naar planten, takjes, bladeren van bomen, aarde, mos met een speciale geur. Je maakt 2 parfums. Eentje dat heel lekker ruikt en een ander dat stinkt. Boomklimmen - Nodig: een goede klimboom, mooi weer - Wat denk je? Ziet die boom er stevig genoeg uit om jou en jouw vriendjes te kunnen dragen? Zijn er genoeg takken om je aan vast te houden? Dan wagen we een kans! Voorzichtig klimmen we de boom in. Natuurmuziek - Ga op zoek naar materialen in de natuur waarmee je muziek kan maken. Denk aan takken, schors, holle boomstammen, stenen enz. - Maak jouw eigen muziekinstrument en vorm samen met enkele andere kinderen een orkest. o o o Takkenril - Nodig: snoeihout, takken, stevige palen (dikke takken), grondboor of spade - Je kan op verschillende manieren een takkenril maken. Je kan ervoor kiezen om de takken tussen de palen te stapelen, of om ze ertussen te weven. Een takkenril is eigenlijk de perfecte woonplaats voor dieren. Denk maar aan het winterkoninkje, allerlei kriebeldiertjes, vlinders, paddenstoelen of egeltjes. Touwenparcours - Nodig: touw, blinddoeken - Er wordt een touw gespannen tussen verschillende bomen of struiken (over beken, langs hellingen of door de modder). Kan jij het touw geblinddoekt volgen? Wees voorzichtig dat je nergens tegen loopt! - Tip: te gemakkelijk voor jou? Probeer het dan eens zonder schoenen! Joker (x 2) - In te zetten naar keuze. - Tijdens het spel mogen ze 1 activiteit kiezen die ze niet willen/kunnen uitvoeren, hiervoor zetten ze hun joker in. - Als beloning voor een ‘goed uitgevoerde activiteit’ krijgen ze eventueel (afh. van beschikbare tijd) nog een extra joker. Extra opdrachten: (optioneel) - Bij elk fluitsignaal moet iedereen ‘boomhangen’ (of van de grond zijn). - Verzin een verhaaltje of een leven voor één van de kriebeldiertjes die je vond. - Verzamel zoveel mogelijk kleuren met dingen uit de natuur. - Maak een kompas. Je kan een windroos maken door naar de stand van de zon te kijken, het mos op de bomen te onderzoeken… Zoek takken en maak jouw eigen kompas met natuurmaterialen. Na de activiteit: Wie heeft het gehaald? De tegenprestatie wordt uitgevoerd. Mogelijkheid 2: opeenvolging van activiteiten (niet competitief) Je kan er ook voor kiezen om de opdrachten niet tegen de tijd te spelen, maar gedeeltelijk achtereenvolgens. Je maakt een selectie aan opdrachten (in functie van de locatie en de doelgroep). De begeleider overloopt de opdrachten (geeft extra uitleg) en hangt de fiches aan de waslijn. Je begint met 1 minuut stilte. Dit doe je met de hele groep. Hierna volgt de uitleg van de ‘kamp bouwen’-fiche, aan deze activiteit zullen constant een drietal kinderen werken. Ze wisselen elkaar af bij elke opdrachtenwissel. Vervolgens selecteer je telkens 2 (verschillende) activiteiten om parallel te doen. De kinderen kiezen zelf aan welke activiteit ze werken. Je zorgt ervoor dat wanneer een aantal kinderen vroeger klaar zijn met de ene activiteit ze nog kunnen aansluiten bij de andere. Je spreekt een signaal af waarop de kinderen verzamelen. Dan starten 2 nieuwe activiteiten. Je geeft telkens nog een klein beetje uitleg.