Marketing

Marketing,
verkoopstechnieken,
nieuwe technologieën
ten dienste van de
boekhouder-fiscalist!
Inleiding
Xavier SCHRAEPEN,
Ondervoorzitter BIBF
Focus “Conjunctuur en
key trends”
Geert GIELENS,
Chief Economist, Belfius
Conjunctuur & Key trends
November 2014
Geert Gielens
Chief economist
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Inhoud
Inleiding: het basis economisch systeem
Consumenten vertrouwen
Producenten vertrouwen
Uitvoer en Invoer
Besluit
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Inleiding
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Het basis-economisch systeem
Het basis economisch systeem is een cirkel die zelfversterkend kan
werken.
goederen
arbeid
werkgevers
gezinnen
loon
prijs
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Het basis-economisch systeem: lekken!
Het basis economisch systeem is een cirkel die zelfversterkend kan
werken. Maar er zijn wel een aantal lekken die het zelfversterkend
karakter ondermijnen.
import
goederen
buitenland
arbeid
Sparen
werkgevers
gezinnen
loon
prijs
overheid
Belastingen
Belastingen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Het basis-economisch systeem: lekken gedicht?
Het basis economisch systeem is een cirkel die zelfversterkend kan
werken. Maar er zijn wel een aantal lekken die het zelfversterkend
karakter ondermijnen. Gelukkig stroomt er ook geld in de kringloop
binnen.
import
goederen
buitenland
arbeid
Sparen
werkgevers
gezinnen
export
loon
prijs
Belastingen
overheid
Belastingen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Niet actieve
bevolking
Het basis-economisch systeem
Om de economie draaiende te houden:
Moeten voldoende gezinnen voldoende uitgeven
Moeten bedrijven zoveel mogelijk mensen te werk stellen ( investeren)
Moeten we meer exporteren dan we importeren
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Het basis economisch syteem: basiscijfers
PIB
Private Consumptie
OverheidsConsumptie
Investeringen
Export
Import
2013
2013
Q2 2014
in Mia €,
Prix 2011
% yoy change
(NBB)
% yoy change
(NBB)
369.4
0.30%
1.0%
195.8
92.3
73.7
325.7
-319.3
0.30%
1.10%
-2.20%
2.90%
1.80%
1.10%
0.10%
4.40%
3.50%
3.20%
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
belang
(approx)
+/- 53.0%
+/- 25.0%
+/- 20. 0%
+/- 88. 0%
+/- -86. 0%
Consumentenvertrouwen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Consumptie
Consumptie wordt voornamelijk beïnvloed door de toekomstverwachtingen en de mate waarin een financiële reserve (netto
financieel vermogen) beschikbaar is. De conjunctuur indicator geeft
dit gezinsvertrouwen weer.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Consumptie
Wanneer gezinnen ervan overtuigd zijn dat ze hun levensstandaard
zullen kunnen handhaven dan geven zij meer uit en kan de
economie groeien.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Producentenvertrouwen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Investeringen en aanwervingen
Bedrijven investeren maar en nemen maar extra personeel in dienst
wanneer ze ervan overtuigd zijn dat de bijkomende productie
verkocht kan worden en er een voldoende rendabiliteit kan behaald
worden.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Investeringen en aanwervingen
De gevolgen van de crisis op de aanbodzijde lijken behoorlijk af te
zwakken: het aantal bedrijfsfalingen daalt en intenties om extra
personeel aan te werven worden genoteerd. Het aantal nieuwe
starters blijft evenwel lager: nog altijd geen rozengeur en
maneschijn.
Bron: Graydon
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Investeringen en aanwervingen
De gevolgen van de crisis op de aanbodzijde lijken behoorlijk af te
zwakken: het aantal bedrijfsfalingen daalt en intenties om extra
personeel aan te werven worden genoteerd. Het aantal nieuwe
starters blijft evenwel lager: nog altijd geen rozengeur en
maneschijn.
Source: Manpower
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Uitvoer en invoer
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Uitvoer en invoer
België heeft de laatste jaren ingeboet aan concurrentiekracht. Dit uit
zich vooral in de goederenhandel waar de balans negatief werd. In
diensten staan we dan weer sterker en voeren we meer uit dan we
invoeren, maar dit is onvoldoende om de totale balans positief te
maken.
Source: Belfius, Eurostat, Factset, Bloomberg, NBB
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Uitvoer en Invoer
Het verlies aan concurrentiekracht heeft veel te maken met onze te
sterk stijgende kosten (vooral de loonkost). Onze productmix, met
een nadruk op prijsgevoelige producten, versterkt het negatieve
effect van de kostenhandicap.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Uitvoer en Invoer
Als België veel wil uitvoeren, moet er ook een grote vraag naar onze
producten bestaan in het buitenland. Onze handelspartners moeten
met andere woorden ook sterk groeien. Dit is niet het geval: zelfs
Duitsland, de economische motor van Europa, kent een
groeivertraging.
Date Event
1-Aug
5-Aug
5-Aug
6-Aug
6-Aug
7-Aug
7-Aug
8-Aug
8-Aug
12-Aug
12-Aug
14-Aug
14-Aug
14-Aug
25-Aug
25-Aug
25-Aug
27-Aug
28-Aug
29-Aug
29-Aug
Period Survey Actual
Markit/BME Germany Manufacturing PMI
Markit Germany Services PMI
Markit/BME Germany Composite PMI
Factory Orders MoM
Factory Orders WDA YoY
Industrial Production SA MoM
Industrial Production WDA YoY
Trade Balance (Eur bn)
Current Account Balance (Eur bn)
ZEW Survey Current Situation
ZEW Survey Expectations
GDP SA QoQ
GDP WDA YoY
GDP NSA YoY
IFO Business Climate
IFO Current Assessment
IFO Expectations
GfK Consumer Confidence
Unemployment Rate
Retail Sales MoM
Retail Sales YoY
Jul F
Jul F
Jul F
Jun
Jun
Jun
Jun
Jun
Jun
Aug
Aug
2Q P
2Q P
2Q P
Aug
Aug
Aug
Sep
Aug
Jul
Jul
52.9
56.6
55.9
0.90%
1.10%
1.20%
0.30%
18.9
18.5
54
17
-0.10%
1.40%
1.30%
107
112
102.1
8.9
6.70%
0.10%
1.50%
52.4
56.7
55.7
-3.20%
-2.40%
0.30%
-0.50%
16.5
15
44.3
8.6
-0.20%
1.20%
0.80%
106.3
111.1
101.7
8.6
6.70%
-1.40%
0.70%
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
Prior
Date Event
Period Survey Actual
52
54.6
54
-1.70%
5.50%
-1.80%
1.30%
17.8
13.2
61.8
27.1
0.80%
2.30%
2.50%
108
112.9
103.4
9
6.70%
1.30%
0.40%
1-Sep
1-Sep
1-Sep
1-Sep
1-Sep
3-Sep
3-Sep
4-Sep
4-Sep
5-Sep
5-Sep
16-Sep
16-Sep
23-Sep
23-Sep
23-Sep
24-Sep
24-Sep
24-Sep
26-Sep
2Q F -0.20% -0.20%
2Q F 1.20% 1.20%
2Q F 0.80% 0.80%
2Q -3.20% -4.20%
Aug F
52
51.4
Aug F 56.4 54.9
Aug F 54.9 53.7
Jul
1.50% 4.60%
Jul
1.10% 4.90%
Jul
0.40% 1.90%
Jul
0.60% 2.50%
Sep
40
25.4
Sep
5
6.9
Sep P 51.2 50.3
Sep P 54.6 55.4
Sep P 53.5
54
Sep
105.8 104.7
Sep
110.2 110.5
Sep
101.2 99.3
Oct
8.5
8.3
GDP SA QoQ
GDP WDA YoY
GDP NSA YoY
Construction Investment QoQ
Markit/BME Germany Manufacturing PMI
Markit Germany Services PMI
Markit/BME Germany Composite PMI
Factory Orders MoM
Factory Orders WDA YoY
Industrial Production SA MoM
Industrial Production WDA YoY
ZEW Survey Current Situation
ZEW Survey Expectations
Markit/BME Germany Manufacturing PMI
Markit Germany Services PMI
Markit/BME Germany Composite PMI
IFO Business Climate
IFO Current Assessment
IFO Expectations
GfK Consumer Confidence
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Prior
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
#
-0.20%
1.20%
0.80%
3.60%
52.4
56.7
55.7
-3.20%
-2.40%
0.30%
-0.50%
44.3
8.6
51.4
54.9
53.7
106.3
111.1
101.7
8.6
Werkloosheid
De arbeidsmarkt is in België zeer stabiel, zelfs in crisistijden.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Besluit
Het consumenten vertrouwen is voldoende om een stijging van de
uitgaven en dus groei te veroorzaken.
Het producentenvertrouwen is nog onvoldoende om veel
investeringen of aanwervingen te rechtvaardigen.
Onze internationale handelspositie is zwakker dan in het verleden.
België is een stabiele economie met weinig zware inzinkingen maar
ook zonder sterke groei.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Conjunctuur & Key trends
November 2014
Geert Gielens
Chief economist
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
De boekhouder-fiscalist
van de toekomst
Kristian VANDERWAEREN,
Partner Tax & Legal,
Moore Stephens
Koffiepauze
Focus “Marketing”
Barend BLONDE,
Management Consultant,
Vennoot FrahanBlondé
29
Focus: Marketing
Barend Blondé
FrahanBlondé
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
30
Wat is Marketing?
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
31
Marketing: enkele afspraken
• Marketing = vraag en aanbod modelleren in functie
van de eigen doelstellingen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
32
Bloemkolen zijn groenten
Groenten zijn bloemkolen
Reclame is marketing
Marketing is reclame
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
33
Marketing: enkele afspraken
• Marketing = vraag en aanbod modelleren in functie
van eigen doelstellingen
• Marketing > Communicatie, reclame, publiciteit
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
34
Win-Win-Win
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
35
Marketing: enkele afspraken
• Marketing = vraag en aanbod modelleren in functie
van eigen doelstellingen
• Marketing > Communicatie, reclame, publiciteit
• Marketing = WIN-WIN-WIN
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
36
Zaaien & Oogsten
Aantrekkingskracht
Leeftijd
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
37
Marketing: enkele afspraken
• Marketing = vraag en aanbod modelleren in
functie van eigen doelstellingen
• Marketing > Communicatie, reclame, publiciteit
• Marketing = WIN-WIN-WIN
• Zaaien om te oogsten
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
38
Marketing is deel van het spel
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
39
Marketing: enkele afspraken
• Marketing = vraag en aanbod modelleren in functie
van eigen doelstellingen
• Marketing > Communicatie, reclame, publiciteit
• Marketing = WIN-WIN-WIN
• Zaaien om te oogsten
• Marketing is een deel van het spel
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
40
Marketing in 3 stappen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
41
Stap 1: Wat wil ik bereiken?
Waaruit haal ik mijn intellectuele voldoening?
Waarvoor wil ik bekend staan?
Hoe, in welke omgeving en voor wie wil ik werken?
Hoeveel wil ik verdienen?
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
42
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
43
Wie zit er aan het stuur?
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
44
Marketing in 3 stappen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
45
Stap 2: de strategie
“Wat is de top van mijn
ijsberg?”
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
46
Waar voegt u
waarde toe?
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
47
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
47
48
Marketing Strategy
“Strategy is about choices:
You can't be all things to all
people. The essence of
strategy is choosing what
not to do.”
Michael Porter
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
48
49
Drie fundamentele
vragen:
Wat heb ik te bieden?
(Sterktes)
Wie wil ik bedienen?
Wat zijn de noden?
(Strategische doelgroepen)
(Toegevoegde waarde)
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
50
Wat kan de top van mijn ijsberg zijn?
Technische specialisatie
Doelgroepen
Behoefte
Ervaring (zichtbare kwaliteit)
Comfort (preventie, vereenvoudiging…)
Beschikbaarheid
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
51
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
52
Het ijsberg model
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
53
Marketing in 3 stappen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
54
De Marketing Formule
RR RRTT
R x xR x x x T
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
55
Succes is een Cocktail
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
56
Marketing Spectrum
Reputatie
Reputatiemarketing
Partnering
Mond-tot-mond
Netwerking
Relatiemarketing
Relaties
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
57
Marketing Spectrum
Reputatie
Mond-tot-mond
Relaties
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
58
De beperkingen van mond-tot-mond reclame
Aantrekken van
cliënten
Proactieve marketing
Mond-tot-mond reclame
Tijd
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
59
Wat is kwaliteit?
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
60
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
61
Marketing Spectrum
Reputatie
Netwerking
Relaties
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
62
Sales vs. Netwerking
Sales
Netwerking
Korte termijn
Lange termijn
One-to-One
Many-to-many
Luisteren om de transactie te winnen
Luisteren om te helpen
Doel: win-win sale
Doel: duurzame relatie
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
63
Netwerking Etikette
•
•
•
Het netwerk is een vitrine
Eerst geven, dan krijgen
Niet enkel deelnemen, leiden
•
Beperk het aantal netwerk-omgevingen
•
Tell, don’t sell.
Belangrijkste vraag in netwerking:
“Hoe kan ik helpen?”
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
64
Marketing Spectrum
Reputatie
Reputatiemarketing
Relaties
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
65
Reputatie-marketing
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
66
De 3 C van reputatiemarketing
Clarity
Een boodschap die keuzes maakt
Consistency
Dezelfde boodschap aanhouden
Constancy
De boodschap herhalen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
67
Een reputatie opbouwen
Boodschap 1 x per week
gedurende 10 weken
Herinnering
Boodschap 1 x per maand
gedurende 10 maanden
Bron: Zielske
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Maanden
68
Reputatie-Tools
Website
Brochure
Folders
Advertenties
Sponsoring
Seminaries, presentaties, opleidingen
Lesopdrachten
Publicaties
Nieuwsbrieven
Sociale media
Pers
Direct marketing
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
69
Klopt de puzzel?
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
70
Marketing Spectrum
Reputatie
Relatiemarketing
Relaties
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
71
Relatie-marketing
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
72
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
73
Efficiëntie
Tijd
Lange Termijn
>>
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Win-Win
74
1 op 1 marketing - Cliëntenbinding
CRM (getrouwheid)
Sleutelcliënten
• Volledige of deel van het
cliëntenbestand
• Beperkt aantal cliënten
• Efficiëntie
• Efficiëntie
door
door
– Informatie
– Kennis van de cliënt
– Historiek
– Gepersonaliseerde diensten
– Overname administratie
• Toenemend belang van de
technologie
• Cruciaal belang van
persoonlijk contact
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
75
Marketing is emotie
“I don’t care how much you know
until I know how much you care.”
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
75
76
De Relatie-Tools
Lunch/dinner
Cliëntenincentives
Gepersonaliseerde informatie
Relatiemeetings
Bedrijfsbezoek
Preventie en interne opleiding
Secondments
Nieuwsbrieven
Cliëntenseminaries
Evenementen
Lock-in technieken
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
77
… and Good Luck!!
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Lunch & Netwerking
Hoe uw kansen maximaliseren
om een kredietfinanciering
af te sluiten?
Frank WILS,
Senior Business Banking Expert,
Belfius
Hoe uw kansen maximaliseren om
een kredietfinanciering af te sluiten?
Frank Wils
Senior Business Banking Expert
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Agenda
1. Context: een moeilijk economisch klimaat
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
4. Steunmaatregelen
5. Besluit
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Agenda
1. Context: een moeilijk economisch klimaat
2.
3.
4.
5.
Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Kredietrisico, rating en impact pricing
Steunmaatregelen
Besluit
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
1.Een moeilijk economisch klimaat
“Belgische banken zijn kariger met kredietverlening”
“Kleine ondernemingen en zelfstandigen ondervinden een
vermindering van hun toegang tot bankfinanciering”
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
1. Een moeilijk economisch klimaat
Evolutie aantal faillissementen
Evolutie aantal starters
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
1.Een moeilijk economisch klimaat
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
1.Een moeilijk economisch klimaat
Een greep uit de mogelijke oorzaken van een faillissement
Externe factoren
Interne factoren
Financieel management:
verkeerde prijsberekening,
slordige boekhouding
(bijv. bedrijfs- en private
financiën door elkaar),
onvoldoende bedrijfskapitaal,
onvoldoende eigen vermogen
Investeringsbeleid :
over of- onderinvestering
Voorraadbeheer
Klantenbeheer
(bijv. beperkt aantal klanten)
Strategisch management : niet
aanpassen aan veranderende
omgeving
…
Persoonlijke factoren
Directe concurrentie grote
bedrijven
Oplichting
Langdurige openbare werken
Technologische verandering
Wegvallen belangrijke klanten
Stopzetting krediet bankier
Concurrentie lageloonlanden
Wetgeving / reglementering
…
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Ruzie zaakvoerders
Niet willen stoppen en blijven
doorgaan
Onvoldoende vakkennis
Geldverkwisting aan
overbodige luxegoederen
Echtscheiding
Ziekte zaakvoerder
Overlijden zaakvoerder
…
Agenda
1. Een moeilijk economisch klimaat
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
4. Steunmaatregelen
5. Besluit
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Veelgehoorde opmerkingen/klachten zijn dat de banken de laatste
jaren strenger, duurder en minder soepel zijn geworden.
De houding van de banken is vaak in belangrijke mate te wijten
aan externe factoren en (verstrengde) regelgeving
Transparantie : Know and inform your customer and
understand his transaction
Impact Basel normen ( kredietrisico als belangrijke parameter,
kapitaalbeslag)
Bankiersaansprakelijkheid bij onvoldoende
terugbetalingscapaciteit of bij kredietverlening aan bedrijven
met negatief EV
Verder gebruikt elke bank haar interne “Guidelines”
Geen vademecum van afspraken
Wel kader waarbinnen krediettoekenning gebeurt
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Voorbeeld guidelines: overname via aandelenoverdracht
Streven naar een maximum looptijd van 7 jaar
evenwel sectoren met een “gereglementeerde” overname zoals apotheken,
notariaten waarbij financiering op langere looptijd (10 tot 15 jaar)
Eigen inspanning = 25% van de globale overnameprijs, percentage evenwel
te (her)bekijken in functie van het belang van de “goodwill” die betaald
wordt.
Kredieten bij voorkeur te verdelen over de holdingmaatschappij enerzijds en
de exploitatiemaatschappij (target) anderzijds (bv. “debt push down”)
Cash flow coverage na overname van minstens 1,25
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Veelgehoorde opmerkingen/klachten zijn dat de banken de laatste
jaren strenger, duurder en minder soepel zijn geworden.
Efficiënt kredietdossier
We willen U inzicht geven in
1. Structurering (hitratio)
1. Kredietpolitiek
2. Antwoordtijd (tijdswinst)
2. Bankabel krediet
3. Feedback (advies)
3. Heldere
kredietaanvraag
4. Rating
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Wat is een bankabel krediet ?
Krediettoekenning is geen exacte
wetenschap maar het zit logisch
in mekaar
Een bankabel krediet:
Aanvaardbaar risico
Beheersbaar
Rendabel
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Antwoordtijd = analysetijd + wachttijd
Analyse tijden zijn stabiel
In het geautomatiseerd proces = 1 tot 2 u
In het adviesproces = enkele uren tot max 1 dag
Wachttijden zijn echter variabel
Samenstellen van een volledig dossier
Navragen en aanvullen ontbrekende documenten
Opvragen bijkomende inlichtingen
Overvloed van aanvragen bij de kredietbeslisser
Doorlooptijd … is functie van de wachttijd
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
De reflexen van de kredietbeslisser
Wat is de sector?
Ken de sector
Waar wringt mogelijk het schoentje ?
Wie bent u?
Ken de ondernemer
(aandeelhouder)
Ervaring, motivatie, buffer
Wat vraagt u?
Begrijp ik het project en ken ik
de kredietbehoefte
Investering, capex, werkkapitaal,
eigen inbreng, waarborgen ?
Welk risico houdt de
kredietaanvraag voor
de bank in?
Analyse kredietaanvraag
Kredietbehoefte, kredietstructuur
en terugbetaling ?
Waarom zou de bank
dit doen?
Commercieel belang
Waarom zou de bank dit doen
niettegenstaande evt. negatieve
elementen ?
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Daarom: belang van de inputnota (cijferberoeper / commercieel Belfius)
De kredietnemer
Voorstelling van de aanvrager/
aandeelhoudersstructuur
Activiteit
Andere bankrelaties
De kredietaanvraag
Project
Gevraagd krediet
Financiering project
Toegevoegde waarde project voor klant:
economische rechtvaardiging
De commerciële relatie
Toegevoegde waarde bank
Commercieel vooruitzicht
Samenvatting
Positieve punten
Negatieve punten
Overzicht noodzakelijke documenten (balansen,
financieel plan, aktes, vergunningen, …)
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Wanneer een ondernemer een krediet aanvraagt, zal er een
analyse gebeuren van die ondernemer en zijn project:
1. Wie is de kredietnemer?
2. De maturiteit van het project - TBC
3. Financiële analyse: o.a. eigen middelen – solvabiliteit
4. Waarborgen
5. Gehele klantenrelatie
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
1. Wie is de kredietnemer?
Voorstelling van de aanvrager: leeftijd, gehuwd, woonplaats,
patrimonium,…
Aandeelhoudersstructuur als vennootschap
Sector
Ervaring, motivatie en expertise -> CV
Activiteit en bijhorende risico’s – SWOT-analyse
bv. voorraadrisico, seizoensgebonden, afhankelijk van trends in de markt enz.
Andere bankrelaties (en overzicht bestaande kredieten en waarborgen AFI)
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
2. Maturiteit van het project - terugbetalingscapaciteit
“IF YOU FAIL TO PREPARE,
YOU PREPARE TO FAIL !”
Omschrijving van het Project - Business plan
Financieel plan
-> meerdere scenario’s (normaal, optimistisch en pessimistisch)
-> beschrijving van de hypotheses en parameters + argumentering van hun
geloofwaardigheid
-> voldoende aandacht voor vervangingsinvesteringen en bedrijfskapitaal voor de
groei
-> Liquiditeit: voldoende buffer bedrijfskapitaal gedurende gans de periode van het
krediet
-> Rendabiliteit: activiteit of project rendabel
-> TBC: voldoende cash flow om de kredieten terug te betalen
Gevraagd krediet
Toegevoegde waarde project voor klant: economische rechtvaardiging
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Gratis tool “businessplan” en “financieel plan” op
www.belfius.be
“IF YOU FAIL TO
PREPARE,
YOU PREPARE TO FAIL !”
Betrouwbaarheid
Professionalisme
Goede
voorbereiding
Website
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
“IF YOU FAIL TO
PREPARE,
YOU PREPARE TO FAIL !”
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
3. Financiële analyse: o.a. eigen middelen en solvabiliteit
Principe kredietverlening = gedeeld risico met de ondernemer
die in zijn eigen project gelooft
Solvabiliteit = mate van financiering of werking van de onderneming
met eigen middelen
Netto-actief = EV gecorrigeerd met achtergestelde lening, r/c passief/actief
en Imm VA
Guideline: (gecorrigeerde) solvabiliteit balans > 20 à 25 %
Guideline: eigen middelen opstart project = 25 à 30% investering
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Financiële analyse
Solvabiliteit : Eigen vermogen vs. netto actief
(EV gecorrigeerd met r/c passief/actief, ImmVA, …)
Rentabiliteit : Winst - cashflow - Ebitda
Liquiditeit : cash / kortetermijnschulden
Terugbetalingscapaciteit : cashflow/kredietlasten
Evolutie : omzet, brutomarge, cashflow, winst,
behoefte aan bedrijfskapitaal
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Intermezzo: berekening TBC (terugbetalingscapaciteit)
-> wordt berekend op basis van financieel plan
-> of adhv cijfers afgelopen boekjaar met hypothese dat deze voor volgend jaar representatief zijn
BESCHIKBAAR (12 M.)
LASTEN (12 M.)
NETTO-RESULTAAT NA BELASTINGEN (9904)
+ NIET-KASKOSTEN (63x bv afschrijvingen)
+ UITZONDERLIJKE KOSTEN (66)
- UITZONDERLIJKE OPBRENGSTEN (76)
+ ANDERE CASHFLOW-BRONNEN
________________________________________
=X
TBC = X – Y
0 EURO VENNOOTSCHAP
10.000 EURO NATUURLIJK PERSOON
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Deze interest zit
al verrekend in
resultaat
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Intermezzo: berekening Solvabiliteit
-> wordt berekend op basis van financieel plan
-> of adhv cijfers afgelopen boekjaar met hypothese dat deze voor volgend jaar representatief zijn
HOOG =
EIGEN VERMOGEN
ONAFHANKELIJK VAN DERDEN
( MINDER KWETSBAAR)
(kapitaal + overgedragen winsten en reserves)
_____________________________
TOTAAL VERMOGEN
(EV + Schulden)
LAAG =
AFHANKELIJK VAN DERDEN
( MEER KWETSBAAR)
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
4. Waarborgen
Financieel plan = gebaseerd op hypothesen en inschatting toekomstige
variabelen
Hoe zal dit project evolueren in de toekomst? Hoe zal de markt
evolueren?
Hoe ziet de activiteit van de klant er uit binnen 2, 5 of 10 jaar ?
Kredietverlening = lange termijn engagement met onzekerheid
=> KREDIETRISICO
Het komt er op aan dit toekomstig risico zo goed mogelijk in te
schatten (cfr. 3 vorige delen van de analyse)
Indekking onder de vorm van waarborgen komt dit tegemoet.
Waarborgen zijn nooit een reden op zich om een krediet te
aanvaarden!
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
5. Gehele klantenrelatie
We wensen een lange termijn klantenrelatie op te bouwen.
Goede klanten krijgen betere pricing op krediet aangezien de rendabiliteit
over de gehele klantenrelatie wordt meegenomen in pricingmodel (cfr.
Belfius).
Toegevoegde waarde voor de bank + commercieel vooruitzicht ?
-> rendabele klanten zoals bij elke onderneming
Kredietverlening past binnen bredere klantenrelatie:
- zowel professioneel
- als privé
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Agenda
1. Een moeilijk economisch klimaat
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
4. Steunmaatregelen
5. Besluit
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Creditscoring >
- Elke ondernemer krijgt een (interne) rating
- De rating bepaalt o.m. de “Probability of Default” (PD)
Waarborgpositie >
- De waarborgpositie bepaalt de “Loss Given Default” (LGD)
- Niet alle waarborgen krijgen een zelfde weging
Interne rating >
Impact op prijs (RAROC : PD x LGD = EL of “Expected Loss”)
Invloed op beslissingsvolmacht en beslissingsproces
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Elke ondernemer krijgt een rating. Hoe ?
Basisbegrippen
Solvabiliteit
Balans
(vbn ratio’s)
Netto-actief
Balanstotaal
Netto resultaat
Financiële kosten
Liquiditeit
Vlottende activa
Korte termijnschuld
Rentabiliteit
Niet-balans
Beleggingen
Spaargelden
Creditsaldo op rekening
Evenwicht tussen schulden en
tegoeden
Beweging op rekening
Gaat de klant regelmatig in debet
of in overschrijding
Externe betalingsincidenten
(RSZ, protesten)
Gewicht in de
ratingmodellen
30%
30%
Return op eigen vermogen
Netto winst
Balanstotaal
Kwalitatieve
gegevens
Informatie uit toelichting en
bijlage
Productmix
20%
Hoelang is hij al klant
Leeftijd van de klant
Activiteitssector
Niet (tijdig) neerleggen van de
balans
Voor grote ondernemingen: juridisch
risico, organisatie en management,
aandeelhouders, conjunctuur,…
20%
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Elke ondernemer krijgt een rating – Hoe?
De interpretatie van deze 4 begrippen is anders voor elk type klant:
Type klant
Particulieren
Zelfstandigen
en vrije
beroepen
Kleine
ondernemingen
Risicoprofiel
De 4 basisbegrippen komen volledig uit niet-balans
gegevens.
Deze klanten werken doorgaans met meerdere
banken, dus wordt een combinatie gemaakt van
balans en niet-balans gegevens voor solvabiliteit,
Middelgrote
ondernemingen liquiditeit en rentabiliteit, de kwalitatieve gegevens zijn
niet-balans gegevens.
Hier zullen de balansgegevens gebruikt worden voor
solvabiliteit, liquiditeit, rentabiliteit maar voor
Grote
kwalitatieve gegevens wordt een combinatie van
ondernemingen
balans en niet-balans gegevens gemaakt.
•
•
•
Kleine ondernemingen: engagement ≤ 1m€ en balanstotaal ≤ 2m€.
Middelgrote ondernemingen: engagement ≤ 1m€ en een balanstotaal tussen 2 en 3m€ of
een balanstotaal ≤ 2 m€ én behorende tot een groep.
Grote ondernemingen: engagement > 1m€ of balanstotaal > 3m€.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Nuttige tips voor de rating
Hoe meer de ondernemer met ons werkt ( globale relatie) , hoe beter
zijn rating.
Een betalingsincident met RSZ zal zwaarder doorwegen voor nieuwe
klanten.
Slordigheden in werking met de bank (zoals in overschrijding gaan)
maar ook in werking met anderen (RSZ, protesten) zullen de rating
naar beneden halen.
Een slechte rating kan soms ook betekenen dat het juiste krediet
(nog) niet aanwezig is. Bijvoorbeeld een klant die vaak in debet staat
of in overschrijding, maar wel grote omzet genereert, heeft misschien
behoefte aan een kaskrediet.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Loss given default en waarborgen
Loss Given Default (LGD) = % van het verlies dat verwacht wordt voor
een dossier in default.
Dit percentage is afhankelijk van de genomen waarborgen: hoe meer het
krediet is ingedekt, hoe minder de bank zal verliezen indien het slecht
afloopt. Bijvoorbeeld: onderstaande tabel geeft het geobserveerd verlies
bij opgezegde investeringskredieten van zelfstandigen en KMO’s:
Dekking tussen
% geobserveerd verlies
80% en 100%
14,95%
40% en 80%
27,93%
0% en 40%
43,31%
Waarborgen → indekking tegen de onzekerheid van de toekomst.
Waarborgen zijn ook een bewijs dat de ondernemer of de groep gelooft in
de onderneming (vooral belangrijk bij nieuwe klanten en starters).
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Loss given default en waarborgen
Bij de keuze van waarborgen wordt rekening gehouden met het type
krediet en het profiel van de klant:
Type krediet:
korte termijn krediet: weinig waarborgen, indien mogelijk op exploitatie
zelf (pand handelszaak, volmacht pand handelszaak)
groot investeringsproject: hypotheek, hypothecair mandaat of
financiële zekerheden.
Profiel van de klant:
Horeca: minstens 50 % indekking
Starter:
meer waarborgen dan een klant met veel anciënniteit.
Vaak borgstelling van de zaakvoerder of aandeelhouders, terwijl
dat minder gedaan wordt naarmate de vennootschap langer actief
is.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Loss given default en waarborgen
Wat is de waarborg waard?
Waardering
van de waarborgen = op basis van empirisch
onderzoek van dossiers waarbij waarborgen moesten uitgewonnen
worden.
Vaststelling: slechts deel van de nominale waarde van de
waarborgen kan worden gerecupereerd.
Bijgevolg zijn niet alle waarborgen aan 100% gewaardeerd,
bijvoorbeeld:
een hypotheek wordt anders ingeschat bij een residentieel pand
en een niet-residentieel pand.
financiële
zekerheden:
waardering
bepaald
door
volatiliteitsstudies (pand effecten tussen 0 en 95% afhankelijk
van de kwaliteit van de uitgever, pand deposito steeds aan
100%).
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Expected Loss en pricing
Expected loss
Het is een schatting van het gemiddelde verlies bij
kredietverlening
Het wordt samengesteld door de kans dat een krediet niet
regelmatig verloopt (PD of Probability of Default -> rating)
en het verlies dat de bank in dit geval heeft op dit krediet
(LGD of Loss Given Default → waarborgen)
Het wordt aan de klant doorgerekend via een risicopremie
Afhankelijk van het type product en de rating van de klant
verwacht de bank een ander bedrag te verliezen
Type krediet
Investeringskrediet
Kaskrediet
Kans op
default
Loss given
default
Expected Loss
1.5%
20%
0.3%
3%
50%
1.5%
Tabel: voorbeeld van typische gemiddelde waarden van de Expected Loss voor
investeringskredieten en kaskredieten
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Expected Loss en pricing
Expected loss
Dit wil echter niet zeggen dat elke klant met een
investeringskrediet dezelfde Expected Loss heeft.
Binnen eenzelfde product zal de Expected Loss variëren in
functie van het risicoprofiel van de klant en van de dekking
van het krediet.
Stel een klant vraagt een investeringskrediet van 250.000 €.
Wat is zijn Expected Loss?
Kans op default
Expected loss in
euro
Expected Loss in %
= risicopremie
Laag
15
0,006%
Gemiddeld
800
0,32%
Hoog
2.600
1,04%
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Expected Loss en pricing
Unexpected loss
Het is een schatting van het uitzonderlijk verlies op de klant als de
economie en/of de markt verslechteren
Het moet door de bank gedekt zijn via haar eigen vermogen. (Bazel II
richtlijnen). Dit is ook afhankelijk van de kwaliteit van de klant
Stel een klant vraagt een investeringskrediet van 250.000 €. Wat is de
hoeveelheid eigen vermogen dat de bank moet aanhouden?
Kans op default
Eigen vermogen
Laag
350
Gemiddeld
4.500
Hoog
5.600
Hoe risicovoller een klant is, hoe meer eigen vermogen de bank aan
moet houden voor het krediet van die klant. Dit vereiste eigen
vermogen brengt dus een bijkomende kost mee voor de bank
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Link tussen de winst van de bank en het risico -> RAROC pricing
RAROC =
Brutorendement op de klant - Operationele kost - Expected Loss
Economisch Kapitaal (gereserveerd Eigen vermogen)
Risk-adjusted return on capital (RAROC)
RAROC => bepaalt de rendabiliteit van de klant voor de bank
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
Prijsbepaling en risicopremie
De risicopremie = premie om het verwachte verlies op te vangen en
varieert in functie van het risicoprofiel en de genomen zekerheden.
Bijvoorbeeld een klant vraagt een investeringskrediet van 250.000 € op
10 jaar voor de financiering van een onroerend goed. Wat is zijn prijs?
Rating van de klant
Goed
Middelmatig
Slecht
Goede dekking Geen dekking
Rentevoet
Risicopremie
Rentevoet
Risicopremie
Rentevoet
Risicopremie
2,48%
0.01%
2,59%
0.12%
2,83%
0.36%
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
2,50%
0.03%
2,77%
0.30%
3,39%
0.92%
Agenda
1. Een moeilijk economisch klimaat
2. Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
3. Kredietrisico, rating en impact pricing
4. Steunmaatregelen
5. Besluit
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Win-Win lening
VINNOF
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Verhouding Eigen middelen / Vreemde middelen
Onderneming
PROJECT
EIGEN MIDDELEN
VAN DE
ONDERNEMER
BANKFINANCIERING
NETWERK
(FAMILY, FOOLS
& FRIENDS)
CO-FINANCIERING
RISICOKAPITAAL
ACHTERGESTELDE
LENINGEN Bijv. Via
PARTICIPATIEFONDS
PRIVATE EQUITY FONDSEN
PUBLIEKE INVESTERINGSFONDSEN
-BUSINESS ANGELS
-CROWDFUNDING
-
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Verhouding Eigen middelen / Vreemde middelen
WIN-WIN LENING (Vlaanderen)
Kredietnemer = zelfstandige of KMO in Vlaanderen
Kredietgever = “F F F” (friends, fools and family) doch geen zaakvoerder,
bestuurder, aandeelhouder of echtgenoot/echtgenote van kredietnemer of van
de zaakvoerder, bestuurder of AH
Maximaal bedrag in hoofde van kredietgever = 50.000 €
Maximaal bedrag in hoofde van kredietnemer = 200.000 €
Voordeel kredietgever:
Rentevoet 2,75 % bruto op 8 jaar (RV 25 %)
Jaarlijkse belastingvermindering 2,50 % in PB
Eenmalige belastingvermindering 30 % bij faillissement kredietnemer
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Verhouding Eigen middelen / Vreemde middelen
PARTICIPATIEFONDS VLAANDEREN
(geregionaliseerd sinds 01/07/2014 – sindsdien onder PMV NV)
Effectieve financiële tussenkomst door de Vlaamse overheid onder de vorm
van achtergestelde lening
Deze kan de verhouding EM/VM corrigeren voor Belfius
Interessante rentevoet
Verschillende vormen = Starteo, Optimeo, Startlening, BA+
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Waarborgen
Naast algemene waarborgen zoals persoonlijke en hypothecaire waarborgen, pand
handelszaak, enz.
WAARBORGBEHEER NV (Vlaanderen)
Waarborg verleend door de Vlaamse Overheid
(Waarborgbeheer NV, dochter van PMV NV)
Maximaal ten bedrage van 750.000 euro en max 75% kredietbedrag
Eenmalige premie van 0,50% op het gewaarborgd bedrag per jaar
Praktisch voorbeeld:
Krediet 600.000 € op 8 jaar gewaarborgd door tussenkomst Waarborgbeheer NV t.b.v.
400.000 € (75 %) gedurende 5 jaar, kostprijs 400.000 euro x 0,005 x 5 jaar = 10.000
euro
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmatregelen
Waarborgen
EXTRA voor STARTERS
Samenwerking met EIF = Europees Investeringsfonds
Via het “Loan Guarantee Window” verstrekt EIF een waarborglijn aan financiële
instellingen die kredieten verstrekken aan startende ondernemers
EIF wil:
De toegang tot kredietverlening voor KMO’s stimuleren
Die over niet voldoende waarborgen beschikken
En vooral voor het hogere risico dat verbonden is aan activiteiten zoals technologische ontwikkeling
en innovatie
Jobcreatie stimuleren
Belfius Bank is de enige Belgische bank die met de waarborg EIF werkt.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Waarborgen
Doel van de waarborg EIF
De EIF-waarborg dekt een deel van het risico van de financiële
instelling gekoppeld aan de krediettoekenning aan startende KMO’s
Indekking door de waarborg: 50%
De waarborg slaat op de terugbetaling in kapitaal en interesten van de
toegekende kredieten op het ogenblik van opzegging
Looptijd: 10 jaar
Tussenkomst op eerste verzoek
De recuperaties op de uitgewonnen waarborgen worden pari passu
verdeeld tussen Belfius en het EIF
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Waarborgen
Kostprijs van de waarborg: GRATIS voor klant
Begunstigde = KMO
De KMO – Europese definitie
De zelfstandige
Vrije beroepen
VZW met economische activiteit
Europese definite
Starter in de ruime zin
De oprichtingsdatum van de kredietaanvrager (zelfstandigevennootschap) is de basis van de evaluatie
Deze mag niet verder dan drie jaar in het verleden liggen
Geest van “echte starter” respecteren
! Een zelfstandige die zijn activiteit verder zet onder
vennootschapsvorm wordt aanvaard
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Waarborgen
Voorwaarden tot het bekomen van de waarborg
Kredietkenmerken
Investeringskredieten van min. 75.000,01 EUR en max. 500.000 EUR
Met een looptijd van min. 18 maanden en max. 20 jaar
Het doel van de investering
de financiering van roerende of onroerende goederen (*)
de transfer van activiteiten, in het geval het over te nemen bedrijf zou
sluiten of gesloten was
bedrijfskapitaal is uitgesloten tenzij IK voor voorraadfinanciering
de financiering van innoverende activiteiten zoals R&D en verwerving van
brevetten, octrooien of licenties
(*) Aankoop van onroerend goed voor pure immo-activiteit is uitgesloten + dekking EIF kan alleen
als bedrijfspand op de balans staat van de exploitatievennootschap, dus niet via
patrimoniumvennootschap met verhuur aan eigen exploitatievennootschap of aan derden !
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Waarborgen
Voorwaarden tot het bekomen van de waarborg
Volgende sectoren zijn uitgesloten:
visserij en aquacultuur
primaire productie van landbouwproducten (verwerking en afzet worden
wel aanvaard)
exportactiviteiten
de kolenindustrie
de aanschaf van vrachtvervoermiddelen over de weg
steun aan onderneming in moeilijkheden maar in principe wordt een
onderneming die minder dan drie jaar voor de aanvraag tot tussenkomst
werd opgericht, niet aanzien als een vennootschap in moeilijkheden
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Waarborgen
Principe gebruik waarborg EIF
De waarborg mag gebruikt worden voor:
een dossier dat van goede kwaliteit is
voor een gezond project waarin Belfius gelooft
maar dat wat tekort schiet aan waarborgen
In de dossiers met het EIF moet:
er voldoende terugbetalingscapaciteit zijn
men voldoende eigen vermogen voorzien
men de bestaande waarborgpolitiek volgen
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen - EIF
Een voorbeeld
Wat ?
• Startende tandarts
• 100 000 € investeringskrediet (5 jaar) – aankoop materieel
Wie ?
• Mevrouw X, 26 jaar
• Geen persoonlijk vermogen
• Klant bij Belfius
Waarom ?
• Potentiële TBC zeer ruim positief
• Geen inbreng van eigen vermogen
• Waarborg EIF OK
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen EIF
Een tweede voorbeeld
Wat ?
Overname van 75% van de aandelen van een familiale exploitatievenn
door 1 van de kinderen via een nieuwe managementvenn/holding
450.000 EUR
Wie ?
Mr en Mevr H, 35 jaar
Ervaring als werknemer in bedrijf
Klanten Belfius
Waarom ?
Positieve TBC
Eigen middelen 30%
EIF NOK: geen « starters » (reeds bestaande aandeelhouders)
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
4. Steunmaatregelen
Kredietlijn EIB ( Europese Investerings Bank)
Een rentevoordeel voor uw bankfinanciering
‣ Principe
= EIB stelt Belfius een bepaald bedrag goedkope funding ter beschikking om
krediet aan ondernemingen te stimuleren
= Belfius staat krediet toe aan de ondernemer, EIB komt voor 0,30 % tussen in
50% van de funding van het krediet .
= De ondernemer geniet hierdoor een rentevoordeel van 0,15 % op zijn
kredietbedrag.
‣ De voornaamste voorwaarden krediet
-> Minimum 100.000 €
-> Minimum looptijd 2 jaar
-> Maximum looptijd 15 jaar
‣ EIB echter niet te gebruiken bij
•
•
Opbrengsteigendommen (wel voor gronden en exploitatie immo)
Overname bedrijven of overname kredieten
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Agenda
1.
2.
3.
4.
Een moeilijk economisch klimaat
Kredietpolitiek en opbouw kredietdossier
Kredietrisico, rating en impact pricing
Steunmaatregelen
5. Besluit
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
5. BESLUIT
Kredietverlening is gebaseerd op vertrouwen, MAAR geen blind
vertrouwen.
Goede kennis van de klant en zijn project zijn uitermate
belangrijk
De bank wenst globale relatie met de klant uit te bouwen.
Tools om risico van de klant en zijn rendabiliteit in te schatten:
Kans op default bepaald voor elke klant
Verlies op moment van default (Loss Given Default) → waarborgen
Deze twee concepten geven samen de Expected Loss (risicopremie
in de prijs van elk krediet)
De bank zet een deel eigen vermogen aan de kant voor elk
toegekend krediet
De risicopremie en kapitaalsbuffer zijn belangrijk voor de bepaling van
de rendabiliteit.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
TOT SLOT
De ondernemer verwacht gespecialiseerd bedrijfsadvies …
Cijferberoeper
Bankier
Bedrijfsadvies
Financiëel
advies
Ondernemer
Meer en meer zullen we bedrijfsadviseur bij
uitstek worden voor onze klanten….
Jean- Marie Conter - Voorzitter BIBF - Jaarverslag 2012 BIBF
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
TOT SLOT
De cijferberoeper en de bank kunnen daarom
samen de krediettoekenning efficiënt beheren
Elk zijn rol.
Samen beter.
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
138
Zijn er vragen?
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Directe verkoop in het
cijferberoep
Michiel VAN DEN KEYBUS,
Sales Manager, Wolters Kluwer
Jeroen MEENS,
Gedelegeerd Bestuurder Cynex
Koffiepauze
Panelgesprek
Marketing, verkoopstechnieken,
nieuwe technologieën ten dienste
van de boekhouder-fiscalist !
142
PANELGESPREK
Marketing, verkoopstechnieken, nieuwe technologieën ten
dienste van de boekhouder-fiscalist !
-
Jeroen MEENS, Gedelegeerd Bestuurder Cynex
Vincent SNEYERS, Regional Commercial Director Centrum, Belfius
Peter VERSCHELDEN, Managing Partner, Moore Stephens
Patrick DELEU, lid Nationale Raad BIBF en specialist e-factuur
Steve DEVOLDERE, Manager Product Development, Partena
Moderator: Xavier SCHRAEPEN, Ondervoorzitter BIBF
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!
Hartelijk bedankt voor uw
aanwezigheid!
144
MARKETING, COMMERCIËLE TECHNIEKEN, NIEUWE TECHNOLOGIEËN
TEN DIENSTE VAN DE BOEKHOUDER-FISCALIST!