Illegalen uiten m uzik aal protest in de schouwb urg Door onze redacteur Herien Wensink AMSTERDAM. Het is een bijzonder ge- zicht, het groepje zwarte mannen en vrouwen op de trappen van de Amsterdamse Stadsschouwburg. ‘Neutral!’, scanderen ze, ‘neutral!’. Om de zaal te bereiken moeten bezoekers van de voorstelling Murmel murmel van de Volksbühne precies tussen het groepje door, dat is versterkt met zes jonge blanke mensen. Dan heft Oumar uit Guinee zijn megafoon. „Thank you, people of Amsterdam”, zegt hij. „Thank you mayor of Amsterdam. Thank you for supporting the refugees, who will never forget.” Bezoekers wurmen zich verlegen tussen hen door, of blijven bedrukt staan luisteren. Beheerst praat Oumar over het wetsvoorstel om illegaliteit strafbaar te stellen. Zonder documenten ben je hier straks een crimineel. Terwijl, zij willen alleen maar werken, iets bijdragen aan de samenleving: „to work. To be normal.” We zijn allemaal maar vreemdelingen, passanten, op deze planeet, zegt hij. En ooit gaan we allemaal weer naar huis. Na afloop van zijn speech klinkt luid applaus. De performance is een initiatief van studenten van de Amsterdamse toneelschool, die zich tijdens het festival Brandhaarden hebben verschanst in de schouwburg. Daar onderzoeken ze wat vandaag de dag subversief toneel zou kunnen zijn. De link met illegalen was snel gelegd - wil onze overheid ze weg hebben? Dan geven wij ze een podium. Bij een bezoek aan de voormalige gevangenis aan de Amsterdamse Havenstraat, waar sinds december een groep illegalen huist, ontstond een inspirerend contact. „Ze mogen niet werken”, zegt regiestudent Julie Peters, „maar willen wel graag actief en creatief zijn. En ze zoeken naar andere, meer artistieke vormen van protest. Daar kunnen wij bij helpen.” Na een paar dagen kennis maken, waarbij samen werd gegeten en gezongen, kwam het gezelschap tot de speech van Oumar, die hij zaterdag voor de voorstelling hield. Ilhaam Awees (29) uit Somalië zong in het koor. Zij houdt van theater en is blij met deze kans. „Ik wil laten zien dat wij mensen zijn, en zo iets toevoegen aan het debat. Ontmoetingen als deze kunnen tot nieuwe inzichten leiden.” De kennismaking beviel beide partijen zo goed dat die wordt voortgezet: morgen bezoekt een groep vluchtelingen de toneelschool, op zoek naar nieuwe vormen van samenwerking.