download pdf - Dreessen Willemse Architecten

Rabobank Parkstad Limburg Heerlen
HERBESTEMMING
Rabobank Parkstad Limburg Heerlen
Duurzame werkplek
Het voormalig gouddepot van de Nederlandsche Bank in Heerlen is sinds februari
het nieuwe hoofdkantoor van Rabobank Parkstad Limburg. Dreessen Willemse
Architecten transformeerde het zwaarbeveiligde gebouw in een aangename, lichte
HERBESTEMMING
en open werkomgeving met een oogstrelend interieur.
14
PIP004_Rabobank .indd 14
22-08-14 11:54
TEKST
Rutger van Oldenbeek
FOTOGRAFIE hugo feran photography
Opdrachtgever casco en exterieur Rabobank Eigen Steen Nieuwbouw,
Hoevelaken
Opdrachtgever afbouw en interieur Rabobank Parkstad Limburg, Heerlen
Rabobank Parkstad Limburg Heerlen
Architect Dreessen Willemse Architecten, Heerlen; Rob Willemse, Lars
Dreessen
Interieurbouw balies en pantry’s Verschuren Interieurbouw, Eindhoven
Interieurbouw lockers Inceman Interieur, Kerkrade
Werkplekmeubilair Gispen, Culemborg
Bureaustoelen Haworth, Axia
Overige meubelen Arper, Vitra, Prooff, Artifort
Monitorarmen Humanscale
Stoffering Kvadrat
Verlichting Vertigo Bird, Flos, Vibia, Belux, QC Lightfactory, Trilux, XAL,
Uni-Q, Bega
Gietvloer Bolidt, Hendrik-Ido-Ambacht
HERBESTEMMING
Vloerbedekking Vorwerk
Karpetten Danskina
FOTO LINKS
De lichthof, met links de sparing
in het dak van de kluis.
FOTO BOVEN
De monumentale lange trap naar
de benedenverdieping.
FOTO ONDER
De lobby.
Natuursteen Oprey, Echt
Gordijnen Création Baumann, M + N Projecten, Alutech
Kunst Romy Fincke, Heerlen
Plafonds HCKP Klimaatplafonds, Waalwijk
Sanitair Duravit, Geberit, Alape, Hansa, Keramag, D-Line
Systeemwanden Maars, Harderwijk
Adviseur ergonomie Health 2 Work, Roermond
Adviseur installaties, bouwfysica, brand, akoestiek en Breeam Wolf Dikken
Adviseurs, Wateringen
Adviseur constructie Pieters Bouwtechniek, Amsterdam
Bouwkundig aannemer Smeets Bouw, Maastricht
Het pand is in 1974 gebouwd als een van de gouddepots
van de Nederlandsche Bank, die er zo’n 20 procent van het
Nederlandse goud had opgeslagen. Midden jaren ‘90 werd het
gebouw overgenomen door Rabobank Parkstad Limburg (de
regio Brunssum – Landgraaf – Heerlen), dat er een bijkantoor
voor circa twaalf medewerkers van maakte. In 2012 besloot
Rabobank Parkstad Limburg hier het hoofdkantoor te vestigen.
Dreessen Willemse Architecten werd uitgenodigd als lokale
partij – een policy van de Rabobank – om een ontwerpstrategie te ontwikkelen, en deze werd uit een aantal inzendingen als
winnaar geselecteerd.
Rob Willemse: “Onderdeel van onze visie was dat het gebouw
representatief moest zijn, maar niet ‘over the top’ chic.Verder
moest het zeer gesloten gebouw open worden gemaakt, niet
alleen om licht en ruimtelijkheid voor de medewerkers te creëren, maar ook omdat de bank een transparant bedrijf is.”
Instalatie technisch aannemer Spie, Elsloo
Flexibel
Om openheid te creëren, werd het gesloten bankgebouw op
de koppen deels gesloopt en werden hier nieuwe volumes
en gevels met grote vensters toegevoegd. In het hart van het
circa 30 x 60 m grote gebouw werd een lichthof gemaakt,
dat via piramidevormige dakramen tot diep in het gebouw
voor daglicht zorgt, ook bij de werkplekken die verder van de
buitengevel zijn verwijderd. Hier zijn tevens twee patio’s die
via grote schuifpuien kunnen worden betreden.Vides in de
lichthof verbinden de twee bouwlagen van het gebouw met
elkaar. De lichthof vormt een plek van licht, lucht en ruimte,
maar bovenal voor ontmoeting, informeel overleg of ontvangst.
De lichthof ontsluit daarnaast de verschillende afdelingen, ook
belangrijk met het oog op toekomst. Willemse: “In verband
met de duurzaamheid vonden we het belangrijk dat het
gebouw flexibel moest zijn om in de toekomst krimp op te
kunnen vangen. De indeling is daarom zo dat alle afdelingen
ook apart kunnen worden verhuurd en de lichthof wordt dan
de centrale ruimte waaraan de voordeuren zijn. In dat geval kan
ook de balie worden gedeeld.”
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2014 | #4 | JAARGANG 25
PIP004_Rabobank .indd 15
15
22-08-14 11:54
FOTO BOVEN
Een van de ‘vlekken’ of kantoorruimten.
Rabobank Parkstad Limburg Heerlen
FOTO MIDDEN
Het vergadercentrum in de voormalige kluis.
FOTO ONDER
Voor de entree zijn een lange trap en rolstoelhelling,
die schuin op het gebouw staan en zo een gebaar
naar de stad maken.
HERBESTEMMING
het overal zichtbare groen in de patio’s ook de balie in eikenhout – onderdeel van een meubelfamilie die verder onder meer
bestaat uit de pantry in de lichthof. De bovenzijde van de balie
is van Corian waarin door middel van ledverlichting goedemorgen, -middag of -avond is te lezen.
Over alle onderdelen van het interieur werd intensief in werkgroepen met Rabobank-medewerkers overlegd. Willemse: “Niet
zozeer over mooi of lelijk, maar over hoe het kantoor moest
functioneren.Voor de fauteuils in de lobby is bijvoorbeeld gekozen omdat ze er in twee hoogten zijn, en ook oudere mensen
uit de hoge versie gemakkelijk op kunnen staan.” Zo kwamen
alle oplossingen in goed overleg met de opdrachtgever tot stand.
“Daarom hebben wij noch de opdrachtgever het gevoel gehad
compromissen te moeten sluiten.”
Kluis
Een bijzonder element in het gebouw is de voormalige kluis van
De Nederlandsche Bank. Deze 200 m2 grote kluis heeft wanden
en vloeren van 80 cm dik, zwaar gewapend beton. Omdat er
vanwege het bestemmingsplan maar zeer beperkt mocht worden
aangebouwd en er toch extra ruimte nodig was, stelde Dreessen
Willemse voor om in de kluis een vergadercentrum te maken.
Om ook hier voor daglicht en contact met de rest van het
gebouw te zorgen, werd in het dak van de kluis een sparing
gezaagd. Een hele klus – het beton was stevig genoeg om een
neerstortend vliegtuig te weerstaan. Al bij binnenkomst is het
De balie bevindt zich in de lobby voor de lichthof, waarin extra
hoogte is gecreëerd door het verlaagde plafond te verwijderen;
hierdoor zijn nu de grijze betonnen balken van de oorspronkelijke constructie te zien.Verder is het plafond wit en ook in
de rest van het gebouw zijn veel witte vlakken. Willemse: “In
het hele interieur hebben we vooral de ruimte laten spreken,
behalve met wit door veel glas en doorzichten, rechthoekige
ruimten en subtiele details; de kozijnen zijn bijvoorbeeld zwart
waardoor de naden minder opvallen. Zo zijn ruimte en een
rustig beeld ontstaan waarop vervolgens accenten zijn gecreeerd, bijvoorbeeld met meubelen en de hardstenen vloer in de
lobby, die gezoet is en daarom minder glanst.” De lobby lijkt
op die van een hotel, met voor de wachtenden een zithoek
met open haard en op een kleed Poldersofa’s en rode Artifort
Orange Slice-fauteuils. “Geen hippe, maar rustige meubelen”,
stelt Willemse.Voor kleur zorgen behalve de losse meubelen en
16
PIP004_Rabobank .indd 16
22-08-14 11:55
Rabobank Parkstad Limburg Heerlen
HERBESTEMMING
FOTO BOVEN
Zicht vanuit de
lichthof op de
tuinkamer.
FOTO ONDER
Zitjes tussen
de voormalige betonnen
buitenmuren.
gat in het beton zichtbaar, ook een teken dat dit gebouw van
de bank geen ‘waarde’ bevat. De opening ligt recht onder een
dakvenster en op een bepaald moment van de dag valt het
zonlicht tot in de kluis.
De vergaderkamers zijn er in verschillende maten en alle hebben volledige glazen wanden; voor visuele afscheiding hangen
er semitransparante gordijnen. Omdat de nettohoogte met
2,7 m beperkt was, ligt er een gietvloer van slechts 2 mm dik
en werden plafondelementen van HCKP in samenwerking met
Dreessen Willemse verder ontwikkeld om er ook verlichting en
speakers in te integreren.Voor luchttoevoer zijn gaten boven dit
plafond in de kluis geboord. In een van de ruimten bleven de
oude safeloketjes van de Rabobank bewaard; via een luchtkanaal boven de kluisjes wordt de lucht afgevoerd.
het gebouw, net als de rest van de buitenruimte en beplanting
eveneens ontworpen door Dreessen Willemse.
Op de benedenverdieping zijn nog de originele betonnen
buitenmuren te zien, waarin op verschillende plaatsen doorgangen zijn gemaakt. De vloer werd geïsoleerd en van een
nieuwe betonnen vloer voorzien. Ook de deur van de kluis
werd behouden; deze is nu de ingang van het vergadercentrum.
Bij al deze industriële elementen zorgen kleden en zitjes voor
warmte en soms ook geborgenheid – zoals de Oorstoelen
Tuinkamer
Een monumentale lange trap voert naar de benedenverdieping. De aan de buitenzijde wit gestuukte trap heeft betonnen
treden en een balustrade van Corian waarin een lichtlijn is
aangebracht – toevallig ook de lijn uit het oude logo van de
Rabobank. De trap komt uit in de enige ruimte die binnen
het bestemmingsplan mocht worden aangebouwd. Hier is het
restaurant, dat bewust geen restaurant maar tuinkamer wordt
genoemd, omdat er ook wordt gewerkt en overlegd, en personeelsbijeenkomsten en presentaties worden gehouden. Net
als in de lobby staan hier Poldersofa’s – grotere – op een kleed
bij een open haard.Via glazen deuren kun je naar de tuin van
AUGUSTUS - SEPTEMBER 2014 | #4 | JAARGANG 25
PIP004_Rabobank .indd 17
17
22-08-14 11:55
Rabobank Parkstad Limburg Heerlen
HERBESTEMMING
LINKS
Plattegrond begane grond.
RECHTS
Plattegrond niveau -1.
ONDER
Doorsnede van het gebouw.
Jurgen Bey die onder de hoge vide een soort klein kamertje
vormen.
Vlekken
FOTO ONDER
De tuinkamer.
Alle werkafdelingen (of ‘vlekken’ zoals ze bij Rabobank
Parkstad Limburg heten) hebben in principe dezelfde indeling.
Er wordt volledig flexibel gewerkt en in nauw overleg met de
opdrachtgever zijn verschillende soorten werkplekken gemaakt,
zoals groeps- en concentratiewerkplekken, aanlandplekken
en tafels voor laptops of vaste computers. In totaal zijn er 140
werkplekken voor de circa 190 mensen. Het lagere aantal werkplekken heeft overigens niet alleen te maken met het nieuwe
werken, maar tevens met het feit dat overal in het gebouw
plekken zijn waar kan worden gewerkt. Een deel van het
bestaande, vaak nog redelijk nieuwe meubilair is meegenomen
uit vorige vestigingen. De meegenomen werktafels werden in
overleg met Gispen van nieuwe bladen, elektrificatie en akoestische schermen voorzien in dezelfde kleuren en materialen als
de nieuwe, zodat ze door elkaar kunnen worden gebruikt zonder het rustige beeld te verstoren.Verder staan er net als elders
in het gebouw door Dreessen Willemse ontworpen tafels. De
meubelen in de representatieve ruimten zijn overal nieuw.
In de kantoorruimten ligt een zeer dunne (7 cm) computervloer met daarop een rustige, muisgrijze vloerbedekking. In de
strakke, geluidsabsorberende systeemplafonds zit zowel koeling
als verwarming. Hiervoor wordt water gebruikt uit de mijnen
vlak bij de bank – een van de vele maatregelen die bijdragen
aan de duurzaamheidprestatie van het gebouw. Die hebben
ervoor hebben gezorgd dat het gebouw het Breeam-label ‘Very
Good’ heeft gekregen. In ontwerp en uitvoering is daartoe
ook rekening gehouden met zogenaamd ‘compact’ bouwen,
een goede open-geslotenverhouding in de gevel, toepassing
van hoogwaardige isolatie en beglazing en duurzame bouwmaterialen. Ook elektrische laadpunten voor fietsen en auto’s,
afvalscheiding, vervoersmaatregelen voor personeel maken
onderdeel uit van de Breeam-certificering. Willemse: “Het label
‘Good’ kon tijdens het ontwerp- en bouwproces door extra
maatregelen worden opgewaardeerd tot ‘Very Good’, wat ook
het streven van de opdrachtgevers was. Rekening houdend
met het feit dat het een verbouwing betreft, is dit een zeer
bijzondere prestatie.” Het laatste geldt ten slotte tevens voor
het interieur, dat van een tijdloze schoonheid is en zo ook
een belangrijke bijdrage levert aan de duurzaamheid. En, stelt
Willemse: “Dit is het soort architectuur dat we graag maken.”
www.dreessenwillemse.nl
18
PIP004_Rabobank .indd 18
22-08-14 11:55