Betekenis vd trigrammen binnen en buiten

Betekenis vd trigrammen binnen en buiten
I-Tjing Werkplaats - Frits Benoist
febr. 2013
d:\ITj\tg\.. d:\ITj\hs\hs\..
De acht trigrammen vormen de elementen in het wereldbeeld van de Chinezen. Zoals wij
werken met de elementen Lucht, Aarde, Water en Vuur, zo hebben de Chinezen hun ..:
☰ ☷
Hemel
Aarde
☵ ☲
Water
Vuur
☳ ☴
Donder
Wind
☱ ☶
Meer
Berg
Deze acht symbolen representeren het hele universum, de kosmos, de wereld zoals wij die
kennen met al het menselijke, dierlijke en plantaardige leven, de natuur, de atmosfeer, het
land, de zeeën en rivieren, maar ook de tijd, de bewegingen van zon en maan en de bewegingloze stilte van de mens die mediteert.
Elk trigram is dus wel een ‘vrij grote’ categorie.
In het voorgaande zijn de betekenissen waar de acht trigrammen allemaal voor staan, al
enigszins benaderd en aangeduid. Zo zijn ze, naar ik hoop, wegwijzers bij de toepassing van
de I-Tjing bij vragen en knellende situaties.
In het volgende probeer ik thema’s te vinden in de betekenis van de
trigrammen als samenstellend element in de hexagrammen.
Elk hexagram bestaat uit twee ‘gestapelde’ trigrammen. Dus elk
trigram komt in het boek 16 keer voor, acht keer als binnenste en acht
keer als buitenste trigram van een hexagram.
Zoals een boom met zijn groei begint bij de wortels, en volgroeid raakt
bij de kruin, zo verloopt in een hexagram de ontwikkeling in de tijd
ook van onder naar boven. Beneden bij de onderste lijn ligt het begin
van de cyclus en boven, bij de bovenste lijn, ligt het einde.
bovenste trigram:
•
•
•
•
•
buiten
de ander
de toekomst
gaat
de uitademing
onderste trigram:
•
•
•
•
•
Binnen een hexagram zien we dat de betekenis van het ene trigram
sterk wordt beïnvloed door die van het andere trigram. Water als binnenste trigram kan gevaar betekenen, maar ook stroming, blokkade,
wijsheid, gevoelens en oorsprong, allemaal mede door de interactie
met het andere trigram, en door de betekenis van het hexagram als geheel.
binnen
jij-zelf
het verleden
komt
de inademing
Ik heb gezocht naar gemeenschappelijke thema’s. Soms liggen die voor de hand, soms niet.
Zoals vaker in de I-Tjing lijken de uitzonderingen talrijker dan de ‘regels’. In feite geeft dit
nog eens het verschil weer in de denk- en kijkwijze tussen ons en de Chinezen: de realiteit in
zijn reusachtige verscheidenheid staat voorop, terwijl wij in ons waarnemen en denken zo
graag een beperkende theoretische systematiek of logica hanteren. Hopelijk is deze poging
misschien een enkeling tot hulp als hij een hexagram gegooid heeft waarvan hij met zijn
klompen aanvoelt dat het klopt maar er met zijn verstand nauwelijks bij kan.
Met een vrije associatie op hexagram 2 zou ik willen zeggen: ‘Wie regels zoekt verdwaalt,
wie blijft zwerven vindt houvast.’
Om bij het verhaal ‘mee te kijken’, gebruik de zoektabel: je hebt dan ‘alle hexagrammen met Hemel binnen’ keurig op een rijtje naast of onder elkaar, enz.
_______
I-Tjing Werkplaats - Frits Benoist
blz. 1 van 6
Betekenis vd trigrammen binnen en buiten.docx
HEMEL en AARDE
Hemel: dubbel: hex. 1 – Scheppend: vernieuwing, creativiteit, scheppend,
(dit zijn de kwaliteiten van het trigram in versterkte mate)
䷀
Hemel binnen - Thema’s van trigram Hemel hier: nieuw, creatief, richting, onuitputtelijk.
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷀
䷪
䷍
䷡
䷈
䷄
䷙
䷊
1
Scheppende
43
Doorbraak
14 Bezit
vh Grote
34 Macht
vh Grote
9 T.Macht
vh Grote
5
Wachten
26 T.Macht
vh Kleine
11
Vrede
Thema’s van trigram Hemel per hexagram binnen: ‘Het Grote’: 9, 14, 34, als kracht, macht,
waardigheid. ‘Het Kleine’: 26. Bij 9 en 26 wordt kracht ingehouden, gespaard. Bij 34 gaat het
om veel kracht, maar toom je in!
Hemel buiten - thema’s van trigram Hemel buiten: kracht, autoriteit, wijsheid, instinct
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷀
䷉
䷌
䷘
䷫
䷅
䷠
䷋
1
Scheppend
10
Optreden
13
Gem m M
25
Onschuld
44
Tegemoetk.
6
Strijd
33
Terugtocht
12
Stagnatie
Thema’s Hemel per hexagram buiten: in 10 (autoriteit), 13 (solidariteit, naastenliefde), 44
(driften), 6 (kracht), 33 (kracht toont zich hier door je wijselijk terug te trekken),
Hemel en Aarde: 11 en 12: bewegen naar elkaar toe of uit elkaar: integratie en desintegratie.
AARDE dubbel: Hex. 2 – Ontvangend: toppunt van openheid, ontvangen, flexibiliteit
䷁
Aarde binnen, thema’s: Aarde als dragend principe, verzamelen (bv. van water naar zee).
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷋
䷬
䷢
䷏
12
Stagnatie
45
Verzamelen
35
Vooruitgang
16
Geestdrift
䷓
䷇
䷖
䷁
20
Schouwen
8 Aaneengeslotenh.
23
Versplint
2
Ontvangend
Thema’s van trigram Aarde binnen, per hexagram: 16 en 8 (contact, gezamenlijkheid), 20 en
23 (de dragende aarde)
Aarde buiten, thema’s van Aarde hier: openheid, iets verbergen
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷊
䷒
䷣
䷗
䷭
䷆
䷎
䷁
11
Vrede
19
Toenadering
36
Verduist ‘g
vh Licht
24
Terugkeer
46
Omhoogdringen
7
Leger
15
Bescheidenheid
2
Ontvangend
Thema’s bij trigram Aarde buiten per hexagram: Bij hex. 11 en 19: ontvankelijkheid. Bij hex.
36 , 24, 46, 7, 15 en 2 gaat het om de Aarde waaronder iets gebeurt: verbergen: 7 (grondwater),
24 (zit kiem in), 36 (wat je denkt en weet), 46 (weerbarstigheid voor kiem).
_______
I-Tjing Werkplaats - Frits Benoist
blz. 2 van 6
Betekenis vd trigrammen binnen en buiten.docx
WATER en VUUR
WATER is stromend water. (Bij Meer is het een bekken van stilstaand en begrensd water):
WATER: Yin-dubbel: 29
䷜ Onpeilbaar, (dubbel gevaar). Yang-dubbel: 62 ䷽ Over-
wicht van het Kleine.
Water binnen – Thema’s bij trigram Water: gevaar, lekkage, verdampt, grondwater.
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷅
䷮
䷿
䷧
䷺
䷜
䷃
䷆
6
Strijd
47
Benauwenis
64
Voor de V.
40
Bevrijding
59
Oplossing
29
Onpeilbare
4
Jeugdwaash.
7
Leger
Thema’s van trigram Water per hexagram binnen: bij 6 (gevaar), 47 (lekt weg), 59 (verdampt),
29, 4 (stop bij gevaar), 40 (bevrijding uit het gevaar), 7 (het grondwater)
Water buiten – Thema’s van trigram Water buiten: blokkeren, (over)stromen, oorsprong.
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷅
䷮
䷿
䷧
䷺
䷜
䷃
䷆
5
Wachten
60
Berperking
63
Na de V.
3
Aanvangsm.
48
Waterput
29
Onpeilbaar
39
Hindernis
8
Aaneengesl.
Thema’s met Water buiten: bij hex. 5 (water blokkeert kracht), 60 (het meer raakt overstroomd), 63, 48 (je oorspronkelijkheid), 29, 39 (slagboom: blokkeert), 8 (water verspreidt
zich, stroomt over de aarde).
Water en Vuur samen: Tussenin: 63 en 64: voldaan einde. Nieuw begin.
䷝
VUUR: Yin-dubbel: 30 – Zich-Hechtend:
Yang-dubbel: 61: Innerlijke Waarheid:
Thema’s: helder zien, relaties in afhankelijkheid; toewijding, liefdevolle aandacht.
䷼
Vuur binnen – Thema’s bij trigram Vuur binnen: relaties, kennis, inzicht, innerlijk vuur.
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷌
䷰
䷝
䷶
䷤
䷾
䷕
䷣
13 - Gem.
m. Mensen
49 - Omwenteling
30 - ZichHechtende
55
Volheid
37
Gezin,Clan
63 Na de
Voleinding
22
Bekoorlijkh
36 Verd.
vh Licht
Thema’s van trigram Vuur binnen per hexagram: bij 13 (solidariteit), 37 (orde in relaties), 49,
30, 55 (innerlijk vuur), 37 (relaties), 63 (vuur), 22 (schoonheid), 36 (knowhow), 55 (de zon).
Vuur buiten – Thema’s bij trigram Vuur buiten: helderheid, vuur, rechtvaardigheid.
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷍
䷥
䷝
䷔
䷱
䷿
䷷
䷢
14
Bezit v Gr.
38
Tegenstell.
30
Zich-Hecht.
21
Doorbijten
50
Spijspot
64
Na de V.
56
Zwerver
35
Vooruitg.
Thema’s van trigram Vuur buiten per hexagram: 14 (helderheid), 38 (dochter), 30 (afhankelijkheid), 21 (rechtvaardigheid), 50 (vuur, koken), 64, 56 (vuur: brandt snel op), 35 (de zon).
_______
I-Tjing Werkplaats - Frits Benoist
blz. 3 van 6
Betekenis vd trigrammen binnen en buiten.docx
DONDER en WIND
䷲
DONDER: Yin-dubbel: hex. 51, Opwindende.
Yang-dubbel’: 19 – Toenadering:
Donder binnen – Thema’s impuls, een nieuw begin.
䷒
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷘
䷐
䷔
䷲
䷩
䷂
䷚
䷗
25
Onschuld
17
Navolgen
21
Doorbijten
51
Opwindende
42
Vermeerd.
3
Aanvangsm.
27
Voeding
24
Terugkeer
Thema’s van trigram Donder binnen: in hex. 25 (spontaan, niet gehinderd door tussenkomst
van ‘gedachten’), 17 (nieuw inspirerend voorbeeld), 21 (impuls in de aanpak), 42 (impuls in
de groei), 3 (eerste bevalling, impuls in onzekerheid), 27 (verbinding tussen begin en eind),
24 (yang komt weer binnen)
Donder buiten - Thema’s: vernieuwing, krachtig handelen:
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷡
䷵
䷶
䷲
䷟
䷧
䷽
䷏
34 Macht
vh Grote
54 Huw
Meisje
55
Volheid
51
Opwindend
32
Duurzaamh.
40
Bevrijding
62 Ovw
Kleine
16
Geestdrift
Thema’s van trigram Donder binnen: bij 34 (invloed, maar beheerst), 54 (vernieuwd leven),
55 (‘de wind mee’), 32 (actie buitenshuis), 40 (vernieuwing, weg uit het gevaar), 62 (actie om
plek te vinden), 16 (overgave aan vernieuwing)
WIND: yin-dubbel: 57 - Zachtmoedig, Indring’d
䷸ yang-dubbel’: 33 – Terugtrekken: ䷠
Wind binnen – Thema: diepte, wortels; groei, continuïteit.
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷫
䷛
䷱
䷟
䷸
44
Tegemoetk.
28
Ovw vh Gr.
50
Spijspot
32
Duurzaamh.
57
Zachtmoed.
䷯
䷑
䷭
48
Waterput
18 Werk
a/h Bedorv.
46
Omhoogdr.
Thema’s van trigram Wind binnen: hex. 44 (instincten, verleiding,), 28 (kan niet dragen, is
overbelast), 50 (hout, brandstof, groei in verbinding), 32 (begin v groei, vrouw in huis: continuïteit), 48 (wortels), 18 (groei v bederf), 46 (kiemen, wortels, groei in de wereld)
Wind buiten: - Thema’s van trigram Wind: Groei, groeikracht, aftastend zoeken, onderzoek, richtlijn, verspreiden.
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷈
䷼
䷤
䷩
䷸
䷺
䷴
䷓
9
T.M. vh Gr.
61
Inn. Waarh.
37
Gezin, Clan
42
Vermeerd.
57
Zachtmoed.
59
Oplossing
53
Geleid. Ontw.
20
Schouwen
Thema’s van trigram Wind buiten: In 9 (verspreidt, verwaait), 61 (zoekt waarheid), 37 (kinderen waaieren uit). In 42 (groeikracht naar de kiem), 59 (nevel, damp), 53 (hout, wortels), 20
(onderzoek).
Donder & Wind samen: 32 – Duurzaamheid (echtpaar) en 42 – Vermeerdering (kiem, groei)
______
I-Tjing Werkplaats - Frits Benoist
blz. 4 van 6
Betekenis vd trigrammen binnen en buiten.docx
MEER en BERG
MEER: yin-dubbel: 58 – Blijmoedigheid:
䷹ Yang-dubbel: 34 – Macht van het Grote: ䷡
Meer binnen - Thema’s: dochter, expressie, meningen (uiten).
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷉
䷹
䷥
䷵
䷼
䷻
䷨
䷒
10
Optreden
58
Blijmoedige
38
Tegenstell.
54
Hw. M’sje
61
Inn.Waarh.
60
Beperking
41
Verminder
19
Toenadering
Thema’s van trigram Meer binnen: 10 (jongste dochter – vader), 38 (jongste en middelste
dochter), 54 (courtisane), 61 (meningen: onderzoek), 60 (beperking, begrenzing), 41 (meningen), 19 (mening, spreken)
Meer buiten - thema’s: expressie, beperking, fascinatie
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷪
䷹
䷰
䷐
䷛
䷮
䷞
䷬
43
Doorbraak
58
Blijmoedige
49
Omwent.’g
17
Navolgen
28
Ovw v Gr.
47
Benauwenis
31
Inwerking
45
Verzamelen
Thema’s van trigram Meer buiten: hex. 43 (expressie), 49 (verheldering), 17 (spreken), 28 (…),
47 (beperkt, begrensd), 31 (betovering, fascinatie, schoonheid), 45 (schone heldere verzameling)
BERG: Yin-dubbel : 52 – Stilhouden: ‘binnentuin’:
䷳ Yang-dubbel: 20 – Schouwen: ䷓
Berg binnen, thema’s: (zelf-)beheersing, eindpunt, halt houden, verbergen.
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷠
䷞
䷷
䷽
䷴
䷦
䷳
䷎
33
Terugtocht
31
Inwerking
56
Zwerver
62
Ovw Kleine
53
Geleid.Ontw.
39
Hindernis
52
Stilhouden
15
Bescheid.h.
Thema’s van trigram Berg binnen: hex. 33 (beheersing, terugtrekken), 31 (alle tijd, stil, steun),
56 (top, zichtbaar, einde proces), 62 (einde: overgang), 53 (op top), 39 (doen stoppen), 52
(stilzijn), 15 (verborgen talenten).
Berg buiten, thema’s: beheersing, stoppen, controleren
He
Me
Vu
Do
Wi
Wa
Be
Aa
䷙
䷨
䷕
䷚
䷑
䷃
䷳
䷖
26
T.Macht
vh Kleine
41
Vermindering
22
Bekoorlijkheid
27
Voeding
Mondhoek
18
Werk ah
Bedorvene
4
Jeugddwaash.
52
Stilhouden
23
Versplint.
Thema’s van trigram Berg buiten: hex. 26 (controle, beheersing), 41 (doen stoppen), 22 (controle, halt toeroepen), 27 (einde cyclus), 18 (beheersen, controleren), 4 (stop; niet verder), 52
(stil zijn), 23 (hoogtepunt).
Opvallend: Al de zesde-lijnen van deze hexagrammen hebben een positieve betekenis.
Meer en Berg samen: 31 (verliefdheid, wederzijdsheid) en 41 (verminder, controleer)
_______
I-Tjing Werkplaats - Frits Benoist
blz. 5 van 6
Betekenis vd trigrammen binnen en buiten.docx
I-Tjing Werkplaats - Frits Benoist
blz. 6 van 6
Betekenis vd trigrammen binnen en buiten.docx