Presentatie SodM

Staatstoezicht op de Mijnen
Veilige
gaswinning
in Groningen
Staatstoezicht op de Mijnen
Avondseminar KIVI
Delft
3 maart 2014
1
Staatstoezicht op de Mijnen
Waar gaat het over?
1. Intro – Staatstoezicht op de Mijnen
2. Ontwikkeling seismische activiteit in Groningen
3. Advies van SodM over het winningsplan
2
Staatstoezicht op de Mijnen
Staatstoezicht op de Mijnen
Missie:
“Het zeker stellen dat de mijnbouw en
het transport van gas op een
maatschappelijk verantwoorde wijze
worden uitgevoerd”
Status:
• Onafhankelijk inspectie- en
adviesorgaan
• Rapporteert aan EZ, SZW en I&M
3
Staatstoezicht op de Mijnen
Ontwikkeling seismiciteit in Groningen
1. Locatie epicentra in ruimte en tijd
2. Ontwikkeling frequentie en magnitude in de tijd
4
Staatstoezicht op de Mijnen
Groningen seismiciteit:
3,5<≤3,5
M ≤ 2,5
3M≤<≤
M3M
<<
3,5
2,5
≤M
<1,5
3 ≤ 1,5
3,5 ≤ 3,5
M ≤3
M≤ M3<≤3,5
M
2,5
23≤ M2
<≤2,5
M
< 2,5
M <≤2M <M
2 < 1,5
140
120
aantal bevingen
100
80
60
40
20
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
20
13
0
jaar
5
Productie, compactie en
seismiciteit
Staatstoezicht op de Mijnen
Oorspronkelijke
situatie
Gasproductie
6
Drukverlaging
Samendrukking
gesteente
Bodemdaling
Spanningsverandering
Seismiciteit
Doorsnede Groningen veld
Staatstoezicht op de Mijnen
Bron: NAM (winningsplan 2013)
7
Staatstoezicht op de Mijnen
Adviezen Staatstoezicht op de Mijnen
•
Januari 2013: advies SodM:
Zo veel en zo snel als realistisch mogelijk de gasproductie reduceren
Er moet een nieuw winningsplan komen, met
»
- Berekening van het veiligheidsrisico
»
»
- Maatregelen om meer en sterkere aardbevingen te voorkomen
- Maatregelen om schade zoveel mogelijk te beperken
•
December 2013: nieuw winningsplan van NAM
•
Januari 2014: advies SodM over nieuw winningsplan NAM
8
Groningen seismiciteit:
toekomst
• De uitkomsten van de NAM studies voorspellen dat de hoeveelheid energie die jaarlijks bij
de bevingen vrijkomt de komende jaren alleen nog maar verder zal toenemen.
• De afgelopen jaren is er meer energie vrijgekomen dan de modellen verwachten.
9
Seismisch risico
In Nederlands risicobeleid twee benaderingen voor risico op overlijden:
Groepsrisico (maatschappelijk risico):
het risico op grotere aantallen slachtoffers
Plaatsgebonden risico (voor aardbevingen Lokaal Persoonlijk Risico):
het jaarlijkse risico dat een individu op een bepaalde locatie loopt
Daarnaast wordt voor het seismisch risico ook wel het Individueel Risico bepaald:
Het risico op overlijden dat een specifiek individu, dat in een gebied woont dat
blootgesteld staat aan een dreiging, of een bepaald levenspatroon volgt waardoor
deze aan de gevolgen van een dreiging wordt blootgesteld.
(Dit is vergelijkbaar met bv. het risico op overlijden in het verkeer.)
Bij aardbevingen vormt het zwaar beschadigen en instorten van gebouwen het grootste
risico voor individuen.
Echter ook risico ten gevolge van secundaire oorzaken zoals bv. het doorbreken dijken.
10
Seismisch risico 2013-2016
Groepsrisico
Aantal slachtoffers
11
Seismisch risico 2013-2016
12
Lokaal Persoonlijk Risico
Bijdrage grondversnellingen
aan risico
P50
P90
Instortende huizen ->
P98
risico juist in de staart
P99,8
Curve voor het meest
kwetsbare gebouwtype:
"niet-versterkte bakstenen
huizen van voor 1920"
Eurocode 8
13
Seismisch risico 2013-2016
Staatstoezicht op de Mijnen
Aanpak risicoanalyse SodM
•
•
Internationale standaardmethodiek voor natuurlijke seismiciteit gebruikt
Berekeningen beoordeeld door het RIVM:
“Correct uitgevoerd en geven een goed beeld.”
Conclusie risicoanalyse SodM
•
•
14
Veiligheidsrisico's zijn hoog, vergelijkbaar met overstromingsrisico's
Veiligheidsrisico verlagen door zowél:
beperken van productie waardoor het jaarlijkse aantal en de sterkte van
de bevingen wordt teruggedrongen (oorzaak)
huizen preventief te versterken (gevolg)
Effect ingreep productie
Marktvraag
15
Winningsplan
30 BCM/jaar met insluiting
Effect ingreep productie
Marktvraag
16
TNO model
30 BCM/jaar met insluiting
Conclusie modellen
Staatstoezicht op de Mijnen
Conclusie SodM analyse modellen
•
Er is meer aan het seismisch risico te doen, dan uit het winningsplan blijkt
•
TNO-model:
- sluiting 5 clusters rondom Loppersum wel effect in meest risicovol gebied
- meest effectieve maatregel om aardbevingen te voorkomen en te beperken
17
Advies
Staatstoezicht op de Mijnen
Advies SodM
•
Noodmaatregel: vijf clusters rondom Loppersum 100% sluiten voor tenminste 3
jaar
•
Nieuw NAM winningsplan op basis van state-of-the-art modellen en parameters
•
Risico’s zorgvuldig en correct doorrekenen voor het héle Groninger veld
•
Beheersing veiligheidsrisico belangrijkste factor in NAM productiefilosofie
•
Meet- en regelprotocol om seismisch risico binnen acceptabele grenzen te
krijgen en houden (hand aan de kraan)
18
Kernpunten
Staatstoezicht op de Mijnen
Kernpunten minister
19
•
Gasproductie Loppersum clusters:
3 BCM/jaar voor periode van 3 jaar
•
Gasproductieniveau voor jaren 2014, 2015 en 2016:
maximaal 42,5, 42,5 en 40 BCM/jaar
•
Aanpassing winningsplan op basis van afspraken met NAM
Aanbeveling SodM
Staatstoezicht op de Mijnen
Aanbeveling SodM:
20
•
NAM moet op korte termijn de risico’s voor het hele Groninger veld
zorgvuldig en correct doorrekenen,
•
Op basis van deze uitkomsten bepalen hoe de gasproductie over
het hele veld verdeeld kan worden.
Staatstoezicht op de Mijnen
Einde
21