Melk van Hier: kansen voor landbouw en natuur in de Noorderkempen? Naar analogie met het b.akkerbrood (www.kortwegnatuur.be) onderzochten we in 2013 of het mogelijk is om ‘eerlijke melk’ te vermarkten zodat landbouwers niet alleen vergoed worden voor de productie van melk maar ook voor het uitgevoerde agrarisch natuurbeheer (bv behoud van weidevogels). In het kader van een draagvlakverbredingsproject werd een jaar lang informatie verzameld en uitgewisseld, werden landbouwers, melkindustrie, distributie en burgers bevraagd en aan het woord gelaten, werden kansen en knelpunten besproken. Op een conceptueel niveau geloven landbouwers, melkindustrie, distributie, natuurbeheerders en burgers in Melk van Hier. Wanneer melk (al dan niet via een ‘groene stroomprincipe’ of aparte ophaling) in de supermarkt kan aangeboden worden als Melk van Hier waarvoor een beperkte meerprijs betaald wordt door de consument (enkele eurocent/L) kan een landschapsfonds opgebouwd worden waarmee landbouwers extra vergoed worden voor het uitgevoerde agrarisch natuurbeheer (bv weidevogelbeheer). Een kleine meerprijs van 10% kost de consument gemiddeld 4,40 EUR/persoon per jaar. Indien 10% van de inwoners Melk van Hier zou kopen kan in de Noorderkempen jaarlijks 112 380 EUR via het landschapsfonds geïnvesteerd worden in agrarisch natuur- en landschapsbeheer (in de provincie Antwerpen 772 859 EUR/j, in Vlaanderen 2 761 910 EUR/j). Via een melkveehoudersenquête werd gepeild naar het draagvlak voor weidevogelbeheer, agrobiodiversiteit en ‘Melk van Hier’. Er werden 40 ingevulde enquêtes verzameld en verwerkt. De meeste landbouwers (92%) hebben weidevogels op hun bedrijf, weinig landbouwers weten welke soorten en hoeveel (5 landbouwers). Geen enkele landbouwer heeft een VLM beheerovereenkomst weidevogelbeheer, wel hebben de meeste landbouwers aandacht voor de weidevogels (verleggen nesten, samenwerking vrijwilligers,…). Ongeveer 30% staat positief of neutraal tov agromilieumaatregelen, Melk van Hier en weidevogelbeheer. 8 landbouwers gaven aan gecontacteerd te mogen worden, 16 landbouwers willen op de hoogte gehouden worden van ‘Melk van Hier’ project, 7 landbouwers hebben interesse om praktijkvoorbeelden te bezoeken, 11 landbouwers zouden in de toekomst ‘Melk van Hier’ willen produceren, 9 landbouwers willen weidevogelbeheer toepassen. Samen met de landbouwers en de bedrijfsplanner van VLM bekijken we in 2014 welke beheermaatregelen door de landbouwers kunnen uitgevoerd worden. Effectief weidevogelbeheer vergt meer dan nesten markeren of uitgestelde maaidata. Literatuur en ervaringen uit Nederland wijzen uit dat mozaïekbeheer de beste kansen biedt. Diverse maatregelen ,met betrekking op waterpeil, openheid, rust, maaibeheer, kruidenrijkdom graslanden, broedgebied, voedsel, predatie,…, dienen ruimtelijk geconcentreerd in voldoende aantallen en gebieden toegepast te worden, afgestemd op de doelsoorten. Gezien het belang van peilverhoging en bemestingsniveau (kruidenrijke graslanden) is weidevogelbeheer niet zomaar combineerbaar met de gangbare landbouwpraktijk. Het gros van de weidevogelmaatregelen dient dan ook genomen te worden in natuurgebieden, landbouwers kunnen eventueel aanvullende maatregelen nemen. Het ontbreken van een regionale visie voor weidevogelbeheer in de Noorderkempen is een knelpunt. Een beperkt onderzoek naar de betalingsbereidheid van burgers werd uitgevoerd met een minienquête. Er werden 171 enquêtes afgenomen. 91% van de respondent is bereid om 10% meer te betalen voor ‘Melk van Hier’ wanneer deze meerprijs dient om de lokale landbouwer een eerlijke prijs te betalen voor het geproduceerde product én voor de extra zorg voor agrobiodiversiteit (bv behoud van weidevogels). Consumenten kunnen moeilijk inschatten hoeveel 10% meerprijs is, maar tijdens de gesprekken geven de meeste mensen aan dat wanneer 10% meerprijs zo’n 4 EUR/persoon per jaar bedraagt zij zeker bereid zijn om dit te betalen. Consumenten staan niet echt stil bij de melkprijs, uit gewoonte kopen ze steeds dezelfde (goedkope) melk. Weidevogels zijn al grotendeels verdwenen uit het landschap en zijn onbekend (en onbemind) bij veel mensen. Sensibilisatie zowel rond landbouw(producten) als rond agrobiodiversiteit is nodig. Er werden 4 bedrijfsbezoeken uitgevoerd: twee landbouwers gaven aan interesse te hebben in de vermarkting van ‘Melk van Hier’ via (rauw)melkautomaten, twee landbouwers willen samen met RL en VLM bekijken welke bijkomende weidevogelmaatregelen zij in de toekomst kunnen nemen. In 2014 worden de bedrijfsbezoeken worden nog verder uitgevoerd en indien gepast samen met VLM bedrijfsplanner verder opgevolgd. Met ANB en VLM wordt overlegd over een regionale visie (doelstelling) voor weidevogels in de Noorderkempen en worden acties afgestemd. Samen met partners wordt bekeken welke acties in een vervolgtraject aan bod kunnen komen: - Organisatie opleiding weidevogelvrijwilligers ism plattelandsklassen, landelijke gilden, natuurpunt,… - Project rond melkautomaten en sensibilisatie brede publiek - Pilootprojecten rond weidevogelbeheer en agrarisch natuurbeheer Een initiatief van Met de steun van Dit initiatief kadert binnen een overkoepelend project draagvlakverbreding Landbouw &Milieu van de Vlaamse overheid. Met de steun van het departement Leefmilieu, Natuur en Energie, het Departement Landbouw en Visserij, de Vlaamse Landmaatschappij en het Agentschap voor Natuur en Bos
© Copyright 2024 ExpyDoc
