Lees hier verder

health • Sporten na de bevalling
health • Sporten na de bevalling
Megastrakke
mama
Zin om na je zwangerschap weer in actie te komen en aan
je conditie en gewicht te werken? Zo pak je dat aan.
Tekst: Noortje van Amerongen
Begin niet te snel
De afgelopen maanden was je lichaam
aan de grootste veranderingen onderhevig en dat heb je goed gemerkt. Nog
nooit zijn er in de bus zo veel omaatjes
voor jóu opgestaan. Maar nu je baby is
geboren (mission accomplished) verlang
je terug naar het lichaam en de conditie
van voor de zwangerschap. Dus hup, terug
naar je oude vertrouwde sportschool
en weer als een malloot in de apparaten
hangen? Beter nog even wachten, want
voor een optimaal herstel van je lichaam is
het belangrijk dat je de juiste oefeningen
doet en rustig opbouwt. “Je lichaam moet
eerst revalideren”, zegt Joyce Hanssen,
instructeur bij Fitdankbaby, een fitnessconcept speciaal voor nieuwe moeders. “In
de eerste weken na je bevalling heb je
vooral veel rust nodig, zodat je lichaam kan
herstellen. Zo kunnen je organen weer naar
hun oorspronkelijk plaats trekken, krimpt
je baarmoeder naar normale grootte en
wordt een eventueel tekort aan
bloed aangevuld.
Je buik- en
bekkenbodemspieren, die door
zwangerschap
en bevalling zijn
opgerekt, krijgen
geleidelijk hun
normale functie
weer terug.” Het
algemene advies is om in de eerste vier tot
zes weken na de bevalling helemaal niet te
sporten en in de eerste drie maanden niet
te hardlopen of te fitnessen zonder deskundige begeleiding. Heb je een keizersnee
gehad? Dan adviseert Helga Hentzepeter,
bekkenfysiotherapeut en docent Zwanger-
Fit en MoederFit, minimaal drie maanden
te wachten met het hervatten van je oude
sport. “Uiteraard kun je in de tussentijd
wel je conditie verbeteren en werken aan
herstel van buik- en bekkenbodemspieren
bij een speciale cursus voor na de bevalling. Als je bevalling erg pittig was – zware
baby, lang persen, vacuümpomp of fors
ingescheurd – kan het zinvol zijn om naar
een geregistreerd bekkenfysiotherapeut te
gaan. Veel verloskundigen en gynaecologen werken hier al mee samen.”
Zoek een gespecialiseerde trainer
Als je weer begint met sporten, kies dan in
de eerste maanden na je bevalling het liefst
voor een trainer die gespecialiseerd is in
het begeleiden van pas bevallen vrouwen.
Hij of zij weet precies welke veranderingen
je lichaam heeft ondergaan en met welke
oefeningen je je herstel bevordert. Hanssen: “Extra aandacht moet er zijn voor de
buikspieren.
Het is belangrijk dat
je die goed
traint. De
eerste drie à
vier maanden is het
onverstandig
om de rechte
buikspieren
te trainen,
omdat die eerst terug naar elkaar moeten
groeien. De schuine buikspieren kun je wel
voorzichtig trainen.” Annelijn Verhoeven,
instructeur bij het populaire sportconcept
Mom in Balance, beaamt dit. “Wij houden
altijd rekening met de diastase, dat is de
inkeping tussen je buikspieren die bijna
alle pas bevallen vrouwen hebben en die
eerst moet verkleinen. Als deze inkeping
twee centimeter is, wat standaard is na een
recente bevalling, dan mogen de rechte
buikspieren nog niet worden belast. Pas bij
een diastase van een centimeter mogen
deze buikspieren weer rustig getraind worden. Wij passen de trainingen hierop aan.”
Een ander lichaamsgebied dat speciale
Rug recht!
Je rechte buikspieren staan de eerste
weken na de bevalling nog op nonactief, waardoor je je rugspieren
meer gebruikt. Pas op dat je ze niet
overbelast en let extra goed op je
houding. Wees in je kraamperiode
(eerste 6 weken na de bevalling) dus
nog voorzichtig met zwaar tillen en
neem je rustmomenten.
Foto’s: Fotolia.com
“Door zwangerschaps­
hormonen zijn de
bekken­gewrichten
weker en zijn de bekken­
bodem­spieren slapper”
92 HEALTHY YOU
HEALTHY YOU 93
health • Sporten na de bevalling
health • Sporten na de bevalling
aandacht nodig heeft, is het bekken en de
bekkenbodem. Hentzepeter: “Investeer in
je eigen toekomst. Je bekkenbodem moet
eerst voldoende herstellen voordat het
je lage buikorganen weer optimaal kan
ondersteunen. Door zwangerschapshormonen zijn de bekkengewrichten – het
schaambeengewricht en de SI-gewrichten
– wat weker, dit was nodig om de baby
ruimte te kunnen geven tijdens de bevalling. Het duurt vaak enige maanden
voordat deze gewrichten weer goed stevig
en stabiel zijn. Daarnaast zijn ook je bekkenbodemspieren wat slapper, óók na een
keizersnede. Te vroeg en te zwaar belasten
na je bevalling kan soms leiden tot bekkenpijn. Maar ook als je geen klachten hebt, is
er in de eerste drie maanden na je bevalling vaak toch sprake van onvoldoende
steunfunctie van de bekkenbodem. Bij een
regelmatig flinke buikdrukverhoging, bijvoorbeeld door hardlopen, fitness of zwaar
tillen, kunnen bekkenbodemklachten
optreden zoals urineverlies of een verzakking van de blaas, baarmoeder of darmen.
Voor goed herstel is het daarom belangrijk
dat er na een bevalling correct en in een
aangepast tempo getraind wordt, ook om
problemen op latere leeftijd te voorkomen.”
Een gespecialiseerde trainer zal je helpen
de juiste spiergroepen aan te spreken,
zodat je in een gezond tempo weer je oude
ik wordt. Kun je daarvoor ook gewoon
aankloppen bij je sportschool? Zowel Hanssen, Verhoeven als Hentzepeter raden het
niet aan. “Sommige sportscholen hebben
mensen rondlopen die deze specialisatie
hebben en bieden sportlessen speciaal
voor nieuwe moeders aan, maar de meeste
sportscholen hebben dat niet”, vertelt
Hanssen. “Hetzelfde geldt voor personal
trainers. Velen zullen bekend zijn met de
basis, maar van echte specialisatie op het
gebied van post-partumtrainingen is vaak
geen sprake.” Verhoeven voegt toe: “Zo
lang er vanuit je sportschool begeleiding
bij het trainen van de juist spiergroepen is,
kan het prima. Maar vaak sport je in grote
groepen en dat gaat ten koste van goede
individuele begeleiding.” Je kunt ervan
uit gaan dat een gespecialiseerde trainer
je van tevoren vraagt een screening te
doen, waarbij je vragen beantwoordt over
het verloop van je zwangerschap en wat
voor soort bevalling je hebt gehad. Met
die informatie wordt vervolgens bepaald
hoe je training wordt opgebouwd. Vaak is
er tijdens de training ook aandacht voor
de theorie, zodat je snapt wat je traint en
waarom je het traint.
Stap voor stap
Als je net moeder bent geworden, lijkt
het een onmogelijke opgave om tijd voor
jezelf te vinden. Slaapjes, voeden, opvang:
vanaf nu is je baby de baas over je agenda.
Daarnaast ben je zelf nog herstellende
94 HEALTHY YOU
en kun je uitgeput raken van die korte
nachten slaap. Dus een gaatje vinden om
weer te gaan sporten, plus de puf hebben
om écht te gaan, daar ligt ook nog wel een
uitdaging. Hanssen: “Luister vooral naar
je lichaam. Ben je nog te moe, dan is het
blijkbaar nog te vroeg. Neem de tijd, pak
je rust en start een aantal weken later met
sporten. Het herstelproces is bij iedereen
anders, het kan best zijn dat jij wat extra
tijd nodig hebt.”
Een andere geruststellende gedachte:
om fitter te worden hoef je je echt niet
vier keer per week in het zweet te werken.
Liever niet zelfs, want
met een intensieve
work-out wordt de
kans op blessures
groter. Daarnaast
is het ook niet slim
om snel af te vallen
als je nog borstvoeding geeft. Bij het
verlies van meer
dan een halve kilo
per week komen er
afvalstoffen vrij die in je vetvoorraad zaten
opgeslagen. Via borstvoeding komen die
bij je baby en dat is niet de bedoeling. Heb
er vrede mee dat het gemiddeld zes tot
negen maanden duurt voordat je weer ‘jezelf’ bent en bedenk: door simpelweg met
je kind in de weer te zijn, word je ook fitter.
Wandelen, je baby optillen, borstvoeding
geven: ongemerkt ben je de hele dag door
aan het sporten. Verhoeven: “Als vrouwen
toch nog wat meer ‘echt’ willen sporten,
dan raden wij aan om ook thuis voorzichtig
wat oefeningen te doen, met een elasti-
sche band bijvoorbeeld. Daarnaast kun je
na twaalf à dertien weken je conditie zelf
verder opbouwen door bijvoorbeeld een
hardloopschema voor beginners te volgen.”
Een cluppie gelijkgestemden
Besluit je je aan te sluiten bij een sportclub
voor nieuwe moeders, dan heb je naast
een gespecialiseerde training nog een
voordeel: het sociale aspect. Naast alle
koediekoediekoedie-conversaties die jij
met je baby hebt, is het ook wel lekker om
andere vrouwen in eenzelfde situatie te leren kennen en volwassen gesprekken
te voeren. Al deze
moeders hakken
met hetzelfde bijltje
als jij waardoor
je veel aan elkaar
hebt en makkelijk
vriendschappen
opbouwt. Hanssen:
“Als ik met een
nieuwe club vrouwen start, lijkt het bij binnenkomst al direct
een groep goede vriendinnen. Er worden
ervaringen uitgewisseld, vrouwen leggen
hun problemen voor en worden op hun
beurt weer gerustgesteld door de groep.”
“Daarnaast is het referentiekader heel prettig”, vult Verhoeven aan. “Qua conditie ken
je jezelf niet meer terug na een bevalling
en is het fijn om te weten dat iedereen
daar last van heeft. Samen werk je aan een
beter uithoudingsvermogen, meer energie
en meer zelfvertrouwen. Dat gevoel van
teamverband werkt heel motiverend.”
Bouw het sporten
rustig op, train de
juiste spiergroepen
en luister goed
naar je lichaam.
Sporten en
borstvoeding
Geef je borstvoeding en
ga je weer sporten? Houd
hier dan rekening mee:
 Je borsten zijn een stuk zwaarder
dan voor je zwangerschap. Draag
een extra stevige sport-bh (of twee
over elkaar) voor goede ondersteuning.
 Probeer vlak voor het sporten te
voeden of te kolven, zodat je borsten
minder zwaar aanvoelen en sporten
fijner aanvoelt.
 Bij intensief sporten komt melkzuur vrij in je spieren, waardoor je
melk zuurder smaakt. Geef vlak voor
het sporten borstvoeding of wacht
na het sporten ten minste een uur
voordat je opnieuw voedt.
 Drink voldoende. Door borstvoeding verlies je al meer vocht dan
normaal, dus neem altijd een extra
flesje water mee als je gaat sporten.
HEALTHY YOU 95
health • Sporten na de bevalling
Ga ervoor!
Zoek je een sportclub speciaal voor nieuwe moeders?
Healthy You geeft je een aantal opties.
Mom in Balance
Het combineren van een gezin met jonge
kinderen en een baan is een topprestatie
op zich en daarom is het belangrijk dat
jij goed in je vel zit. Het sportprogramma
van Mom in Balance is erop gericht om
(aanstaande) moeders zich energiek en
fysiek sterk te laten voelen en biedt drie
programma’s aan: een voor vrouwen in hun
zwangerschap, een voor pas bevallen vrouwen en een vervolgprogramma. Samen
met een groep moeders train je buiten.
De lessen worden het hele jaar door en op
veel locaties door heel Nederland gegeven.
Mocht je op vakantie zijn in Nederland en
wil je blijven trainen? Dan kun je je aansluiten bij het dichtstbijzijnde Mom in Balanceklasje in de buurt van jouw vakantieadres.
mominbalance.nl
Fitdankbaby
Fitness en baby’s niet met elkaar te combineren? Daar dachten ze bij Fitdankbaby
anders over: je baby gaat gewoon mee! Dit
van oorsprong Duitse sportconcept zit op
verschillende plekken in Nederland en is
bedoeld voor moeders én hun baby van
drie maanden tot max. 1 jaar. Door middel
van een draagband om het lichaam van
de moeder doet de baby de hele les mee
en vormt het ook echt onderdeel van de
work-out; wie heeft dumbbells nodig als je
het gewicht van je baby kunt gebruiken?
Door middel van spelletjes wordt de
ontwikkeling van de baby gestimuleerd.
Het resultaat: een moeder in topvorm en
een blije baby. Hanssen: “Regelmatig zie ik
baby’s in slaap vallen door de bewegingen
van de moeder, heel schattig.”
fitdankbaby.nl
ZwangerFit en
MoederFit
Een initiatief van de Nederlandse
Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en Pre- en Postpartum
Gezondheidszorg (NVFB). Bij ZwangerFit
en MoederFit volg je actieve lessen op
muziek, gebaseerd op aerobics en fitness.
De lessen worden gegeven door (bekken)
fysiotherapeuten die geregistreerd NVFBZwangerFit-docent zijn. Vanaf de zestiende week van je zwangerschap tot aan
je bevalling kun je instromen bij ZwangerFit. Vanaf 4-6 weken na je bevalling
tot, indien nodig, negen maanden daarna,
kun je meedoen met het MoederFit-programma. De cursussen worden gegeven
bij diverse fysiotherapiepraktijken en
96 HEALTHY YOU
sportcentra door heel Nederland.
nvfb.fysionet.nl/informatie-voorzwangeren.html
Mommy Bootcamp
Speciaal voor moeders die de laatste kilo’s
willen kwijtraken, maar daar nog niet
aan zijn toegekomen door het drukke
gezinsleven, heeft The Bootcamp Club
‘Mommy Bootcamp’ in het leven geroepen.
Na het ontzwangeren werk je op een voor
moeders geschikte tijd aan strakke billen,
benen en buik. En hoe leuk: de eerste les
bij The Bootcamp Club is gratis. Mommy
Bootcamp wordt gegeven in Amsterdam,
Utrecht en Den Haag, The Bootcamp Club
biedt ook Mommy 2B Bootcamp aan voor
zwangere dames.
thebootcampclub.nl
Yoga
Sommige yogastudio’s bieden ook yoga
aan speciaal voor pas bevallen vrouwen.
Soms is deze les echt gericht op de moeder, soms op de moeder en het kind. In het
laatste geval leer je vaak ook babymassage
te geven. Informeer bij de yogastudio’s in je
omgeving naar het aanbod.