fluorescentie van cerussiet uit Welkenraedt

Fluorescentie van cerussiet uit Welckenraedt
Axel Emmermann
Er is tot op heden geen sluitende verklaring gevonden voor de gele fluorescentie van
cerussiet. Vooral de specimens uit Marokko zijn zeer bekend bij verzamelaars. Slechts
weinig mensen weten echter dat dit mineraal ook in België voorkomt als prachtige kristallen
die een fluorescentie vertonen die identiek is aan die van de specimens uit Marokko.
Cerussiet, Welckenraedt in wit licht en onder lange golf UV
Spectroscopische analyse van de fluorescentie emissie vertoont ontstellend weinig details.
Het spectrum bestaat uit een enorme breedband piek die loopt van 450 nm tot 750 nm met
een maximum rond 560 nm.
Fluorescentiespectrum van cerussiet, Toussit, Midelt, Marokko
Op deze breedband piek vinden we geen enkel cruciaal kenmerk dat ons zou toelaten om
de fluorescentie te verklaren. Uit de bestaande literatuur blijkt dat er ruwweg twee
stromingen zijn. De oudste en ook meest gehoorde verklaring is dat de fluorescentie van
cerussiet intrinsiek is. Lood zou de activator zijn. Als argument wordt aangehaald dat
verschillende loodcarbonaten en basische loodcarbonaten een zelfde gele fluorescentie
vertonen. Een tweede mogelijkheid berust op de aanwezigheid van vreemde ionen in het
kristalrooster van cerussiet.
Deze ionen moeten aan twee voorwaarden voldoen. In de eerste plaats moeten zij een
ionenstraal hebben die vergelijkbaar is met die van lood. In de tweede plaats moet hun
elektronenconfiguratie het mogelijk maken om te fluoresceren. Dientengevolge moeten zij
behoren tot één van de volgende groepen: transitie metalen, post-transitie metalen of
lanthaniden
De twee meest voor de hand liggende kandidaten zijn eenwaardig zilver en eenwaardig
koper. De aanwezigheid van Ag+ in bariet veroorzaakt een soortgelijke fluorescentie als die
van cerussiet, wat deze theorie ondersteunt. Puur theoretisch is ook thallium (Tl+) een
mogelijke kandidaat als activator. Vanuit geochemisch standpunt is de waarschijnlijkheid
om Tl+ aan te treffen in de oxidatiezone van loodertsen te klein om het element als echte
kanshebber te weerhouden.
Cerussiet Welckenraedt met origineel label
Handgeschreven door Henri Buttgenbach.
Cerussiet Welckenraedt, massief handstuk in wit licht en onder lange golf UV

Download Report