2014 Testiscarcinoom

4e Post EAUN Meeting
Testiscarcinoom
Incidentie, behandeling en follow up
Joost de Baaij
Verpleegkundig Specialist i.o.
Canisius Wilhelmina Ziekenhuis
Nijmegen
Inhoud
• Incidentie
• Risico factoren
• Diagnostiek
• Pathologie
• Behandeling
• Follow up
Beperkingen
Waar ga ik het niet over hebben?
• Stroma tumoren
• Overige tumoren van testis (maligne
lymfomen)
• Tumoren van paratesticulaire
structuren
Incidentie Nederland
Bron: www.cijfersoverkanker.nl (IKNL)
Mortaliteit
Fossà et al. 2011
Risico factoren
EAU Guidelines on testicular cancer. 2014
Risico factoren
Lacson, et al. 2012)
EAU Guidelines on testicular cancer. 2014;Lacson et al. 2012
Klinische presentatie
Diagnostiek
Diagnostiek
Anamnese
Lichamelijk onderzoek
Aanvullend onderzoek
Beeldvormend onderzoek
Chirurgische diagnostiek
Bron: http://www.oncoline.nl/testiscarcinoom
Chirurgische diagnostiek
Inguinale orchiectomie
• Diagnostisch en tevens het begin van de
behandeling
• Binnen 2-3 dagen
• In praktijk: binnen 24 h
• Uitzondering: uitgebreide metastasen met
risico's van complicaties
http://www.oncoline.nl/testiscarcinoom
Semen cryopreservatie
Bij chemotherapie:
Standaard aanbieden!!
En je komt weer thuis….
PA
• Type tumor
• Localisatie en grootte
tumor
• Locale uitbreiding
• (lymf)angioinvasie
• pT stadium
http://www.oncoline.nl/testiscarcinoom
pTNM classificatie
UICC 2002
pTNM classificatie
UICC 2002
pTNM classificatie
UICC 2002
Serum tumor markers
SX
studies serum markers niet beschikbaar of niet uitgevoerd
S0
markers zijn niet verhoogd
S1
markers zijn licht verhoogd
•
•
•
S2
markers zijn matig verhoogd
•
•
•
S3
α-FP <1000 ng/mL
β-HCG <5000 IU/L (<1000 ng/mL)
LDH <1.5 x N (N=de bovengrens van het referentiegebied)
α-FP 1000-10.000 ng/mL
β-HCG 5000-50.000 IU/L (1000-10.000 ng/mL)
LDH 1.5-10 x N
markers zijn hoog
•
•
•
α-FP >10.000 ng/mL
β-HCG >50.000 IU/L (>10.000 ng/mL)
LDH >10xN
UICC 2002
Diagnostiek
β-HCG
α-FP
LDH
Normaal
waarde
0-2 U/l
1-7kU/l
0-250 U/l
HW tijd
24-48 uur
5-7 dagen
Verhoogd
bij
100% choriocarcinoom
60% embryonaal
carcinoom
55%Teratoom
25%Yorkcell tumor
7% seminoom
Puur embryonaal
carcinoom
Teratoom
York sac tumor
Gemengde
tumoren
Verhoogd bij 40-60%
van NSGCT
Verhoogd bij 5070% van NSGCT
Bron: http://www.oncoline.nl/testiscarcinoom
Royal Marsden stadiering
Stage
Klinisch stadium I tumor beperkt tot de testis
I
genormaliseerde β-HCG en α-FP en geen
radiologische ziektelokalisaties
Is
verhoogde én oplopende β-HCG en/of α-FP waarden
zonder radiologische ziektelokalisatie(s).
Klinisch stadium II Iymfekliermetastasen onder het diafragma
IIA
diameter ≤2 cm
IIB
diameter >2 cm en ≤5 cm
IIC
diameter >5 cm
Peckham 1974
Royal Marsden stadiering
Klinisch stadium III Iymfekliermetastasen boven het diafragma
III M1: mediastinale metastasen diameter <2 cm
III M2: mediastinale metastasen diameter 2 - 5 cm
III M3: mediastinale metastasen diameter >5 cm
III N1: supraclaviculaire metastasen diameter <2 cm
III N2: supraclaviculaire metastasen diameter 2 - 5 cm
III N3: supraclaviculaire metastasen diameter >5 cm.
Klinisch stadium IV extranodale metastasen
IV L1; longmetastasen <3 in aantal en ≤2 cm in diameter
IV L2: longmetastasen >3 in aantal en ≤2 cm in diameter
IV L3: longmetastasen >2 cm diameter
IV H: levermetastasen
IV B: bot- en hersenmetastasen
IV S: verhoogde β-HCG en/of α-FP waarden na retroperitoneale
lymfeklierdissectie
Peckham 1974
Prognostische indeling
• Goede prognose
– non-seminoom: 56% van de non-seminomen, 5-jaars overleving 92%
– seminoom: 90% van de seminomen, 5-jaars overleving 86%
• Intermediaire prognose
– non-seminoom: 28% van de non-seminomen, 5-jaars overleving 80%.
– seminoom: 10% van de seminomen, 5-jaars overleving 72%
• Slechte prognose
non-seminoom: 16% van de non-seminomen, 5-jaars overleving 48%.
(Non-)Seminoom
Seminoom
Non-seminoom
Mengtumor
Behandelopties
Seminoom CS1
www.oncoline.nl/testiscarcinoom
Boventitel wit arial
Seminoom Stadium I
Seminoom CS II
Krege et al. European Consensus Conference on Diagnosis and Treatment of Germ Cell Cancer: A Report of the Second Meeting of the European Germ Cell
Cancer Consensus Group (EGCCCG): Part II. 2008
Boventitel wit arial
Seminoom Stadium IIC,III
Follow up
Seminoom
wait and see (tot 5 jaar)
• Lichamelijk onderzoek en tumormarkers
- jaar 1-2 iedere 3 maanden
- jaar 3-5 iedere 6 maanden
• CT-scan Thorax/Bovenbuik*) 6, 12, 24, 36, 60 maanden
• X-thorax: 3, 9, 15, 18, 21, 30 maanden
Radiotherapie inclusief stadium IIa, IIb indien na radiotherapie (tot 5
jaar)
• Lichamelijk onderzoek en tumormarkers:
- jaar 1-2 iedere 3 maanden
- jaar 3-5 iedere 6 maanden
• CT-scan Thorax/Abdomen 1 jaar, 2 jaar en 5 jaar
• X-thorax: 3, 6, 9, 15, 18, 21, 30, 36 maanden
Stadium 1 non-seminoom
2X
Non seminoom Stadium I
Follow up CS I
Non-seminoom
Wait and see
•Lichamelijk onderzoek en tumormarkers
- jaar 1 iedere maand
- jaar 2 iedere 2 maanden
- jaar 3 iedere 3 maanden
- jaar 4-5 iedere 6 maanden
•CT-scan Thorax/Bovenbuik:
- Indien vaatinvasie + (hoogrisico) na 3, 6, 9, 12, 16, 20 en 24
maanden
- Indien vaatinvasie - (laagrisico) na 4, 8, 12, 18, 24 maanden
Bron: www.oncoline.nl/testiscarcinoom
Behandeling CS IIa
non-seminoom
Boventitel wit arial
Non-seminoom Stadium IIA
Behandeling CS IIb - IV
non-seminoom
Goede prognose 3X
Intermediair of slecht 4X
Resectie van
restlaesies na chemo
Follow up na
chemotherapie
Lichamelijk onderzoek en tumormarkers
Jaar 1 (12X), jaar 2 (6X), jaar 3 (4X), jaar 4 (2), jaar 5-10 (1X)
Radiologie
Non-seminoom met CR na volledige behandeling:
• Initieel Stadium II CT bovenbuik na 6, 12 en 24 maanden
• Initieel Stadium III/IV CT Thorax/Bovenbuik na 6, 12 en 24 maanden
Non-seminoom met biochemisch CR maar met restafwijkingen (dus
teveel om volledig chirurgisch te verwijderen)
• CT-Thorax/Bovenbuik 6, 12, 24 maanden, 3 jaar, 5 jaar
Seminoom met CR na volledige behandeling en seminoom met
restafwijkingen <3 cm:
• CT-Thorax/Bovenbuik 6, 12, 24 maanden
Testisprothese
Testisprothese
Weinig mannen (33%) krijgen informatie van
hun arts over de mogelijkheid van een
prothese.
http://www.zaadbalkanker.nl/ervaringsverhalen/medische-achtergrond/117-mate-van-tevredenheidbij-prothesen
Testisprothese
32% mist/miste verwijderde testikel
26% schaamtegevoel
2 maal groter risico bij mannen die geen
prothese aangeboden kregen
(J. Skoogh, et al. 2011)
Testisprothese
• 91% keuze extreem belangrijk
• 27% ontevreden met middelmatig tot slecht
cosmetisch resultaat.
(Adshead, et al. 2001)
Verpleegkundige rol
• Korte klinische
opname
• Bij chemotherapie
• Ervaringen?
Toekomst
• Genome-wide
association study
• Mutatie LRRC50-gen
SONCOS
• Binnen 72 uur inguinale orchidectomie
• Wekelijks MDO met aantoonbare
specifieke expertise
• Casemanager
• Vast contact met expertise centrum
• Volume norm voor verschillende stadia
• RPLND in expertise centrum
Bron: normeringrapport SONCOS, versie 26/2/14
Stichting Zaadbalkanker
Check or wax
Take home message
Testiscarcinoom is goed te behandelen met lage
mortaliteit.
Behandeling in expertise centrum voor lokaal
gevorderde testiscarcinomen.
Bied elke patiënt een testisprothese aan.
Check your balls!
Bedankt voor jullie aandacht
[email protected]
http://www.twitter.com/joostdebaaij