Airbnb, Uber, Aereo? Zo makkelijk laat the middle manzich

Airbnb, Uber, Aereo? Zo makkelijk laat
the middle man zich niet opzij zetten
Technologie
Drie technologiebedrijven
worden ieder afzonderlijk voor
de rechter gedaagd door een
industrietak die zich bedreigd
voelt. Heeft dit zin? Het conflict
raakt het hart van het internet.
Door onze redacteur
Stijn B ronzw aer
kenmerk van internet? Efficiëntie,
misschien. Doelgerichtheid en handelingssnelheid. Internet biedt altijd de
kortste weg naar het vervullen van
een behoefte.
Expertise: cut out the middle man.
Er is geen reisbureau meer nodig tussen reiziger en vliegticket. De cd-winkel is niet meer de belangrijkste schakel tussen luisteraars en muzikant.
Geen videotheek maar Netflix, geen
boekwinkel maar Amazon. Geen dure
winkels met openingstijden en beperkte voorraden, maar websites met
direct toegang tot alles wat de consument wil voor een lage prijs.
Dat is evolutie, zou je kunnen zeggen. Maar zo makkelijk laat the middle
man zich niet opzij zetten.
Op dit moment maken drie relatief
onbekende technologiebedrijven
openlijk ruzie met een complete industrietak die buitenspel wordt gezet.
Het gaat om Uber: een app die consumenten rechtstreeks in contact
brengt met een taxichauffeur, buiten
taxicentrales om. Hotels en gemeenten hebben last van Airbnb, de website waarbij particulieren hun huis verhuren zonder toeristenbelasting te
betalen. En Amerikaanse kabelmaatschappijen voelen zich bestolen door
Aereo, een website waarop consumenten tv-zenders bekijken zonder
kabelabonnement.
Het gaat hard tegen hard. Aereo en
Airbnb stonden deze week voor de
rechter in de Verenigde Staten. Het
gebruik van Uber werd vorige week
door een rechtbank in Brussel verboden. Het verleidde fanatiek Uber-gebruiker en Eurocommissaris Neelie
Kroes (Telecom) tot een boze reactie
op haar blog. „Uber verbieden lost helemaal niets op”, schreef Kroes. „Het
geeft een slechte anti-techboodschap
FOTO OLIVIER MIDDENDORP
A M ST E R DA M . Wat is het belangrijkste
AIRB NB
Airbnb is een online marktplaats
voor het huren en verhuren van
particuliere woningen, met name
voor toeristen. Airbnb werd in
2008 opgericht door Brian Chesky,
Joe Gebbia en Nathan Blecharczyk
in San Francisco.
U B ER
Uber is een app die bestuurders en
passagiers van voertuigen, zoals
taxi’s, met elkaar in contact brengt.
Uber werd in maart 2009 opgericht
door Travis Kalanick en Garrett
Camp in San Francisco.
A E R EO
Aereo is een dienst waarbij gebruikers televisiezenders kunnen bekijken op apparaten die op internet
zijn aangesloten, zonder tussenkomst van een kabelmaatschappij.
De site is opgericht in februari
2012 door Chaitanya Kanojia.
af. Mensen in Brussel zijn modern en
open. Zij moeten de kans krijgen moderne en open diensten te gebruiken.”
De drie Amerikaanse startups,
twee uit Silicon Valley en één (Aereo)
uit New York, beroepen zich op consumentenvrijheid. Alle drie zeggen ze
dat de grote bedrijven jarenlang te
veel geld aan consumenten hebben
verdiend en nu bestraft worden voor
een gebrek aan innovatie. De tegenstanders zeggen bestolen te worden
(door Aereo), belastinginkomsten mis
te lopen (door Airbnb) en werkgelegenheid te verliezen (door Uber).
Het conflict raakt het hart van het
internet. Het is een strijd tussen incumbents versus insurgents: tussen zittende macht en opstandelingen.
Afgelopen dinsdag stond Aereo in
het Amerikaanse Hooggerechtshof tegenover grote Amerikaanse tv-zenders als ABC, CBS en Fox. Met Aereo
kunnen consumenten vooraf opgenomen tv-programma’s bekijken voor
een bedrag tussen de 8 en 12 dollar
per maand. Aereo betaalt hier geen
rechten over, terwijl de Amerikaanse
UPC’s en Ziggo’s miljarden dollars per
jaar afdragen aan tv-zenders om hun
programma’s uit te mogen zenden.
Wat Aereo in feite doet, zeggen de
tv-zenders, is stroom aftappen. Diefstal. Aereo zegt op zijn beurt dat alles
wat door de lucht wordt verspreid publieke informatie is. Aereo werd eerder door een federale rechtbank in
het gelijk gesteld, een beslissing die
kabelmaatschappijen nu aanvechten
bij het Hooggerechtshof. Een beslissing in het voordeel van Aereo zou betekenen dat zenders hun programma’s van de kabel halen.
Airbnb moest zich dinsdag op zijn
beurt melden bij het Hooggerechtshof
in New York. Volgens Eric Schneiderman, de openbaar aanklager van de
staat New York, is Airbnb een plek geworden waar Amerikanen hun huis
maanden aaneen verhuren zonder er
zelf te wonen. Schneiderman eist dat
Airbnb informatie vrijgeeft van
16.000 ‘verdachte’ verhuurders.
Airbnb is op internet het belangrijkste gezicht van wat de ‘deeleconomie’
is gaan heten. Burgers die tegen betaling, of soms zelfs gratis, van elkaars
bezittingen gebruikmaken. De website is inmiddels 10 miljard dollar waard
en zou zelfs plannen hebben om dit
jaar naar de beurs te gaan. Airbnb
heeft 11 miljoen gebruikers, een verdubbeling in één jaar tijd. Toen hotelketen Marriot trots aankondigde dit
jaar 40.000 nieuwe kamers te bouwen twitterde Airbnb-oprichter Brian
Chesky met zelfvertrouwen: ‘we will
add that in the next two weeks’.
Het grote probleem bij Airbnb: er
wordt, in tegenstelling tot bij hotelovernachtingen, vaak geen belasting
afgedragen. Airbnb deed een schikkingsvoorstel: het wil best belasting
berekenen in de prijs die voor overnachtingen van Airbnb-gebruikers
wordt betaald, iets dat federale wetten momenteel in New York niet toestaan. Als deze wet wordt aangepast,
zegt Airbnb, kan het jaarlijks zonder
problemen 21 miljoen dollar belastinggeld aan de staat New York overmaken.
Een voorstel dat door de hotellobby
in New York van tafel werd geveegd.
„We zijn tegen elke vorm van betaling
Airbnb is op internet het
belangrijkste gezicht van
de ‘deeleconomie’
of belasting voor of van Airbnb. Dit
zou een legitimering van hun bedrijfsvoering betekenen”, zei Geoffrey
Mills van de vereniging voor hotels in
New York tegen The Wall Street Journal. Airbnb moet, simpel gezegd, zo
snel mogelijk verdwijnen.
Andere bedrijfstakken hebben laten zien dat vechten tegen internetbedrijven vaak uitloopt op een zinloze
exercitie. Bekendste voorbeeld: de
muziekindustrie, die pas weer in omzet groeide nadat de strijd tegen piraterij werd ingewisseld voor het samenwerken met partijen zoals Spotify. Een te sterke tegenstander kun je
soms beter de hand schudden dan
knock-out proberen te slaan.
Investeerder Nick Dixon zei het zo,
vorige week op zijn blog: „Om iets
nieuws te proberen, moet een bedrijf
altijd door de achterdeur binnenkomen. Zij die nu de regels breken zijn
straks de marktleiders. Zij bepalen de
toekomst.”