advies Staatstoezicht op de Mijnen

Staatstoezicht op de Mijnen
Winningsplan
Groningen 2013:
advies Staatstoezicht
op de Mijnen
KNAW-MINISYMPOSIUM
AARDGASWINNING EN AARDBEVINGEN
IN GRONINGEN
Amsterdam
27 maart 2014
1
Waar gaat het over?
Staatstoezicht op de Mijnen
1. Intro – Staatstoezicht op de Mijnen
2. Ontwikkeling seismische activiteit in Groningen
3. Advies van SodM over het winningsplan
2
Staatstoezicht op de Mijnen
Staatstoezicht op de Mijnen
Missie:
“Het zeker stellen dat de mijnbouw en
het transport van gas op een
maatschappelijk verantwoorde wijze
worden uitgevoerd”
Status:
• Onafhankelijk inspectie- en
adviesorgaan
• Rapporteert aan EZ, SZW en I&M
3
Doorsnede Groningen
Staatstoezicht op de Mijnen
Bron: NAM (winningsplan 2013)
4
Productie, compactie
en seismiciteit
Staatstoezicht op de Mijnen
Oorspronkelijke
situatie
Gasproductie
5
Drukverlaging
Samendrukking
gesteente
Bodemdaling
Spanningsverandering
Seismiciteit
De wereld voor 2012
• Alleen kans op kleine bevingen
• Situatie is semi stationair (de partitiecoefficient is dan constant)
• Maximaal verwachte beving 3,9 [ eerder 3,3 (1993) en 3,0 (1990) ]
• Geen structurele schade bij 3,9
• Maatschappelijk acceptabel gezien belang gaswinning/opslag
• Bevestigd door uitspraak RvS t.a.v. opslagvergunning Bergermeer
6
Staatstoezicht op de Mijnen
Ontwikkeling seismiciteit in Groningen
1. Locatie epicentra in ruimte en tijd
2. Ontwikkeling frequentie en magnitude in de tijd
7
Aardbevingen Groningen
8
Staatstoezicht op de Mijnen
Staatstoezicht op de Mijnen
Groningen seismiciteit
3,5<≤3,5
M ≤ 2,5
3M≤<≤
M3M
<<
3,5
2,5
≤M
<1,5
3 ≤ 1,5
M≤ M3<≤3,5
M
M
< 2,5
2 < 1,5
3,5 ≤ 3,5
M ≤3
23≤ M2
<≤2,5
M <≤2M <M
2,5
140
120
aantal bevingen
100
80
60
40
20
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
0
jaar
9
Historie seismiciteit
10
11
annual production
annual seismcity
1-7-2011
1-7-2009
1-7-2007
1-7-2005
1-7-2003
1-7-2001
1-7-1999
1-7-1997
1-7-1995
1-7-1993
1-7-1991
1-7-1989
Annual number of events M>=1.5
Annual production (BCM/yr)
Link met productie?
60
50
40
30
20
10
0
Adviezen SodM
Staatstoezicht op de Mijnen
 Januari 2013: advies SodM:
o Zo veel en zo snel als realistisch mogelijk de gasproductie
reduceren
o Er moet een nieuw winningsplan komen, met



Berekening van het veiligheidsrisico
Maatregelen om meer en sterkere aardbevingen te voorkomen
Maatregelen om schade zoveel mogelijk te beperken
 December 2013: nieuw winningsplan van NAM
 Januari 2014: advies SodM over nieuw winningsplan NAM
12
Groningen seismiciteit
Toekomst (NAM)
NAM studies: energie die bij de bevingen vrijkomt zal toenemen
Totaal jaarlijks seismisch moment (Nm)
1E+17
1E+16
1E+15
1E+14
1E+13
1E+12
1990
2010
2030
2050
jaar
13
2070
2090
Seismisch risico
• Groepsrisico (maatschappelijk risico):
het risico op grotere aantallen slachtoffers
• Plaatsgebonden risico (voor aardbevingen Lokaal Persoonlijk Risico):
het jaarlijkse risico dat een individu op een bepaalde locatie loopt
Daarnaast wordt Individueel Risico gebruikt:
Het gemiddelde risico op overlijden dat een specifiek individu, dat in een
gebied woont dat blootgesteld staat aan een dreiging, of een bepaald
levenspatroon volgt waardoor deze aan de gevolgen van een dreiging wordt
blootgesteld. (Dit is vergelijkbaar met bv. het risico op overlijden in het verkeer.)
Bij aardbevingen vormt het zwaar beschadigen en instorten van gebouwen het
grootste risico voor individuen. Echter ook risico ten gevolge van secundaire oorzaken
zoals bv. het doorbreken dijken.
14
Groepsrisico’s
15
Risico zit in de staart
Instortende huizen ->
P50
P90
P98
P99,8
Eurocode 8
Curve voor het meest
kwetsbare gebouwtype:
"niet-versterkte bakstenen
huizen van voor 1920"
16
Seismisch risico 2013-2016
Groepsrisico
Aantal slachtoffers
17
Seismisch risico 2013-2016
Lokaal Persoonlijk Risico
LPR meest kwetsbare type
huizen (URM):
10-5-10-4 per jaar
URM=
• 90% huizen binnen
15 km van Huizinge
• 77% huizen boven
het hele gasveld
18
Seismisch risico 2013-2016
Staatstoezicht op de Mijnen
Aanpak risicoanalyse SodM
•
•
Internationale standaardmethodiek voor natuurlijke seismiciteit gebruikt
Berekeningen beoordeeld door het RIVM:
“Correct uitgevoerd en geven een goed beeld.”
Conclusie risicoanalyse SodM
•
•
19
Veiligheidsrisico's zijn hoog, vergelijkbaar met overstromingsrisico's
Veiligheidsrisico verlagen door zowél:
beperken van productie waardoor het jaarlijkse aantal en de sterkte van
de bevingen wordt teruggedrongen (oorzaak)
huizen preventief te versterken (gevolg)
Effect ingreep productie
Marktvraag
20
Winningsplan NAM
30 BCM/jaar met insluiting
Effect ingreep productie
Marktvraag
21
TNO model
30 BCM/jaar met insluiting
Partitie coëfficiënt
Bron: Technische bijlage
NAM (winningsplan 2013)
22
Effect ingreep productie:
achtergrond kamerbrief
Staatstoezicht op de Mijnen
Ministerie van Economische Zaken
Illustratie van effect
kabinetsbesluit op de
kans op aardbevingen
23
Advies SodM
Staatstoezicht op de Mijnen
• Noodmaatregel: vijf clusters rondom Loppersum 100% sluiten voor
tenminste 3 jaar
• Nieuw NAM winningsplan op basis van state-of-the-art modellen
en parameters
• Risico’s zorgvuldig en correct doorrekenen voor het héle
Groninger veld
• Beheersing veiligheidsrisico belangrijkste factor in NAM
productiefilosofie
• Meet- en regelprotocol om seismisch risico binnen acceptabele
grenzen te krijgen en houden (hand aan de kraan)
24
Ontwerpbesluit Minister
Staatstoezicht op de Mijnen
• Loppersum clusters: 3 BCM/jaar voor periode van 3 jaar
• Gasproductieniveau voor jaren 2014, 2015 en 2016:
maximaal 42,5, 42,5 en 40 BCM/jaar
• Aanpassing winningsplan op basis van afspraken met NAM
• NAM moet op korte termijn (6 maanden) de risico’s voor het hele
Groninger veld zorgvuldig en correct doorrekenen,
• Op basis van deze uitkomsten bepalen hoe de gasproductie over het
hele veld verdeeld kan worden
25
Staatstoezicht op de Mijnen
Einde
26
Risicobeheersing
27

Download Report