mens & ruimte de frontlijner Zoveel meer dan balies en boeken Sinds 1996 werkt Gunther Rombaut als bibliotheekassistent in de bibliotheek van ErpeMere. Bezoekers en leden kent hij via hun aanvragen en ontleningen, maar hij komt er ook voortdurend persoonlijk mee in contact: er zijn de dagelijkse ontmoetingen en infovragen aan de balie, in de bieb zelf en per telefoon, maar ook de vele interacties tijdens publieksactiviteiten die hij met de collega’s regelmatig organiseert. De interactie via sociale media manifesteert zich daarnaast als nieuwe ‘frontlijn’ van contact met de burger. tekst pieter plas beeld stefan dewickere Het eerste wat ik ’s morgens doe, is controleren of de boetebrieven zijn afgedrukt voor verzending, voor materialen waarvan de uitleentermijn drie weken is verstreken. Meldingen over het vrijkomen van gereserveerde boeken, cd’s of dvd’s moeten ook worden afgedrukt. Dan bellen we alvast de mensen op om te zeggen dat wat ze hebben gereserveerd, beschikbaar is. Dagelijks versturen we ook herinneringsmails over uitgeleende materialen. Eens ik polshoogte heb genomen van de boetebrieven, reservaties en herinneringen, ga ik een eerste maal op pad in de bibliotheek zelf, om na te gaan of zaken die vermeld zijn in de boetebrieven, toch niet aanwezig zijn. Dergelijke misverstanden voorkom je beter. Boeken en dvd’s worden het vaakst ontleend, cd’s iets minder. Vooral de jeugddvd’s doen het goed. Zoals op zoveel andere plekken wordt er het komende jaar gesnoeid in het gemeentelijke budget, en worden de aankopen teruggeschroefd. Voor nieuwe aankopen volgen we voor een deel de suggesties van onze leden, maar om na te gaan of materialen de moeite lonen, gaan we wel eerst kijken bij andere bibliotheken: is het boek of de cd in kwestie daar ook aanwezig? We zijn hier met elf collega’s, de bibliothecaris meegerekend; acht daarvan zijn 52 december 2013 Lokaal vrouwen. We komen goed overeen. In de archiefafdeling op de kelderverdieping werken nog twee collega’s, maar daarmee is er niet zo veel contact. Ikzelf regel de aankopen van dvd-reeksen, zoals bijvoorbeeld 24, Lost en dergelijke meer. Die worden zeer vaak ontleend, de dvd’s vertonen na verloop van tijd onvermijdelijk slijtage. Mijn bureau ligt doorgaans vol boeken en cd’s van of voor interbibliothecair leenverkeer of IBL. Ik en een andere collega houden ons daarmee bezig. Als mensen iets willen ontlenen dat wij niet hebben, kunnen ze dat via ons aanvragen bij een andere bibliotheek. Bij IBLaanvragen van andere bibliotheken ga ik na of het boek in kwestie bij ons beschikbaar is. De bevestiging van de aanvaarding of aankomst van een aanvraag wordt gedaan via de webapplicatie Web Impala. Ontleningen via IBL gebeuren per post. De aanvrager mag het materiaal in principe drie tot zes weken houden, daarna moet het terug naar de bieb van herkomst. Sinds kort schrijf ik eenmaal per maand een artikeltje voor de online blog van onze bibliotheek. Dat kan gaan over een auteur, een boekenprijs of een nieuw systeem. Het stukje nu gaat over Zonder Inspanning Zoeken of ZIZO, een ge- bruiksvriendelijk en intuïtief trefwoordensysteem voor lezers van non-fictie. De blog, onze website en Facebookpagina hebben we via de gemeente. Ik ben eindverantwoordelijke voor onze Facebookpagina. Onze volgers reageren regelmatig op berichten. Het gaat dan om leden, maar ook om personeel van andere bibliotheken. Op één jaar tijd gingen we van 300 naar 569 ‘likes’. Voor bepaalde berichten haalden we al 1000 lezers! Ik ben hobbyfotograaf, en vaak neem ik foto’s bij publieksactiviteiten en evenementen in de bibliotheek. Die plaatsen we dan op Facebook. Op de Verwendag bij het begin van de Bibliotheekweek in oktober, trakteren we de bezoekers en leden op wafels, koffie en chocolademelk, op voetverzorging en kalligrafie, voor de kleintjes is er grime. Er is ook onze jaarlijkse boekenverkoop, er zijn regelmatig activiteiten voor de jeugd, zoals de voorleesnamiddagen, maar ook avondlezingen zoals onlangs van Arnout Hauben, maker van de TV-reeks Ten Oorlog. Tijdens de Boekenweek in maart komen veel scholen bij ons op educatief bezoek. Dan begeleid ik klassen bij hun opzoekactiviteit in de bieb. Voor de grootschaliger evenementen zoals Verwendag kunnen we een beroep doen op de vrijwilligers in het beheersorgaan van de Gunther Rombaut: ‘Ook buiten het klassieke baliewerk kom je hier voortdurend in contact met mensen. En ik kan me eigenlijk geen negatieve contacten herinneren.’ bieb. Zo is Commissaris Migrain van Mega Mindy – de acteur wel te verstaan – hier met veel goesting drie uur komen praten met de kinderen. We namen ook het initiatief om de voetbalwedstrijd België-Wales uit te zenden op het grote scherm in de polyvalente zaal, die we delen met andere diensten van de gemeente. Met zes bibliotheken uit de regio (Aalst, Erpe-Mere, Lede, Haaltert, Denderleeuw, Ninove) onderhouden we het samenwerkingsverband BibArt. Met de werkgroep ‘Beeld’ van BibArt programmeren we enkele malen per jaar een filmvoorstelling in de bibliotheek. Dit jaar plannen we extra activiteiten voor de Week van de Smaak, volgend jaar ook naar aanleiding van 100 jaar Wereldoorlog I. De BibArtbibliotheken organiseren om de twee jaar een gezamenlijke collegadag voor de zowat 90 medewerkers. Vorig jaar maakten we ter gelegenheid van de bijeenkomst een grappig filmpje over de werking van onze bieb en de vooroordelen daarrond: “Zonde van de uitleentermijn.” Je kunt het nog steeds bekijken op Youtube. Ondertussen heb je wel al door dat er in dit werk toch flink wat afwisseling zit. Ik kom ook voortdurend in contact met mensen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over het klassieke baliewerk. Eenmaal om de twee weken – soms ook vaker – doe ik de uitleenbalie op zaterdag. Voor het binnenbrengen van ontleende boeken beschikken we over een boekenschuif, waar je je boeken ook buiten de werkuren kunt deponeren. Verlengingen van de uitleentermijn kunnen ook telefonisch of per e-mail. Op donderdagavond verzorg ik de infobalie. Ik krijg er zeer vaak vragen van lezers die op bezoek zijn naar een bepaald boek, of naar boeken over een bepaald thema. Aan de infobalie schrijven we mensen ook in voor activiteiten en cursussen, of als nieuw lid van de bibliotheek. Een UiTpas kun je er ook komen halen; hier staat trouwens een UiTpaslezer waarop je punten kunt sparen. Tussendoor beantwoord ik aan de infobalie ook informatievragen per e-mail. 90 procent van de contacten met de mensen in dit werk is ronduit positief. Ik kan me eigenlijk niets negatiefs herinneren. Het is al gebeurd dat ik een boos telefoontje kreeg van een lezer die ervan overtuigd was dat hij ten onrechte een boetebrief van ons had gekregen. Dan komt het erop aan om diplomatisch te reageren: misschien gingen wij in de fout, maar zou het toch niet kunnen dat het boek bij de lezer thuis is blijven liggen? In dat ene geval bleek het boek thuis achter een kast te zijn gevallen en vergeten. Schoorvoetend werd het terugbezorgd… Pieter Plas is redacteur van Lokaal Lokaal december 2013 53