Lees hier meer over dit bijzondere project.

Troostmeisjes op omslag van Japans tijdschrift.
Op 20 september a.s. verschijnt het oktobernummer van Japans bekendste
Japanse fototijdschrift DAYS JAPAN, met op de omslag een portret van het
indonesische ‘troostmeisje’ Wainem en in het binnenwerk 6 pagina’s met
meer troostmeisjesportretten, interviewfragmenten en een inleidende tekst.
De portretten zijn gemaakt door de Nederlandse fotograaf/kunstenaar Jan
Banning en de teksten zijn van journaliste Hilde Janssen. Zij publiceerden
eerder het fotoboek Troostmeisjes/Comfort Women en het verhalenboek
Schaamte en onschuld en werkten mee aan de documentaire Omdat wij mooi
waren. Hun fototentoonstelling, geëxposeerd in musea en andere instellingen
in diverse landen – zoals tot afgelopen 7 september in het Stadthaus in het
Duitse Ulm – gaat waarschijnlijk in 2015 naar Japan.
Het valt te verwachten dat de publicatie in Japan tot ophef zal leiden. De
Japanse authoriteiten ontkennen dat tijdens de Tweede Wereldoorlog in de
door Japan bezette gebieden zo’n 200.000 vrouwen en meisjes zijn
gedwongen tot seksuele slavernij ten dienst van het Japanse leger. Daardoor
vormt het thema Troostmeisjes een regelmatig opborrelende bron van
spanning tussen Japan en zijn buren, met name Zuid-Korea en China.
Op 24 juli 2014 riep de Mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties,
bestaande uit onafhankelijke experts, (niet voor het eerst) Japan op alsnog
excuses aan te bieden aan de betrokken vrouwen. Maar al de volgende dag
verwierp Tokio die oproep. Een krachtig deel van politiek rechts - waaronder
premier Shinzo Abe - houdt vol dat de troostmeisjes professionele prostituées
waren, en dat er geen bewijs is dat de verhalen van de vrouwen over hun
seksuele slavernij steekhouden.
Niettemin hebben de bewijzen voor deze dwangprostitutie zich in de loop van
de jaren opgestapeld. In Japan zelf leidde dat in 1993 tot de erkenning door
Yohei Kono, secretaris-generaal van het Japanse kabinet, dat het Japanse
leger “direct of indirect betrokken was bij de totstandkoming van en het
beheer over ‘trooststations’” en dat de jonge vrouwen uit China, Korea en
Zuidoost-Azië “in vele gevallen tegen hun wil waren gerecruteerd.”
De huidige Japanse regering wil deze ‘Kono-verklaring’ herzien. De onlangs
aangetreden minister van Binnenlandse Zaken Sanae Takaichi verklaarde dat
zij deze “wereldwijd verspreide valse informatie die de eer van Japan en zijn
bevolking tot in de toekomst ondermijnt” wil rechtzetten.
In deze sfeer van revisionisme kwam Japans op één na grootste (en
progressieve) dagblad, de Asahi Shimbun, de afgelopen weken onder vuur te
liggen vanwege een artikel uit 1982. Daarin verklaarde een Japanse
oorlogsgetuige dat hij betrokken was bij de werving van 200 jonge Koreaanse
troostmeisjes op het eiland Seju.
In de jaren ’90 kwam uit dat die bekentenis was verzonnen; onlangs, begin
september 2014, kwam de krant ineens onder zware druk te staan om zich
voor het artikel van destijds te verontschuldigen. ‘Revisionisten’ stellen dat
deze fout van de krant de Japanse eer en waardigheid ondermijnd. Zij wekken
en passant de indruk dat daarmee de hele kwestie van gedwongen prostitutie
nu ook onderuit gehaald is, en de Kono-verklaring dus aan herziening toe is.
De Asahi Shimbun en de VN verwerpen deze claim: er zijn immers tal van
andere getuigenissen en bewijsstukken voor het bestaan van deze
dwangprostitutie.
In het licht van die ontwikkelingen is het hoogst opmerkelijk – en dapper – dat
DAYS JAPAN de troostmeisjes-serie nu zó prominent publiceert.
Jan Banning / Hilde Janssen, 17 september 2014.
Verdere bronnen:
Boeken:
Schaamte en onschuld, zie www.hildejanssen.nl
Fotoboek Troostmeisjes/Comfort Women, zie www.janbanning.com
Documentaire:
Omdat wij mooi waren/Because we were beautiful, zie
http://www.vofprodukties.tv/omdat-wij-mooi-waren/021/
(Online) artikelen:
http://the-japan-news.com/news/article/0001478078 (over de Asahi Shimbun
‘affaire’: geciteerd uit de concurrerende Yomiuri Shimbun. Zie ook volgende
artikelen in Japan News)
http://english.hani.co.kr/arti/english_edition/e_international/650062.html
(reactie Asahi)
http://jbpress.ismedia.jp/articles/-/41617
http://shisaku.blogspot.nl/2014/08/after-asahi-shimbun-retractions.html (met
enkele links)
http://thediplomat.com/2014/03/abe-deeply-pained-by-comfort-womensuffering-wont-revise-kono-statement/
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3745933/2014/09/11/
Pijnlijk-minister-glimlachend-naast-Japanse-neonazi.dhtml

Download Report