Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Huidige versie: Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) Eerdere versies: Versie 1.0 – Vóór review (TT 01-05-13) Versie 2.0 – Na review (DT 01-05-13) Versie 2.1 – Na review (RvS 03-05-13) Versie 2.2 – Na review (TT 06-05-13) Versie 2.3 – Vóór uitbreiding module 2 en 3 (TT 11-12-13) Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) 1/8 2 Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist 2.1 Machinistenprofielen Categorie A en B (materieel) Volledig bevoegd en Beperkt Bevoegd 2.2 Machinistenvergunning en Bevoegdheidsbewijs De machinistenenvergunning Het bevoegdheidsbewijs 2.3 VVRV-examens 2.4 Herinstructie 2.5 Taken en verantwoordelijkheden machinist Taakomschrijving machinist Eigen verantwoordelijkheid machinist versus regelgeving Afbakening ten opzichte van andere veiligheidsfunctie Treindienstleider VB Treindienstleider MB Rangeerder Wagencontroleur Afbakening ten opzichte van niet veiligheidsfuncties Direct leidinggevende Punctualiteit ### Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) 2/8 2 Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist 2.1 Machinistenprofielen Er zijn vier machinistenprofielen: - machinist Reizigers BB - machinist Reizigers VB - machinist Goederen BB - machinist Goederen VB. Het verschil in de eisen voor de machinist Beperkt Bevoegd (BB) en Volledig Bevoegd (VB) is alleen gelegen in het type materieel (A of B) en de snelheid waarmee de machinist gaat rijden (onder of boven de 40 km/h). Categorie A en B (materieel) Het BSP 2011 (Besluit Spoorwegpersoneel) onderscheidt twee categorieën spoorvoertuigen: - categorie A: rangeerlocomotieven; werktreinen; onderhoudsspoorwagons en alle andere locomotieven die gebruikt worden voor het rangeren - categorie B: spoorvoertuigen voor het vervoer van reizigers en voor het vervoer van goederen. Volledig bevoegd en Beperkt Bevoegd Het BSP 2011 onderscheidt de volgende typen machinist: - De machinist met volledige bevoegdheid (VB) is bevoegd tot het op hoofdspoorwegen besturen en begeleiden van alle typen spoorvoertuigen van categorie A en B met in achtneming van de op het baanvak geldende snelheid. - De machinist met beperkte bevoegdheid (BB) is bevoegd tot het op hoofdspoorwegen besturen en begeleiden van een of meerdere typen spoorvoertuigen van categorie A met een maximum rijsnelheid van 40 km per uur. Voor de machinist Reizigers BB wordt onder categorie A ook begrepen het rijden met reizigersmaterieel met een rijsnelheid van maximaal 40 km per uur. 2.2 Machinistenvergunning en Bevoegdheidsbewijs Vanaf april 2012 kunnen machinisten of hun werkgevers de machinistenvergunning aanvragen via de website van de Inspectie Leefomgeving en Transport (www.ilent.nl) Om te mogen rijden moeten machinisten vanaf april 2012 zodra hun bedrijfspas verloopt, in het bezit zijn van een machinistenvergunning en één of meer bevoegdheidsbewijzen. Met deze twee documenten is een stap gezet op weg naar het gelijktrekken (harmonisatie) van de eisen en bevoegdheden die binnen de Europese Unie (EU) worden gesteld. De EU wil zo onder meer het hoge veiligheidsniveau handhaven. Dankzij de harmonisatie kunnen machinisten makkelijker binnen de EU van werkgever veranderen en kunnen inspecties efficiënter verlopen. Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) 3/8 De machinistenvergunning De machinistenvergunning wordt verstrekt door de Minister van Infrastructuur en Milieu – lees de ILT – als aan drie criteria is voldaan: - 18 jaar of ouder zijn (om internationaal te rijden moet de machinist ten minste 20 jaar zijn) - beschikken over een geldige verklaring van medische en psychologische geschiktheid - beschikken over algemene kennis en vaardigheden (de machinist moet beschikken over het VVRV-certificaat ‘Vergunning’). De machinistenvergunning is eigendom van de machinist zelf en is tien jaar geldig. De ILT houdt een register bij van de machinistenvergunningen. Iedere Machinist BB of VB heeft het recht de gegevens in te zien die over zijn persoon in dit register zijn opgenomen. Het bevoegdheidsbewijs Het bevoegdheidsbewijs (voluit ‘Bevoegdheidsbewijs voor infrastructuur en materieel’)wordt versterkt door het eigen bedrijf als aan drie criteria is voldaan: - beschikken over een geldige beoordeling dat is voldaan aan de eisen voor specifieke vakkennis van de spoorvoertuigen en infrastructuur waarop wordt gereden (de machinist heeft de VVRV-certificaten module 2 tot en met 5 behaald (én voor het rijden op ERTMSbaanvakken het certificaat module 6) - voldoende beheersing van het Nederlands (bij twijfel dient de spoorwegonderneming de kandidaat-machinist deel te laten nemen aan een taaltoets) - bedrijfsgebonden kennis en bekwaamheid (inclusief materieel- en wegbekendheid); de spoorwegonderneming is verantwoordelijk voor het op peil brengen en houden van deze kennis plus de toetsing. De spoorwegonderneming houdt een register bij van afgegeven bevoegdheidsbewijzen. Machinisten die voor meer dan één spoorwegonderneming werken hebben voor iedere werkgever een apart bevoegdheidsbewijs nodig. Het bevoegdheidsbewijs is onbeperkt geldig of tot het moment dat de machinist vertrekt bij de spoorwegonderneming die het bevoegdheidsbewijs heeft afgegeven. Het bevoegdheidsbewijs blijft eigendom van het bedrijf. De machinist die bij een bedrijf vertrekt heeft recht op een gewaarmerkte kopie van het bevoegdheidsbewijs dat hij had. Gaat hij bij een andere spoorwegonderneming werken dan kan deze zelf beoordelen welke instructie en toetsing nog nodig zijn voordat het bevoegdheidsbewijs opnieuw wordt uitgereikt. 2.3 VVRV-examens De stichting VVRV (Veiligheid & Vakmanschap Railvervoer) is opgericht op 1 juli 2012 en komt voort uit SERV (Stichting Examens Railvervoer). SERV/VVRV neemt sinds 2000 namens de minister voor Infrastructuur en Milieu de examens af voor alle veiligheidsfuncties in de railsector. De VVRV-examens voor veiligheidsfuncties zijn modulair opgebouwd; voor de machinistenvergunning dient de kandidaat-machinist het certificaat module 1‘ Vergunning’ te behalen; voor het bevoegdheidsbewijs de certificaten module 2, 3 en/of 4, 5 (en eventueel 6). Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) 4/8 Voor de vier machinistenprofielen (Reizigers BB; Reizigers VB; Goederen BB; Goederen VB) is er geen verschil in de VVRV-examens: - module 1: Kennistoets Vergunning - module 2: Kennistoets Basiskennis NL. De VVRV-examens module 3 en 4 zijn specifiek bestemd voor de machinist Reizigers (3) of de machinist Goederen (4). Beide examens bestaan uit een kennis- en een praktijktoets. Het verschil tussen BB en VB komt tot uitdrukking in het afgelegde praktijkexamen en leidt tot een aantekening op het bevoegdheidsbewijs. Het VVRV-examen module 5 ‘Veiligheidscommunicatie’ (simulatietoets en praktijkexamen) toetst algemene kennis voor alle veiligheidsfuncties en kennis die is toegespitst op het machinistenprofiel waarvoor de kandidaat wordt gecertificeerd. Nota bene: ook tijdens het praktijkexamen ten behoeve van de module 3- en 4-certificaten wordt de veiligheidscommunicatie van de kandidaat-machinist beoordeeld. VVRV-module 6 ‘Rijden op ERTMS-baanvakken’ is een aanvullend examen voor machinisten (reizigers en goederen) die op ERTMS-baanvakken gaan rijden. 2.4 Herinstructie De spoorwegonderneming regelt dat iedere machinist periodiek een herinstructie volgt ten aanzien van de juiste uitvoering van zijn functie. De wet (Machinistenrichtlijn 2007) schrijft voor deze herinstructie de volgende minimumperioden voor: - taalkennis (uitsluitend voor anderstaligen): om de drie jaar of na afwezigheid van meer dan één jaar - kennis van de infrastructuur (met inbegrip van kennis van de route en de exploitatievoorschriften): om de drie jaar of voor een specifieke route nadat de machinist een jaar niet op deze route heeft gereden - kennis van rollend materieel: iedere drie jaar. 2.5 Taken en verantwoordelijkheden machinist Taakomschrijving machinist De machinist heeft als taak: het zelfstandig, verantwoordelijk en veilig besturen van spoorvoertuigen. Zijn zogenaamde ‘kernopgave’ is zorgen voor de veiligheid van het vervoersproces; alle andere taken zijn hiervan afgeleid. De machinist kent de relevante wet- en regelgeving en is in staat om in bekende en onverwachte situaties naar deze regelgeving te handelen (hij houdt zich met andere woorden aan de regels van de wet). De machinist houdt in complexe, afwijkende situaties aan het materieel of de railinfrastructuur overzicht, stelt prioriteiten, maakt de juiste keuzes en gaat adequaat om met de spanning die daarbij komt kijken. Bij storingen/calamiteiten neemt de machinist (veiligheids)maatregelen. Onregelmatigheden en onvolkomenheden meldt hij aan de Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) 5/8 treindienstleider en/of de eigen organisatie (hij weet welke soort onregelmatigheid/onvolkomenheid hij aan wie moet melden). De machinist voelt zich medeverantwoordelijk voor het gehele vervoersproces (zaken willen zien en er voor kiezen te handelen). Eigen verantwoordelijkheid machinist versus regelgeving Als een machinist tijdens zijn dienst opdrachten krijgt, voert hij die alleen uit als dat veilig kan. Iedere machinist is zelf verantwoordelijk voor het raadplegen van actuele regelgeving, voorschriften, richtlijnen en bedrijfsspecifieke informatie. De machinist dient zich altijd bewust te zijn van het wettelijk kader waarbinnen hij zijn taken vervult. Binnen dit kader zijn ook passages geformuleerd die betrekking hebben op het beoordelen van de eigen fysieke en psychische gesteldheid, vermoeidheid, het gebruik van medicijnen en het verbod op het gebruik van stoffen die het functioneren nadelig kunnen beïnvloeden (alcohol en drugs). Overtreding van deze regels heeft bestuurlijke (boete van de Inspectie Leefomgeving en Transport) en strafrechtelijke gevolgen. Afbakening ten opzichte van andere veiligheidsfuncties Naast de functies machinist BB en machinist VB onderscheidt de spoorwet nog vier andere veiligheidsfuncties: - treindienstleider met volledige bevoegdheid - treindienstleider met minimale bevoegdheid - rangeerder - wagencontroleur. Treindienstleider VB De treindienstleider met volledige bevoegdheid is verantwoordelijk voor het CBG (Centraal Bediend Gebied). In CBG bedient de treindienstleider de lichtseinen en wissels op afstand. Bevoegdheden van de treindienstleider VB zijn onder andere: - het instellen van veilige rijwegen - het treffen van veiligheidsmaatregelen. Treindienstleider MB De treindienstleider met minimale bevoegdheid is verantwoordelijk voor het NCBG (NietCentraal Bediend Gebied). In NCBG bevinden zich geen lichtseinen en worden wissels met de hand bediend. Spoorvoertuigen worden niet gedetecteerd; de machinist rijdt in NCBG daarom altijd op zicht. De treindienstleider MB moet van elke rangeerbeweging op de hoogte zijn, zodat hij weet wat er in zijn gebied gebeurt. Bevoegdheden van de treindienstleider MB zijn onder andere: - het geven van toestemming om een treinbeweging uit te voeren(veilige rijweg) - het maken van afspraken (de verantwoordelijkheid voor de veilige rijweg ligt dan bij de machinist of de begeleider/rangeerder). Rangeerder De rangeerder is mede verantwoordelijk voor werkzaamheden met geduwde of getrokken rangeerbewegingen op indienst- en buitendienstgesteld spoor. Daarbij moet hij de rijweg steeds goed kunnen overzien en te allen tijde contact houden met de machinist. Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) 6/8 De rangeerder geeft de machinist aanwijzingen door middel van rangeerseinen, mondeling of door ononderbroken radiocontact. Bevoegdheden van de rangeerder zijn onder andere: - samenstellen en begeleiden van treinen - begeleiden van spoorvoertuigen. (‘Besluit Spoorwegpersoneel 2011, artikel 3.3: ‘De rangeerder is bevoegd tot het samenstellen en begeleiden van treinen en het begeleiden van spoorvoertuigen op hoofdspoorwegen met een maximumsnelheid van 40 km per uur.’) Wagencontroleur De wagencontroleur zorgt voor de controle bij aankomst en vertrek van goederentreinen. Bevoegdheden van de wagencontroleur zijn onder andere: - het nemen van remproeven - de technische controle aan voertuigen (voor treinen met een internationale bestemming: vertrouwensonderzoek). (‘Besluit Spoorwegpersoneel 2011, artikel 3.4: ‘De wagencontroleur is bevoegd tot het controleren op kenbare gebreken van goederenwagens en de belading daarvan.’) Afbakening ten opzichte van niet-veiligheidsfuncties Voorbeelden van andere functies waar een machinist tijdens zijn werk mee te maken kan krijgen zijn: - direct leidinggevende - bedrijfsoperators anders dan de direct leidinggevende - storingsmonteur - conducteur - agent Landelijke Eenheid van de Nationale Politie - calamiteitenorganisatie ProRail (Backoffice en Officier van Dienst – Rail (OvD-R)) - brandweer - ambulancepersoneel - toezichthouder van de Inspectie Leefomgeving en Transport, afdeling Rail- en Wegvoervoer - functionaris Onderzoeksraad voor Veiligheid - medewerker spooraannemers (bijvoorbeeld leider werkplekbeveiliging en werktreinbegeleider). Direct leidinggevende De direct leidinggevende van een machinist is verantwoordelijk voor vakinhoudelijke leiding. Een vakinhoudelijk leidinggevende dient te beschikken over zodanige kennis van en inzicht in de uitoefening van de veiligheidsfunctie machinist én zodanige kennis van de processen en de techniek binnen het hoofdspoorwegverkeerssysteem, dat hij de machinisten waaraan hij leiding geeft kan instrueren, beoordelen en corrigeren ten aanzien van de goede uitoefening van die functie. Punctualiteit Punctualiteit is de mate waarin de gerealiseerde treindienst overeenkomt met de geplande treindienst (de dienstregeling). Iedere machinist streeft naar een zo hoog mogelijke punctualiteit zonder dat daarbij afbreuk wordt gedaan aan de veiligheid én – bij de machinist reizigers – het reizigerscomfort. Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) 7/8 Vakkennisbank Machinist Cluster 2: Bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden machinist Versie 2.4 – Na review RvdB (TT 06-02-14) 8/8
© Copyright 2024 ExpyDoc
