Agressieve non-Hodgkinlymfomen

Agressief non-Hodgkin lymfoom
Case report
Mels Hoogendoorn
Hematon lymfklierkankerdag
13 september 2014
Mels Hoogendoorn
Marinus van Reymerswaele - Geldwisselaar en zijn vrouw - 1539
83 x 97 cm - Museo del Prado, Madrid
Opbouw presentatie
• voorbeeld patient
• globaal overzicht non-Hodgkin lymfoom
• behandeling & nieuwste ontwikkeling in
specifieke subtypen:
- Grootcellig B-cel NHL (DLBCL)
- Mantelcellymfoom
- T-cel NHL
• toxiciteit van behandeling
Voorbeeld patient
Vrouw 53 jaar
• pijn achter de oogkas
• opgezette klier in de hals
• steeds verstopte neus
• persisterende koorts, antibiotica helpt niet
• eten smaakt niet, valt af
anamnese
klin. chemie
fysisch ond.
histopath.
Diagnose?
markertypering
mol. gen.
kweek
PET/CT
serologie
endoscopie
crista
cyt./histo
PET-CT apparaat
PET
CT
• positron emission
tomography
• computed tomography
• γ-stralen
• X-stralen
• metabolisme
• anatomie
Groot proces bijholte links
Tevens locoregionale klieren links submandibulair doch ook rechts hoogjugulair
Meerwaarde over CT : niet-vergrote halsklieren rechts zijn actief
PET aankleuring in lymfoom
•
•
•
•
•
•
•
•
Hodgkin lymfoom
Diffuus grootcellig NHL
Mantel cel lymfoom
Follicular lymfoom
M Kahler
Marginal zone B cel lymfoom (MALT)
Small lymfocytic lymfoom (2)
Perifeer T cell lymfoom
98 %
100 %
100 %
98 %
85 %
67 %
58 %
40 %
Agressief
indolent
meestal agressief
NHL PA onderzoek
In NL: 3000 patienten / jaar
belangrijkste maligne lymfomen
Lymfoom
Frequentie
Biologisch gedrag
Diffuus grootcellig Blymfoom
35%
Agressief
Mantelcel lymfoom
5-10%
Agressief
T cel lymfoom
10%
Agressief (meestal)
Folliculair lymfoom
25%
Indolent (meestal)
Hodgkin
5%
Agressief
prognostische factoren
• Ann Arbor stadiering
- st I:
een lymfoom lokalisatie
- st II:
twee of meer lymfoom lokalisaties aan een zijde
diafragma
- st III:
lymfklierstations beiden zijden diafragma
- st IV:
diffuus / gedissemineerd
• IPI
•
•
•
•
•
All patients (0-5)
Stage (III,IV)
Age (> 60 yr)
LDH (> UNL)
Extra-nodal (> 1)
Performance (2-4)
NHL agressief
1/3
2/3
Lokale ziekte
Stadium I-II
Gedissimineerd
Stadium III-IV
Agressief non-Hodgkin
Diffuus grootcellig NHL
DLBCL
Case report
Mels Hoogendoorn
NHL agressief DLBCL
•
•
•
•
•
incidentie neemt toe met de leeftijd
kan zich buiten lymfklieren presenteren
behandeling is in opzet curatief
behandeling CHOP chemotherapie + rituximab
diagnostiek:
– Typische immunofenotype: CD20+, CD45+ en CD3–
– Cytogenetica /FISH: t(14;18), bcl-2; bcl-6, bcl-1,
c-myc rearrangements
– Gene Expression Profile testing- research setting
NHL agressief DLBCL
• Nu standaard R-CHOP
Coiffier B, NEJM 2002
Nieuwste ontwikkelingen NHL algemeen
• Tijdens diagnostisch traject patienten met mindere prognose
identificeren
• Bendamustine, werkzame chemotherapie met minder toxiciteit
• Targeted therapie met
monoclonale middelen zoals rituximab
ofatumumab
obinutuzumab
brentuximab
gericht tegen intracellulaire processen zoals
ibrutinib
idelalisib
2008 WHO Classificatie - DLBCL subtypes met
prognostische waarde










Primary mediastinal DLBCL
DLBCL-NOS with GCB-cell like profile
DLBCL-NOS with ABC-cell like profile
ALK+ DLBCL
Plasmablastic DLBCL
Intravascular DLBCL
Primary effusion large cell lymphoma
DLBCL arising in HHV8 associated MC D
Primary DLBCL of the CNS
Primary cutaneous DLBCL, leg type
astle
Nieuwe targeted agents
Bortezomib
Fostamatinib
Ibrutinib
Idelalisib
Navitoclax
EZH2 remmer
Bevacizumab
Lenalidomide
NFkB
Syk
BTK
PI3K
BCL2
EZH2
VEGF
Angiogenese
DLBCLABC/ MCL
DLBCLABC / MCL
DLBCLABC
DLBCLGCB
DLBCLGCB
Stromal-2
Stromal-2,
DLBCLABC /MCL
21-03-2013
Myc functies
21-03-2013
R-CHOP en myc rearrangement
245 pat DLBCL
35 (14%) met MYC
rearrangements
19 hadden ook t(14;18) bcl2+
3 ook BCL6+
7 “triple hit”
Dus meeste (29/35)
myc+ DH/TH
Barrans, JCO 2010
DLBCL plannen HOVON 130?
• bij diagnose vaststellen subtype
ABC vs GCB
wel / geen Myc
• randomiseren op subtype
R-CHOP vs R2-CHOP
R2 = rituximab + lenalidomide
Waarom participeren in trials?
Perspectief patient
•
•
•
•
Therapie vlgs laatste inzichten
Intensieve monitoring / follow-up
Toegang tot nog niet geregistreerde medicatie
Bijdrage leveren aan verbetering therapieen
Waarom participeren in trials?
Perspectief specialist
• Specialistische kennis up to date
• Mogelijkheid met nieuwe middelen te werken
• “Player in the field”
- uitstraling naar de regio
- gesprekspartner landelijk / academisch
- publicaties / presentaties
- verdere ontwikkeling therapieen
• Mglheid elke patient met hematologische ziekte trial
aan te bieden
Waarom participeren in trials?
Friesland
HemoBase als EPD
RTX onderhoud
n=3
Verdeling van inclusie over Friese ziekenhuizen:
Leeuwarden: 80, Sneek: 24, Drachten: 28, Heerenveen: 23, Dokkum: 1
Cumulative survival (fraction)
Resultaat: Overall Survival
- Mediane follow-up: 40 maanden
- 2-jaarsoverleving: 75%
- 5-jaarsoverleving: 63%
Months
Comorbiditeiten bij patiënten met CCI≥2
N=25
%
Diabetes mellitus
9
36
Perifeer vaatlijden
8
32
Chronische longaandoening
7
28
Andere tumor
7
28
Myocardinfarct
6
24
Hartfalen
4
16
Cerebrovasculair lijden
4
16
Bindweefselziekte
3
12
Nierfalen matig / ernstig
1
4
Leukemie
1
4
CCI<2
CCI≥2
p=0,01
CCI<2
CCI≥2
131
25
73
8
47
6
23
2
5
0
DLBCL in patienten > 75 jaar
• 103 patienten gediagnostiseerd met DLBCL
Search HemoBase
DLBCL + >75 year + Jan 2005 - Dec 2011
115 patiënten
Exclusie
7 Cutane DLBCL
1 Mantelcel lymfoom
2 Burkitt lymfoom
1 Richterse transformatie
1 recidief ziekte
103 patienten
Resultaten
103
patienten
80
chemotherapie
10 alternatieve
R-therapie
9
radiotherapie
70 R-CHOP
39 complete
behandeling
12
palliatieve zorg
2
overig
Results – survival
Agressief non-Hodgkin
Mantelcellymfoom
Case report
Mels Hoogendoorn
Mantelcellymfoom
• lymfoom neigt tot recidiveren
• behandeling jonge patient cf HOVON 75
Hoge dosis CT
Upfront autologe SCT
NHL bendamustine
“an open-label, multicentre, randomised, phase 3 non-inferiority trial”
Non-hodgkin lymfoom
Exclusiecriteria
Inclusiecriteria
– ≥ 18 jaar
– ernstige cardiale ziekte
– eerdere maligniteit
– inadequate lever-,
nier- of cardiale functie
– HIV of hepatitis B
– WHO performance status ≤ 2
– niet eerder behandeld
– stadium III of IV
– histologisch bewezen MCL
of indolent non-Hodgkin (etc)
Relatief exclusiecriterium
– <65 jaar (liever
stamceltranspantatie)
Randomisatie
Bendamustine
CHOP-21
(max 6 cycli van 4 weken)
(max 6 cycli, interval 3 weken)
dag 1 Rituximab
dag 1 Rituximab
Rummel et all, Lancet 2013
NHL bendamustine
Rummel et all, Lancet 2013
Ibrutinib achtergrond
• BCR-activatie
– proliferatie, adhesie en
overleving van het Bcellymfoom
o.i.v. B-celgeassocieerde
tyrosine kinases.
• Ibrutinib remt BTK.
• Fase I studie:
Ibrutinib verlaagde
tumormassa in
mantelcellymfoom
(MCL).
• Geschatte mediane responsduur 17.5 mnd
• 95% betrouwbaarheidsinterval = 15.8 mnd – nog niet bereikt
Mantelcellymfoom ontwikkelingen
• ibrutinib binnenkort geregistreerd voor recidief
• nu internationale studie via Jansen Cilag
SHINE studie 1e lijn behandeling met
R-bendamustine-ibrutinib
• bij jongeren nog autoTx nodig in nieuwe tijdperk?
N ENG J MED 367;6 August 9, 2012
Treatment of older patients with mantle-cell lymphoma. Kluin-Nelemans et al. N Engl J Med 367;6 August 9, 2012
Mantelcellymfoom ouderen HOVON 119
Mantelcellymfoom ouderen HOVON 119
Agressief non-Hodgkin
T cel lymfoom
Case report
Mels Hoogendoorn
T cel lymfomen algemeen
•
•
•
•
•
zeer diverse groep
meestal st II-IV
meestal slechtere prognose dan B-cel NHL
sterke kans op terugkeer ziekte na therapie
relatief weinig studies door
zeldzaamheid ziektebeeld
diversiteit ziektebeeld
T cel lymfomen ontwikkelingen
• therapie jongeren
6x CHOP / CHOEP – 14 + autoSCT
• therapie ouderen
6x CHOP
• nu wel monoclonale behandeling mogelijk
anti-CD30 brentuximab; veelbelovend
plaatsbepaling nog niet helder
Toxiciteit
Case report
Mels Hoogendoorn
Directe toxiciteit chemotherapie
Algemeen
misselijkheid tegenwoordig goed te behandelen
vergrote kans op infecties tijdens kuren
Bij non-Hodgkin lymfoom
R-CHOP chemokuren
• altijd volledig haarverlies
niet bij R-CVP!
• bij rituximab (Mabthera) allergische reactie
• tintelingen vingers door beschadiging zenuwuiteinde
• grotere kans infecties bij kuren
Late toxiciteit moeheid
Onderzoek bij 824 NHL patienten in Nederland
Wat kun je doen als patient?
• Gevarieerd en gezond eten
• Blijven bewegen
• Delen en praten met naasten en omgeving
17-09-2014
62