Milaan, we komen eraan! - VNO-NCW

actueel
toch naar de world expo
Milaan,
we komen eraan!
Na lang soebatten is de kogel door de kerk: er komt volgend jaar toch een
Nederlands paviljoen op de World Expo in Milaan. Als een van de agrarische
wereldleiders mochten we niet ontbreken op een wereldtentoonstelling rond
het thema Feeding the planet, Energy for life. Bovendien maken we zo meer
kans om de World Expo van 2025 naar Rotterdam te halen. ‘We kunnen
het ons niet permitteren om klein te denken.’
Tekst: Paul Scheer | Foto: Vincenzo Lombardo/Getty Images
16
FORUM 27.11.14
W
e gaan níet naar Milaan, besloot het vorige kabinet.
Dat vond Expo’s achterhaald, Italië geen interessante
markt, en wilde niet alleen dokken voor de Nederlandse deelname. Daarom werd vooraf om een duidelijke betrokkenheid van het bedrijfsleven gevraagd. Een onderzoeksbureau peilde begin 2013 de belangstelling en concludeerde dat er
onvoldoende animo en bereidheid tot financiële bijdragen was onder
Nederlandse bedrijven. En aldus zette het kabinet een streep door
Milaan.
hoe we toch nog naar milaan gingen
Het kon toch niet zo zijn dat Nederland zou ontbreken op een wereldtentoonstelling rond de agrarische sector? Het bedrijfsleven begon te
morren. Her en der werd geopperd om dan maar zelf iets te organiseren, al was het maar in de buurt van het Expo-terrein. Inmiddels werd
ook duidelijk dat het onderzoek niet heel grondig was geweest. Maar
het huidige kabinet hield vast aan het besluit van het vorige: geen officiële Nederlandse bijdrage in Milaan.
Het bedrijfsleven liet het er niet bij zitten. Er kwamen dit jaar zelfs twee
initiatieven van de grond om toch iets met ‘Milaan’ te doen. Het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering wilde buiten het Expo-terrein iets organiseren gericht op andere bedrijven. Tegelijkertijd ont-
17
FORUM 27.11.14
stond in het Rotterdamse zakenleven de gedachte om een laatste
poging te wagen om een plek tussen de meer dan 140 andere landen op
de Expo te verwerven. De Italiaanse organisatie gaf aan dat er nog wel
een gaatje te vinden was.
Er onstond getouwtrek tussen de beide initiatieven en de betrokken
ministeries, want als Nederland op de Expo wilde staan, dan was de
goedkeuring en de betrokkenheid van de overheid noodzakelijk voor
de Italianen. Tot vorige week het verlossende woord kwam: we gaan
tóch naar Milaan. De beide initiatieven worden samengevoegd in de
Stichting World Expo Milaan 2015. Er komt een Nederlands paviljoen,
dat snel gebouwd moet worden, aangezien de Expo mei volgend jaar
van start gaat. In het paviljoen onder de naam Holland Delta is plek
voor exposities en demonstraties, en staat de bezoekende consument
centraal. Het gebouw mag maximaal 2,5 miljoen euro kosten, waarvan
de helft wordt betaald door de deelnemende bedrijven. In het Museo
Leonardo da Vinci in het het centrum van de stad vindt het b2bgedeelte plaats, met presentaties, seminars en matchmaking tussen
bedrijven. De komende weken worden contracten gesloten met Nederlandse bedrijven die erbij willen zijn volgend jaar, en daarvoor willen
betalen.
Onder meer Koppert Cress, een bedrijf uit het Westland dat gespecialiseerd is in zaailingen van unieke eetbare planten, zal acte de présence
geven. ‘De Nederlandse tuinbouw is vooruitstrevend. Het is slim om je
actueel
‘het wordt geen
rotterdams feestje’
te laten zien en je te presenteren als land dat het niet moet hebben van
lage kosten maar van nieuwe technieken’, zegt marktmanager Bart
Leemans. ‘Voor onze directe handel hoeven we niet in Milaan te zijn,
wel voor het bereiken van de consumentenmarkt met de boodschap
van gezonde voeding.’
hoe we rotterdam 2025 binnenhalen
Mooi, missie geslaagd, zou je kunnen zeggen. Maar er spelen grotere
belangen mee. In Rotterdam is ook de gedachte opgeborreld om de
World Expo in 2025 naar Nederland te halen. En dan komt het goed uit
dat we er volgend ook bij zijn in Milaan. Want hoe gemotiveerd ben je
als land als je daar ontbreekt?
Begin oktober werden de plannen voor 2025 gepresenteerd. In Rotter-
18
FORUM 27.11.14
dam natuurlijk. Onder de gasten bevond zich, behalve burgemeester
Ahmed Aboutaleb, ook VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer, warm voorstander van projecten die Nederland internationaal (weer) goed op de
kaart zetten. ‘We vergeten onszelf te verkopen’, zei hij in Rotterdam.
Het thema van World Expo Rotterdam is Changing currents, Deltas in
transition. ‘Mensen trekken altijd naar delta’s. En Nederland heeft
genoeg ervaring met droge voeten, zelfvoorzienende energie, en voedselproductie op een kleine ruimte. Dat kunnen we laten zien aan de rest
van de wereld’, zei Leendert Bikker, Rotterdams ondernemer en een van
de initiatiefnemers. Hij benadrukte dat het ‘geen Rotterdams feestje’ zal
worden. ‘Nederland is de gastheer.’ Toevallig bestaat Amsterdam in 2025
750 jaar. Bikker: ‘We bieden de toerist die op Schiphol landt een dubbel
programma aan: de gouden eeuw bezoeken in de musea van Amsterdam, en de nieuwe gouden eeuw op de Expo in Rotterdam.’
De weg naar 2025 ziet De Boer als een ‘katalysator’ die banen en investeringen in de infrastructuur oplevert. Burgemeester Aboutaleb sloot zich
daarbij aan. ‘Rotterdam kan het zich niet permitteren om klein te denken. De rest van de wereld staat immers niet stil.’ Met andere woorden:
het ambitieniveau moet omhoog. En daar moet de Expo bij helpen. 
www.worldexpomilaan2015.nl, www.rotterdam2025.nl
column scheer
In het najaar van 2015 zal duidelijk worden of alle betrokken
partijen in Nederland bereid zijn om te investeren in de World
Expo. Eind dat jaar moet het kabinet de deelname officieel
aanmelden. In 2016 dient het bid, het voorstel van de landen
die de Expo willen organiseren, ingediend te worden. De
termijn sluit zes maanden na het eerste ingediende bid, en
Nederland wil de eerste zijn. In 2017 wordt in Parijs gestemd
wie de Expo mag organiseren door de landen die lid zijn van
het Bureau International des Expositions. De Expo van 2020
vindt plaats in Dubai.
Wat levert het op?
Een World Expo duurt zes maanden en trekt in die periode zo’n
20 miljoen bezoekers. Rotterdam mikt zelfs op 50 miljoen
bezoekers. De aanleg van het Expo-terrein in het havengebied
levert behalve werkgelegenheid ook nieuwe en verbeterde
infrastructuur op. Het streven is om de gebouwen op het
terrein zoveel mogelijk te hergebruiken. De Expo’s staan in
toenemende mate in het teken van duurzaamheid en de
circulaire economie. De Word Expo in Rotterdam vergt een
investering van 5 miljard euro. Maar volgens de initiatiefnemers kan de Nederlandse economie dankzij de Expo in de jaren
tot 2025 met 50 miljard euro groeien.
jeroen poortvliet
De weg naar 2025
Tante Jo
Tot dusver heb ik mij vakkundig buiten de zwartepietdiscussie gehouden. Mijn kinderen zijn de gelovige leeftijd allang voorbij, dus
dat probleem heb ik niet. En verder: ik begrijp dat zwarte piet bij
een groeiend aantal mensen weerzin opwekt, maar de vervanging
door regenboogpieten vind ik ook niks.
Voorstanders van zwarte piet wijzen erop dat het een kinderfeest is en dat zij zelf in hun jeugd nooit de link met zwarten en
slavernij hebben gelegd. Maar dat is het punt niet; het gaat om de
gevoelens die gekleurde medelanders erbij hebben. En natuurlijk
heeft zwart piet meer met zwarten dan met schoonsteenvegers
te maken. Zie de rode lippen, de oorbellen, het kroeshaar en –
vroeger – het accent.
Dat doet me denken aan die ene keer dat een buurvrouw zwarte
piet speelde bij ons thuis. Om zichzelf niet te verraden tegenover
de kinderen, beperkte ze zich tot het maken van – hoe zal ik het
zeggen – oerwoudgeluiden. Geen gelukkige keus, dacht ik toen al.
Ik moet ook denken aan de hilarische Snieklaas-conference van
Toon Hermans (te vinden op Youtube), waarin hij terugblikt op
de armoedige Sinterklaasavonden van zijn jeugd. Sinterklaas was
gehuld in een tafelkleed, te herkennen aan de plek waar de asbak
normaal stond. En zwarte piet was tante Jo, ‘want die had een paar
dingen die ik nog nooit bij pieterman knecht had gezien’.
Die humor is ver te zoeken in het huidige debat. Mensen die er niet
aan deelnemen, verbazen zich over de felheid, gerelateerd aan het
relatief kleine onderwerp. Maar het gaat om meer dan het sinterklaasfeest. Hier staat niets minder dan de multiculturele samenleving
op het spel. De felste voorstanders van zwarte piet zien zich als de
beschermers van de Nederlandse cultuur. Het schrappen van zwarte
piet verschilt in hun ogen niet veel van het invoeren van de sharia.
Enerzijds ben ik – als historicus – een man van tradities. Anderzijds krijg ik kromme tenen als ik zie hoe zwarte piet overkomt bij
mensen die niet bekend zijn met het sinterklaasfeest, bijvoorbeeld
in het buitenland. Ik kom er niet uit. Nederland ook niet.
Paul Scheer
19
FORUM 27.11.14