Workshop Welke combinaties?

6-2-2014
TAR’s:
Combinaties, Do’s & Don’ts
Congressponsoren
AstraZeneca
Bayer
BoehringerIngelheim
Pfizer/BMS
Rolf Veldkamp, cardioloog
Ravee Rambharose, kaderhuisarts HVZ
Aris Prins, apotheker
Indeling
•
Trombocytenaggregatie
•
Trombocytenaggregatieremmers (TAR’s)
–
Salicylaten
–
P2Y12 (ADP)-remmers
–
Dipyridamol
•
Combinaties
•
Do’s & don’ts
1
6-2-2014
Casus
•
Ontslagrecept
–
Clopidogrel 75mg
–
Acetylsalicylzuur 80mg
–
Acenocoumarol volgens trombosedienst
Trombocytenaggregatie
Volgende mechanismen
contact met subendotheliale lagen van een
beschadigde vaatwand (adhesie);
contact met het oppervlak van een trombus in
wording of een reeds gevormde trombus
(activering);
contact met geactiveerde trombocyten
(aggregatie).
2
6-2-2014
Trombocytenaggregatie




Trombocyten plakken aan subendothelische
structuur oa door vonwillebrandfactor
Adhesie leidt tot activering
Activering leidt tot vrijkomen Serotonine, ADP,
tromboxaan A2 dit leidt tot
fibrinogeenbruggen en to aggregatie
Aggregatiecomplex actief als receptor voor
fibrinogeen en de vonwillebrandfactor
3
6-2-2014
TAR’s (salicylaten) 1
•
Toepassing ter preventie van arteriële trombo-embolie
•
Indicaties (oa)
–
Na transient ischaemic attack (TIA) of cerebrovasculair accident
(CVA) indien intracerebrale bloedingen
–
Secundaire preventie na myocardinfarct
–
Acuut coronair syndroom
–
Secundaire preventie bij (in)stabiele angina pectoris
–
Percutane coronaire interventie, oa bij plaatsing van stent icm
clopidogrel
Carbasalaatcalcium vs
Acetylsalicylzuur
4
6-2-2014
TAR’S (salicylaten) 2
•
Carbasalaatcalcium vs Acetylsalicylzuur Carbasalaat 100mg =
acetylsalicylzuur 80mg
•
ASA genoemd
•
Remmen trombocytenaggregatie ca 10dg
•
Onderhoudsdosering 80mg per dag
•
Direct effect oplaaddosis 160mg
•
Cardiologie vaak oplaaddosis 240mg
Casus



Man 75 jaar, gebruikt ASA 80mg
Komt aan de balie met dikke wang en recept
van tandarts voor Brufen bruis zakje 600mg 3 x
daag 1
Wat doet u?
5
6-2-2014
TAR’S (salicylaten) 3
Interacties
•
•
Tipranavir kan de werking versterken
Ibuprofen remt de irreversibele
trombocytenaggregatie remmende werking
van ASA, en daarmee de tromboprofylactische
werking. Ibuprofen moet worden vermeden
Voorkeur naproxen!
Casus
•
•
•
•
Cliënt gebruikt acetylsalicylzuur 80mg
Na bezoek aan cardioloog omgezet naar
acenocoumarol
Na 6 weken gebruik acenocoumarol, recept
van huisarts met acetylsalicylzuur 80mg
Wat nu?
6
6-2-2014
TAR’S (salicylaten) 2
•
Acetylsalicylzuur versterkt het effect van de coumarinederivaten
–
Het verhoogt het bloedingsrisico
–
Geen beïnvloeding INR (trombosedienst kan niet bijsturen)
–
Acetylsalicylzuur heeft ulcerogeen effect
Winst van de combinatie alleen bij atriumfibrileren bij patiënten met
hartklepprothesen vastgesteld
P2Y12/ADP remmers
•
Clopidogrel (zie volgende sheet)
•
Prasugrel (Effient®)
•
Ticagrelor (Brilique ®)
7
6-2-2014
P2Y12/ADP remmers
Toepassing
•
Acuut coronair syndroom
–
Non-STEMI
–
STEMI
•
CABG
•
Percutane coronaire interventie
Vaak in combinatie met actylsalicylzuur
P2Y12/ADP remmers
Werking
•
•
•
Irreversibele remming van P2Y12-ADPreceptor
Remming ADP geïntroduceerde
trombocytenaggregatie
Binding fibrinogeen aan de GPIIb/IIIareceptoren op het oppervlak van trombocyten
oiv ADP wordt verminderd
8
6-2-2014
P2Y12/ADP remmers
Staken bij ingrepen?


Prasugrel & clopidogrel

Tandheelkundige ingrepen vaak niet nodig

In de meeste gevallen staken niet nodig

Indien wel noodzakelijk, 7 dagen voor de ingreep staken
Ticagrelor

Bij staken bestaat een hoger risico op bloedingen

Indien wel noodzakelijk, 7 dagen voor ingreep
Clopidogrel
•
Verschillende varianten:
–
Plavix ®
–
Iscover®
–
Vatoud®
–
Grepid®
–
Clopidogrel
9
6-2-2014
Clopidogrel
•
Verschillende (oplaad)doseringen bij
verschillende indicaties
•
In combinatie met maximaal 100mg ASA
•
Optimale behandelduur 12 maanden icm ASA
•
Sinds patentverloop gebruikt in de neurologie
ipv combinatie ASA & Dipyridamol
Prasugrel
<75 jaar
Oplaaddosis 60mg op dag 1
Vervolgens 10mg 1 x per dag
Bij 75< jaar of lich gewicht <60kg
Oplaaddosis 60mg dag 1
Vervolgens 5mg 1 x per dag
10
6-2-2014
Ticagrelor
•
•
Oplaaddosis 180mg dag 1
Daarna 2 x daags 90mg, eerste vervolgdosis
12 uur na oplaaddosis
•
Icm Asa 80mg
•
Vergeten dosis niet alsnog innemen
Ticagrelor
Opmerkelijke dingen
•
•
Vroegtijdige beëindiging, niet therapietrouw, kan resulteren in
een verhoogd risico op cardiovasculaire dood of
myocardinfarct als gevolg van de onderliggende ziekte
Benadruk therapietrouw, vroegtijdige beëindiging dient te
worden vermeden
11
6-2-2014
Ticagrelor
CYP3A4 substraat en P-glycoproteïne (P-gp)
Interacties
•
•
•
Rifamampicine  afname ticagrelor
Claritromycine, erytromycine, itraconazol, ketoconazol, lopinavir,
ritonavir en voriconazol  toemane ticagrelor
Simvastatine verhoogd risico op myopathie

Advies fabrikant simvastatine max 40mg icm ticagrelor
Dipyridamol


Reversibele remming trombocytenaggregatie
Remming fosfodiësterase, gevolg verhoging
cyclisch AMP en GMP in de trombocyt
12
6-2-2014
Dipyridamol
Toepassing

Secundaire preventie na TIA of CVA icm ASA


Vanwege (kosten)effectiviteit steeds meer vervangen door
clopidogrel single
IV als alternatief voor inspanningsonderzoek
Combinaties (Do's)
•
•
Clopidogrel icm coumarine (max 12 maanden)
Asa icm clopidogrel of prasugrel of ticagrelor
(max 12 maanden)
13
6-2-2014
Aandacht combinaties


Tripple therapie

Combinatie clopidogrel, ASA en coumarine

Indien geen duidelijk omschrijving van arts, navragen
ASA en coumarine

Tip controleer in AIS de hoeveelheid van deze combinaties

Vraag ze na en maak EPD melding

Geef bij staken een van beide middelen dit door aan
ketenpartners
Dont's

Ibuprofen (indometacine) icm ASA

DOAC icm


ASA

Clopidogrel, Prasugrel, Ticagrelor

coumarine
ASA bij AF
14
6-2-2014
Vragen
5-02-14
15