JURYRAPPORT POMMERANTENPRIES 2014

JURYRAPPORT POMMERANTENPRIES 2014
Froeger konnen je un hele rist namen fan sakemeensen, winkellui, opnoeme, waaran je de stad
herkenden. Noemden je un naam, dan wisten je: Leewarden. Bekende lapkepoepen befobbeld.
Waar binne se bleven? Op oanze eigen Nieuwestad binne alleen de namen fan Brenninkmeijer,
Hunkemöller en Schweigmann nog over. Ik hew oait an de hand fan un adresboek út 1954 de winkels
fan de Nieuwestad in kaart bracht. Allemaal Leewadder namen. Gewoan namen fan de
middenstanners self. D’r was gyn woard fantasy bij, laat staan Engels. Ik weet noch dat Leewardenkenner Henny Keikes oait syn misnoegen utere over de komst fan de moadewinkel ‘Be One’. Hij fon
ut un moadegril, elke Leewadder seit ‘Bee Oone’. Kom d’r nou es om: alles inne stad is ‘for sale’, en
as d’r al un eigennaam fan un middenstanner op ’e gevel staat, dan binne dat al gyn Leeuwadders
mear: denk mar an Blokker, an Zeeman en selfs de skúnen fan Woudstra binne nyt mear fan un
Leewadder soa as froeger fan Steeman op ’e Túnen.
Daarom mutte we fandaach de dach blied weze met Leewadders dy’t de gekte overleefd hewwe, dy’t
deur de jaren heen hun eigen koers faard hewwe en stand houwe konnen, nyt deur alles bij ut ouwe
te laten, mar deur goed de ogen de kost te geven, de markt te ferkennen soa as se teugenwoardech
sêge, en op tyd te innovearen. Wij as sjuery - Gryt van Duinen, Tom Sandijck en Pieter de Groot – hè
daarom diskear ut ooch falle laten op un pommerant, fan wy de naam al 157 jaar in Leewadden
bekend is en dy’t garant staat foar kwaliteit. Ut is de oudste firma onder eigen naam, dy’t noch
steeds op ut ouwe plak sit, mar wel met un uterst moderne winkel, dy’t noch jaren metkan. Dat
laaste is de groate ferdienste fan de intussen fierde generaasy Van Erp, Pieter van Erp en syn frou
Marian Van Erp-Luinstra. We mutte se in één adem noeme, soadat nou foar ut earst twee
pommeranten op de oarkonde fereeuwigd binne. D’r is fansels mar één gouden speld, dy mutte se
dan mar om en om drage.
Pieter syn overgroatfader Willem van Erp, koperslager en kachelsmid, kocht toen-y 28 jaar was, op 27
mei 1857 un pand foaran op de Nieuwestad om syn eigen produkten út te stallen en te ferkopen.
Boven de winkel bracht-y met syn frou Agatha Tjepkema acht kynders groat, twee meiskes en ses
jonges, fan wy soan Dolf van Erp hem in 1885 opfolgde en dy’t sich tot 1925 foaral toelei op ut
reparearen en onderhouwen fan kachels. Hij had minder eigen produksy, mar begon met de ferkoop
fan andermans artikelen: naast kachels, ovens en gasfornúzen oek kynderwagens en skaatsen, en de
earste wasmasines, toen nyt mear as un houten kúp met un moterke.
In 1925 kwam Dolf syn soan Willem inne saak, en dy is as un ware handelsman an ut reorganisearen
slagen. Nyt mear eigen makelij, omdat fabriken artikelen-in-seary waren begonnen te maken. Foar
de reparasy en ut onderhoud fan kachels nam-y personeel in dienst. Tot in de jaren sestech is dat
deurgaan tot in 1963 ut laaste fornús de deur útging. De nadruk was toen intussen mear en mear
kommen te lêgen op de húshoudeleke artikelen. Ut waren dus de bekende merken as BK, Gero,
Brabantia en Tomado waar Pieter al met fertroud was toen-y op syn seventiende syn fader begon te
helpen. Syn beide oudere broers hadden gyn interesse hun fader op te folgen, en dus was ut al gau
un útmaakte saak dat Pieter de saak overnemme sú. Dat gebeurde in 1971, op 22-jarige leeftyd. Met
syn Marian sú hij al gau foar groate beslissingen komme te staan. Met de opkomst fan de ketens,
Blokker noemde ik al, en Marskramer wist-y dat hy daar nyt met konkurreare kon, dus in 1976 gingen
alle elektrise apparaten de deur út. D’r kwam un sterk servizeprogramma foar in ‘t plak. In 1982
spesjalisearden Pieter en Marian sich in pannen. ‘Deksels wat heeft die Van Erp een pannen’ was de
slogan. In 1989 was ut tyd foar un nieuwe metamorfoze, fan pannewinkel tot kookwinkel. Alles wat
noadeg is foar koken, bakken en braden was foarhannen en kon ter plekke an ut kookblok
demonstreeard wurde. By de opening van de winkel kon pa Willem van Erp, toen 90 jaar, syn ogen
nyt gelove: Soa moai was de winkel noch noait weest. En soa moai is ie tot fandaach bleven.
Foarech jaar stuurden se un beskeiden persberichtsje naar Hús an Hús. Meskyn is d’r un gegadigde
dy’t de zaak overnemme wil, want se wille, intussen ferhúsd naar un appartement flakbij de
binnenstad, soa langsamerhan wel fan hun pensjoen geniete. De beide dochters hewwe foar sichself
un andere toekomst útstippeld. Men sú ut de Van Erpen mar oek de stad toewènse dat disse
spesjaalzaak behouden blieve kan. De firma bestaat weliswaar 157 jaar op utselde adres, maar ut
pand is fan 1932. Deurdat om met fader Van Erp te spreken ‘de balken an de planken hongen’, is ut
ouwe hús toen sloopt en het architect Hero Feddema ut tegenwoardige pand boud. Onder
architectuur fan Chris Vegter is de winkel eind foarige ieu fergroat en is d’r un nieuwe pui komen,
waarboven, met ontsach foar ut ferleden, de orizjinele letters met de naam Van Erp wear anbracht
binne. Over de geskiedenis fan ut pand en de Van Erpen is mear te lezen in ut artikel fan Kees
Siccama in Leovardia van januari 2008.
Ik hoop dat út dit praatsje út naam fan de sjuery ut iedereen no dúdelek weze sal waarom wij de
Pommeranten Pries 2014 met ut groatst mogeleke genoegen útreike oan Pieter van Erp en syn frou
Marian, en daarmet an al diegenen - medewerkers waaronder seker oek Marians ouders - dy’t de
kookwinkel tot ut sukses maakt hewwe dat ut gelukkech nog altyd is.
Oek namens Gryt van Duinen en Tom Sandijck,
Pieter de Groot

Download Report