klik hier om te downloaden

Naar een energetische en
kostenoptimale nieuwbouw:
inpassing van hernieuwbare
energie in het gebouw
Inhoud
• Regelgeving: hernieuwbare energie
• Theoretische voorbeelden
• Denkpistes BEN of E60
• Praktijk voorbeeld
Inhoud
• Regelgeving: hernieuwbare energie
• Theoretische voorbeelden
• Denkpistes BEN of E60
• Praktijk voorbeeld
Regelgeving: hernieuwbare energie
• Regelgeving EPB
• Hernieuwbare energie
• Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden
• Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Regelgeving: hernieuwbare energie
• Regelgeving EPB
• Hernieuwbare energie
• Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden
• Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Regelgeving: Situatie 2014 vs BEN
2014 eisen
BEN-eisen
- Max. K40 (met bouwknopen)
- Max. E60
- Max. jaarlijkse netto-energiebehoefte voor
verwarming 70,00 kWh/m² (JNEB)
- Minimale ventilatievoorzieningen in alle ruimtes
- Minimale R-waarden en/of maximale U-waarden
- Beperking van het risico op oververhitting (Kh)
- Minimum aandeel hernieuwbare energie of 10%
strengere E-peil eis
Max E30
Anno 2014 zijn de overige eisen voor BEN-gebouwen
nog niet gekend
Regelgeving: hernieuwbare energie
• Regelgeving EPB
• Hernieuwbare energie
• Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden
• Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Regelgeving: hernieuwbare energie
Regelgeving: hernieuwbare energie
Regelgeving: hernieuwbare energie
• Regelgeving EPB
• Hernieuwbare energie
• Inpassen hernieuwbare energie bij individuele
wooneenheden
• Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve woongebouwen
Hernieuwbare energie: individuele
wooneenheden
1 meest voordeligste  7 minst
Kostprijs
in EUR
TVT
Opbrengst EUR
per jaar
Zonneboiler
1
3
6
PV panelen
2
1
5
Participatie
3
nvt
nvt
Warmtepomp A-W met SPF 4.1
COP 3.9 bij A2/W35
4
2
3
Biomassa met 85% rendement
5
6
4
Warmtepomp B-W met SPF 4.89
COP 4.81 bij B0/W35
6
4
2
Warmtepomp W-W met SPF 6.44
COP 6.33 bij W10/W35
7
5
1
Hernieuwbare energie: individuele
wooneenheden
1 meest voordeligste  7 minst
Kostprijs
in EUR
TVT
Opbrengst EUR
per jaar
PV panelen
2
1
5
Warmtepomp A-W met SPF 4.1
COP 3.9 bij A2/W35
4
2
3
Zonneboiler
1
3
6
Warmtepomp B-W met SPF 4.89
COP 4.81 bij B0/W35
6
4
2
Warmtepomp W-W met SPF 6.44
COP 6.33 bij W10/W35
7
5
1
Biomassa met 85% rendement
5
6
4
Participatie
3
nvt
nvt
Hernieuwbare energie: individuele
wooneenheden
1 meest voordeligste  7 minst
Kostprijs
in EUR
TVT
Opbrengst EUR
per jaar
Warmtepomp W-W met SPF 6.44
COP 6.33 bij W10/W35
7
5
1
Warmtepomp B-W met SPF 4.89
COP 4.81 bij B0/W35
6
4
2
Warmtepomp A-W met SPF 4.1
COP 3.9 bij A2/W35
4
2
3
Biomassa met 85% rendement
5
6
4
PV panelen
2
1
5
Zonneboiler
1
3
6
Participatie
3
nvt
nvt
Hernieuwbare energie: individuele
wooneenheden
ΔE-peil
Warmtepomp W-W met SPF 6.44 (COP 6.33 bij W10/W35)
-13
Warmtepomp B-W met SPF 4.89 (COP 4.81 bij B0/W35)
-8
PV panelen*
-6
Warmtepomp A-W met SPF 4.1 (COP 3.9 bij A2/W35)
-4
Participatie
0
Biomassa met 85% rendement
+8
• Bij PV-panelen is het mogelijk om een grotere E-peil daling te bekomen, in deze tabel is de daling
vermeld wanneer er het minimum voor de wetgeving wordt gedaan. Bijvoorbeeld voor 200m² zijn
dit 7 panelen.
Regelgeving: hernieuwbare energie
• Regelgeving EPB
• Hernieuwbare energie
• Inpassen hernieuwbare energie bij individuele wooneenheden
• Inpassen hernieuwbare energie bij collectieve
woongebouwen
Hernieuwbare energie: collectieve
woongebouwenGekozen eis
E60 met minimum aandeel
hernieuwbare energie
Collectief tem 15à20
wooneenheden
min 10% op E-peil
Gekozen eis
Collectief va 20
wooneenheden
Aangewezen technieken
individueel
Minder aangewezen
collectieve stookplaats
participatie
warmtepomp lucht/lucht SPF > 4
zonneboiler
PV-panelen
warmtepomp lucht/lucht met SPF < 4 overige warmtepompen
ontwerp
Aangewezen technieken
Minder aangewezen
collectieve systemen > of = 10kWh/m² alle individuele maatregelen
E60 met minimum aandeel
hernieuwbare energie participatie
min 10% op E-peil
collectieve stookplaats < 10kWh/m²
ontwerp
Hernieuwbare energie: collectieve
woongebouwen
Gekozen eis
E60 met minimum aandeel
hernieuwbare energie
Collectief tem 15à20
wooneenheden
min 10% op E-peil
Gekozen eis
Collectief va 20
wooneenheden
Aangewezen technieken
individueel
Minder aangewezen
collectieve stookplaats
participatie
warmtepomp lucht/lucht SPF > 4
zonneboiler
PV-panelen
warmtepomp lucht/lucht met SPF < 4 overige warmtepompen
ontwerp
Aangewezen technieken
Minder aangewezen
collectieve systemen > of = 10kWh/m² alle individuele maatregelen
E60 met minimum aandeel
hernieuwbare energie participatie
min 10% op E-peil
collectieve stookplaats < 10kWh/m²
ontwerp
Inhoud
• Regelgeving: hernieuwbare energie
• Theoretische voorbeelden
• Denkpistes BEN of E60
• Praktijk voorbeeld
Theoretische voorbeelden
• Focus op de wetgeving
• Focus op ontwerp
• Focus op technieken
Theoretische voorbeelden
• Focus op de wetgeving
• Focus op ontwerp
• Focus op technieken
E60: voorbeeld wetgeving 1
• Compacte woning, garage buiten beschermd volume
• Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak
• PVC-ramen en U1,10-glas
• Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel
• Ventilatiesysteem C+evo (fdc-factor = 0,65)
• Geen hernieuwbare technieken
K27 – E60 – geen min. aandeel HE → E60-E54 : 6 E-punten te veel
E60: voorbeeld wetgeving 2
• Compacte woning, garage buiten beschermd volume
• Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak
• PVC-ramen en U1,10-glas
• Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel
• Ventilatiesysteem C+
• Zonneboiler
K27 – E62 – wel min. aandeel HE  E62-E60 : 2 E-punten te veel
Theoretische voorbeelden
• Focus op de wetgeving
• Focus op ontwerp
• Focus op technieken
E60: focus op ontwerp
•
•
•
•
•
Compacte woning, garage buiten beschermd volume
Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak
PVC-ramen en U1,10-glas
Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel
Ventilatiesysteem C+evo (fdc-factor = 0,65)
• Geen hernieuwbare technieken
• Optimalisatie zonnewinsten
• Luchtdichtheid n50=3/h
K27 – E52 – zonder min. aandeel HE  focus op ontwerp
Theoretische voorbeelden
• Focus op de wetgeving
• Focus op ontwerp
• Focus op technieken
E60: focus technieken
•
•
•
•
•
Compacte woning, garage buiten beschermd volume
Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak
PVC-ramen en U1,10-glas
Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel
Ventilatiesysteem C+evo (fdc-factor = 0,65)
• Zonneboiler
• Luchtdichtheid n50=5/h
K27 – E55 – met min. aandeel HE  focus op technieken
E60: focus technieken
• Geen compacte woning
•
•
•
•
Isolatie: 12cm spouw – 10cm vloer – 22cm dak
PVC-ramen en U1,10-glas
Gascondensatieketel 107% doorstroomtoestel
Ventilatiesysteem C+evo (fdc-factor = 0,65)
• PV-panelen
• Luchtdichtheid n50=5/h
K27 – E55 – met min. aandeel HE  focus op technieken
Inhoud
• Regelgeving: hernieuwbare energie
• Theoretische voorbeelden
• Denkpistes BEN of E60: Welke?, Concreet!, Voor- en nadelen
• Praktijk voorbeeld
Welke denkpistes voor BEN-gebouw of
E60
Focus op ONTWERP
Focus op TECHNIEKEN
Woning zo ontwerpen dat de energiebehoefte laag is,
hierbij moet voor BEN gestreefd worden naar de
passiefnorm van de JNEB van 15 kWh/m²
Woning zo ontwerpen dat de JNEB zo veel als mogelijk
beperkt wordt, verder de resterende energiebehoefte
in te vullen met hernieuwbare technieken
Deze keuze moet reeds genomen worden voor
aankoop van het perceel, want oriëntatie en
compactheid liggen aan de basis
Hoe concreet de denkpisten toepassen
Focus ONTWERP
Focus TECHNIEKEN
Compactheid, een compacte woning is een rijwoning
Volgorde van technieken, bovenaan diegenen met de
grootste invloed op het E-peil:
Luchtdichtheid
Voldoende plaats voor isolatie
Geoptimaliseerde zuid-gerichte beglazing:
noordgevel: max 6% beglaasd
oostgevel: max 8% beglaasd
westgevel: max 13% beglaasd
zuidgevel: max 28% beglaasd
-
PV-panelen (daling afhankelijk van het aantal panelen) *
Warmtepompen W/W en B/W
Warmtepomp A/W
Warmtepomp A/A en zonneboiler
* Hierbij wordt de PV in een groter aantal m² geplaatst
dan het wettelijke minimum
Voor en nadelen denkpistes
Focus op ONTWERP
Focus op TECHNIEKEN
Nadeel: Deze keuze bepaalt de architectuur, dit zal
niet voor elk project gaan
Voordeel: Geeft meer architecturale vrijheid en is een
oplossing voor niet-compacte woningen
Voordeel: De woning zal steeds duurzaam blijven
omdat zijn energiebehoefte laag blijft
Nadeel: de energiebehoefte blijft hoog, dit is op
langere termijn minder duurzaam, technieken zullen
geld blijven kosten
Inhoud
• Regelgeving: hernieuwbare energie
• Theoretische voorbeelden
• Denkpistes BEN of E60
• Praktijk voorbeeld
Praktijk voorbeeld
• Case 1: Passiefwoning, E28  focus op ontwerp
• Case 2: Zelfde woning met E28 doormiddel van PV
 focus op technieken
• Samenvatting
Praktijk voorbeeld
http://www.vannuffelenvandamme.be/wordpress/
bouwteam/
http://www.xenadvies.be/bl
og/2013/eenpassiefwoning-hoe-begin-jeeraan/
Praktijk voorbeeld
• Case 1: Passiefwoning, E28  focus op ontwerp
• Case 2: Zelfde woning met E28 doormiddel van PV
 focus op technieken
• Samenvatting
Praktijk voorbeeld: focus ontwerp
Praktijk voorbeeld
• Case 1: Passiefwoning, E28  focus op ontwerp
• Case 2: Zelfde woning met E28 doormiddel van PV
 focus op technieken
• Samenvatting
Praktijk voorbeeld: focus technieken
• Aangepast naar:
•
•
•
•
•
Halve isolatiediktes: budget -65%
Standaard buitenschrijnwerk: -50% tov passief
CV ketel (groter vermogen): +25%
Weinig aandacht naar luchtdichte uitvoering
Andere parameters onveranderd
• E peil stijgt naar E52/K26
Praktijk voorbeeld: focus technieken
Praktijk voorbeeld
• Case: Passiefwoning, E28  focus op ontwerp
• Case 2: Zelfde woning met E28 doormiddel van PV
 focus op technieken
• Samenvatting
Praktijk voorbeeld: samenvatting
Focus op ONTWERP
Focus op TECHNIEKEN
Verschil in kostprijs is slechts 4% hoger
Energiebehoefte stijgt met factor 5 (+488%)
Geen investeringen nodig in duurzame technieken
Let op met overcompensatie zonnepanelen om E peil
te bereiken (=> overschot wordt op net gezet)
Weinig onderhoudskosten
Extra energievraag voor verwarming (bv. gas)
Blijvende onderhoudskost
Bedankt voor u aandacht
•
•
•
•
Regelgeving: hernieuwbare energie
Theoretische voorbeelden
Denkpistes BEN of E60
Praktijk voorbeeld
Xenadvies Antwerpen – Kempen – Leuven – Vlaamse Ardennen
Uw spreker Ing. Sara Maeyninckx
[email protected]; 0498/10 60 91