Belanghebbenden - Bestuurszaken

Het Vlaams Jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan
2014 – 2019 (JKP)
Hoe werden belanghebbenden betrokken?
Projectplan
• Opdracht: welk resultaat?
• Participatieplan: gedragenheid op
verschillende niveaus
– in afwachting politieke keuzes
• Fasering en planning van de tussenresultaten
• Rollen: Stuurgroep, Planbureau,
projectteam, klankbordgroepen
– cf. participatieladder: wie beslist wanneer en
wat? Wie hakt knopen door?
Decretale basis
• §1. VR houdt rekening met behoeften en
mogelijkheden van kinderen en jongeren en de
jeugdsector
• §2. VR keurt JKP goed na inspraak van de jeugd
(…) tenminste:
– De jeugdsector
– Andere verenigingen voor of door kinderen en
jongeren
– Deskundigen inzake de jeugd
– Vertegenwoordigers van lokale en provinciale
besturen en de VGC
Andere belanghebbenden:
• Een netwerk van aanspreekpunten: van alle
departementen en agentschappen aangeduid
door VR. Taak: een bijdrage leveren ter
voorbereiding van het JKP (cf. decreet)
• Reflectiegroep J&Krbeleid: aanspreekpunten +
vertegenwoordigers ‘bovenbouw’ jeugd en KR
incl. KRC en Unicef + KeKi en JOP + NCRK =
klankbordgroep
• Afdeling Jeugd
• WG en LA bijdrage VO aan het regeerprogramma
• Bevoorrechte partners: Vlaamse Jeugdraad en
Kinderrechtencommissariaat
– VJR: adviesraad heeft als doel advies uit te
brengen over aangelegenheden die de jeugd
betreffen en vertegenwoordigen (cf. decreet):
formeel advies bij het eindproduct (ook formeel
advies strategische adviesraden)
– KRC: VR bezorgt tussentijds en eindrapport aan
VP en KRC (cf. decreet)
Draagvlak!!
• Systematisch bevragingen en
terugkoppelingen: in omgevingsanalyse,
selectie prioriteiten, werkgroepen, bij
consolidering doelstellingen, (bij uitwerken
acties, bij uitvoering en evaluatie)
• + Stuurgroep, Planbureau en Reflectiegroep
• + team, facilitatoren, interne
beleidsvergadering afdeling Jeugd
Mijlpalen
Telkens uitgebreide Reflectiegroep:
1. 17/5/2013: focusgroep omgevingsanalyse
2. 20/9/2013: Groteprioriteitendebat
3. 14/2/2014: vastzetten strategische doelen
4. 16/5/2014: akkoord over operationele doelstellingen +
aanzetten tot actie
5. Redactie voorontwerp JKP = voorstel doelstellingenkader
aan VR
6. 30/11/2015: doelstellingenkader op VR
7. 31/3/2015: actieplannen betrokken ministers
8. 15/7/2015: JKP wordt overhandigd aan VP
Omgevingsanalyse
= heel breed uitdagingen voor ki/jo in de huidige samenleving,
binnen alle mogelijke werkterreinen
Matrix:
• Vlaanderen in Actie + Europa 2020 strategie
• Jongerenpact2020 (groots inspraakproces in 2012, is
uitgemond in 10 concrete engagementen, ondertekend
door jongeren, ministers en maatschappelijke stakeholders)
• Europese & internationale kaders: EU-jeugdstrategie, VRK
(CO 2010 VN comité)
• JOP-monitor en Jeugdonderzoeksplatform
• Evaluatie VJP en VAK 2010-2014
= overzicht van
• Relevante beleidskaders
• Relevante trends, cijfers, onderzoeken
• Meningen van kinderen en jongeren
• Meningen van experten: jeugdwerkers,
kinderrechtenactoren, onderzoekers, ‘de
samenleving’, andere beleidsdomeinen
Groteprioriteitendebat
• Uitnodiging op naam naar Reflectiegroep,
jongerenambassadeurs , Vlaamse Jeugdraad en Living
Library, jeugdwerksector, vakbonden, een selectie van
maatschappelijke stakeholders
• Open uitnodiging voorbehouden vrije plaatsen: website,
videoboodschap…
• Online tool voor jongeren, met vragenlijst in eigen lay-out
• 100 stakeholders kiezen 10 prioritaire beleidsuitdagingen; 2
werkgroepen voor jongeren, andere 8 werkgroepen
gemengd
• Uitgedokterd selectieproces, externe en interne
facilitatoren, planbureau coördineert
• Ultieme keuze en formulering 10 prioritaire
uitdagingen: zeer consciëntieus door
Planbureau in overleg met facilitatoren
• Deelnemers werden systematisch
meegenomen in het vervolg van het proces:
– Online bevragingen
– Facebook
– Website afdeling jeugd
– Expliciete terugkoppelingen via mail
9 werkgroepen
• 4 categorieën mensen:
– Jongeren en hun vertegenwoordigers (o.a.
jeugdwerk en VJR) = iem. kinderrechtenveld
– Andere middenveldorganisaties (thematisch)
– Vlaamse, federale en lokale administraties
– Onderzoekers en experten
• Gefaciliteerd door afdeling Jeugd
Reflectiedag 14/2 over SD’s
• Voortraject:
– Gesprek commissie jeugdwerk , VJR, Cachet, PAJ,
Netwerk tegen Armoede
– Online survey document: bekendgemaakt via
website, nieuwsbrief, AllesoverJeugd.be,
Facebook;
– Expliciet aanwezigen en geïnteresseerden GPD
• Kern is Reflectiegroep + Planbureau +
facilitatoren
Horizontale toetsen
•
•
•
•
Armoede
Participatie
Duurzaamheid
Kinderrechten
Cf. Waarom participatie zo hoog in het vaandel
gedragen wordt:
• Het geloof in participatie als principe
• Maar ook vanuit kinderrechtenperspectief: -18 jarigen
hebben geen deel aan het democratisch proces en worden
dus eigenlijk niet betrokken in keuzes die hen nochtans wel
aanbelangen. Zie ook JoKER
Reflectiedag 16/5 over OD’s
• Voortraject:
– Open online bevraging
– Gerichte gesprekken met Cachet, Netwerk tegen
Armoede, PAJ, VJR, commissie jeugdwerk
• Reflectiegroep + Planbureau + volledige
werkgroepen + commissie jeugdwerk +
deelnemers GPD
• Werkgroepen krijgen het laatste woord
Voorontwerp JKP
• Werd bezorgd aan studiediensten
• Aan alle betrokkenen in het traject
• Nu: wachten op initiatief minister Gatz,
coördinerend minister jeugd- en
kinderrechtebeleid
Wat is belanghebbendenmanagement ?
Volgens IAVA
• Volgens IAVA
Belanghebbendenmanagement is het
proces waarbij de belangen van de
diverse (externe) belanghebbenden
mee worden afgewogen in de
strategieontwikkeling en –
implementatie.
Externe belanghebbenden zijn alle
partijen die worden beïnvloed door of
invloed uitoefenen op de activiteiten
van de organisatie, maar er formeel
geen deel van uitmaken.
•
•
Worden de doelstellingen van de organisatie beter behaald door (een mate van)
inspraak van belanghebbenden?
Leent de dienstverlening van onze organisatie zich voor (een mate van) inspraak van
belanghebbenden?
nee
ja
•
•
•
•
Geen (intensief)
belanghebbendenmanagement
Ben je als organisatie bereid om extra tijd, geld en middelen te investeren in het
betrekken van belanghebbenden?
Wegen deze investeringen/kosten op tegen de baten?
Kan je voldoende expertise vrijmaken of voorzien?
Zijn (voldoende) belanghebbenden vragende partij voor (meer) inspraak? Heb je hier
voldoende zekerheid van?
nee
Geen (intensief)
belanghebbendenmanagement
ja
Maak de business case op
8/10/2014
23
Waarom belanghebbenden betrekken?
• Belangrijk vooraleer je belanghebbenden betrekt is een scherp zicht op
“waarom” je dit doet
• Belanghebbenden betrekken betekent verwachtingen creëren,
als deze niet nagekomen worden of je niet goed weet wat je wil
bereiken is dit nefast voor de geloofwaardigheid van de entiteit
• Denk daarom in termen van een business case
– Wat is de meerwaarde (opbrengst) die je wil realiseren door
belanghebbenden te betrekken en hoe zal je dit zien
– Wanneer ben je tevreden over het betrekken van belanghebbenden in een
proces/project
– Wat zijn de risico’s om belanghebbenden niet te betrekken?
– Wat zijn verschillendende scenario’s met hun voor- en nadelen?
– Denk aan de noodzaak voor interne capaciteit in de organisatie
• Competentie/ervaring in het betrekken van belanghebbenden
• Tijd en geld in het betrekken van belanghebbenden
Leervragen
– hoe breng je al je belanghebbenden in kaart (bv
ifv invloed hebben of impact ondervinden)?
– hoe verhouden die zich tot je project (positief of
weerstand)?
– hoe ga je om met belanghebbenden die
weerstand vertonen?
– wie betrek je op welk moment?
Opmaken van krachtenveldanalyse
• Bepaal voor elke belanghebbende de
• Invloed/macht van een belanghebbende op het proces/de
doelstelling
• De interesse/het belang tov het proces/doelstelling
• Dit bepaalt hoe je de belanghebbende benadert
Belang
Laag
Invloed /
Macht
Hoog
Hoog Tevreden
houden
Kort op de bal
blijven
Laag
Geïnformeerd
houden
Monitoren
(minimale
inspanning)
Belanghebbenden?
Wie
zijn
dat
Interne belanghebbenden
Externe belanghebbenden
allemaal?
LeidingKabinet / minister
gevenden
Andere
overheidsdiensten
Vakorganisaties
Entiteit
Klanten /
Doelgroepen
Organisatieonderdelen
Leveranciers
Werknemers
Belangengroepen
8/10/2014
27
Participatie verschillende fases proces
de beleidscyclus
Voorbereiding
Uitvoering
Evaluatie
• Voorbereiding
Belanghebbenden worden betrokken bij een
omgevingsanalyse, leveren input voor het opmaken van
een beheersovereenkomst, opmaken ondernemingsplan, …
• Uitvoering
Belanghebbenden krijgen inbreng bij concrete projecten of
processen, dit kan zowel inhoudelijk als naar werkwijze
• Evaluatie
Belanghebbenden leveren feedback na of tijdens de
uitvoering
• Algemeen: hoe vroeger in het proces betrokken, hoe meer
draagvlak, hoe meer betrokkenheid MAAR OOK: hoe groter
de investering vanuit de organisatie
Kwaliteitscheck strategie
belanghebbendenmanagement
• Heb je een duidelijk antwoord op volgende vragen?
– Wat streef je na in verband met positieve effecten voor je
entiteit?
– Wat wil en kan je investeren als organisatie?
– Waarom wil je belanghebbenden in je organisatie meer
betrekken? Wie vooral, rond welke thema’s en wat wil je als
effect zien?
– Welke bestaande zaken wil je versterken en waarmee houd je dan
rekening?
– Wat zal het positieve effect zijn voor de gehele (werking van) de
organisatie?
– Hoe ver wil je gaan in het betrekken van belanghebbenden? (wat
is de bovengrens aan de hand van de participatieladder)
Waarom BHM in JKP?
• In jeugdsector staat participatie hoog
aangeschreven. Behoorlijk uitgewerkt systeem
van overlegstructuren
• ook niet-gesubsidieerde organisaties, andere
administraties, kinderen en jongeren zelf, de
maatschappij!
• We namen een risico (cf. los van de nieuwe
VR): we willen een zo groot mogelijk draagvlak
• Voor uitvoering: iedereen mee
verantwoordelijk
Leervragen die we ons zelf stelden
• Hoe ervoor zorgen dat we politiek overtuigen?
• Draagvlak binnen de eigen afdeling zijn we
kwijtgespeeld: hoe hadden we dit kunnen
vermijden?
• hoe dit traject omzetten naar een meer
consistent BHM voor de afdeling?
Gerda Van Roelen
Teamverantwoordelijke team Jeugd- en
kinderrechtenbeleid
Agentschap Sociaal-Cultureel Werk
voor Jeugd en Volwassenen
Afdeling Jeugd
Arenbergstraat 9 • 1000 Brussel
T 02 553 41 41 • 0473 92 56 34 • F 02 553 41 17
[email protected]
www.sociaalcultureel.be of www.jeugdbeleid.be