Jaargang 6 • Pasen 2014 • Tijdschrift van de Rotterdamse vrijescholen

Jaargang 6 • Pasen 2014 • Tijdschrift van de Rotterdamse vrijescholen
Rudolf Steiner College • Rudolf Steiner School Rotterdam • Vrije School Vredehof
advertenties
n
o
n
r
i
k
e
P de onnozel
Taallessen op maat
Spaans & Italiaans
e
MAAK
EEN
AFSPRAAK
U wilt graag Spaans of Italiaans leren, maar u hebt weinig tijd?
U wilt niet gebonden zijn aan vaste dagen of tijden?
U zit niet te wachten op groepslessen en wilt exclusiviteit?
Ave Lingua biedt u persoonlijke aandacht en de waardering die
u verdient!
Maak kennis met de 1-of-2-keer-per-maand-methode! Dat is
flexibel én betaalbaar!
<< Peronnikspel >>
* Privé / Duolessen * Zakelijke trainingen * Vertaalwerk *
dinsdag 15 april 20:15 uur
Ave Lingua
Sonia Bekker Piliu
06 - 24544653
[email protected]
voor ouders & liefhebbers • zaal open om 19:45 uur
Rudolf Steiner School, Michelangelostraat 375, Rotterdam
www.avelingua.nl
BIOLOGISCHE
LENTEMARKT
YOGA
oefen jezelf
in de balans tussen kracht
en overgave. Strek je uit,
maak je sterk. Ontspan, zink
in de zwaartekracht. Actief
dan weer roerloos. Vaar op
je ademstroom en geniet.
PROEVEN & GENIETEN!
T’AI CHI
SLOWMOTIONS
leert
je stevig staan, brengt je in
contact met je lichaam en
ontspant de geest. Kies voor
de weg van de ontspanning,
jong en oud zijn welkom!
We heten je graag welkom in
onze prachtige studio op de
Baan 74 in hartje Rotterdam.
Investeer in jezelf en meld je
aan voor de nieuwsbrief en
een proefles:
YOGA:
[email protected]
www.bodymindculture.nl
T’AI CHI:
[email protected]
www.slowmotions.nl
www.degroenepassage.nl
DE GROENE PASSAGE
ZATERDAG 24 MEI 10.00 - 17.00 UUR
2
HOEK MARINIERSWEG-GOUDSESINGEL ROTTERDAM-CENTRUM
Inhoudsopgave
Nieuw
Inleiding
Komend najaar is het 65 jaar geleden dat de Rotterdamse Vrije
School voor de eerste leerlingen zijn deuren opende. Het gebouw
aan de Hoflaan was al gauw te klein en de school verhuisde naar de
Vredehofweg. Begin jaren 70 kreeg de school een bovenbouw.
Na een kort verblijf in een gebouw aan de Gashouderstraat was de
gehele school -van kleuters tot klas 12- slechts een paar jaar gevestigd
in de twee gebouwen aan hetzelfde schoolplein aan de Vredehofweg.
Halverwege de jaren 70 vertrok de sterk gegroeide bovenbouw naar
de Vondelweg. Ook de onderbouw werd groter en groter. Begin
jaren tachtig werd de nieuwbouw in Prins Alexanderpolder aan de
Michelangelostraat betrokken. Overigens zonder dat de oerschool aan
de Vredehofweg daar erg onder leed. Rotterdam had twee onder- en
een bloeiende bovenbouw.
Onderbouw werd basisschool en bovenbouw voortgezet onderwijs.
Nu dertig jaar later maken de Rotterdamse Vrije Scholen weer een
enorme groeisprong. De belangstelling voor het vrijeschoolonderwijs
is enorm. Het ligt in de bedoeling dat Vredehof nog voor de
zomervakantie een vierde kleuterklas start. Het gebouw aan de
Vondelweg is al jaren te krap. De verhuizing naar een gerenoveerd
ruim pand aan de Tamboerstraat komt nu werkelijk in zicht.
De energie die hiermee gepaard gaat, werkt kennelijk aanstekelijk.
Jonge ouders op zoek naar een goede school voor hun –soms nog
ongeboren- kinderen onderzochten de afgelopen maanden met succes
de mogelijkheid tot de oprichting van een derde vrije basisschool in
de stad.
Ernstjan Cooiman schoolleider van
Vrije School Vredehof stelt zich voor
4
door Aisha So & Yoshi So
Open dag
7
door Ferdinand Pieterse
Kooruitvoering in De Doelen
8
door Jesse van Epenhuijsen, Harimada Kusuma en
Marthe Koning. Foto’s: Christina Linke
Tamboerstraat, de nieuwe locatie
voor het Rudolf Steiner College
12
door Martin Klomp en ontwerptekeningen:
ArcisArconiko
Een nieuw geluid
door Femke Bouwer-Van Schie
Hoera(a) ik lees!
door Anna Livia Groeneweg.
Heemkunde in klas 3
door Lin Klaassen
Wij vieren feest…carnaval op
Vrije School Vredehof
15
16
18
20
Foto’s: Dana Linsen
DE RAAD
door Jesse Tanis. Foto’s: Pieter Boone
Lente, verwachting en vernieuwing
door Paul Peeters
Een derde vrije basisschool
in Rotterdam
Het idealisme van de oprichters 65 jaar geleden wordt voel- en
zichtbaar in het enthousiasme van de initiatiefnemers van nu.
3
door Jan van Bergen en Henegouwen
22
25
26
door Jan van Bergen en Henegouwen en
Wieneke Gunneweg-Kok
Met klas 7f het bos in
Jan van Bergen en Henegouwen
Tekst en foto’s: Steven Wouters
Bloemetjes van het voorjaar
Samenstelling Lin Klaassen Tekeningen:
Kinderen klas 1 en 4 van de Rudolf Steiner School
30
Tentoonstelling Rudolf Steiner in
de Kunsthal
33
Colofon en scholen
34
Cover: Amber de Grauw
3
28
Ernstjan Cooiman
schoolleider van Vrije School Vredehof stelt zich voor
een interview door Aisha & Yoshi So
foto’s uit het privé bezit van Ernstjan Cooiman
Wij interviewden Ernstjan Cooiman, inmiddels
al een jaar schoolleider van vrije basisschool Vredehof.
Zoals we al eerder met meneer Van Lierop hadden gemerkt
is het nooit te laat om iemand te leren kennen!
Hoe gaat het met u?
Goed, dank je. Ik heb het wel druk.
Als ik u zou vragen uzelf in drie woorden te omschrijven,
welke woorden zou u dan kiezen?
Vrolijk, levenslustig en humor. Omdat ik wel positief in het leven
sta en het over het algemeen naar mijn zin heb.
Bent u getrouwd of/en heeft u kinderen?
Ja, ik ben getrouwd en ik heb drie kinderen. Een dochter van
bijna negen, een zoon van zeven en een dochtertje van anderhalf.
Wat is uw lievelingskleur en waarom?
Mijn lievelingskleur is rood. En dat is het al geweest vanaf dat
ik heel klein was. Ik weet niet waarom eigenlijk, maar als ik een
lievelingskleur moest noemen was het altijd rood.
Heeft u een lievelingsdier en waarom?
Ja, ook al van kleins af aan. Ik heb er twee. Een dolfijn, het leek
me vroeger altijd heerlijk om een dolfijn te zijn. En een eekhoorn,
dat vind ik op de één of andere manier de meest geweldige dieren
die er zijn. We waren laatst op vakantie ergens op de Veluwe en
toen heb ik in het bos echt eekhoorns proberen te spotten.
Op de Vrijeschool Pabo hebben we een keer een dier moeten
maken met handwerk, dat was toen ook een eekhoorn.
4
Wat is uw lievelingseten?
Kip, patat en appelmoes met boontjes.
beantwoorden. En eigenlijk alles regelen wat met de school
te maken heeft, het is heel breed.
Wat zijn uw hobby’s?
Een van mijn hobby’s is zingen. Ik zing van kleins af aan in
een koor. Daar ben ik dit jaar mee gestopt, omdat het best
druk was met deze nieuwe baan. Maar binnenkort gaan we
weer de Matthäus-Passion zingen en dan mag ik wel weer
even mee doen. Verder voetbalde ik vroeger altijd. Dat
doe ik tegenwoordig ook niet meer actief, het is nu vooral
voetballen kijken.
Bent u antroposofisch of zo opgevoed?
Ik heb als kind op de vrijeschool gezeten. Ik weet niet of ik
toen al wist wat het was, maar de sfeer is me heel bekend.
Thuis een jaartafel hebben, het naar de vrijeschool gaan,
op zondag naar de handelingen gaan, dat ken ik nog wel
van vroeger.
Voor welke club bent u?
Als Rotterdammer ben ik voor Ajax, ook al van jongs af
aan. Ik heb ook jaren een seizoenskaart gehad en dan ging
ik wekelijks naar Amsterdam. Maar daar ben ik gelukkig
overheen gegroeid (lacht). Het is niet meer zo dat als ze
verliezen, ik een slecht humeur heb. Ajax - Feyenoord was
altijd wel raar, want als Rotterdammer was ik voor Ajax en
als Ajax-fan kwam ik uit Rotterdam, dus het was voor beide
partijen nooit goed.
Wat is uw favoriete muziek?
Mijn vader luisterde vroeger altijd naar klassieke muziek.
Daar had ik op een gegeven moment zo’n genoeg van dat ik
alleen nog maar top’40 luisterde. Maar als ik nu zou moeten
kiezen heeft klassiek toch wel mijn voorkeur.
Waarom bent u een goed schoolhoofd?
Jeetje, dat is een moeilijke vraag. Dat zouden eigenlijk
anderen moeten zeggen natuurlijk. Nou, ik vind het leuk
om met mensen te werken. Ik denk ook dat ik sta voor de
mensen met wie ik werk, dat ik ze probeer te zien en dat
ik goed met ze kan samenwerken. Ik vind het ook leuk om
leiding te geven. Verder ben ik positief en enthousiast voor
het werk.
Waarom wilde u het zelf zijn?
Ik ben lang leraar geweest, een jaar of 11. In de loop van de
jaren kreeg ik steeds meer verantwoordelijkheden en taken.
Toen dacht ik, als die plek een keer vrijkomt dan zou ik
het wel heel leuk vinden om op die stoel te zitten. Toen dat
zover was heb ik gesolliciteerd en toen ben ik het ook nog
geworden.
Welke taken heeft u allemaal als schoolhoofd?
Je geeft leiding aan de leerkrachten. Je moet heel veel
dingen regelen, zoals het rooster. Je moet veel nadenken
over het beleid en ‘waar willen we naartoe met de school?’.
Af en toe mag ik ook een uurtje invallen, er zijn geen vaste
uren waarin ik lesgeef, maar af en toe is een collega er
niet en mag ik een uurtje voor de klas. Ik ben ook altijd
bij het koorzang-uur. Ik moet veel telefoontjes en e-mails
5
Is de school erg veranderd sinds u erop zat?
Ik ben hier op de Vrije School Vredehof 31 jaar geleden
als vier jarige begonnen. Ik kan me dat niet meer zo goed
herinneren. Ik denk wel dat er veel veranderd is. Ook het
gebouw is erg veranderd, er is een gebouw weg gehaald en
een kleutergebouw aan vastgemaakt. Ik kan me niet meer
goed herinneren hoe er gewerkt werd, alleen hoe de sfeer
was. Ik denk dat alles vroeger wel veel vrijer was. Ik heb
een erg leuke tijd gehad als kind, maar het is nu ook goed.
We zijn natuurlijk ook dertig jaar verder en daar hebben we
ons op deze school ook op aangepast.
Welke opleiding(en) heeft u gedaan?
Ik heb dus hier op de vrijeschool gezeten, tot en met de
zevende klas, die hoorde toen nog bij de basisschool.
Daarna ben ik naar het Rudolf Steiner College gegaan, daar
heb ik tot en met de twaalfde gezeten. Daar kon je toen
nog geen examen doen, dan moest je naar het volwassen
onderwijs om je diploma te halen. Daar had ik eigenlijk niet
zo’n zin in. Ik wist al vanaf dat ik 16/17 was dat ik meester
wilde worden dus toen ben ik naar de Pabo Thomas More
gegaan. Dat was een pabo waar ik werd toegelaten met
alleen mijn vrijeschool diploma. Ik wilde niet direct naar de
Vrijeschool Pabo, want ik dacht dat het wel goed was om
even uit die wereld te stappen en ergens anders te kijken. Ik
heb anderhalf jaar op de Thomas More gezeten, toen merkte
ik tijdens de stages dat ik iets miste. Ik weet nog dat ik
stage liep op de Michaëlschool. Dat was in september en we
hadden een vergadering met het college en toen zei ik, joh,
overmorgen Michaël, wat gaan we doen? Toen keken ze me
aan van: Michaël? Toen dacht ik, ik wil nu toch wel kijken
hoe die Vrijeschool Pabo is. Ik ben naar de open dag gegaan
en de week daarna ben ik overgestapt. Dat voelde toch echt
als een soort thuiskomen. Daar heb ik de pabo afgemaakt.
De toenmalige directrice van deze school vroeg toen of ik
hier niet lio-stage (is een bepaalde stage) wilde doen, dat
wilde ik eigenlijk wel. Later heb ik gesolliciteerd en ben ik
aangenomen. Nu ben ik hier nog steeds.
Als u nu iets zou moeten gaan studeren, wat zou u
dan kiezen?
Ik ben dit jaar naast mijn werk ook bezig met een opleiding
tot schoolleider. Hiervoor ben ik één keer in de twee weken
een dag in Amsterdam. Dat is heel leuk en leerzaam. Het is
ook fijn dat wat je leert je gelijk in de praktijk kunt toepassen.
Maar het is ook wel druk naast een baan als schoolleider. Maar
als ik nu iets totaal anders zou moeten gaan doen, zou ik denk
ik iets gaan doen met muziek. Ik kan op zich wel zingen, maar
als ik nog beter zou kunnen zingen zou ik wel iets willen doen
in de zang- of koordirectie.
Wat wilde u vroeger als kind worden?
Ik was dus helemaal gek van dolfijnen en ik was ook al eens
in het dolfinarium geweest. Dus mijn droom was heel lang
om dolfijnen trainer te worden. Zodat ik de hele dag met zo’n
dolfijn kon zwemmen.
Wat vindt u van het vrijeschool onderwijs? Heeft het
meerwaarde volgens u?
Wat ik er goed aan vind, is dat we ons niet alleen richten op de
cognitieve ontwikkeling van een kind maar dat we de kinderen
in hun geheel proberen aan te spreken. Dus het tekenen,
schilderen, de muziek, de Engelse lessen vanaf de eerste klas
en het vrije spelen bij de kleuters zijn wel echt dingen die ik
goed vind aan het vrijeschools onderwijs.
Wat vindt u van euritmie?
Ik weet nog dat ik als kind een periode niet meer mee mocht
doen met de lessen, omdat ik me niet zo goed kon gedragen.
Ik was als kind nogal druk en stuiterig. Wat grappig is, is dat
de juf die er mij als kind regelmatig uit zette nu mijn collega
is waar ik erg blij mee ben. Later op de bovenbouw is dat heel
anders geworden, toen vond ik euritmie eigenlijk erg leuk.
Ook op de Vrijeschool Pabo kreeg ik veel euritmie, toen vond
ik het ook erg leuk. En nu als schoolleider vind ik het een heel
belangrijk vak, zeker als het goed gegeven wordt kan het heel
waardevol zijn.
Wat is nu precies het doel van euritmie?
Jullie stellen allemaal van die moeilijke vragen. Ik had
toevallig pas op de informatie-avond ook zo’n vraag. Euritmie
is een vorm van bewegen op taal en muziek waarbij de
kinderen ruimtelijk inzicht krijgen. Ze moeten rekening
houden met elkaar en leren van elkaar. Het is een manier om
het karakter van taal of muziek uit te beelden doormiddel van
beweging, taal en muziek en daarmee je plek in de ruimte
vinden. Hmm, dan klinkt wel erg zweverig. Om het echt
te kunnen begrijpen zou je het misschien een keer moeten
ervaren. Het wordt ook wel ‘bezield bewegen’ genoemd maar
dat klinkt zo zwaar. Ik vind het belangrijk dat kinderen er ook
plezier aan kunnen beleven.
Schrijft u met een vulpen?
Ja, ik moet heel veel handtekeningen zetten de hele dag en dat
doe ik eigenlijk altijd met een vulpen. In de derde klas kregen
we volgens mij een vulpen. En ook in de bovenbouw heb ik
periodeschriften volgeschreven met een vulpen. Ik heb een tijd
een speciale vulpen gehad, maar die is kapot gegaan. Nu heb
ik gewoon zo’n Lyra vulpen die de kinderen op school ook
krijgen. Ik zou dat wel een keer een leuk cadeau vinden, een
echte mooie vulpen. :-)
Hoe kijkt u naar het gebruik van computers in het
onderwijs bij u op school?
Onze kinderen krijgen vanaf de vijfde klas computerles.
In groepjes leren ze een PowerPoint maken en vooral omgaan
met social media, dingen zoals het pesten op Facebook en hoe
ga je daar mee om. Ik vind dat dat heel nuttig kan zijn, maar
niet te vroeg natuurlijk. Het is wel goed om eerst presentaties
gewoon uit jezelf te doen zonder PowerPoint. Je ziet aan
kinderen in de vijfde klas dat ze al zeer behendig zijn en
zichzelf al veel eigen hebben gemaakt. In de lagere klassen
wordt de computer ook ingezet voor de remedial teaching,
als kinderen bijvoorbeeld moeite hebben met een vak. In de
vroegere klassen gebruiken sommige kinderen een computer
als ze moeite hebben met iets. Dus ik ben er helemaal niet op
tegen, daar waar het iets toevoegt, zou ik zeggen.
Wat vindt u van het schoolgebouw?
Ik vind dat we een heel mooi schoolgebouw hebben, een heel
oud gebouw, meer dan honderd jaar oud. De kleuterafdeling
is ongeveer twintig jaar geleden nieuw gebouwd, dat zie je
ook wel, de lokalen zijn iets ruimer. De lokalen zijn voor
de onderbouw klassen wat klein, dus als je veel leerlingen
hebt, heb je al snel een volle klas. Ik vind het een heel fijn
gebouw met een prettige uitstraling, heel licht, echt zo’n oud
schoolgebouw. Ik heb hier natuurlijk zelf ook als kind gezeten
dus misschien roept dat ook een bepaald gevoel op.
Hoe wilt u dat de school er over 10 jaar voor staat?
We merken de laatste tijd dat we aan het groeien zijn, dat er
heel veel mensen met hun kinderen naar de vrijeschool willen
komen. De kleuterklassen zijn ontzettend vol. We zijn aan het
overwegen of we niet een extra kleuterklas zullen openen. Ik
zou graag verder willen groeien, maar wel binnen de sfeer die
er nu is. Ik zou ook wel willen dat we over 10 jaar zo duidelijk
hebben gemaakt waar we voor staan, dat ik op informatie
avonden niet meer het gevoel heb dat ik me moet verdedigen,
maar dat ze al op een andere manier de school binnenstappen.
Verder blijven we natuurlijk verder ontwikkelen in
onderwijskwaliteit, maar dat we ook onze identiteit behouden.
Als u een verre reis zou mogen maken, waar naartoe zou
dat dan zijn?
Dan zou ik met de Transsiberië Express naar China willen
gaan. Een andere verre reis die ik zou willen maken is een
aantal maanden met een campertje door Amerika trekken.
Zou u zelf nog iets willen zeggen?
Ik vond het originele, maar ook moeilijke vragen. Als ik ze
van tevoren had geweten had ik er misschien hele andere
antwoorden op gegeven, maar dus leuke vragen. Ik vind het
leuk om schoolleider te zijn en voor dit soort dingen gevraagd
te worden.
Dan moet u het maar lang blijven meneer,
wij vinden het een goed idee!
6
Open dag
door Ferdinand Pieterse
Op de open dag had ik de eer om met de potentiële nieuwe
leerlingen te tekenen. Er z aten ongeveer 25 nieuwsgierige
kinderen rond aaneen geschoven tafels, de ouders zaten,
wegens plaatsgebrek rondom en moesten toekijken.
De opdracht was: eerst zomaar, gedurende tien seconden,
krassen maken op het papier, dan moesten ze het papier
doorgeven en dan mochten ze er van alles in zien.
Kinderen zijn nog lekker spontaan en zien er inderdaad
van alles in en beleven daar ook nog eens plezier aan.
Vooral veel draakachtige monsters, nieuwe vissoorten,
mengdieren en maskers. In de kunstgeschiedenis
komen we dat in alle grote culturen ook tegen. Vaak als
onderaardse, duistere mythologische wezens of, zoals
bij Jeroen Bosch, interpretaties van Bijbelteksten. Bij de
surrealisten zijn de beelden Freudiaans of archetypen.
Bij ons, met de kinderen, waren de beelden ook erg
interessant, maar zonder enige pretentie. Je kon er van
alles bij voelen of bedenken, maar dat was niet per se
de enig mogelijke interpretatie. Het was poëzie, maar
riep ook op tot diepzinnig beschouwen. Zoals de kop die
verdrietig keek. De overbuurvrouw vond juist dat de kop
boos keek. Wat bleek, de kop kon je van twee kanten
bekijken, de ene keek boos en omgedraaid keken de ogen
verdrietig. Boos en verdrietig zijn elkaars tegenpolen.
Zoveel wijsheid kan er dus in twintig minuten tekenen
worden gegenereerd.
7
Kooruitvoering van het Rudolf Steiner College in
De Doelen
door Jesse van Epenhuijsen,
Harimada Kusuma & Marthe Koning
Foto's: Christina Linke, docent Duits en kunst
8
“Met z’n allen”
door Jesse van Epenhuijsen, klas 10
Ik zal dit vanuit mijn oogpunt beschrijven.
Ik kwam binnen op 24 februari voor de generale repetitie. Na
een korte introductie door de heer Neuerburg ging een wat
chaotische generale repetitie van start. Ik stond middenin de
baspartij en het geheel klonk niet heel overtuigend. Maar er
was wel een bepaald gevoel van saamhorigheid dat we met
zijn allen daar stonden in de Doelen, om wat uiteindelijk een
grandioos optreden zou worden. Bij de generale repetitie was
bij bijna iedereen de muzikale intentie er, maar vormde het niet
een geheel. Eenmaal in de avond, iedereen netjes aangekleed
en hun ouders meegenomen, kon het van start gaan. De eerste
klas zong een paar muziekstukken die voor de hogere klassen
bekend waren. Dit stemde mij een beetje melancholisch.
Stiekem zat ik in mijn stoel mee te neuriën.
De hele zaal werd gevuld met de bijna hemelse geluiden en ik
had het gevoel dat dit iedereen wel in de zaal raakte. Eenmaal
na de pauze was het mijn beurt samen met de 9de, 10de, 11de
en 12de klas. We begonnen aan wat in mijn ogen een redelijk
luchtig koorstuk was. De stemmen van de solisten lieten
iedereen op het puntje van hun stoel zitten en samen met het
koor hebben we recht gedaan aan César Francks muziekstuk.
Het meezingen in een koor voor zoveel mensen geeft
misschien niet de aandacht die een solist zou moeten krijgen,
maar voor mijn gevoel wel dezelfde voldoening. Want de zaal
vullen met een dergelijk prachtig klassiek stuk geeft inderdaad
een gevoel van trots. Deze avond, op zijn grondvesten gezet,
begeleid en uitgevoerd door de ervaren heer Barkmeijer, was
een groot succes.
9
Een droom wordt werkelijkheid
door Harimada Kusuma, muziekdocent Rudolf Steiner College
De Doelen: gevestigd in het hart van de stad Rotterdam,
thuisbasis van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Een
grote zaal met een capaciteit van meer dan 2200 bezoekers,
een mega podium ter grootte van het schoolplein en een
Steinway concertvleugel met een klank om van te dromen.
Al 10 jaar droom ik ervan om in deze zaal te mogen spelen.
Als conservatoriumstudent kwam ik graag naar de Grote Zaal
van de Doelen om de magische klanken van de muziek te
bewonderen, uitgevoerd door het Rotterdams Philharmonisch
Orkest of pianisten van wereldklasse.
In 2008 is mijn droom werkelijkheid geworden. Niet met
het grote orkest, maar met honderden leerlingen van het
Rudolf Steiner College tijdens de kooruitvoering o.l.v. Hans
Barkmeijer en Raoul Boesten. De kooruitvoering op 24
februari jongstleden was de vierde kooruitvoering die ik als
pianist en muziekdocent op het RSC heb meegemaakt. Een
mooie avond met prachtige en gevarieerde muziek die wij
al maanden lang hadden geoefend. Met Hans Barkmeijer als
dirigent en ikzelf als pianist, zongen de 7e en 8e klassen zowel
de traditionele (vrijeschool) liederen en bekende nummers
van de Beatles. Solisten Iduna (7e klas), Maureen en Mo (8e
klas) verfijnden de sfeer met hun prachtige stemmen terwijl
de band (Nina, Mels en Emil, 8e klas) het koor begeleidde
met het lied ” Let it be ”. Wat na de pauze kwam, was bijna
niet te bevatten: bijna 400 leerlingen op het podium zongen
” Die Sieben Worte Jesu am Kreuz ” van César Franck. Dit
lange stuk heeft ook een paar solo aria’s die zo prachtig
werden uitgevoerd door de solisten Marthe, Nora, Sven-Arne
en Felix (12e klas) terwijl Mitra (10e klas) de aangepaste
vioolbegeleiding speelde. Deze bijzondere avond vroeg
natuurlijk om een bijzonder einde: Misa Criolla van de
Argentijnse componist Ariel Ramirez, uitgevoerd door 69
leerlingen van de 9e tot en met de 12e klas met Simon (12e
klas) op de cajon, Felix (12 klas) als gitarist en 2e solist en
niemand minder dan Hans Barkmeijer als 1e solist. Voor mij
was het een bijzondere ervaring vanachter de vleugel het koor
tegelijk te dirigeren en begeleiden, de kans die je als pianist of
muziekdocent niet vaak krijgt.
Mijn grote dankbaarheid gaat uit naar het Rudolf Steiner
College voor het organiseren van deze kooruitvoering,
alle leerkrachten die op deze dag ons hebben ondersteund
en vooral alle leerlingen die deze memorabele avond zo
bijzonder hebben gemaakt. Voor mij was het zo intens dat ik
de volgende ochtend wakker werd met een vraag: was het een
droom?
10
Solo. Ik zong en ik heb er van genoten!
door Marthe Koning, klas 12
Ik hou van zingen, toch ben ik niet altijd met plezier naar
koorles gegaan. Het is altijd een soort ongeschreven regel
geweest om koor niet leuk te vinden. In de 7e en 8ste klas
doe je over het algemeen nog braaf mee. In de 9e en 10e klas
is het stoer om zo vaak mogelijk de koorles te verstoren,
aangesproken te worden of er zelfs uitgestuurd te worden.
Maar het liefst nog om tijdens de les succesvol te spijbelen. In
de 11e en 12e klas zwakt dit idee wat af. Al met al is er altijd
maar een kleine groep die enthousiast meezingt, waardoor het
plezier in zingen, voor mij, al snel afzwakt.
Maar als er een kooruitvoering aankomt, verandert de sfeer
tijdens de koorles. De voorhoede van leerlingen die wél altijd
enthousiast meezingt lijkt ineens een sterkere stem gekregen
te hebben. Op de avond zelf ziet iedereen er tip top uit,
terwijl er eerder die dag nog stoer is gezegd dat ‘ik gewoon
een spijkerbroek aan doe hoor!’. En eenmaal op het podium
verstomt het geroezemoes en neemt iedereen koor even
serieus.
Ik ben altijd stiekem jaloers geweest op de solisten. Dit jaar
hoefde dat niet meer omdat ik werd uitgekozen om een solo
te doen. Ik mocht het Prolog van Die Sieben Worte Jesu am
Kreuz zingen. En een duet, samen met Nora Locht die ook het
Prolog ging zingen. Zij had die solo vorig jaar al toebedeeld
gekregen, ik hoorde pas in oktober dat ik hem mocht doen.
Tussen oktober en februari leken nog zeeën van tijd te zitten.
Oefenen na school heb ik heel weinig gedaan, behalve dat
ik het thuis wel vaak aan het doorzingen was. De meeste
oefening bestond uit de solo doen tijdens de koorles, wat voor
11
mij niet zo zeer een oefening qua techniek was, maar een
oefening in het omgaan met de zenuwen.
Ineens was het dan toch 24 februari en stonden we met de 9e
tot en met de 12e op de stoep van de Doelen, te wachten tot
we met de generale repetitie konden beginnen. Sven-Arne
Quist, Felix Bruyn, Nora Locht en ik stonden bij elkaar. We
keken elkaar aan en beseften dat wij de solisten van de avond
waren, buiten de solisten uit de 7e en 8ste klas om. Natuurlijk
wisten we dat van elkaar, maar het was opmerkelijk dat wij
zo zwijgend bij elkaar waren gaan staan. Omringd door alle
drukte, begrepen wij elkaars zenuwen.
De spanningen waren bij mij die avond nog hoger opgelopen.
Ik had die middag last gekregen van mijn stem en vond dat het
tijdens de generale repetitie heel slecht was gegaan. Ik zag er
tegenop, toch wilde ik niets liever dan mijn solo zingen. Ik heb
wel vaker voor publiek gezongen, maar nooit eerder klassiek.
En ook nooit in een zaal vergelijkbaar met de Doelen. Altijd
in een donkere zaal, met een spot op mij gericht waardoor ik
hooguit de eerste rij kon zien. Hier was dat anders. Toen het
intro van mijn solo begon kon ik makkelijk gezichten in het
eerste blok van het publiek herkennen. En toen ik verder de
zaal in keek zag ik duidelijk honderden hoofden, allemaal op
mij gericht. En juist hierdoor gebeurde het tegenovergestelde
van wat ik had verwacht: alle zenuwen gleden van me af. Ik
zong en ik heb er van genoten!
Tamboerstraat
de nieuwe locatie voor het Rudolf Steiner College
door Martin Klomp, rector Rudolf Steiner College
Foto’s: ArcisArconiko
12
Het contract voor het ontwerpen en realiseren van ons nieuwe
schoolgebouw is op donderdag 28 februari ondertekend!! De
winnende bouwer/architect combinatie heet ArcisArconiko.
Ons nieuwe gebouw aan de Tamboerstaat/Vaandrigstraat zal
op 1 mei 2015 klaar zijn. We zijn ontzettend blij dat we na
12 jaar zwoegen, duwen en trekken, beloond worden met dit
prachtige resultaat!!
Procedures
De eerste mijlpaal vond plaats in juni 2013 toen de gemeente
Rotterdam de aanbesteding uitschreef voor het ontwerp
en uitvoering van de renovatie van beide gebouwen. Dit
betekende het einde van een hele lange onzekere periode en
het begin van een inspirerende toekomst. In de zomervakantie
heeft er een selectie plaatsgevonden van de inschrijvingen.
Na een lange weg vol ingewikkelde en technische procedures,
is uiteindelijk ArcisArconiko als winnende bouwer/architect
combinatie uit de bus gekomen.
Het gebouw, ingedeeld in hoofd, hart en handen
In het nieuwe gebouw zal een van de uitgangspunten van ons
onderwijs zichtbaar gemaakt worden: hoofd, hart en handen.
‘Hoofd’ is het gebouw aan de Vaandrigstraat, daar worden
o.a. de cognitieve vakken gegeven en komen de kantoren en
ruimte voor onderwijs ondersteunend personeel. ‘Hart’ is het
theater dat als verbinding tussen de twee gebouwen komt te
liggen. Het theater zal multifunctioneel worden gebruikt, als
theater, als kantine en als praktijk-/feestruimte. ‘Handen’ is het
gebouw aan de Tamboerstraat, hier worden onder andere de
ambachtelijke en kunstvakken gegeven zoals houtbewerking,
handvaardigheid, euritmie, schilderen, drama en muziek.
Gezonde School
Waarom werken aan Gezonde School?
Een Gezonde School leidt tot mooie resultaten. Gezonde
leerlingen hebben meer kans op goede schoolprestaties.
Deze schoolprestaties dragen op langere termijn bij aan
een goede gezondheid en maatschappelijk succes. Én een
gezonde werkomgeving bevordert de tevredenheid van
het schoolpersoneel. De school, leerlingen, ouders en
preventiepartners werken samen aan Gezonde School:
www.gezondeschool.nl/voortgezet-onderwijs/meerwaardegezonde-school/
Wij gaan er aan werken om ook het predicaat ‘Gezonde
School’ te krijgen. Het beleid wordt daarop ook afgestemd.
Thema’s die binnen de Gezonde School passen zijn: voeding
en beweging , verslavingspreventie, hygiëne en een gezond
binnenklimaat. Daarnaast vragen we subsidie aan voor
een gezond schoolplein. Daarbij krijgen de leerlingen een
belangrijke rol in het ontwerpen, inrichten en onderhouden
van ‘hun’ schoolplein. Aan de rechterkant van het theater
komt een biologische tuin met bijenkasten voor een biologisch
evenwicht. De tuin zal de praktijkplek zijn voor de biologie
en landbouwlessen. De producten die er verbouwd worden,
worden in de kooklessen verwerkt in soepen, salades en
broodjes. Een gezond schoolplein betekent natuurlijk ook dat
er niet meer gerookt mag worden.
13
Leerlingen denken mee
De school is voor de leerlingen, dus natuurlijk denken ze
mee over de inrichting. Op dit moment loopt er een door de
leerlingenraad georganiseerde verkiezing waarbij de leerlingen
met de beste ideeën een commissie zullen vorm. Deze
Leerlingen Advies Commissie Tamboerstraat (LACT) gaat een
adviserende rol spelen naar de bouwcommissie.
Wensen die groter zijn dan het budget
Natuurlijk ziet het huidige ontwerp er al schitterend uit, maar
we hebben nog wel dromen die groter zijn dan het budget.
Om nu toch die mooie en inspirerende leeromgeving te
creëren voor de huidige en toekomstige leerlingen, zijn extra
financiële middelen nodig.
De dromen die we op dit moment hebben zijn: een groter
theater, fietsenberging in de kelder(s), goede licht- en
geluidsapparatuur, verrijdbare tribunes, duurzame inrichting,
digitale schoolborden, mediatheek. Denkt u nu, ik zou hier
graag aan meewerken en bent u goed in fondsenwerving,
geef u dan op voor de commissie fondsenwerving door een
mail te sturen naar [email protected].
We kunnen niet wachten om onze ideeën gestalte te geven in
het prachtige gebouw. Een ruimte die inspirerend is en die de
kwaliteiten van ons onderwijs weerspiegelt. We verwachten de
opening tegen de zomer van 2015.
14
Een nieuw geluid
door Femke Bouwer-Van Schie, leerkracht klas 1 Vrije School Vredehof
Foto's: Lin Klaassen
Het is lente!
Een nieuwe lente, een nieuw geluid. Op de Vredehofweg
is de wachtlijst inmiddels zo groot dat er gestart wordt met
een 4e kleuterklas. Een spannend avontuur. Maar een zegen
voor ouders die ik op de open dag ontmoette. Het is moeilijk
om ouders te spreken die zeggen: "ik wil dit voor mijn kind,
maar is er straks ook plek? Gelukkig kunnen ze nu voorlopig
terecht.
De tuindeuren moeten open, de boomhut moet getimmerd,
de stoelkussens gewassen.
Het is lente!
De kinderen in de klas briesen als jonge kalveren
die het weiland ruiken
Het is lente!
Het is lente!
Overal dikke buiken en verliefde blikken.
Voor het eerst sinds jaren niet blauwbekken bij Carnaval.
Vorige week mocht ik ouders iets vertellen over de 1e klas
op een informatieochtend over de nieuwe vrijeschool.
Twee groepen ouders, in Rotterdam West en in Rotterdam
Zuid verzamelen zich rond het idee dat er ruimte is voor
een nieuwe vrijeschool in de stad. Via facebook, flyers en
bijeenkomsten dromen deze ouders gezamenlijk van een
nieuwe school in hun buurt.
Het is lente!
Zwoele blikken bij de 5e en 6e klassen, de eerste
stelletjes ontstaan.
Het is lente!
In de school groeit een nieuwe klas
Het vrijeschoolonderwijs groeit, zowel landelijk als
in Rotterdam en deze initiatieven zijn een logisch
gevolg daarvan.
Eva Barends is met zwangerschapsverlof
15
Hoera(a)
ik lees!
door Anna Livia Groeneweg,
leerkracht klas 1 Rudolf Steiner School
Het is half negen. De eersteklassers komen de klas binnen en pakken hun
boek. Een leesboek! Nu de kinderen alle letters hebben geleerd, kunnen
ze echt gaan lezen.
Zacht geroezemoes is hoorbaar wanneer de kinderen op hun plek zitten.
Met fluisterstemmen lezen ze woord voor woord, soms nog letter voor
letter. Maar dat er gelezen wordt, is duidelijk. En met veel plezier!
De kinderen hebben een hele plank vol eerste leesboekjes tot hun
beschikking. De boekjes ruiken nog nieuw. En dat maakt het lezen nog
leuker. Sommige kinderen hebben de smaak zo te pakken, dat ze zelfs
tijdens andere lessen of tijdens het eten stiekem zitten te lezen. Met het
boekje op schoot, onder de tafel, zodat niemand het ziet. Dan kijk ik als
juf soms expres even de andere kant op. Het is zo mooi om te zien hoe
eersteklassers het plezier in lezen ontdekken!
Op een middag, na schooltijd, zie ik tot mijn verbazing dat de
boekenplank nagenoeg leeg is. Vreemd, want als elk kind een boekje in
zijn kastje zou hebben, zouden er ook nog heel wat boekjes op de plank
moeten staan. Ik ga op onderzoek uit en tref in één van de kastjes van de
kinderen een hele verzameling boekjes aan. Tsja, één boekje kiezen blijkt
nog best lastig te zijn!
Naast het lezen van boekjes, oefenen we dagelijks woordrijtjes die op
het bord staan. Door steeds dezelfde woordjes te lezen, herkennen de
kinderen de woordjes en gaat het lezen steeds vlotter. De vlotte lezers
trekken hierin de andere kinderen mee.
Woordjes kunnen lezen is één. Begrijpen wat er staat, is een volgende
stap. Om het ‘begrijpend lezen’ te oefenen, heb ik voor ieder kind een
boekje met korte verhaaltjes gemaakt. Bij de getypte tekstjes mogen de
kinderen een passende illustratie maken.
Tijdens de taalperiode schrijven de kinderen ook zelf verhaaltjes. Korte
zinnetjes worden aandachtig in het eigen schrift geschreven. In de klas
kun je een speld horen vallen.
Bij het schrijven van verhaaltjes is niet alleen het juist schrijven van
woordjes van belang. De kinderen moeten ook leren hoe ze een bladzijde
mooi verzorgen. Waar komt de tekst, waar de tekening? Wanneer is een
bladzijde echt af? Door naar elkaars werk te kijken, leren de kinderen van
elkaar en komt het werk er steeds mooier uit te zien. Wat gaat het toch
snel! Dagelijks weer verwonder ik me over de gretigheid waarmee de
eersteklassers leren. Prachtig om dit van dichtbij mee te kunnen maken!
16
17
Heemkunde
in klas 3 van de Rudolf Steiner school
door Lin Klaassen
18
Heemkunde in het derde leerjaar bestaat uit drie periodes:
één over de boerderij, één over de ambachten en een
huizenbouwperiode. Het kind is rond het negende levensjaar
beter dan daarvoor in staat te begrijpen wat er om hem
heen gebeurt. Het vraagt dan ook voortdurend waar dingen
vandaan komen. In de boerderijperiode vertelt de leraar over
de boer die voor zijn dieren en zijn land zorgt. Het land moet
goed bemest worden en voor die mest zorgen de dieren. De
dieren op hun beurt eten van het land en schenken ons melk
en andere produkten.
De mensen maken van de melk kaas en boter. Verder moet de
boer ploegen, eggen, zaaien, maaien, oogsten, waarbij ook
hij afhankelijk is, namelijk van het weer. Hij moet voor het
graan zorgen, dat gebruikt wordt om brood te bakken. Terwijl
de kinderen leren hoe het land bewerkt wordt, leren ze ook
de namen van de gereedschappen. Ze zijn nu immers erg
geinteresseerd in concrete, zakelijke begrippen. Het mooiste
is natuurlijk als ze zelf met deze gereedschappen kunnen
werken.
De kinderen van klas 3 van de Rudolf Steiner School
Rotterdam Prinsenland gaan elke vrijdagochtend het
klaslokaal uit en stappen zo de schooltuin in. Onder het genot
van de warme lentezon zien zij hoe moeder aarde de poort
open maakte. Een feestelijke optocht van kevertjes, torren
en wortelkindertjes met hun grasjes en bloemen komt naar
buiten. Lente is in het land.
Zo wordt langzaam duidelijk hoe afhankelijk de mens is van
de gehele natuur en hoe sterk de band is met plant en dier.
Op 24 mei verzorgt klas 3 op de lentemarkt de
theetuin. U bent van hart uitgenodigd om daar onder
het genot van diverse eigen gekweekte kruiden en
bloemenmengsel een overheerlijk kopje thee te drinken.
19
Wij vieren feest…
carnaval op Vrije School Vredehof
Foto's: Dana Lenzen
20
Sinds een jaar of 11 wordt er op Vrije School Vredehof
carnaval gevierd. Een jubileum dat een feestje waard is
en nog 1 en nog 1 en… Grietje danst met de Euromast.
Wodan kust de vos. Ja, je ziet het goed, het is de vos
van de raaf. Jules Deelder flirt met Freija. Hij is in tijden
niet zo goddelijk uit zijn bol gegaan. Meester Cooiman
haalt het paard uit de gang. Het is een veulen van 11
maanden. De raad van 11 begint zijn act…en na afloop
is er taart, veel taart. Over 7 weken is het Pasen en dan
is het veulen precies 13 maanden. Alles klopt en alles is
toeval op dit feest. De prinses groet u: alaaf, alaaf, alaaf.
Tot volgend jaar maar weer en weer en weer…
21
De Raad
van het Rudolf Steiner College
door Jesse Tanis
Foto's: Pieter Boone
Ik vraag me wel eens af, zou een school hetzelfde zijn zonder
leerlingenraad? Ik denk het niet. Iedere school zou er eentje
moeten hebben. Een school is gemaakt voor leerlingen, toch?
Zonder leerlingen zijn scholen dus ook niet meer nodig.
Maar wat nou als een school geen leerlingenraad heeft en de
leerlingen zich, of niet prettig voelen binnen een school, of
als er regeltjes zijn bedacht die voor leerlingen helemaal niet
werken, of dat er klachten of opmerkingen zijn over docenten
of dat er andere dingen spelen binnen de school. Naar wie
moeten de leerlingen dan gaan? Zelf naar de schoolleiding
stappen? Nee precies, naar de leerlingenraad die daar wat aan
probeert te doen.
De leerlingenraad, op onze school ook wel bekend als
“De Raad”, bestaat uit klassenvertegenwoordigers uit de
verschillende klassen. De leerlingenraad behandelt dus
klachten, opmerkingen of andere dingen die spelen onder
de leerlingen binnen de school. Leerlingen kunnen met
22
hun ‘ding’ naar hun klassenvertegenwoordiger gaan en die
klassenvertegenwoordigers komen eens per week samen om
hier over te praten, overleggen, brainstormen en zo nodig te
stemmen. Maar dit is niet het enige wat we doen.
Zou een schoolfeest net zo leuk zijn als het georganiseerd
wordt door leraren? Ik durf met zekerheid te zeggen van niet.
Wij staan dichter bij de leerlingen en weten denk ik dus veel
beter wat leerlingen leuk vinden. Welke locatie is ‘populair’?
Welke muziek moet er echt wel en welke echt niet gedraaid
worden? Welk thema vinden we leuk? Een ‘volwassene’ zou
vast uren kwijt zijn aan onderzoek doen naar wat de leerlingen
van tegenwoordig willen. Oplossing: laat de schoolfeesten
door leerlingen organiseren.
Maar niet alleen met de schoolfeesten houden we ons
bezig. Ook wordt er ieder jaar een loterij georganiseerd
voor een goed doel. Maar ook Valentijnsdag wordt ieder
jaar door de leerlingenraad gedaan. Leerlingen kunnen dan
bijvoorbeeld rozen bestellen voor zijn of haar ‘Valentijn’ die
wij, de leerlingenraad, dan op Valentijnsdag bij hem of haar
afleveren. Zie je het al voor je? Je leraar economie die een
valentijnsroos bij je af komt leveren. Nee toch, zo iets kan
veel beter door leerlingen georganiseerd worden.
De leerlingen op onze school zien niet veel van het ‘werk’
dat gedaan wordt. Ze zien een poster hangen waar op staat
dat ze hun kaartje voor het schoolfeest kunnen bestellen, of
lezen op onze Facebook- pagina dat de handige magister-app
voor leerlingen eindelijk in gebruik is genomen, of ze horen
dat mobieltjes zijn toegestaan in de openbare ruimtes. Ze zien
weinig tot niks van wat voor een voorbereiding en werk ons
hele team van de leerlingenraad hier voor moet doen: locatie
boeken, de leukste dj’s zoeken, valentijnsrozen-bestellingen
verwerken, prijzen voor de loterij bij elkaar krijgen puur en
23
alleen uit liefdadigheid van bedrijven en winkels, met een
promotieteam langs de klassen, schoolfeestkaartjes verkopen
binnen twee keer een half uur aan de hele school. Ja, het
vergt allemaal heel wat voorbereiding. Maar gelukkig lukt
dit altijd met zo’n gevarieerd team. Een aantal leden is goed
in promoten, andere in organiseren, en anderen willen altijd
graag helpen waar ze kunnen helpen.
Hoe gaan we te werk bij De Raad op het RSC? Zoals je al
las zitten er voornamelijk klassenvertegenwoordigers in De
Raad. Elke donderdag in de 2e pauze komen we samen en
beginnen we met informatie die de leerlingen aangaat of
waar de voorzitters de mening van de leerlingen graag over
willen horen. De klassenvertegenwoordigers proberen dan
voor de andere leerlingen van de klas te denken. Vaak wordt
er nog gepraat of gebrainstormd over bijvoorbeeld een thema
voor een schoolfeest dat er aankomt, of over hoe we het
beste prijzen kunnen werven bij winkels voor de jaarlijkse
loterij. Vervolgens sluiten we, als de tijd het toelaat, af met
een “vragen-of-opmerkingen-rondje”. Elke week is weer
anders. Ik denk dat de leerlingenraad een mooie aanvulling is
op een school om een school nog meer naar ‘wens’ te maken
van de leerlingen. We moeten er tenslotte toch heel wat tijd
doorbrengen!
Ben je geen klassenvertegenwoordiger en denk je na het lezen
van dit artikel, Ik zou ook wel bij De Raad willen?
Stuur ons dan een privéberichtje op Facebook, en wie weet
zoeken we nog wel iemand uit jouw leerjaar.
Of wil je graag op de hoogte blijven over alles wat de
leerlingenraad van het Rudolf Steiner College doet en
organiseert? LIKE ons dan op onze Facebookpagina:
www.facebook.com/DeRaadRsc
advertenties
vanbinnen
Mijn Hemeltje
natuurlijk wonen
voor de babykamer
Puur goed voor baby en babykamer
ecologische en biologische materialen
Portret Rudolf Steiner: Mees Buddenbaum (klas 2)
www.mijnhemeltje.nl
vanbinnen heeft alles voor een smaakvol, comfortabele en duurzame
inrichting van uw woning. Vloerbedekking en gordijnen, eettafels &
stoelen maar ook keukens, bedden, accessoires & doehetzelf-artikelen.
Eigentijds design van o.a. Varier, Team 7, Green Sleep, Forbo & Moso
gaan bij ons hand in hand met aandacht voor uw leefomgeving !
Mariniersweg 1 - Rotterdam - 010 2409379 - www.vanbinnen.com
24
24
Lente,
verwachting
en vernieuwing
door Paul Peeters
Op mijn vraag in een groep uit klas 10 th: wie verwacht er
door te gaan naar klas 11 havo 4? Wie wil dat graag? Gaan
er veel vingers de lucht in. En wie ziet dat de huidige stand
van zaken daarvoor nog onvoldoende is? Weer heel veel
vingers. Wel, dan weet je wat je nog te doen hebt, was mijn
antwoord. Kinderen kunnen soms niet wachten tot ze jarig
zijn. In verwachting van feest en cadeautjes. In de wintertijd
kun je erg verlangen naar de lente. Het is zeker dat die komt,
een natuurlijke wetmatigheid. Leerlingen hopen dat ze
slagen, ze verlangen naar een diploma op het eind van het
schooljaar, maar moeten daar wel nog heel veel voor willen
doen. Moeders die in verwachting zijn, zijn weer heel anders
betrokken bij verwachten en verlangen. Ze dragen daar actief
aan bij, zijn deel van dat verwachtingsproces.
In de lente kun je gewaarworden dat er ook nog zoiets is als
een Wereld-ik, zoals Steiner dat noemt. Ook de lente wordt
gewild, dankzij de wil van de scheppende Vaderkracht. De
natuur vertoont een enorme stuwkracht. Er zijn mensen die
hun wil in dienst stellen van de wereld, van dat Wereld-ik.
Zij verwezenlijken idealen die geworteld zijn in hun diepste
bestaansgrond en die ten goede komen aan medemensen,
aan de aarde, aan de toekomst van de mensheid. Zij kunnen
zeggen: niet mijn wil , maar Uw wil geschiede. Omdat ze hun
lagere ik overwonnen hebben, omdat ze geleerd hebben dat
verwachten een activiteit is, omdat ze geen genoegen nemen
met schijnbare wetmatigheden of vanzelfsprekendheden.
Zulke mensen zijn een zegen voor ons allemaal, doen de
winter verdwijnen en brengen de lente dichterbij.
Een mens heeft vele "ikken", het ene “ik” wil dit, het andere
manifesteert zich zo. Voor een “ik” dat nog erg aan het
lichaam vast zit, verbonden met het ego, staan de eigen
instincten, driften en begeerten voorop. Lastig is het voor
zo'n “ik” om voor een toets te werken, een taak af te ronden,
een dieet te volgen, als er ook die leuke film is of dat leuke
uitje of dat gamen, of die chocoladereep. Zo'n ik staat
aan tal van verleidingen bloot. Je hebt ook een “ik” dat al
meer vanuit bewustzijn zich kan bezinnen op motieven, op
doelstellingen in relatie tot de ander of de eigen toekomst.
En er is een hoger “geestes-ik”, dat in staat is diepgaandere
wensen, verlangens, verwachtingen te transformeren
tot besluiten en daden. Pas in de concrete handeling
voortkomend uit een wezenlijk motief manifesteert zich de
wil van dat “geestes-ik”.
Wij als leraren hebben in de goede zin van het woord hoge
verwachtingen van onze leerlingen. We zien graag dat zij
hun ikjes omvormen tot zich zelf, worden wie ze zijn, er in
slagen om hun schoolloopbaan met succes te bekronen. We
hopen dat ze straks hun idealen, hun diepste motieven, hun
wilskracht de wereld in dragen, als liefdeschenkende en
vrijheid brengende daden, als een vernieuwende lente.
25
breien, cito-toets maken, balanceren, lezen, ervaren, fietsen, aardrijkskunde, daadkracht,
verhalen vertellen, lezen, boetseren, rekenen, huizen bouwen, schapen scheren, gezond eten, delen, toneelspelen, eten, doen,
Een derde vrije basisschool in Rotterdam
“Ik heb ongelofelijke zin om een school op te richten voor mijn kind…”
door Jan van Bergen en Henegouwen
Onderwijs voor hoofd, hart en handen is hip. De weerzin
tegen onderwijs waarbij slechts een beroep wordt gedaan
op de cognitieve kant van kinderen neemt toe. Het aantal
ouders dat kiest voor de vrijeschool groeit. Dat blijkt uit het
aantal inschrijvingen voor de Rotterdamse scholen.
De wachtlijst voor Vredehof is lang. Vorig voorjaar moest
met pijn in het hart en het hoofd een groot aantal ouders
worden teleurgesteld. Dat is niet leuk voor de ouders, de
kinderen en de school.
In die tijd wordt in een gesprek tussen een ouder, een
leerkracht en een directeur het idee geopperd om de mogelijkheid tot de oprichting van een derde Rotterdamse vrije
basisschool te onderzoeken. De deelnemers aan het gesprek
weten dat een groep jonge ouders op Zuid (Katendrecht) de
wens koestert om een vrijeschool op te richten voor hun
kinderen. Jeroen Gommers directeur van de SVZH (Samenwerkende Vrijescholen Zuid-Holland) wordt benaderd en
zegt toe de initiatiefnemers op weg te helpen en waar nodig
van advies en support te voorzien. Sabrina van Karsen en Lisa
Nieuwenhuis sluiten zich aan. Hun plan een kinderopvang
(crèche en BSO) op Antroposofische grondslag in de nabijheid van een vrijeschool te beginnen is kansrijk.
In het najaar van 2013 worden woorden omgezet in
daden. Door middel van flyers worden ouders opgeroepen
een online enquête in te vullen waarin de behoefte aan een
”vrijeschool om de hoek” wordt gepeild.
De flyers worden niet alleen op Zuid verspreid, maar ook
in West (het gebied ten westen van de Henegouwerlaan,
Blijdorp, Delfshaven en Schiedam). Op grond van het resultaat van de enquête en de reacties op de aangemaakte
facebookpagina’s worden er twee (één op Zuid en één in
West) informatieavonden belegd. Afgezet tegen het aantal
aanmeldingen valt de opkomst een beetje tegen, maar de
ouders die gehoor hebben gegeven aan de uitnodiging zijn
allemaal enthousiast en bereid te helpen om het draagvlak
te verbreden.
Half maart wordt duidelijk dat er in West meer animo is
dan op Zuid. Dat betekent overigens niet dat een vrijeschool
op de linker Maasoever helemaal van de baan is. De betrokken ouders hebben besloten stap voor stap (via kinderopvang
en peuterklassen) en mond tot mond reclame jonge ouders
te interesseren.
Op 31 maart komen de ouders uit West bijeen. Nu om
zelf de handen uit de mouwen te steken. Er worden werkgroepjes (PR/werving , Huisvesting, Identiteit) gevormd. Aan
de slag!
Om dit prille initiatief te laten slagen zijn nog veel jonge
ouders nodig die hun kind naar de vrijeschool willen laten
gaan. Ken je mensen die in West (Blijdorp, Delfshaven en
Schiedam) wonen, geïnteresseerd zijn in de vrijeschool, maar
de dagelijkse reis naar Kralingen te ver vinden? Wijs ze dan
vooral op dit initiatief!
genieten, springen, brood bakken, leren, schrijven, zingen, schilderen, biologie, plukken,
door Wieneke Gunneweg-Kok
‘Ga allemaal staan en leg je handen gekruist op je borst
voor het zeggen van de spreuk.’ Een groep van 25 volwassenen gaat staan. Sommige enthousiast, anderen - waaronder
ik- wat giechelig. Ik weet wat er gaat komen, en ben verrast
dat ik ruim 25 jaar later de ochtendspreuk van de onderbouw
nog woordelijk in mijn hoofd kan meezeggen. ‘Ik zie rond in
de wereld, waarin de zon haar licht zendt...’
Inmiddels zijn we weer wat weken verder en ben ik lid
geworden van een van de werkgroepen die bezig gaan om
de vrijeschool ook echt te gaan realiseren in West.
Het voelt goed om betrokken te zijn bij zo’n nieuw initiatief,
net zoals mijn ouders en schoonouders in respectievelijk
Nijmegen en Den Bosch, bijna dertig jaar geleden ook betrokken waren bij het oprichten van een vrijeschool.
Het is de tweede informatieavond over het opzetten van
een nieuwe vrijeschool in Rotterdam-West. Mijn tweeling is
pas 10 maanden oud, dus het is eigenlijk rijkelijk vroeg om al
met schoolkeuze bezig te zijn. Maar goed, nu is het moment
dat de school er kan komen, en omdat ik over drie jaar graag
de mogelijkheid heb om voor een vrijeschool in de buurt te
kunnen kiezen, ben ik gekomen.
Leuk ook om te horen dat Rotterdam-West niet de
enige plek is in Nederland waar de vrijeschool weer zo
aan populariteit wint; binnenkort gaan we in AmsterdamNoord kijken, waar komend jaar een nieuwe - bomvolle vrijeschool opent. Het hangt in de lucht, het past bij de tijd
en het is goed dat ook in Rotterdam-West straks ouders
de keus hebben hun kind naar een vrijeschool te brengen.
Eerlijk gezegd was ik wat sceptisch op voorhand. Ik kijk
met plezier terug op mijn vrijeschool-carrière van ruim veertien jaar, maar herinner me ook wel de gesloten en soms wat
zweverige manier van werken, en ik weet niet of ik daar wel
weer zin in heb voor mijn kinderen. Aangenaam verrast ben
ik dan ook, als ik hoor dat er veel ten goede is veranderd; de
vrijeschool heeft zich meer geopend naar de wereld, zonder
haar eigenheid te verliezen.
Ik zie ze al staan, onze Marie en Cato, met hun handjes
gekruist op de borst, de Godesgeest vragend om hun leren
en arbeid tot wasdom te laten komen. En hopelijk moeten
ze er ook een beetje bij giechelen.
Meer informatie
R’dam-Zuid:
www.facebook.com/vrijeschoolopzuid
[email protected]
R’dam-West:
www.vrijeschoolrotterdamwest.nl
www.facebook.com/vrijeschoolrotterdamwest
[email protected]
delen, ontdekken, breien, cito-toets maken, balanceren, lezen, ervaren, fietsen, aardrijkskunde, daadkracht, doen, bouwen,
tafels stampen, topografie, natuurkunde, spellen, muziek maken, vormtekenen, tuinbouw,
Ik zie rond in de wereld...
genieten, heemkunde, haken, verkennen, verbouwen, uitvinden, expirimenteren, beminnen,
met Klas 7f
HET BOS IN
door Steven Wouters, docent houtbewerken op het
Rudolf Steiner College en de leerlingen van 7F
Waar komt het hout vandaan, dat wij in de periode ”krukjes
maken” gebruiken? Hoe worden die bomen gekapt?
Om dit te onderzoeken trok klas 7 van de ambachtelijke
stroom van het Rudolf Steiner College op 28 februari
jongstleden naar het Kralingse Bos.
Bert voermans, een van de boswachters van het team, was
bereid ons een en ander te vertellen en te laten beleven:
Noah schrijft:
“Op vrijdag om 9 uur in de ochtend vertrokken wij naar
het Kralingse bos. We kwamen aan bij een parkeerplaats
naast het bos. Een houtkapper wachtte ons daar op om ons
uitleg te geven en te laten zien hoe bomen worden gekapt.
Ik vond het allerleukst om de boom te horen en zien vallen
als ze doorgezaagd waren. Ik vond het ook erg interessant
om te leren waarom ze de bomen soms laten liggen nadat ze
omgekapt zijn. Dat doen ze om de kringloop te helpen.”.
Phoebe:
…” vooral het kraken van de boom, en toen een luide knal
(Baf!) Ik was best vaak in het bos geweest, maar dit was toch
anders omdat je uitleg kreeg.”
Danya:
…”Ik vind het wel zonde voor de bomen, maar ja het moet
maar gebeuren..”
Geert:
”Ik wist niet dat ze met zoveel mensen een boom omhakken
en ik wist ook niet dat dat zoveel tijd kost. Het lijkt mij wel
leuk om het werk zelf te doen. Uiteindelijk heb ik er best veel
van opgestoken. Ik vond het super.”.
Isabelle:
…”de meneer legde ook het verschil uit tussen boomsoorten
en dat sommige bomen hier makkelijker groeien dan andere.
Bo:
…”Ik vond het ook bijzonder dat ze veel voor de dieren
deden, zoals de bomen laten liggen.”
28
Zeste Mous uit 7f
29
Bloemetjes
van het voorjaar
Samenstelling: Lin Klaassen
Tekeningen: Kinderen klas 1 en
4 van de Rudolf Steiner School
30
Het sneeuwklokje
Kindergedicht door Rita Veenman
Op de donkere wintergrond
Staan de klokjes in het rond.
Een bloemenklokje luidt
Met een zuiver zacht geluid,
Het klingelt in de wind.
Luister goed mijn kind.
Klingeling; de lente komt weer,
Keer op keer, keer op keer.
Klingeling.
Maar de noordenwind is koud
En hij is ook nogal stout,
Hij blaast zijn koude gure wind.
Langs het tere bloemenkind.
"Ik jaag je weg" roept hij luid,
"Ik luister niet naar jouw geluid."
Daar komt Koning Winter aan,
Blijft bij het witte bloempje staan.
"Kom Noordenwind we gaan nu voort,
We vertrekken naar een ander oord.
Sneeuwklokje, blijf jij maar staan;
Kondig de lente maar vast aan."
Klingeling; de lente komt weer,
Keer op keer, keer op keer.
Klingeling.
Dan komt de lentefee heel even,
Zij ziet het sneeuwklokje nog beven.
En zegt: "Je bent een bloemetje sterk,
Klingelen dat is jouw werk,
En ik kom al vlug
Met nog meer bloempjes terug".
31
De sneeuwklokjes
Wat klinkt daar uit de sneeuw zo fijn?
Zie lenteklokjes, klokjes klein,
Die kling'len in de zonneschijn:
Bloempjes komt aan alle kant,
Kinders geeft elkaar de hand,
Lente, lente komt weer in 't land,
Lente, lente komt weer in 't land!
32
Rudolf Steiner
Alchemy of the Everyday
13 September 2014 tot 11 Januari 2015
Voor het eerst in Nederland presenteert de Kunsthal een
overzicht van het veelomvattende oeuvre van Rudolf Steiner
(1861-1925). Steiner is één van de meest invloedrijke
en veelzijdige hervormers van de twintigste eeuw. Zijn
gedachtegoed is nog springlevend. Steiner was een
inspiratiebron voor vele kunstenaars zoals Piet Mondriaan,
Wassily Kandinsky en Joseph Beuys en is dat nog steeds voor
hedendaagse kunstenaars en designers als Olafur Eliasson en
Konstantin Grcic.
De tentoonstelling laat een rijke verzameling van meubels,
maquettes,sculpturen en ‘blackboard' tekeningen zien en biedt
33
een fascinerend inzicht in zijn leven, werk en wijdverbreide
gedachtegoed.
Een aantrekkelijk activiteitenprogramma op het gebied van
voeding, architectuur, dans en sociaal ondernemen, met een
Steinerdag en symposium, plaatst Steiners gedachtegoed in
het licht van de actualiteit.
Colofon
De Rotterdamse
vrijescholen
Vrij geestig
Tijdschrift van de Rotterdamse vrijescholen (Rudolf
Steiner College, Rudolf Steiner School en Vrije School
Vredehof) verschijnt vier maal per jaar in de week voorafgaande aan de herfst-, kerst-, paas- en zomervakantie.
‘Worden wie je bent’ is het motto van onze scholen. Om
te worden wie je bent, heb je veelzijdig onderwijs nodig.
Ons lesprogramma is gebaseerd op het gestructureerde
twaalf-jarige leerplan van de vrijeschool. Daaraan voorafgaand mogen onze kleuters spelen! Door het spel leren
kinderen alles wat zij in voorbereidende zin nodig hebben.
Ons leerplan omvat veel kennisvakken, kunstzinnige en
ambachtelijke vakken, waaraan uw kind zich vanaf klas 1
(6 jaar) tot en met klas 12 (18 jaar) kan ontwikkelen. Op
eigentijdse wijze werken wij vanuit de mens-kundige en
pedagogische inzichten van Rudolf Steiner. We zien het
leven als een ontwikkelingsweg.
Op de vrijeschool leren kinderen voor het leven.
Redactie
Tereza Andrews (advertentie acquisitie), Jan van Bergen
en Henegouwen (eind-), Angélique Berger-de Meijer
(tekst-), Arjanne van der Bijl, Amber de Grauw, Lin
Klaassen (beeld-) en Circe Penning de Vries.
Vormgeving
Hans Langstraat & Xanthe van Haaften
www.ph-ontwerp.nl
Rudolf Steiner College Rotterdam
www.rudolfsteinercollege.nl
Vrijeschool voor voortgezet
onderwijs vwo, havo vmbo-tl in
Kralingen-Crooswijk
Vondelweg 87/89
3031 PT Rotterdam
010 - 413 41 58
dependance klas 11 en 12:
IJsclubstraat 9, Rotterdam
[email protected]
rector: Martin Klomp
Aan dit nummer werkten mee:
ArcisArconiko, Pieter Boone, Femke Bouwer- Van Schie,
Jesse van Epenhuijsen, Majorein Gauw, Anna Livia
Groeneweg, Wieneke Gunneweg-Kok, Martin Klomp,
Marthe Koning, Harimada Kusuma, Dana Lenzen, Christina Linke, Zeste Mous, Paul Peeters, Ferdinand Pieterse,
Aisha So, Yoshi So, Jesse Tanis en Steven Wouters, Kinderen klas 1 en 4 van de Rudolf Steiner School.
Contact
Bijdragen en reacties kun je mailen naar:
[email protected]
Rudolf Steiner School Rotterdam
www.rudolfsteinerschool.nl
Vrijeschool voor basisonderwijs in Prinsenland
Michelangelostraat 375
3009 AG Rotterdam
010 - 455 76 70
[email protected]
Schoolleider: Christianne Verbraeken
Advertenties:
Wil je adverteren in Vrij geestig neem contact op met:
Tereza Andrews: telefoon 06-23549672 of mail naar:
[email protected]
© 2014 Vrij geestig
Geen overname zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming SCS-COC-
Vrijes
Op
za.
Op zater
Er is die
en nog v
Een repr
Informat
Vrijeschool Vredehof
www.vsvredehof.nl
Vrijeschool voor basisonderwijs in Kralingen
Vredehofweg 30,
3062 EP Rotterdam
010 - 452 65 19
[email protected]
directeur: Ernstjan Cooiman
www.ru
Vondelweg 87-89
34
RSCposters8nov.indd 1
advertenties
Uitwendige Therapie


 

Cursussen ‘Verpleegkunst Thuis’
en thema avonden over
de verschillende levensfasen.
﹐   
 
Ruth Cooiman
E
[email protected]
T
010 - 422 00 74
M 06 - 43 78 27 21
www.zorgvanwiegtotgraf.nl
wij sparen voor
een superstoere
glijbaan
en daar hebben we
4.000 euro voor nodig
Kijk op www.boereninzicht.net voor lekkere,
verse, lokale, biologische boerenstreekproducten.
Van melk en honing tot wijn en brood tot sap en
aardappels.
En je kunt het elke vrijdag gewoon vanaf het VSVschoolplein meenemen.
Tot ziens, Friedhelm
Zonnepanelen
complete zonnestroom-installaties
www.laondiesolar.nl
0180-513089
Krimpen a/d IJssel
zaterdag 24 mei 2014
Lentemarkt Vrije School Vredehof
Illustraties: Joëlle Jolivet - Dieren, Simon and Schuster, Inc. - Encyclopedie in zegels Vogels uit alle landen | Ontwerp & Fotografie: metxir.nl | Druk: Riodruk.nl
35
zaterdag 24 mei 2014 11 - 15 uur
Lentemarkt Vrije School Vredehof
van harte welkom!
spelletjes, marktkramen, lekkers & muziek
36
Illustraties: Joëlle Jolivet - Dieren, Simon and Schuster, Inc. - Encyclopedie in zegels Vogels uit alle landen | Ontwerp & Fotografie: metxir.nl | Druk: Morks.nl