18/03/14 Defensieve stress reacties Stress: over freeze en fight-flight reacties Freeze Flight Fight Karin Roelofs 93 88 83 threat 78 heart rate 73 68 Behavioral Science Institute & Donders Institute 63 e.g. Blanchard ea 2011; Azevedo, ea 2005 Probleem: Kennis Sociale psychopathologie Freeze Flight Observaties freeze en flight voorspellen sociale fobie Fight Humane FFF controle Symptoom detectie Directe interventie Angst & Aggressie Angst Overzicht Aggressie De emotie als actietendens 0. Korte theoretsiche achtergrond FFF 1. Hoe meten we fight-flight (en freeze) a. Hormonale b. Neurale mechanismen 2. Direct beinvloeden? 3. Implicaties voor praktijk ? 1 18/03/14 De emotie als actietendens Freeze en Fight-Flight in de hersenen ? Freeze en Fight-Flight in de hersenen Freeze Flight Fight Freeze en Fight-Flight in de hersenen Cortisol PFC hormones PFC striatum striatum amygdala Testosteron amygdala PAG PAG Controle PFC Gevaar amygdala Freeze PAG HPG-axis Fight/Flight striatum Hypothalamus GnRF HPA-axis CRF Pituitary gland LH/FSH Gonad/ovaries Testosterone Overzicht ACTH Adrenal cortex Cortisol 0. Korte theoretsiche achtergrond FFF 1. Hoe meten we fight-flight? a. Hormonale b. Neurale mechanismen 2. Direct beinvloeden? 3. Implicaties voor praktijk ? Fight anger/aggression Freeze/Flight fear/avoidance e.g. Miller & Strauss, 1999; Viau, 2001 2 18/03/14 1. Meten van fight en flight reacties 1040 1020 1000 980 960 940 920 900 880 860 840 1. Meten van fight en flight reacties Incongruent approach forward (step forward) avoid backward (step backward) Stins ea 2011 Exp Brain Res Psychopaten trekken gezicht naar zich toe Sociaal angstige patiënten duwen gezicht weg Von Borries ea, 2011 Roelofs ea, 2010 Congruent avoid approach approach avoid Automatische neigingen vs zelfrapportage Automatische neigingen vs zelfrapportage Sociaal angstige patiënten maar duwen snel weg! Leuk" Heuer ea, 2007; Lange ea, 2010 Heuer ea, 2007; Lange ea, 2010 Overzicht Hypothalamus HPA-axis CRF 0. Korte theoretsiche achtergrond FFF Pituitary gland ACTH Adrenal cortex 1. Hoe meten we fight-flight (en freeze) a.Hormonale mechanismen b.Neurale mechanismen en kwetsbaarheid 2. Direct beinvloeden? Cortisol 3. Implicaties voor praktijk ? Fight anger/aggression Freeze/flight fear/avoidance e.g. Miller & Strauss, 1999; Viau, 2001 3 18/03/14 Cortisol verhoogt sociale vermijding in sociale angstpt. SP patients Controls Overzicht AAT Vermijding Cortisol 0. Korte theoretsiche achtergrond FFF Baseline 1. Hoe meten we fight-flight (en freeze) a.Cortisol speelt rol (ook toedieningsstudies: van Peer, 2007;2009) r =.52 r =.52 p =.032 p =.032 Stress Cortisol (AUCg) b.Neurale mechanismen en kwetsbaarheid? 2. Direct beinvloeden? 3. Implicaties voor praktijk ? Roelofs ea (2009) Biological Psychiatry 1b. Neurale mechanismen van flight-fight: Voorhersenen controleren autom. emotionele acties 1b. Genetische kwetsbaarheid voor angst en agressie in serotonine systeem: minder controle 5-HTTLPR : 24 short allele carriers 600 * * PFC 2 680 Incongruent 0 660 Behavioral data Reaction time in ms -4 Congruent amygdala Incongruent Congruent avoid approach avoid approach approach avoid approach avoid -2 540 520 4 Imaging data Effect size Roelofs ea (2009) SCAN Overzicht Volman, Verhagen, Fernandez, Toni, Roelofs, 2013: Journal of Neuroscience 2. Flight en fight reacties: direct beinvloeden ? 0. Korte theoretsiche achtergrond FFF 1. Hoe meten we fight-flight (en freeze) a.Hormonale mechanismen b.Neurale mechanismen neuraal Testosteron 2. Direct beinvloeden? hormonaal 3. Implicaties voor praktijk ? angst gedragstraining 4 18/03/14 2a. Neurale stimulatie: TMS 2a. Neurale stimulatie: TMS Direct beinvloeden van controle over actietendensen ? : Affect-Congruent : Affect-Incongruent 14 Fouten percentage neuraal PFC amygdala 12 10 8 cTBS Cong cTBS Inc Series2 6 Control Congr Control Incongr 4 2 0 prefrontale inhibitie 1 Controle stimulatie Volman ea, 2011, Current Biology 2a. Neurale stimulatie: TMS over PFC: 2a. Neurale stimulatie Kunnen we controle over automatische actietendensen ook verhogen? : Affect-Congruent : Affect-Incongruent 14 neuraal Verminderde activiteit in Frontale controlegebieden Percent errors 12 10 8 cTBS Cong 6 Series2 4 Control Incongr cTBS Inc PFC Control Congr amygdala 2 0 prefrontale inhibitie 1 Controle stimulatie Verhoogde activiteit in Emotiegebieden (amygdala) Volman ea, 2011, Current Biology 2. Flight en fight reacties: direct beinvloeden ? 2b. Testosteron • Sociale fobie: ↓ testosteron (Giltay ea, 2011) neuraal Testosteron Testosteron hormonaal hormonaal angst Data from Netherlands Study for Depression and Anxiety (NESDA) 5 18/03/14 2b. Testosteron 2b. Testosteron • Sociale fobie: ↓ testosteron (Giltay ea, 2011) • Sociale fobie: ↓ testosteron (Giltay ea, 2011) B 2 P < 0.001 1 0 .1 P = 0.81 .2 P = 0.16 • Testosteron beïnvloedt frontale controle over amygdala (Volman ea, 2011) 0.2 Mean salivary testosterone level (standardized z−score) 3 0.0 Testosteron −0.2 Testosteron −0.4 P <0.001 for linear trend in women hormonaal PFC −0.6 hormonaal .3 TCA SSRI ≤5 Other AD 6−10 11−15 16−20 11−25 26−30 31−35 ≥36 amygdala Social phobia (SO) score Data from Netherlands Study for Depression and Anxiety (NESDA) 2b. Testosteron 2b. Testosteron toediening stimuleert toenadering • Sociale fobie: ↓ testosteron (Giltay ea, 2011) • Testosteron beïnvloedt crosstalk aPFC-amygdala Low High testosteron (Volman ea, 2011) Testosteron PFC Low testosteron hormonaal High amygdala 2b. Testosteron toediening stimuleert toenadering 10 0 Testosteron -‐5 • Ook bij sociale angst en agressie? hormonaal -‐10 Angry faces * -‐15 2c. Gedragstraining • Reduceert huidig alcoholgebruik en terugval * 5 AAT-‐effect scores (ms) Non−user Placebo Testosterone Enter, Spinhoven & Roelofs: Hormones and Behavior, 2014 Happy faces Wiers ea, 2011 gedragstraining 6 18/03/14 2. Flight en fight reacties: direct beinvloeden Defensieve stressreacties Freeze Flight Fight neuraal Testosteron PFC 93 amygdala hormonaal 88 83 threat 78 heart rate 73 68 63 gedragstraining Freezing in mensen e.g. Blanchard ea 2011; Azevedo, ea 2005 Freezing: relatie met vroege attachment Stabilometric force platform Nijmeegse Longitudinale Studie Roelofs ea, Psych Science 2010 Stins Roelofs, Exp Brain Res 2011 Hagenaars ea Roelofs,JEPG 2012 bodysway Overzicht 0. Korte theoretsiche achtergrond FFF 1. Hoe meten we fight-flight (en freeze) a.Hormonale mechanismen b.Neurale mechanismen 2. Direct beinvloeden 3. Implicaties voor praktijk ? Body Sway log (mm) (Angry minus Neutral) 0.00 Insecure Secure -0.02 -0.04 -0.06 -0.08 -0.10 * Nierman et al, in prep Implicaties klinische praktijk ? " • Assessment Freeze-fight flight voor en na behandeling • Veroorzaken Veroorzaken • In standhouden • Implicaties voor angst en aggressie • Beïnvloeden • Behandeling boosten? • TMS bij angstbehandeling • Testosteron als boost tijdens exposure • Direct trainen van threat approach • Vervolgstudies:-FFF profielen voorspellend voor PTSS? -Ontwikkeling FFF 7 18/03/14 Thank you ! Staff Bernd Figner Muriel Hagenaars Thomas Gladwin Gero Lange Jacobien van Peer Karin Roelofs Vanessa van Ast Inge Volman Contact: [email protected] http://www.roelofs-epan.nl/ PhD students Henk Cremers Dorien Enter Allessandra Gali Mahur Hashemi Lisa Luther Verena Ly Hannah Niermann Anna Toborovska Maria Lojowska Wei Zhang Behavioral Science Institute Donders Institute Experimental Psychopathology & Affective Neuroscience 8
© Copyright 2024 ExpyDoc
