BVOR-Jaarverslag 2013

JAARVERSLAG 2013
Colofon
Het BVOR-Nieuwsbulletin is een
uitgave van de Branche Vereniging
Organische Reststoﬀen. Leden en
relaties ontvangen het blad gratis.
Het BVOR-Nieuwsbulletin is ook te
vinden op de website van de BVOR.
Beste lezer,
Met genoegen presenteert de BVOR u hierbij haar jaarverslag over 2013. Naast de
gebruikelijke terugblik op ontwikkelingen en activiteiten, besteedt dit jaarverslag ook
weer de nodige aandacht aan de markt van groenafval en vergelijkbare reststromen.
Het marktoverzicht laat zien dat de hoeveelheden groenafval die in 2013 zijn verwerkt
niet significant afwijken van de hoeveelheden in de jaren daarvoor. Wellicht interessanter
Oplage: 2000
is de bestemming van het groenafval, oftewel: hoe verhouden de harde cijfers uit het
Verenigingsbureau BVOR
marktonderzoek zich met beleidsmatige ambities op het gebied van hoogwaardig
(redactie, advertenties en abonnementen)
Agro Business Park 38
6708 PW Wageningen
Tel: (0317) 42 67 55
E-mail: [email protected]
Website: www.bvor.nl
Twitter: @BVOR_NL
De BVOR aanvaardt geen aansprakelijkheid voor mogelijke onjuistheden in het
BVOR-Nieuwsbulletin.
gebruik van organisch materiaal.
Uit de statistieken valt op te maken dat in 2013 wederom het overgrote deel van het
groenafval is omgezet in compostproducten die in de landbouw en in andere segmenten
worden toegepast. Hiermee geeft de sector op regionale en nationale schaal al een
wezenlijke bijdrage aan de geambieerde circulaire economie.
Tegelijkertijd blijkt uit de cijfers dat de hoeveelheid reststromen die naar andere
Vaste redactie
hoogwaardige biobased toepassingen gaat vooralsnog zeer beperkt is. Anders dan de
Wieke Coenen-Sinia (coördinatie)
Arjen Brinkmann
Anneleen Jacobs
overvloed aan media aandacht voor innovaties soms doet vermoeden, bevinden de meeste
ontwikkelingen zich nog op lab- of pilotschaal. Pas in de komende jaren zal duidelijk
worden welke nieuwe processen daadwerkelijk succesvol opschalen…
Vormgeving, drukwerk en verzending:
Drukkerij van Beek in Hooglanderveen.
Foto cover:
De Nationale Beeldbank/mediagram
BVOR-leden zijn volop betrokken bij deze innovaties gericht op andere producten dan
compost. Tegelijkertijd vraagt de markt deze leden om steeds meer en steeds betere
compostproducten. De BVOR faciliteert hierin samen met Vereniging Afvalbedrijven als
beheerder van het Keurcompost certificatieschema. In 2013 is dit verder verbeterd en
De Branche Vereniging Organische Reststoﬀen (BVOR) behartigt de belangen
van bedrijven die organische reststromen op duurzame en doelmatige wijze
opwerken tot hoogwaardige biobased
producten op daartoe vergunde inrichtingen. De BVOR vertegenwoordigt de
meerderheid van de composteerbedrijven in Nederland, alsmede vergistingsinstallaties en producenten van biomassa
voor energieproductie. Leden van de
BVOR produceren uit organische reststromen een diversiteit aan hoogwaardige producten: compostproducten, biogas, biomassa en andere grondstoﬀen.
De BVOR initieert en ondersteunt innovatie gericht op een nog meer optimale
benutting van organische materialen
binnen de circulaire economy.
© BVOR
2
uitgebreid, daarbij voortbouwend op de wensen van professionele compostgebruikers.
Onder meer is het nu mogelijk de economische waarde van een partij compost te
berekenen met een nieuwe digitale tool. Op pagina 3 leest u hier meer over.
Ik wens u veel leesplezier!
Arjen Brinkmann
Directeur BVOR
Economische Waardekaart Keurcompost
In 2013 heeft de BVOR de Economische Waardekaart
Keurcompost ontwikkeld. Dit digitale rekenmodel maakt
het mogelijk de landbouwkundige waarde van compost
in geld uit te drukken. De Economische Waardekaart is
in 2014 gepubliceerd.
De landbouwkundige waarde van Keurcompost is onomstreden. Keurcompost bevat een hoog gehalte eﬀectieve
organische stof, kalk, nutriënten en waardevolle sporenelementen. Keurcompost verbetert de algemene ziektewerendheid van de bodem en draagt bij aan betere bewerkbaarheid en erosiebestrijding. De Economische Waardekaart
Keurcompost maakt het mogelijk een aantal van deze positieve eigenschappen van compost in geld uit te drukken. Dit
geeft de akkerbouwer inzicht in de waarde van compostproducten binnen zijn totale bemestingsplan.
De Economische Waardekaart gaat uit van de samenstelling
van een speciﬁeke partij Keurcompost. De gebruiker van de
tool kan deze zelf invullen, bijvoorbeeld op basis van een
analyseverslag (zie onderstaand kader). Vervolgens berekent
het rekenmodel automatisch een vijftal zaken:
1. De waarde van de aanvoer van eﬀectieve organische stof
(EOS). Het model gaat er hierbij van uit dat de EOS in
Keurcompost EOS in stro vervangt. Dit is een conservatieve aanname, omdat in de praktijk meestal (duurdere)
groenbemesters worden aangewend voor het verhogen
van het gehalte EOS in de bodem.
2. De bemestende waarde van de Keurcompost in het eerste
jaar en in de jaren daarna. De tool berekent de hoeveelheid kunstmeststoﬀen die door het gebruik van Keurcompost worden uitgespaard. De tool gaat hierbij uit van
standaard gebruikte kunstmeststoﬀen (N, P, K en Mg) en
gebruikelijke werkingscoëﬃciënten voor het eerste jaar
en de jaren daarna.
3. De kalkwaarde van de Keurcompost, waarbij het rekenmodel kalk toediening via Dolokal als referentie aanhoudt.
4. De ziektewerendheid van Keurcompost. Omdat het nog
niet mogelijk is deze per partij Keurcompost te bepalen,
houdt de tool hiervoor een standaard conservatieve
waarde aan die is herleid uit Belgisch onderzoek.
5. De koolstofvastlegging in de bodem. Dit is de koolstof die
langjarig in de bodem wordt vastgelegd en daarmee bijdraagt aan reductie van klimaatverandering. Dit punt is
minder van direct belang voor de compostgebruiker, maar
maatschappelijk wel van meerwaarde.
Bovenstaande leidt tot een totaalwaarde van de Keurcompost.
Een aantal positieve eigenschappen
van Keurcompost kan op dit moment
nog onvoldoende nauwkeurig in geld
worden gekwantiﬁceerd. Een voorbeeld is de levering door compost van
essentiële sporenelementen zoals
borium en mangaan. Het Platform
Keurcompost werkt gericht aan het
verzamelen van aanvullende data,
zodat in de toekomst een nog vollediger beeld van de waarde van Keurcompost ontstaat.
De Economische Waardekaart Keurcompost is beschikbaar op
www.keurcompost.nl en www.bvor.nl.
In de figuur hiernaast is het uiterlijk
van de Waardekaart weergegeven,
waarin de waarde van compost is berekend uitgaande van een fictieve maar
reële samenstelling van Keurcompost.
3
Organische reststromen in 2013
In onderstaand artikel wordt een overzicht gegeven van
de opwerking van organische reststromen. Om te komen
tot een analyse van de hoeveelheden ingenomen groenafval, de herkomst en wijze van benutting, heeft de BVOR
wederom samenwerking gezocht met het Landelijk Meldpunt Afvalstoﬀen (LMA). De brancherapportage van het
LMA is geanalyseerd en vergeleken met de gegevens die
de BVOR zelf heeft verzameld, waardoor een goed beeld
van de markt ontstaat.
Wat zijn organische reststromen?
In de brancherapportage van het LMA staat materiaal centraal dat traditioneel wordt aangemerkt als groenafval. In
het Landelijk Afvalbeheer Plan 2 is groenafval als volgt beschreven: ‘groenmateriaal dat vrijkomt bij de aanleg en onderhoud van openbaar groen, bos- en natuurterreinen en al het
afval dat hiermee te vergelijken is, zoals grof tuinafval, bermen slootmaaisel, afval van hoveniersbedrijven, agrarisch afval
en afval dat vrijkomt bij de aanleg en onderhoud van terreinen
van bedrijven en instellingen’. Deze deﬁnitie is ruim omvattend en heeft bovendien overlap met deﬁnities voor andere
typen organische reststromen, zoals tuinbouw en gft-afval.
Zo valt grof tuinafval onder ‘gft-afval’ wanneer het via de
groene container wordt ingezameld, maar onder ‘groenafval’
wanneer het is aangeleverd bij een milieustraat.
Gft-afval (Euralcode 200208) valt hier niet onder. Details
over de markt van gft-afvalverwerking zijn te vinden in de
rapportages van de Werkgroep Afvalregistratie (WAR).
Meldingen groenafval in 2013
In tabel 1 zijn de in 2013 bij het LMA gemelde hoeveelheden
groenafval gespeciﬁceerd naar herkomst. In totaal is ruim
2,8 miljoen ton groenafval gemeld:
Figuur 1 laat de gemelde hoeveelheden groenafval in 2010
t/m 2013 op schematische wijze zien. Net zoals in tabel 1 zijn
de stromen per Euralcode weergegeven. De daling van de
hoeveelheid groenafval afkomstig van gemeenten lijkt
samen te hangen met bezuinigingen op onderhoud van
groen en de trend om te ‘vergrassen’ (het omvormen van
struiken en andere beplanting naar gras).
2700
2600
2500
Groenafval
gemeenten
500
400
Groenafval landen tuinbouw
300
Bosbouw
200
100
0
2010
2011
2012
2013
Figuur 1: Hoeveelheden groenafval 2010-2013 in kton, naar
Euralcode gemeld bij het LMA.
De bovenstaand weergegeven hoeveelheden gemeld groenafval zijn kleiner dan de totale productie groenafval in
Nederland. Hier zijn in hoofdlijn drie redenen voor aan te
geven:
Bedrijven die groenafval verwerken zijn, vanwege de Afvalstoﬀenregelgeving en het Besluit Melden, verplicht om binnengekomen stromen groenafval te melden bij het LMA.
Door middel van Euralcodes registreert het LMA de groenafvalstromen in drie verschillende categorieën:
• organisch materiaal uit land- en tuinbouw (Euralcode
020103);
• materiaal afkomstig uit de bosbouw (Euralcode 020107);
• biologisch afbreekbaar deel van gemeentelijk afval (Euralcode 200201).
Tonnen in 2013
Groenafval land- en tuinbouw
431 kton
2) Niet al het groenafval komt als zodanig vrij, waardoor het
niet als afval bij het LMA hoeft te worden gemeld. Het
gaat bijvoorbeeld om maaisels die onder de ‘Vrijstellingsregeling plantenresten en tarragrond’ op of in de bodem
worden gebracht vlakbij de plaats van vrijkomen. Daarnaast is in het bijzonder de houtige fractie uit groenafval
sinds medio 2012 onder voorwaarden vrijgesteld van de
Bosbouw
13 kton
Tabel 1 Groenafval in 2013 – gemelde hoeveelheden per Euralcode.
4
1) Niet alle partijen die groenafval inzamelen en opwerken
zijn meldingsplichting. Zo zijn composteerinrichtingen
met een capaciteit tot 50 m3 per jaar niet meldingsplichtig, net zoals co-vergistingsinstallaties tot een capaciteit
van 15.000 ton per jaar.
Groenafval gemeenten
2,4 miljoen ton
Totaal
>2,8 miljoen ton
werkingssfeer van de afvalstoﬀenregelgeving. Dit is de
belangrijkste reden waarom de gemelde hoeveelheid materiaal uit ‘bosbouw’ zeer laag is (zie ﬁguur 1).
3) Door meldingsplichtige bedrijven wordt niet altijd (volledig) gemeld. Dat wil zeggen dat méér tonnen zijn ingenomen dan gemeld bij het LMA. Gebrekkige controle en
handhaving spelen hierin een rol.
Op basis van detailanalyse van LMA-data en eigen data schat
de BVOR in dat de gemelde hoeveelheden tenminste tachtig
procent uitmaken van de daadwerkelijk vrijkomende hoeveelheden groenafval.
Wijzen van benutting van groenafvalstromen
Bij het LMA zijn drie verschillende methoden gemeld waarop
groenafvalstromen in 2012 zijn benut, namelijk compostering, vergisting en verbranding.
In ﬁguur 2 is de ontwikkeling van de hoeveelheden naar benuttingswijze weergegeven in de periode van 2010 tot en
met 2013. Hieruit blijkt dat de hoeveelheid gecomposteerd
materiaal licht is toegenomen. Met meer dan 2600 kton
groenafval is composteren de meest gebruikelijke verwerkingsmanier. Groenafval bestaat uit heterogene stromen
die daarnaast seizoensafhankelijk zijn. Compostering is een
uitermate geschikte manier om hier een constant kwalitatief
product van te maken. De lichte toename van vergisting
komt vooral tot stand door het mee verwerken van groenafval in gft-vergistingsinstallaties.
Hoeveelheid verwerkt groenafval
(kton)
2800
2700
2600
Composteren
(Aëroob)
2500
Vergisng
200
Verbranding
150
100
50
0
2010
2011
2012
2013
Figuur 2: Hoeveelheden groenafval naar benuttingswijze, 2010 – 2013.
5
- Advertorial -
Cursusmiddag
Certiﬁcering
Keurcompost
Op dinsdagmiddag 27 mei 2014 organiseert de BVOR
een cursusmiddag Certiﬁcering Keurcompost in Wageningen. Deze cursus is bedoeld voor bedrijven die het
Keurcompost certiﬁcaat willen halen.
Details
De cursus start om 12.30 uur met een lunch en duurt tot
uiterlijk 16.30 uur.
Locatie: Agro Business Park 38 te Wageningen.
Kosten: gratis voor BVOR- en VA-leden,
€ 250,- excl. Btw voor niet-leden.
De middag is inclusief lunch, cursusmateriaal
en een certiﬁcaat.
Meer informatie en aanmeldformulier via www.bvor.nl
of via [email protected] .
6
Producten uit groene reststromen in 2013
Overzicht van afzet van BVOR-bedrijven
Ieder jaar onderzoekt de BVOR door middel van een enquête hoe de afzetmarkt van haar leden eruit ziet en tot
welke producten het materiaal wordt opgewerkt. In dit artikel leest u de resultaten van het marktonderzoek over
2013. Gegevens over de verwerking van GFT-afval, door
BVOR-leden en andere bedrijven, zijn terug te vinden in de
jaarlijkse rapportages van de Werkgroep Afvalregistratie.
Totale afzet
In 2013 hebben de BVOR-bedrijven groenafval opgewerkt tot
bijna 1,3 miljoen ton aan producten. Dit is vergelijkbaar met
2012. Compostproducten vormen met bijna zestig procent
het grootste aandeel van de producten. Biomassaproducten
maken ruim een kwart uit van de productafzet. Ten opzichte
van 2012 is het aandeel compostproducten gestegen, terwijl
het aandeel biomassaproducten is gedaald. Dit lijkt veroorzaakt te worden doordat steeds meer houtig materiaal rechtstreeks naar bio-energietoepassingen toegaat en niet meer
eerst bij composteerinrichtingen terecht komt.
Figuur 2: Certificering compostafzet
Figuur 1: Vergelijking afzet groenproducten 2012 en 2013
Compostproducten
Compostproducten worden naar verschillende sectoren
afgezet en komen steeds vaker gecertiﬁceerd op de markt.
Terwijl in 2011 25 procent van de groencompost was gecertiﬁceerd, is dit percentage in 2013 opgelopen tot 44 procent.
Het grootste gedeelte van de gecertiﬁceerde compost is
Keurcompost. Wanneer wordt gekeken naar de afzet van
niet-gespeciﬁceerde compost, dan zijn hier dezelfde trends
waar te nemen als bij Keurcompost. Deze percentages zijn
weergegeven in ﬁguur 5.
Biomassaproducten
De afzet van biomassa voor energieproductie komt in 2013
in totaal uit op 360 kton, waarvan de helft naar bio-energiecentrales in het buitenland en ruim een kwart naar bio-energiecentrales in Nederland. Dit heeft te maken met de prijs
Figuur 3: Afzet biomassa voor energieproductie naar sector 2013
7
die voor houtige biomassa bij bio-energiecentrales wordt betaald. De rol van de tussenhandel is gedaald (71 kton in 2012
naar 56 kton in 2013), terwijl de categorie ‘Anders’ juist een
stijging laat zien (van 9 kton in 2012 naar 22 kton in 2013). In
deze categorie is de afzet richting de industrie, anders dan
bio-energiecentrales, opgenomen.
Zeefgrondproducten
Zeefgrond is een product dat vrijkomt bij het uitzeven van
houtige biomassa. Zeefgrond is grondig materiaal, met
daarin ook organische stof. Wanneer de hoeveelheid gezeefde biomassa stijgt, stijgt ook de hoeveelheid vrijgekomen zeefgrond. Door BVOR-bedrijven wordt zeefgrond via
drie verschillende kanalen afgezet, namelijk als compost (na
hygiënisatie), als grond (na keuring volgens Besluit Bodemkwaliteit) en als inputstroom voor een samengesteld grondproduct. Figuur 4 geeft de verdeling weer. In 2013 heeft de
BVOR een Handreiking Zeefgrond ontwikkeld. Deze is te
vinden op www.bvor.nl onder Kenniscentrum.
Andere biobased producten
Naast bovengenoemde hoofdcategorieën ontwikkelen
BVOR-bedrijven ook andere, vaak innovatieve, biobased producten. In vergelijking met de reguliere productgroepen gebeurt dit (nog) op kleinere schaal, namelijk in 2013 55 kton.
Wel wordt het palet aan nieuwe producten steeds breder. Innovatieve ontwikkelingen en het steeds hoogwaardiger verwerken van groene grondstoﬀen worden naar verwachting
in de komende jaren steeds belangrijker. Voorbeelden van
innovatieve ontwikkelingen bij BVOR-bedrijven zijn onder
meer: raﬃneren van bermgras en andere maaisels, terugwinning van vetzuren uit gft-afval en vloeibare compostsubstra-
8
Figuur 4: Afzet zeefgrond 2013
ten (‘compost thee’). Daarnaast staat ook het terugwinnen
van herbruikbare warmte uit het composteerprocessen nadrukkelijk in de belangstelling.
Ontwikkeling Keurcompost
De totale vraag naar Keurcompost neemt toe. Dit is met
name het geval in de landbouwsector (zie ﬁguur 5), waaronder de akkerbouw, de vollegronds tuinbouw en de boomteelt
worden gerekend. Inmiddels is de vraag naar Keurcompost
structureel hoger dan het aanbod. Zoals verwacht is het
marktaandeel Keurcompost gecertiﬁceerde groencompost
gestegen, van 227 kton in 2012 naar 251 kton in 2013; een stijging van 10 procent. Ten opzichte van 2011 (116 ton) is dit
zelfs een stijging van 54 procent. De verwachting is dat deze
trend zich in 2014 zal doorzetten. De vraag naar Keurcompost groeit en het aantal Keurcompost gecertiﬁceerde
BVOR-bedrijven blijft stijgen. Voor het eerst sinds 2009 is
meer dan 250.000 ton Keurcompost uit groenafval afgezet
in Nederland.
Duidelijk is dat de landbouw de voordelen van Keurcompost
steeds beter onderkent. De landbouw heeft behoefte aan organische stof om de bodemvruchtbaarheid op peil te houden
voor de langere termijn. Keurcompost gaat verder dan de
wettelijke eisen voor compost en komt tegemoet aan wensen uit de markt, bijvoorbeeld op het gebied van verontreinigingen zoals steen, glas en plastic. De Keurcompost
normen zijn hiervoor tot een factor 10 strenger dan de wettelijke eisen. Daarnaast gelden voor producenten van Keurcompost eisen aan de procescontrole, de bedrijfsvoering en
het kwaliteitsmanagement.
Naast waardering uit de landbouwkundige praktijk krijgt
Keurcompost steeds meer een wettelijk geformaliseerde status. Zo zijn akkerbouwbedrijven die werken onder het voedselveiligheidcertiﬁcaat verplicht om gecertiﬁceerde Keurcompost te gebruiken. Daarnaast is vastgelegd dat bij Skal
gecertiﬁceerde biologische bedrijven Keurcompost uit
groenafval mag worden aangemerkt als A-meststof. Verder
wordt Keurcompost genoemd bij de overheidscriteria voor
duurzaam inkopen van onderhoud van groenvoorzieningen.
Bovendien heeft de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) de Beoordelingsrichtlijn Keurcompost als Gids
voor Goede Praktijken betiteld.
Figuur 5: Afzet Keurcompost
uit groenafval naar sector
2011-2013.
9
BVOR-activiteiten in 2013:
een dwarsdoorsnede
De markt van organische reststromen bevindt zich in een
overgangsfase: de focus is verschoven van het verwerken
van afval naar het maken van kwaliteitsproducten. Dit is
geheel in lijn met de beleidsmatige ambities op het gebied
van de circulaire economie en de ‘biobased economy’.
De BVOR faciliteert haar leden bij deze ontwikkelingen
als belangenbehartiger, als kenniscentrum en als netwerkplatform. In dit artikel leest u over een aantal BVOR activiteiten in 2013, in het bijzonder over enkele speciale
projecten waaraan de BVOR aandacht heeft gegeven.
Website biomassawerven
Begin 2013 heeft de BVOR de website Biomassawerven gelanceerd, www.biomassawerven.nl, waarop een overzichtskaart is te vinden van biomassawerven in Nederland.
Biomassawerven zijn inrichtingen waar een diversiteit aan
biomassastromen, inclusief organische reststromen, wordt
verzameld en op bedrijfsmatige en milieuverantwoorde
wijze wordt bewerkt en verwerkt. Producten van een biomassawerf zijn onder meer biobased grondstoﬀen, brandstoﬀen en compostproducten.
Biomassawerven kenmerken zich door hun economische
schaalgrootte en toegepaste systemen van kwaliteitsborging, waaronder certiﬁcering. Omdat ze vergunningsplichtig
zijn moeten ze voldoen aan verschillende randvoorwaarden.
De website is enerzijds bedoeld voor bedrijven, overheden
en particulieren die zoeken naar geschikte locaties voor de
inname van biomassastromen. Anderzijds biedt de kaart
adressen voor afnemers van producten en grondstoﬀen. Via
de digitale kaart is het gemakkelijk selecteren op items zoals
product, certiﬁcering, aanwezige voorzieningen, regio en capaciteit.
10
CO2-rekentool
In 2013 heeft de BVOR door
IVAM (Universiteit van Amsterdam) een CO2-rekentool laten ontwikkelen voor de opwerking van groenafval en daarmee vergelijkbare reststromen.
Deze tool berekent de CO2-eﬀecten van het opwerkingsproces zelf en van de producten die daaruit ontstaan. Aanleiding was de behoefte om de duurzaamheid van verschillende benuttingsopties voor organische reststromen meetbaar en vergelijkbaar te maken. Dit is bijvoorbeeld handig
bij aanbestedingen voor de inzameling en verwerking van
groenafval, maar ook voor het kwantiﬁceren achteraf van
duurzaamheidsprestaties. Duurzaamheid wordt vaak uitgedrukt als CO2-prestatie of CO2-winst van de energetische
toepassing van de reststroom. Daarmee gaat men echter
voorbij aan de positieve CO2-eﬀecten die kunnen optreden
bij hergebruik van materialen of grondstoﬀen. Bovendien
wordt energetische benutting onevenredig positief beoordeeld ten opzichte van benuttingsopties hoger op de cascade. De CO2-rekentool van de BVOR berekent daarom
zowel energetisch hergebruik als materiaalhergebruik. De
CO2-rekentool is gratis te downloaden vanaf de BVORwebsite, www.bvor.nl
Volop aandacht voor
Keurcompost
De BVOR is samen met
Vereniging Afvalbedrijven
schemabeheerder van Keurcompost. De belangstelling
voor Keurcompost is afgelopen jaar wederom toegenomen. Dat is ook terug te zien in
de cijfers op pagina 9. Inmiddels
zijn er zo’n vijftig bedrijven over heelNederland gecertiﬁceerd voor Keurcompost.
Keurcompost wordt geproduceerd volgens strenge criteria.
Het product voldoet aan de eisen uit de Meststoﬀenwet en
daarboven ook aan de wensen uit de markt ten aanzien van
landbouwkundige en fytosanitaire eigenschappen. Voorwaarden met betrekking tot onafhankelijke controles, monstername en transport zijn allemaal vastgelegd.
Uit analysegegevens blijkt dat Keurcompost zijn garanties
waarmaakt. Om de kwaliteit van Keurcompost te garanderen
en te monitoren, moeten gecertiﬁceerde bedrijven regelmatig analyses laten uitvoeren van hun product. Deze gegevens
worden verzameld in een centrale database. De gemeten
waardes van Keurcompost blijken ruim binnen de norm te
vallen.
Onlangs is ook een tool ontwikkeld waarmee gebruikers zelf
de economische waarde van Keurcompost kunnen berekenen. Meer informatie hierover is terug te vinden in het artikel over de Economische Waardekaart Keurcompost op
pagina 3 .
biomassa, de relatie tussen schaalgrootte en warmtevraag
en contractvorming.
Met de handreiking beoogt de BVOR initiatiefnemers van
bio-energieinstallaties in een vroegtijdig stadium te helpen
bij het identiﬁceren van ‘kritische factoren’ waarmee zij vervolgens in een haalbaarheidsstudie en eventueel volgende
stappen rekening kunnen houden. Ook wordt een nuancering aangebracht in de soms overspannen verwachtingen
ten aanzien van de haalbaarheid van bio-energie initiatieven
(‘hout is goud’). Het is níet de intentie van de handreiking
om het ontwerp(proces) van een installatie in detail te
beschrijven. De handreiking is geschreven als onderdeel van
het werkprogramma van de Sector Natuur, Bos, Landschap
en Houtketen (NBLH) binnen het Agroconvenant en is tot
stand gekomen met ﬁnanciële ondersteuning van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), voorheen
Agentschap NL. Begin 2014 is de tweede, herziene, druk
verschenen.
In 2013 is de Beoordelingsrichtlijn Keurcompost herzien. Een
van de wijzigingen is de invoering van productdiﬀerentiatie.
Dat wil zeggen dat Keurcompost onder verschillende productgroepen kan worden afgezet, bijvoorbeeld als landbouwcompost of tuincompost. De productdiﬀerentiatie
wordt in 2014 verder uitgewerkt, onder meer door het uitbrengen van productbladen die bij de productgroepen
horen. Bij de herziening van de Beoordelingsrichtlijn is de
Marktcommissie Keurcompost van grote waarde geweest.
In deze commissie hebben BVOR- en VA-leden zitting, die
meedenken over het strategisch positioneren van Keurcompost in de markt. Momenteel werken de Certiﬁceringscommissie Keurcompost en de Marktcommissie aan een nieuwe
huisstijl. Ook zijn de schemabeheerders bezig om een
Adviesraad Keurcompost in te stellen.
Certiﬁcering iepenhoutverwerkers
De BVOR heeft sinds een tiental jaren een certiﬁceringssysteem voor verwerkers van ziek iepenhout. De gecertiﬁceerde bedrijven maken besmet materiaal op verantwoorde
wijze onschadelijk en zorgen ervoor dat het vervolgens op
hoogwaardige wijze wordt hergebruikt in compost of als
brandstof.
Alleen vergunde inrichtingen voor het opwerken van organische reststoﬀen en/of houtstromen kunnen het iepencertiﬁcaat verkrijgen. Door die koppeling is gewaarborgd dat
gewerkt wordt onder strenge milieucondities en controle
plaatsvindt van in- en uitgaande materialen.
In 2013 heeft de tweejaarlijkse Iepenmiddag weer plaatsgevonden. De certiﬁcaathouders zijn bijgeschoold in hun
kennis over iepen, de iepziekte, de herkenning en de verwerking hiervan. Op het terrein van gastheer Escapade in
Amstelveen was er ook een demonstratie van de meest
gebruikelijke verwerkingsmethoden.
De locatiegegevens van de producenten en meer over de
Economische Waardekaart Keurcompost, Beoordelingsrichtlijn, achtergrondartikelen, enzovoort, zijn terug te vinden op
www.keurcompost.nl
Warmte uit hout
In 2013 heeft de BVOR de publicatie ‘Warmte uit hout. Een
handreiking voor initiatiefnemers van bio-energie installaties’ uitgegeven. Deze geeft handvatten voor partijen die de
haalbaarheid van een warmte-installatie op schoon hout
wensen te onderzoeken. Ze richt zich primair op kleinere en
middelgrote installaties, met een vermogen tussen enkele
honderden kWth en enkele MWth.
De handreiking behandelt verschillende aspecten die van
belang zijn bij de planning, het ontwerp, de realisatie én de
bedrijfsvoering van bio-energie installaties. Zo wordt onder
meer stilgestaan bij het belang van kwaliteitsborging van
11
Demodagen 2013
Iedere twee jaar vinden de BVOR-Demodagen plaats waar
machines live demonstreren hoe zij groene reststromen
verwerken en bewerken tot diverse producten. Denk daarbij
aan shredders, verkleiningsmachines, chippers, omzetmachines en zeven. In juni 2013 vond de negende editie plaats
bij BVOR-lid Attero in Maastricht. Voor leden en andere
bezoekers weer een plek om op de hoogte te blijven van de
nieuwste technieken en ontwikkelingen in de branche.
Voor de bezoekers waren er op beide dagen zowel in de
ochtend als in de middag rondleidingen met presentator
Branche Vereniging Organische Reststoﬀen (BVOR)
De BVOR behartigt de belangen van bedrijven die organische reststromen duurzaam opwerken tot hoogwaardige producten. Dat doen deze bedrijven op vergunde
inrichtingen, ook wel aangeduid als biomassawerven.
Een ruime meerderheid van de professionele groen- en
gft- composteerbedrijven in Nederland is aangesloten
bij de vereniging. Leden van de BVOR produceren uit
organische reststromen een diversiteit aan hoogwaardige producten: verschillende soorten compost, biogas,
biomassa voor energieproductie en andere grondstoﬀen.
Het overzicht van leden en begunstigers van de BVOR
staat achter in dit jaarverslag.
12
Arie Ribbers. In een tent op het terrein waren behalve de
demonstrerende bedrijven ook vele andere exposanten die
producten of diensten leveren met een link naar de wereld
van de groenafvalverwerking, zoals bedrijven die gespecialiseerd zijn in inspecties, certiﬁceringssystemen, overkappingssystemen, weegbruggen en milieu-adviezen, maar ook
brancheorganisaties en overheidsinstanties.
In juni 2015 vinden de volgende BVOR-Demodagen plaats.
Exacte data en locatie worden in de loop van 2014 bekend
gemaakt.
De BVOR-organisatie
De BVOR is opgericht op 18 september 1989. De organisatie is statutair een vereniging waarin de algemene
ledenvergadering het hoogste orgaan is. Zowel in het
voor- als in het najaar vinden ledenvergaderingen
plaats. Het Verenigingsbureau in Wageningen is verantwoordelijk voor de dagelijkse uitvoering.
Binnen de BVOR is een veelheid aan ledencommissies
actief. Zo is er de Marktcommissies Keurcompost,
de Klankbordgroep Certiﬁcering van Verwerking Ziek
Iepenhout, de Commissie CO2-tool, de Commissie
Duurzaam Aanbesteden en de commissie voor de
Demodagen.
Ten behoeve van haar belangenbehartiging werkt de
BVOR in de praktijk samen met verschillende andere organisaties. Goede voorbeelden daarvan zijn de Vereniging Afvalbedrijven (Keurcompost, Europese dossiers),
de Vereniging van Bos- en Natuureigenaren en Platform
Hout (Agroconvenant) en de Wageningse kennisinstituten (ontwikkelingen ten aanzien van bodemverbeteraars en andere innovaties).
Kennis over organische reststromen
De BVOR is kenniscentrum op het gebied van organische reststoﬀen, hoogwaardige toepassingen van reststromen, compost, biomassa en bio-energie. Dit betreft
zowel technisch-inhoudelijke zaken als kennis over
relevante wet- en regelgeving. Algemene informatie is
beschikbaar via het kenniscentrum op de website van
de BVOR, speciﬁeke vakkennis ontvangen de leden
onder meer via de digitale nieuwsbrief, via intranet en
via informatiebijeenkomsten, zoals bij de introductie
van een nieuwe beoordelingsrichtlijn Keurcompost.
Daarnaast biedt de BVOR haar leden ondersteuning aan
via een helpdesk.
Een gerichte vorm waarin de BVOR haar kennis aanbiedt is via cursussen. In 2013 is de bestaande cursus
‘Composteren’ grondig vernieuwd tot tevredenheid van
de cursisten.
Arbocatalogus Afvalbranche
Ook in 2013 was er weer volop aandacht van de BVOR
en haar leden voor de Arbocatalogus van de Afvalbranche. Sociale partners in de afvalbranche, waaronder
de BVOR, hebben deze opgesteld. De Arbocatalogus is
openbaar beschikbaar, voor iedereen toegankelijk en
heeft de vorm van een website, namelijk
www.arbocatalogus-afvalbranche.nl
Deze catalogus biedt maatregelen voor vele mogelijke
risico’s in de afvalsector. Het is een hulpmiddel voor
werkgevers en werknemers. Voor de veiligheids- en
gezondheidsrisico’s die bedrijven signaleren in hun
risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) zijn in de catalogus maatregelen te vinden. De catalogus heeft een
apart hoofdstuk gewijd aan composteren en vergisten.
De BVOR is vertegenwoordigd in het bestuur van de
Stichting Arbocatalogus Afvalbranche en in de werkgroepen composteren en communicatie.
Medewerkers van de BVOR en enkele leden waren in
2013 veelgevraagd als sprekers op symposia en seminars
rond thema’s als reststoﬀenverwerking, circulaire
economie en biobased thema’s. Zelf organiseerde de
BVOR met CUMELA Nederland het seminar ‘Mest(verwerking), compost en groene biomassa’ plaats. Aan de
hand van praktijkvoorbeelden werd geïllustreerd welke
kansen deze ontwikkelingen bieden voor ondernemers
in de branches van Cumela en BVOR.
Landelijke Compostdag
De Vereniging Afvalbedrijven en de BVOR organiseren ieder
jaar de Landelijke Compostdag in samenwerking met hun
leden en vele gemeenten. Op 23 maart 2013 was het de
zevende keer dat deze actie plaatsvond. Door de jaren heen
heeft de Landelijke Compostdag zich als een olievlek over
Nederland uitgebreid. Op steeds meer plaatsen worden de
poorten open gezet voor het grote publiek.
Met het eenmalig gratis uitdelen van compost bedanken
bedrijven en gemeenten de burgers voor hun inspanning om
gft-afval en groenafval gescheiden aan te leveren. Bovendien
willen zij iedereen kennis laten maken met dit product dat
zowel voor de bodem als voor het milieu van grote waarde is.
Het startschot voor de Landelijke Compostdag op 23 maart
jl. werd dit jaar gegeven door Carla Dik-Faber, Tweede
Kamerlid van de ChristenUnie. Zij schepte de eerste gratis
compost bij VAR in Wilp (Gelderland).
Ondanks de kou stonden de belangstellenden in de rij om
compost mee te nemen.
De datum voor de Landelijke Compostdag 2015 wordt in het
najaar bekend gemaakt via de website www.compostdag.nl.
Carla Dik-Faber schept de eerste gratis compost.
13
Leden BVOR
• GRONINGEN •
Jaap Dam (Groen)Recycling B.V.
ZUIDBROEK – tel. (0598) 42 15 16
VAGROEN
* locatie Top Gaarkeuken
OLDEKERK – tel. (0592) 33 88 51
* locatie Stainkoeln
GRONINGEN – tel. (0592) 33 88 44
www.vagroen.nl
J.P. van der Wal v.o.f.
BLIJHAM – tel. (0597) 56 14 27
www.vanderwalblijham.nl
Recycling Van Werven B.V.
HATTEMERBROEK – tel. (038) 376 14 49
www.vanwerven.nl
VAR B.V.
WILP-ACHTERHOEK – tel. (055) 301 83 30
www.var.nl
Veluwenkamp Compost B.V.
HATTEM – tel. (038) 444 24 62
www.veluwenkamp.nl
• FLEVOLAND •
Orgaworld B.V.
• NOORD-BRABANT •
Attero
* Locatie Deurne
DEURNE – tel. (088) 550 10 00
* Locatie Moerdijk
MOERDIJK – tel. (088) 550 10 00
* Locatie Tilburg
TILBURG – tel. (0880 550 10 00
www.attero.nl
Van Berkel Biomassa &
Bodemproducten B.V.
UDEN – tel. (0413) 31 04 53
* Locatie Etten-Leur
ETTEN-LEUR – tel. (0413) 31 04 53
* Locatie Veldhoven
VELDHOVEN – tel. (0413) 31 04 53
www.vanberkelgroep.eu
• FRIESLAND •
Composteerinrichting van
gemeente Tytsjerksteradiel
LELYSTAD – tel. (073) 687 26 00
www.orgaworld.nl
SUMAR – tel. 06 53 90 39 86
Donkergroen B.V.
• NOORD-HOLLAND •
Composteerinrichting Escapade
SNEEK – tel. (0515) 41 73 25
www.donkergroen.nl
AMSTELVEEN – tel. (020) 540 46 97
www.amstelveen.nl
ALMKERK – tel. (0183) 40 32 17
www.vgr-groep.nl
Fa. Wassenaar
Den Ouden Groenrecycling B.V.
Indaver Composteren B.V.
BEETGUMERMOLEN – tel. 06 20 03 75 61
www.fa.wassenaar.be
* Locatie Het Gooi
MUIDERBERG – tel. (0294) 27 00 59
www.denoudengroep.nl
* Vestiging Moerdijk
MOERDIJK – tel. (0168) 38 03 45
www.indaver.nl
DRACHTEN – tel. (0512) 58 62 46
www.vanderwiel.nl
Groenrecycling De Breekhoorn B.V.
Van Iersel Biezenmortel B.V.
HOOFDDORP – tel. (023) 555 17 32
www.gebr-baars.nl
• DRENTHE •
Attero
Stoop Groenrecycling
* locatie Biezenmortel
BIEZENMORTEL – tel. (0411) 64 81 00
* locatie Ravenstein
RAVENSTEIN – tel. (0486) 41 51 32
www.van-iersel.eu
Van der Wiel transport BV
* Locatie Wijster
WIJSTER – tel. (088) 550 10 00
www.attero.nl
WAARLAND – tel. (0226) 42 28 44
www.stoopwaarland.nl
Biocentrum Altena B.V.
Van Kaathoven Valor B.V.
• ZUID-HOLLAND •
Indaver Composteren B.V.
BLADEL – tel. (0497) 38 64 32
www.vankaathovengroep.nl
Den Ouden Groenrecycling B.V.
HASSELT – tel. (038) 477 56 98
* Vestiging Alphen a/d Rijn
ALPHEN A/D RIJN – tel. (0172) 44 83 10
* Vestiging Bergschenhoek
BERGSCHENHOEK – tel. (010) 529 86 71
* Vestiging Rijpwetering
RIJPWETERING – tel. (071) 501 28 08
* Vestiging Voorschoten
VOORSCHOTEN – tel. (071) 561 50 10
* Vestiging Rotterdam-Botlek
ROTTERDAM-Botlek – tel. (0181) 21 45 04
* Vestiging Rotterdam-Europoort
ROTTERDAM-Europoort – tel. (0181) 26 19 10
www.indaver.nl
Groenrecycling Rouveen
Van Vliet Recycling
ROUVEEN – tel. (0522) 46 38 91
HOEK VAN HOLLAND – tel. (0174) 51 65 01
www.vanvlietrecycling.nl
STERKSEL – tel. (040) 226 15 54
www.reilingsterksel.nl
Koers Handel B.V.
HOOGERSMILDE – tel. (0592) 43 03 03
www.kks.nl
Zuidema Recycling Centrum B.V.
HOOGEVEEN – tel. (0528) 28 00 80
www.zuidema-groep.nl
• OVERIJSSEL •
Bruins & Kwast Biomass Management
* Locatie Goor
GOOR – tel. (0547) 28 66 00
www.bruinsenkwast.nl
Groenrecycling Wolfshagen B.V.
Groenrecycling Dalfsen B.V.
DALFSEN – tel. (0529) 40 12 15
www.van-lenthe.nl
• GELDERLAND •
Afvalenergiecentrale ARN B.V.
WEURT – tel. (024) 371 71 71
www.arnbv.nl
Bruins & Kwast Biomass Management
WAGRO B.V.
WADDINXVEEN – tel. (0182) 63 22 36
www.wagro.nl
• UTRECHT •
Groen Recycling Nieuwegein
NIEUWEGEIN – tel. (030) 606 15 55
www.vanwijknieuwegein.nl
* Locatie Duiven
DUIVEN – tel. (0547) 28 66 00
www.bruinsenkwast.nl
* Locatie Neerijnen
NEERIJNEN – tel. (0547) 28 66 00
www.bruinsenkwast.nl
Groen Recycling Utrecht B.V.
RECOM Ede B.V.
Smink Afvalverwerking B.V.
EDE – tel. (0318) 69 66 66
www.recomede.nl
HOOGLAND – tel. (033) 455 82 82
www.smink-groep.nl
14
UTRECHT – tel. (030) 252 22 49
www.groenrecycling.nl
Groenrecycling Verhoef B.V.
MIJDRECHT – tel. (0346) 24 16 76
www.verhoef-bv.nl
* Locatie Land van Cuijk
HAPS – tel. (0485) 35 02 05
* Locatie Maasland
ROSMALEN – tel. (073) 522 49 66
* Locatie De Peel
HELMOND – tel. (0492) 51 83 92
* Locatie Vlagheide
SCHIJNDEL – tel. (0413) 36 54 67
* Locatie West-Brabant
ZEGGE – tel. (0165) 54 98 58
www.denoudengroep.com
Reiling Sterksel BV
Gebr. van Vijfeijken B.V.
DEURNE – tel. 06 - 53 32 41 28
• LIMBURG •
Attero
* Locatie Maastricht
MAASTRICHT – tel. (088) 550 10 00
* Locatie Venlo
VENLO – tel. (088) 550 10 00
www.attero.nl
Muysers Potgrond en Groenrecycling B.V.
REUVER – tel. (077) 474 14 61
www.muyserspotgrond.nl
Reijnders Groenrecycling B.V.
KELPEN-OLER – tel. (077) 474 14 28
www.reijndersgroen.nl
Leden BVOR
• ZEELAND •
Indaver Milieu B.V.
* Vestiging Vlissingen-Oost
NIEUWDORP – tel. (0113) 61 39 60
www.indaver.nl
INNOVAREC B.V.
WESTDORPE – tel. (0115) 45 32 22
www.sagro.nl
Begunstigers BVOR
ABV Haukes Inspectiediensten B.V.
Nihot Recycling Technology B.V.
Verhoeven Grondverzetmachines B.V.
MILLINGEN A/D RIJN – tel. (0481) 43 18 31
www.abvhaukes.nl
AMSTERDAM – tel. (020) 582 20 30
www.nihot.nl
MAARHEZE – tel. (0495) 59 66 66
www.verhoevenbv.com
Van Bemmel Machine-import B.V.
Pon Equipment B.V.
Tuytel Loon- en Verhuurbedrijf B.V.
IJSSELSTEIN – tel. (030) 686 81 00
www.vanbemmel.com
ALMERE – tel. (088) 737 75 00
www.pon-cat.com
OUD-ALBLAS – tel. (0184) 69 49 47
www.atuytel.nl
G.M. Damsteegt B.V.
PRECIA-MOLEN
Vermeer Benelux
OUD-ALBLAS – tel. (0184) 69 27 67
www.gmdamsteegt.nl
BREDA – tel. (076) 524 25 26
www.preciamolen.nl
‘s HEER ARENDSKERKE – tel. (0113) 22 41 41
www.vermeer-benelux.nl
C. van der Pols & Zn. B.V.
Quality Services b.v.
ZUIDLAND – tel. (0181) 45 88 45
www.pols.nl
BENNEKOM – tel. (0318) 43 14 00
www.qsbv.nl
M-tech Nederland B.V.
SCM Diensten B.V.
ROERMOND – tel. (0475) 42 01 91
www.m-tech-nederland.nl
ROERMOND – tel. (0475) 42 01 65
www-scmdiensten.nl
15

Download Report