164472 (17.76MB)

or*-/
G e o m o r f o l o g i s c h e k a a r t v a n de
Nederlandse kustwateren,
Blad Hollandse kust
NZ-N-8616/MDLK-R-8621
2
'
rijkswaterstaat
dienst getijdewateren
nr
'
C-3177
bibliotheek
I
712
1:150.000
- V bcuQc»c2.
;
J
'
r i j k s w a t e r s t a a t J ' 2.
dienst getij dewaterlen
bibliotheekcCr
Geomorfologische kaart
Nederlandse
Blad
v a n de
k u s t w a t e r e n , 1:150.000
Hollandse kust
NZ-N-8616/MDLK-R-8621
J.S.L.J,
van Alphen
M.A.
Damoiseaux
juli
1986
Samen vat, t i n g
Voorliggende
bijgevoegde
wateren,
is
ook
De
nota
v o r m t de
toelichting
geomorfologische
k a a r t van
op
de
de
Nederlandse
s c h a a l 1:150.000, b l a d H o l l a n d s e
vervaardigd
i n het
hierbuiten zijn
k a d e r van
de
toepassingsmogelijkheden
de
zeebodem. H i e r t o e worden 18
recente
vaklodingen
Rijkswaterstaat,
d o o r de
Dienst
dwarsprofielen.
Hydrografle,
i s gebaseerd
op
lodingen
a l s m e d e een
maar
legio.
van
beschrijvende
De
der
kaart
kust-
Deze k a a r t
morfologie
eenheden o n d e r s c h e i d e n .
van
kust.
bijlage
het p r o j e k t Kustgenese,
k a a r t v e r s c h a f t i n f o r m a t i e over
betrokken
als
groot
de
de
legendameest
uitgevoerd
aantal
Inhoudsopgave
biz .
1.
Inleiding
1
2. K a r t o g r a f i s c h e
aspekten
2.1
Schaal
3
2.2
Bladindeling
4
2.3
Kaartprojektie
5
2.4
Basismateriaal
5
2.5
Reduktievlak
7
2.6
Uitvoering
3. T o e l i c h t i n g op de
•
7
legenda
3.1
Inleiding
3.2
Macro-elementen
10
3.3
Meso-elementen
14
3.4
Diversen
16
3.5
Zeewering
1
Geraadpleegde
Bijlage:
8
literatuur
Geomorfologie
schaal
18
van de N e d e r l a n d s e
1:150.000,
7
Middenblad.
kustwateren,
- 1 -
1.
Inleiding
De
geomorfologie
met
het bestuderen
vlak.
ren
de
i s de w e t e n s c h a p d i e z i c h
Deze t a k van
van
van
de
vormen van h e t
het r e l i e f ,
h e t o m s c h r i j v e n van
morfologische
kaarten staat
vormen en h e t
relief
naar
naar
h e t o n t s t a a n . Op
centraal.
( z i e ook
Ten
Cate
de
uiterlijke
en Van
g e l a n g de h o o f d i n d e l i n g van
typen geomorfologische
geode
hun
( z o a l s hoogte
afmetingen
fische
kaarten gebeurt
(zoals
duin, d e l t a
worden de
1977).
l e g e n d a kan
vormen g e k e n m e r k t
en h e l l i n g ) ;
d i t door
en t e r r a s ) ;
specifieke
op
w o o r d e l i j k e processen benadrukt
geologische t i j d
de
op
door
vormnamen
daarvoor
en op
men
morfogra-
op m o r f o g e n e t i s c h e
o n t s t a a n s w i j z e met
k a a r t e n de
Maarleveld,
de
de
verschij-
kaarten onderscheiden:
k a a r t e n worden de
sche
van
Eveneens i s h e t g e b r u i -
morfometrische
ten
gedaante
d a t deze k a a r t e n i n f o r m a t i e v e r s c h a f f e n over
ningvormen
vier
de
karakterise-
d e r h a l v e de weergave van
ouderdom en o n t s t a a n s w i j z e van
Al
aardopper-
de w e t e n s c h a p omvat h e t
vormen en h e t o n d e r z o e k
kelijk
bezighoudt
kaar-
verant-
morfochronologi-
waarin
de
vormen
zijn
ontstaan.
De
t o e p a s s i n g s m o g e l i j k h e d e n van
morfogenetische
kaarten z i j n
Noordzee
d e z e op de
liggen
geomorfologische/geo-
velerlei.
volgende
Vertaald
gebieden:
naar
de
-
2 -
- geomorfologische kaarten:
bruikelijke
fologische
ten opzichte
v a n de g e -
d i e p t e l i j n e n - k a a r t e n i s op de geomorkaart
vorm-informatie
de d i e p t e - i n f o r m a t i e omgezet i n
zonder d a t v e e l w e z e n l i j k e
diepte-
i n f ormatie
v e r l o r e n i s g e g a a n . D o o r d a t de d i e p t e -
mformatie
een i n t e r p r e t a t i e s l a g
wordt
ze b e t e r
passingen
ondergaan
t o e g a n k e l i j k gemaakt, met name v o o r
degene d i e g e i n t e r e s s e e r d
bodemligging
heeft
zijn
i n de a c t u e l e
en de d y n a m i c a e r v a n .
Concrete t o e -
kunnen l i g g e n op h e t t e r r e i n
h e e r en h e t o n d e r z o e k
van h e t be-
zoals:
- keuze t r a c e p i j p l e i d i n g e n
- keuze t r a c e v a a r g e u l
en s c h a t t i n g omvang
onderhoudsbaggerwerk
- keuze
z a n d w i n - en s p e c i e s t o r t l o k a t i e s
- wat z i j n
de k a r a k t e r i s t i e k e n v a n de o n d e r -
wateroever?
-
(helling,
relatievorm,
verloop,
oppervlakte
t o t waar)
s e d i m e n t e n en
stromingsverschijnselen
-
i n hoeverre
zijn
b e p a a l d e vormen nu a k t i e f ?
- waar kunnen de meest
representatieve
m o n s t e r s genomen worden en m e t i n g e n
richt
Met
worden?
name m o r f o g e n e t i s c h e k a a r t e n
binatie
zicht
van i n f o r m a t i e
leveren,
i n de o n t s t a a n s w i j z e
niet
actief
zijn.
dat het zich
in-
v a n de w e e r g e g e v e n vormen en
Dit laatste
vormen waarvan h e t g e d r a g
loopt
d o o r de kom-
o v e r vorm en i n t e r n e opbouw,
daarmee t e v e n s a n t w o o r d op de v r a a g
dan
ver-
g e l d t met name v o o r
i n de t i j d
i n lodingen
o f d i e vormen nu a l
niet
zo langzaam
manifesteert.
ver-
-
Een
om
en a n d e r
was
medio 1985
3 -
v o o r de d i r e c t x e
t e s t a r t e n met
morfologische kaart
brief
3492 van
verzocht
van
7 juni
van de
(figuur
alleen
1) op
schaal
gebieden
waarts
de
van
u i t te voeren
1:150.000. Op
houdt
in drie
deze
bladen
b l a d e n wordt
d i t i n dat het gebied
verbindingslijn
laat
e c h t e r wel
deze
gebieden
u i t te
blijft.
De
i s thans
l e g e n d a nog
zaamheden aan de
de
bladindeling
naar
breiden).
welke a l s b i j l a g e
d a t de
land-
t u s s e n de koppen van
t o e de m o r f o l o g i s c h e k a r t e r i n g
het middenblad
lijk
medewerking
Dienst.
e i l a n d e n b u i t e n beschouwing
gereed,
de
de m o r f o l o g i e van h e t z e e g e b i e d w e e r g e g e v e n ( i n
estuariene
Van
een
kustwateren. B i j
werd h i e r t o e
Meetkundige
aanleiding
h e t v e r v a a r d i g e n van
de N e d e r l a n d s e
1985
B e s l o t e n werd de k a a r t
Noordzee
de
voorlopige uitgave
1 i s b i j g e v o e g d . Het
aangepast
andere
w o r d t a l s de
kaartbladen hiertoe
i s mogewerk-
aanleiding
geven.
2.
KARTOGRAFISCHE ASPEKTEN
2.1
De
Bij
schaal
h e t o p z e t t e n van de
kaart
1:150.000, omdat h i e r m e e
de
kustwateren
aantal
kon
proefkartering
een
bevredigend
Tijdens
van
de
worden v e r k r e g e n en omdat ook
met
schaal
een
zijn
beperkte
(met
z i n v o l was,
leganda
zijn
weergeven
name m e g a r i b b e l s )
zodat deze
g e s c h r a p t . Na
kartering
dat
h i e r v a n op
eventuele afbeelding
nog
mogelijk i s .
op
deze
e l e r n e n t e n u i t de
de h e t m i d d e n b l a d
1:250.000 ook
een
l e g e n d a g a f d i t ook
meso- en m a c r o - e l e m e n t e n van
een
van
verschenen. B i j
bleek e c h t e r dat het
zgn. micro-elementen
voorlopige
schaal
resultaat.
uitvoering
s c h a a l minder
v o o r de
een h a n t e e r b a a r o v e r z i c h t
z e e k a a r t e n op d e z e
een
i s gekozen
schaal
van
de
bleek,
-
4
-
«
2•2
De
bladindeling
V o o r de
kaart
het
bladindeling
Nederlandse
noordbiad
zuidblad
echter
i n bewerking
N.W.-richting
van
Figuur
1:
de
Kustwateren
i n 1984
besloten
om
te
Noordzee
(figuur
de
1)
i s uitgegaan
schaal
van
1:100.000,
i s verschenen
en
het
z i j n . Tijdens
de
kartering
ligging
verschuiven,
t e kunnen
31adindel mg
c e o r r i o r f
kusiwateren,
schaal
van
om
het
een
de
waarvan
midden-
en
is
n o o r d b i a d wat
wat
groter
deel
afbeelden.
ologische
1:150.000
ksar-c
Nederlandse
in
-
2 .3
5
-
De k a a r t . p r o j e k t . i e
V o o r de
eerder
1:100.000 was
bijbehorende
de
genoemde k a a r t N e d e r l a n d s e
v o o r de
zijn
s t e r e o g r a f i s c h e p r o j e k t i e met
Rijksdriehoekskoordinaten
s t r a n d m e t i n g e n en
opgenomen. Om
ook
grafische
het
overnemen van
i s de
v a n a f de
zodat
a f w i j k i n g tussen
deze bleek
(op
U . T . M . - p r o j e k t i e wordt
schaal
hetgeen g e l i j k
z u i d - en
maar op
de
de
de
gebruikt.
p r o j e k t i e s berekend
mm
te
tekennauwkeurigheid.
Op
z a l deze a f w i j k i n g i e t s
betreffende
Kustkust
1:150.000) m a x i m a a l 0,3
i s aan
noordbiad
beide
ge-
stereo-
v o o r k a r t e r i n g e n op
Daarom i s de
zijn,
andere
Geomorfologische
vervorming
vaak de
het
d e z e en
p r o j e k t i e neemt de
N o o r d z e e ook
zijn,
i n d i t systeem
In de
toe,
de
omdat
i n deze p r o j e k t i e u i t g e v o e r d .
zeewaarts echter
en
gekozen,
veel kustlodingen
gevens t e v e r g e m a k k e l i j k e n
kaart
Kustwateren
schaal
nog
groter
steeds
te
ver-
waarlozen.
Om
het
v e r g e l i j k e n met
l i jken,
kaart
het
de
te
U . T . M . - k o o r d i n a t e n wel
aangegeven
en
i s b o v e n d i e n de
Nederlands Continentaal
dianen
2.4
zijn
andere kaarten
en p a r a l l e l l e n
Plat
i n het
vergemakke-
i n de
rand
van
b l o k i n d e l i n g van
met
bijbehorende
kaartbeeld
meri-
opgenomen.
Basismateriaal
V o o r de
geomorfologische
gemaakt van
tientallen
De
een
interpretatie
is
gebruik
77-tal dwarsprofielen*
en
van
lodingsbladen.
dwarsprofielen
speciaal
raaien
voor het
zijn
van
u i t tot circa
onderlinge
lodingsdichtheid
afkomstig
p r o j e k t Kustgenese
strekten zich
h e b b e n een
van
afstand
rond
de
van
30
30
raaien die in
zijn
km
gevaren.
u i t de
ongeveer
5 km
waarnemingen per
meter .
directie
vele
Noordzee,
tek.
n r . 85.084 t/m
85.102
1984
De
kust,
en
een
kilo-
-
De
lodingsbladen
6
-
zijn
zowel a f k o m s t i g
waterstaat
zelf
Dienst
Hydrografie
der
Ditzelfde
de
samenstelling
tie
hiervoor
ligt
voor de
ondieptes.
zeebodem
zeekaarten.
scheepvaart
en
derhalve
minder
zijn
gekarteerde
zeekaarten
dateren
van
vormen b i n n e n
algemeen weinig
veranderden,
hierop
ook
B i j de
de
gebruikt
interpreta-
v o o r a l op
op
de
1:25.000).
de
veilig-
weergave
van
voor onderzoek van
wat
1976
t o t 1984,
zo'n
t i j d s b e s t e k in
was
maar
de
wat
k l e i n e r e vormen
(en
een
aantal
gebleken
omdat
het
d i t geen probleem.
zijn
het Marsdiep
kust,
Rijks-
geschikt.
de
Zeeuvse
overigens
nadruk
Daarom
uitzondering
schaal
de
lodingsbladen
voor
(overwegend
van
de
1:10.000) a l s van
echter
De
ta
schaal
b a s i s m a t e r i a a l wordt
bij
heid
(meestal
van
i s b i j de
vormen
op
de
langs
Een
del-
de
k a r t e r i n g van
het
zuidbiad).
Bij
de
voorbereiding
pretatie
overwegend
i s er
aan
de
gedaan
zou kunnen worden.
bleek,
d a t u i t de
konden
worden
tie
moest
Deze
de
zijn
schaal
van
geschieden
a n d e r e twee
Hierop
stiften
op
voor
bladen)
tientallen
is uiteindelijk
het model
Maar
v a n de
tijdens
en d a t de
de
voor
de
eigenlijke
gemonteerd
grote
lijnen
i n t e r p r e t , a-
zelf.
(en l a t e r
mogelijk
inter-
uitvoering
de
lodingsbladen
zoveel
d a i de
dwarsprofielen
alleen
het middenblad
1:23.000 en a a n e e n
enkele
hand
dwarsprofielen
gehaald
daarom
van u i t g e g a a n ,
ook
voor
verkleind tot
t o t een
groot
blad
tr.2 .
met
de
verschillende kleuren
kaart
vervaardiqd.
v i l t -
- 7 -
2.5
Reductievlak
De
l o d i n g e n van
Rijkswaterstaat z i j n
t.o.v.
h e t N o r m a a l Amsterdams P e i l
Dienst
der H y d r o g r a f i e
gegeven t.o.v.
Omdat de
gem.
verschilt,
herleid
2.6
gemiddeld
LLWS v o o r
zijn
voor
t o t NAP,
middeld
zijn
dat
meestal
gegeven
(NAP), d i e van
terwille
van
de
scheepvaart
laag laagwaterspring
onze k u s t
van
deze k a a r t a l l e
de
(LLWS).
plaats tot plaats
dieptegegevens
o n g e v e e r o v e r e e n k o m t met
het
ge-
zeeniveau.
Uitvoering
Om
s n e l t o t een
vervaardiging
tastbaar resultaat
van
deze e e r s t e u i t g a v e gezocht
eenvoudig mogelijke
g e w e r k t met
bij
ook
technieken.
i s g e l e t op
een
en
lijndikten
lettergrootten
eventuele
naam van
verkleining
de
naar
zodanig
zo
waar-
overeenkomst
legenda-eenheid.
zijn
de
uitsluitend
zijnde rasters,
suggestieve
rasterpatroon
een
Daarom i s
n o r m a a l i n de h a n d e l
en
t e komen, i s v o o r
tussen
Rasters,
gekozen,
t o t s c h a a l 1:250.000
dat
mogelijk
blijft.
Zo'n
verkleining
lichtdruk
worden
kan
dan
waarschijnlijk niet
meer i n
worden u i t g e v o e r d , maar z a l i n o f f s e t
moeten
vermenigvuldigd.
Terwille
van
de
meerkleurige
eenvoud
uitgave
van
i s ook
deze
bewust a f g e z i e n van
i n opzet
morfologisch/
morfometrische
k a a r t . D i t had
plaatse
m e s o - e l e m e n t e n geen m a c r o - e l e m e n t e n
den
van
de
wel
t o t gevolg
dat
worden u i t g e b e e l d , omdat twee z w a r t w i t r a s t e r s
elkaar
onleesbaar
zijn.
een
ter
konover
-
Door w e g l a t i n g
ving
van h e t m a c r o - r a s t e r ,
van de c o d e r i n g
grenslijn,
in
8 -
maar met h a n d h a -
en a a n g i f t e van een
i s t o c h een l e e s b a a r g e h e e l
verkregen.
de t o e k o m s t de k a a r t worden u i t g e b r e i d
over
(onderbroken)
Mocht
met g e g e v e n s
de g e n e s e en de c h r o n o l o g i e , dan i s w e e r g a v e i n
meerkleurendruk o n v e r m i j d e l i j k .
3.
3.1
Toelichting
op de l e g e n d a
(fxguur
2)
Inleiding
Een
v a n de kenmerken van de m o r f o l o g i s c h e
kaart
de w e e r g e g e v e n vormen g e k a r a k t e r i s e e r d worden
betreft
een
zijn
hun a f m e t i n g e n .
morfogenetische
omdat v e r s c h i l l e n d e p r o c e s s e n
manifesteert
zich
zijn.
wat
vervaardigen
k a a r t kan d i t b o v e n d i e n
r u i m t e s c h a l e n werkzaam
van
B i j het l a t e r
i s dat
van
van
belang
op v e r s c h i l l e n d e
De r e s u l t e r e n d e m o r f o l o g i e
daarom ook op v e r s c h i l l e n d e s c h a l e n
g r o o t t e . I n de l e g e n d a
i s hiertoe onderscheid
gemaakt t u s s e n macro- en m e s o - e l e m e n t e n .
Verder
i s er b i j het o p s t e l l e n
mogelijk
zoveel
g e s t r e e f d de eenheden een z u i v e r b e s c h r i j v e n d e
naam t e g e v e n , omdat
geen g e b r u i k
studies.
v a n de l e g e n d a
b i j de s a m e n s t e l l i n g van de k a a r t
i s gemaakt
van s e d i m e n t a n a l y s e s
of proces-
-
Figuur
2 : T o e l i c h t i n g op de
l e g e n d a i n twee
denkbeeldige doors n e d e n van h e t k u s t -
9
-
-10 -
Toch
waren t e r m e n a l s " z a n d g o l v e n " ( m a t e r i a a l - a a n d u i -
ding)
niet
of "schaar"
(door s p e c i f i e k
t e v e r m i j d e n . B i j de
problemen
g e r e z e n met
naamgeving
zijn
3.2
3 een
a f en
geul)
toe
engelse
indicatief
voor
de
(b.v. b a r ) .
Ter v e r d u i d e l i j k i n g
figuur
zijn
h e t v i n d e n van
s y n o n i e m e n , omdat d i e vaak w e l
genese
p r o c e s gevormde
van de
inhoud van
schematisch p r o f i e l
de
legenda
is in
weergegeven.
Macro-elementen
Onder m a c r o - e l e m e n t e n worden d i e vormen v e r s t a a n w e l k e
l e n g t e - a f m e t i n g e n hebben
enige t i e n t a l l e n
i n de
orde
van
enkele t o t
k i l o m e t e r s en h o o g t e - a f m e t i n g e n
orde
van
enkele t o t enige t i e n t a l l e n
ring
van
de
legenda-eenheden
meters.
De
i n de
code-
i s aangegeven i n h o o f d l e t -
ters.
Zeebodem
(Seabottom).
zeebodem met
D i t i s de r e l a t i e f
terreinhellingen
1:1000. I n g e b i e d e n met
betrekking
op
kleiner
zandgolven
het gemiddelde
vlakke
dan
heeft d i t
v e r l o o p van
de
bodem.
Op
het k a a r t b l a d
regel
B/C:
zeewaarts
Onderzeese
De
vlakke
kan
de
legenda-eenheid
20 m - d i e p t e l i j n
(coastal
voor.
overgang
tussen
zeebodem en h e t v a s t e l a n d . Deze
heel
gradueel z i j n
bellingshoek
(zoals
( N o o r d w i j k ) . De
zeebodem n a a r
van
onderzeese
1:1000.
i n de
slope).
o e v e r vormt de
en meer a b r u p t
ke
van
oever
onderzeese
komt d e z e
bij
overgang
Scheveningen)
overgang
helling
de
ligt
van
vlak-
b i j een
Wordt de h e l l i n g
aparte
overal
valt
legenda-eenheden
volgende
Bank o f r u g
Banken o f r u g g e n
lengte
ters,
de
A,
trog,
bovenstuk
B en C z i j n
basiseenheden
gedefinieerd
zijn:
a l s bodemonef-
i n de o r d e van e n i g e
van
tussen het
nabijgele-
(D) t o t e n i g e
(E).
t u s s e n de r u g g e n
i s l a n g s de d i e p s t e p u n t e n
brede
i n de
enige meters
kilome-
kilometers.
gerekend
en h e t d i e p s t e p u n t
meters
gelegen
aangegeven
komt de
legenda-eenheid E ove-
voor.
Legenda-eenheid
D komt o n d e r
andere voor t u s s e n
Noordwijk
en Egmond b i j een w a t e r d i e p t e van
tot
Opvallend i s hier
20 m.
orientatie
met
streep.
Op h e t m i d d e n b l a d
niet
niet
ridge)
zijn
varieert
een g r i j z e
rigens
b i j Noord-
voorkomt.
l e n g t e v e r l o o p van de
diepte
km
een o v e r h e e r s e n d l a n g w e r p i g e vorm.
breede
tientallen
Het
3.5
steile
Het m a x i m a l e h o o g t e v e r s c h i l ,
gen
(bijvoorbeeld
i s i n de o r d e van t i e n t a l l e n
hoogste punt
afstand
eenheden g e s u p e r p o n e e r d
(bank o r
f e n h e d e n met
en op
op d a t h e t
i n d e z e l f d e mate
waarop de
de
n a a r de v l a k k e
sterk wisselt
b i j Scheveningen
w i j k ) . Ook
een
l a n g s de
h e t op d a t de
de k u s t waarop de o v e r g a n g
op 8 km
De
(uiteraard)
voor, a l v a l t
zeebodem p l a a t s v i n d t
De
1:100, dan w o r d t
d i t t o t uitdrukking gebracht.
o n d e r z e e s e o e v e r komt
hele k u s t l i j n
uit
dan
l e g e n d a - e e n h e i d o n d e r s c h e i d e n ( C ) . In
s i g n a t u u r wordt
De
sterker
op de
kustlijn.
de
consistent
14
scheve
-
Ook
verder
12
-
u i t de
kust
komt d e z e
legenda-eenheid
voor.
Hier
i s de
o r i e n t a t i e opmerkelijk
noord-zuid
F:
Terras
gericht.
(Terrace).
Onder een
t e r r a s wordt
verstaan,
met
aan
een
steil.
een
zijde
uitsteekt.
overgang
(b.v.
De
, H,
geaccentueerd
van
het
concentrische
de
(G),
De
van
vrij
oppervlak
zeebodem. De
i s verdeeld
1:1000-1:100
e e n h e d e n H en
de
een
ten
Noord)
van
N.A.P.
a l s de
karakter
d o o r een
deltavorm
i s een
l o o p t het
oppervlak
(Loswal
in
t e r r a s v l a k i s weer-
min
u i t de
vlak
(H)
een
wordt i n
laten
en
van
steiler
langs
de
het
door
de
omringende
het
dan
J vormen i n f e i t e
onderzeese oever
de
p l a t e n . Aan
delta-
i n drie klassen:
en
zeegat
waaieren.
oppervlak,
a f n a a r de
helling
o f meer
raster vanuit
geulen doorsneden t o t ondieptes
"vlakke"
terras
vorm w e l k e z e e w a a r t s van
kaart
rand
omgeving
stuk
storten
wordt g e d e f i n i e e r d
Het
bovenkant
dat
delta)
ligt.
De
vlak
Holland
jarenlang
ligging
concentrische
zeegat over
l x l km,
aldaar.
(Ebb
ebdelta
gebied
omgeving i s
t e r r a s een
i n meters t.o.v.
J: Ebdelta
Een
n a a r de
Hoek van
door het
gemiddelde
gegeven
minimaal
P e t t e m e r p o l d e r ) . Het
n o o r d w e s t e n van
baggerspecie
v r i j w e l vlak
meerdere meters boven z i j n
De
ontstaan
een
omvang van
Vaak v o r m t een
helling
is
consistent
de
1:1000
1:100
(J).
voorzetting
ebdelta.
- 13 -
De
onder/buitengrens
als
b i j de
van
de
N:
onderzeese
komt een
Marsdiep,
het
delta
oever
daar
e b d e l t a voor
o p p e r v l a k van
getijdegeul
deze d e l t a
De
(hetgeen
opzicht
i s een
i n h o u d t d a t de
de
het
steil
De
i s . In brede
met
een
de
dikke l i j n .
verborgen
ken
van
onder
getrokken.
gesuperponeerd
zeegaten
i s het
meso-elementen,
Helder.
100
enige
kunnen
km2.
tie
voor
meso-element gesuperponeerd
*
eb-
symmetrisch
i s ten
van
1 a 2
tientallen
meerdere
enige g e t i j d e g e u l
i s deze
w o r d t de
op wat
en de
i n de o r d e
I n d i e n m e s o - e l e m e n t e n op
nog
het
op
Marsdiep.
U i t de
dan
van
lengte i s
macro-elementen wordt
dan
het
dat het d w a r s p r o f i e l zeer
macro-element weggelaten.
biijkt
zeegat
Waar d e z e b e g r e n z i n g
zijn,
Den
geul indifferent
voorkomen. De
middenblad
begrenzing
zeewaarts
g e t i j d e s t r o m i n g ) . De
D i t betekent
getijdegeulen
het
1:1000. Op
i s vrijwel
en de m a x i m a l e w a t e r d i e p t e
meters.
helling
i s ongeveer
e n i g e k i l o m e t e r s , de b r e e d t e
km
waar de
net
l a n g g e r e k t e d i e p t e welke
lengtedoorsnede
van
dus
channel).
voorkomt i n h e t g e b i e d van
delta.
ligt
z e e g a t t u s s e n T e x e l en
Getijdegeul (Tidal
De
de
zeebodem m i n d e r w o r d t dan
kaartblad
Het
van
is.
weergegeven
onzeker
lijn
i s , of
onderbro-
macro-elementen
s i g n a t u u r van
letter/cijfer
het
combina-
een m a c r o - e l e m e n t
het
- 14 -
3.3
Meso-elementen_
Meso-elementen z i j n
meters t o t enige
van
is
enige
2,
een
k i l o m e t e r s , en
m e t e r s . De
aangegeven
1,
vormen met
in
codering
l e n g t e van
een
van
hoogte
deze
i n de
legenda-eenheden
(Sandwaves)
Het
betreft
bij
de
hier
een
golflengte
tientallen
golvend
ligt
t o t enige
oppervlak
i n de o r d e v a n
en kam
wordt o n d e r s c h e i d
3 klassen:>6 m
hoogteverschil
de
winter.
De
kamlijnen
vervolgen
lijn
Op
en
m
het
gemaakt
(2) en
2-4
diepe
m
(3)
m).
u i t waarnemingen d a t
het
i n de
zijn
zomer g r o t e r i s dan
veelal
ongeveer
voor
Lokaal
delen
Geisoleerde
zijn
en
rug
kilometers
l o o d r e c h t op
z e e w a a r t s van
komen ze ook
1 a 2 m,
voor
de
(isolated
bar)
lang
de
in
te
kust-
l a n g . De
breedte
l i jn.
tussen
de
20 m
op
meeste
diep-
de
on-
eb-delta.
terreinoneffenheden,
niet
h o o g t e i s wat
meer dan
m e t e r . Ze komen v o o m a m e l i j k
bied
de
f l a n k e n van
langwerpige
soms k i l o m e t e r s
dan
tussen
2
b e t r e f f e n d e k a a r t b l a d komen de
telijn.
Dit
Met
georienteerd.
zandgolven
4.
( 1 ) ; 4-6
biijkt
enige
tussen
m i n i m a l e h o o g t e v e r s c h i l i s dus
Overigens
waar-
honderden meters.
betrekking t o t het h o o g t e v e r s c h i l
(het
orde
cijfers.
3 Zandgolven
trog
enige
waterlijn
en
voor
de
meer
100
i n het
ge-
5 m diepte-
-15-
In
d i t g e b i e d komen z e dan vaak p a r a l l e l a a n
elkaar
lijn
en v r i j w e l
voor,
meeste.
5.
drie
e v e n w i j d i g aan de
a c h t e r e l k a a r i s wel h e t
(Het a a n t a l
a c h t e r e l k a a r kan
varieren
van s e i z o e n t o t s e i z o e n ) .
Ondiepte
(Shoal)
Een
ondiepte
begrensd
i s een v e e l a l
gebied,
gelegen
w a a r v a n de b o d e m l i g g i n g
den
te vallen.
hogere
gebieden
ren.
minder dan 5 m bene-
Als
In
h e t de
en s c h a -
voor.
(Shoal)
water
t u s s e n hoog w a t e r en
(6) o f g e l e g e n b o v e n hoog
het eerste geval treedt
alleen
b i j springtij
De l e g e n d a
kaartblad
Marsdiep
Scharen
geval
o f storm.
e e n h e d e n 6 en 7 komen op h e t
alleen
op de e b - d e l t a van h e t
en t e n z u i d e n van de
(Hinderplaat)
Schaar
water.
overstroming
t w e e m a a l d a a g s op, i n h e t tweede
8.
water
komt d i t a l l e e n
5, maar dan g e l e g e n
laag
zijn
t u s s e n de g e u l e n
Op h e t m i d d e n b l a d
Plaat
b i j laag
I n de r e g e l
g e k o m b i n e e r d met z a n d g o l v e n
6, 7
onduidelijk
op een e b d e l t a ,
N.A.P. i s , d o c h z o n d e r
droog
water-
voor.
(ebb o r f l o o d
zijn
Maasvlakte
channel)
lengtevormige
dieptes,
voort-
komend u i t g e t i j d e g e u l e n o f v a n u i t de z e e de
ebdelta
In
die
insnijdend.
de r e g e l
zijn
k l e i n e r dan
v a n de g e t i j d e g e u l e n . D a a r n a a s t
lengteprofiel
ware d o o d
de
de a f m e t i n g e n
asymmetrisch:
i n de r i c h t i n g
stroming.
i s het
ze lopen a l s h e t
v a n de
overheersen-
- 16 -
Deze o v e r h e e r s e n d e
morfologie
s t r o o m r i c h t i n g i s u i t de
afgeleid
en
a a n g e g e v e n met
een
pijitje.
S c h a r e n komen v o o r
de
e b - d e l t a van
van
3.4
een
op
en
langs
het Marsdiep.
vloedschaar
i s het
de
rand
Een
van
voorbeeld
Schulpengat.
Diversen
N a a s t bovengenoemde m o r f o l o g i s c h e
kaart
nog
de
volgende
eenheden b e v a t
e x t r a i n f o r m a t i e op
de
morfologisch
gebied:
., ..
,
- vaargeul
(navigation channel)
B E H B
| j 1111 j i |
In h e t
terrein
g e v a l van
sprake
van
de
Euro-Maasgeul
een
duidelijke
d.w.z. twee t a l u d s en
een
tussen
bodemligging
le
i n , waarbij
d e e l i n de
waterdiepte
lengterichting
i s aangegeven
N.A.P.). V e r d e r
de
de
vaargeul
vrijwel
u i t de
zodanig
i s een
morfologisch
1111111111
-
steilrand
Van
kust bestaat
vaargeul
duidelijK
omdat d i t op
kan
een
is
centra-
(de
t.o.v.
de
bodem
van
waarvan h e t
boven
de
deel verwijderd i s .
een
karakteristiek
steile
b e l a n g r i j k t e weten
asymmetrische dwarsdoorsnede
m i g r a t i e kan
helling
sche d i s c o n t i n u i t e i t e n .
is.
het
(escarpment)
ben
als
van
bodem e r -
element.
sommige vormen i s h e t
ze een
vlakke
i n meters
u i t zandgolven
i n het
verdieping,
constant
aangegeven d i e p t e u i t s t e k e n d e
Als
i s hier
duiden.
e x t r a k a r a k t e r i s e r i n g i n de
heb-
Daarnaast
samenhangen met
Vandaar dat
of
de
legenda
litnologisteilrand
opgenomen
De
helling
i s dan
steiler
komt b i j v o o r b e e l d v o o r
ras
de
-
of langs
de
rand
havenmond van
dan
langs
van
de
de
rand
steilrand
van
het
ter-
ontgrondingskuil
voor
IJmuiden.
stroomrichting (direction
behandeld b i j
1:100. Een
of
flow)
"schaar".
- diepte-informatie
Naast
grip
.30—
i n f o r m a t i e over
van
de
morfologie
(hoe
elkaar
vertikale
i n het
de
g e v e n a l s m e d e van
een
a l s de
gebieden
hoog p u n t w o r d t dan
5
groot
ruggen z i j n
Iaagste
d i e p p u n t met
een
goed
met
be-
diepte-inforvan
vlak).
10 m de
diepteligging
met
absolute
een
l i g g e n vormen t e n o p z i c h t e
H i e r t o e worden om
gebieden
-24
ook
matie v e r e i s t
p u n t e n de
-0.2
vormen i s v o o r
dieptelijnen
aantal
i n meters
weerge-
geselekteerde
t.o.v.
N.A.P.
h i e r t o e z o w e l de
u i t g e z o c h t . Een
een
k r u i s en
vette stip
In
hoogte
relatief
een
relatief
aangeduid.
Zeewering
Informatie
over
ring
twee r e d e n e n
i s om
het
voorkomen en
de
t o t het
van
de
zeewe-
opgenomen
- t e r o r i e n t a t i e : wanneer w i j de
relatie
aard
l a n d h e b o e n we
zee
bekijken i n
referentiepunten
nodig.
-
omdat e r een
procesmatig
mariene morfologie,
kustlijn
pen ) .
(hetgeen
verband
processen
kan
leiden
en
kan
zijn
gedrag
tussen
van
tot menselijke
de
ingre-
- 18 -
Daarom i s h e t voorkomen a a n g e g e v e n v a n :
- dijk
(dike)
D i j k e n komen v o o r waar de n a t u u r l i j k e
de
vorm v a n s t r a n d
veiligheidsoogpunt
val
t e r hoogte
bij
Petten
onvoldoende
i s . D i t i s h e t ge-
van o.a. T e r h e i j d e ,
zijn
veelal
(groynes) aanwezig
- auinen
en d u i n e n o n t b r e e k t o f u i t
(Hondsbossche
voorziening
zeewering i n
Scheveningen
en
Zeewering). A l s extra
tevens
strandhoofden
(b.v. D e l f l a n d s e Hoofden).
(dunes)
Vormen de n a t u u r l i j k e
zeewering,
samen met h e t
strand.
-
S t r a n d p a a l met k i l o m e t e r a a n d u i d i n g
Dit
.85
ter referentie
kustnabije
omdat v e e l m e t i n g e n
gebied gerelateerd
zijn
aan
i n het
deze
strandpalen.
Geraadpleegde
Ten C a t e ,
literatuur:
J.A.M. & G.C.
Geomorfologische
Toelicnting
Maarleveld
(1977):
k a a r t van Nederland,
op de
Stiboka/Rijks
legenda.
Geologische Dienst,
W a g e n i n g e n / H a a r l e m 91 pp.
schaal
1:50.000;

Download Report