2010-2014 Voorwoord 4 1 Denken in kansen 6 2 Leiderschap en koers 12 3 Ontwikkelingen, strategie en beleid 15 3.1 Demografische ontwikkelingen 16 3.2 Flexibilisering arbeidsmarkt 18 3.3 Globalisering en multiculturele samenleving 20 3.4 Digitalisering 21 3.5 Omgeving van de school 22 3.6 Duurzaamheid 23 3.7 Profilering 25 3.8 Verantwoording 26 4 Management van medewerkers 28 5 Management van middelen 31 6 Tenslotte 34 Samenvatting 36 Bijlage 1. Het INK-model 40 Bijlage 2. De beleidscyclus 43 Inhoud Colofon Redactie: afdeling Marketing & Communicatie en Thabasco, ontwerp: Heegstra & Partners, fotografie: Stijntje de Olde, druk: Scholma Druk 3 Voorwoord Dit strategisch beleidsplan bouwt voort op het vorige strategisch beleidsplan, uit 2005. Het geeft de koers aan voor de komende jaren. Welke ontwikkelingen signaleren we? Hoe reageren we daarop? Waarin investeren we en wat willen we ermee bereiken? Duidelijk is dat AOC Terra voor grote uitdagingen staat. In 2009 is een Risk Management Onderzoek uitgevoerd voor onze organisatie. Bovenaan de risicolijst staat ‘met stip’ de verwachte bevolkingsdaling. Want die betekent automatisch minder jongeren en dus minder instroom voor onze scholen. Tenzij… we iets vinden om de teruggang tegen te gaan! Die uitdaging pakken we natuurlijk met beide handen aan. Dat betekent: excellente kwaliteit leveren, aansluiten bij de behoeften en duidelijk maken waar we voor staan. Dat is de rode draad dwars door alle ontwikkelingen heen. De uitdagingen zullen een grote inzet vragen van iedereen1 in ons AOC en in het bestuursbureau. Maar we staan er niet alleen voor. Binnen Onderwijsgroep Noord kunnen we gebruik maken van elkaars kwaliteiten. Door samenwerking kunnen we onze mogelijkheden maximaal benutten. Ook zullen we samenwerken met andere partners om ons heen. Daarbij denken we aan onderwijs instellingen: AOC’s, met name in FOGT-verband2, ROC’s, voortgezet onderwijs en hbo. We denken zeker ook aan bedrijven, instellingen en overheden. Samen gaan wij resultaten boeken én vieren. In de opzet van dit strategisch beleidsplan kunt u het zogenaamde INK-model herkennen. Dit model toont de verschillende aandachtsvelden in de organisatie in een logische samenhang. Het helpt bij een gestructureerde aanpak en opzet van het beleidsplan. In de bijlagen wordt het INK-model kort toegelicht. U vindt de aandachtsvelden van het INK-model terug in de titels van de hoofdstukken. Het zwaartepunt van dit plan ligt in hoofdstuk drie. Daar gaan we uitgebreid in op de acht ontwikkelingen die op ons afkomen. Per paragraaf schetsen we: de externe ontwikkeling, onze beleidskeuzen, de concrete aanpak en de gewenste resultaten. We hopen dat dit voor u een even helder als inspirerend totaalbeeld oplevert. Voorwoord 1 In dit plan schrijven we ‘hij’ en ‘zijn’. Vanzelfsprekend verstaan we hier tevens ‘zij’ en ‘haar’ onder. 2 AOC Friesland, AOC Oost, AOC De Groene Welle, AOC Terra 5 Samen sterk AOC Terra, Dollard College en rsg de Borgen zijn drie zelfstandige onderwijsinstellingen. Samen vormen ze Onderwijsgroep Noord. Het samenwerkingsverband heeft als doel om vorm te geven aan een breed en hoogwaardig opleidingsaanbod in het werkgebied. Onderwijsgroep Noord ondersteunt de drie onderwijsinstellingen bestuurlijk, inhoudelijk en administratief. We streven naar meerwaarde door betere inhoudelijke afstemming op de verschillende taakgebieden. Ook maken de drie onderwijsinstellingen rechtstreeks gebruik van elkaars expertise. De geboden ondersteuning is binnen het bestuursbureau van Onderwijsgroep Noord ingedeeld in de volgende taakgebieden: e Onderwijs en Kwaliteitszorg e Personeel en Organisatie e Planning en Control e Informatie- en communicatietechnologie e Huisvesting en Facilitair beleid e Marketing en Communicatie e Secretariaat Missie en centrale waarden Missie De onderwijsinstellingen in Onderwijsgroep Noord willen (jonge) mensen in hun ontwikkeling begeleiden en stimuleren, op zo’n manier dat zij met succes hun plek in de maatschappij kunnen innemen. De instellingen doen dit door veilige leersituaties te creëren, met aandacht voor leerplezier, wederzijds respect, eigen initiatief, het ontplooien van talenten, het ontwikkelen van competenties en het boeken van resultaat. 1 Denken in kansen 7 e onvoldoende kwaliteit van de managementinformatie; Centrale waarden Werken in het onderwijs vereist een positieve levenshouding. Bij Onderwijsgroep Noord hebben we e geen duidelijke strategische doelstellingen en indicatoren. dat vertaald in drie centrale waarden: e Kwaliteit Met die waarschuwing op zak hanteert Onderwijsgroep Noord de volgende ambities voor de e Betrokkenheid periode 2010 - 2014: e Ontwikkelingsgerichtheid 1 Demografische ontwikkelingen De kwaliteit van ons onderwijs staat voorop. Kwaliteit kan alleen geleverd worden als er Door demografische ontwikkelingen in de regio zal het aantal potentiële leerlingen op termijn betrokkenheid is. Onze medewerkers voelen zich betrokken bij hun dagelijks werk, bij de leerlingen, afnemen. Dat is een risico voor een breed en dekkend onderwijsaanbod in de regio. Daarom stellen bij elkaar en bij de instelling als geheel. Blijvende betrokkenheid vraagt om een permanente wij al het mogelijke in het werk om het leerlingenaantal van onze instellingen stabiel te houden. bereidheid om zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden. Onze medewerkers verliezen nooit Indien nodig zullen we afspraken maken met externe partners. Op deze manier willen we vanuit hun eigen ontwikkeling uit het oog. onze maatschappelijke verantwoordelijkheid een bijdrage blijven leveren aan de leefbaarheid en vitaliteit van de regio. Ambitie: We vergroten het marktaandeel en streven ernaar het leerlingenaantal van onze Ontwikkelingen en ambities instellingen stabiel te houden, zodat we een breed, dekkend en hoogwaardig onderwijsaanbod in de regio kunnen aanbieden. Er zijn allerlei ontwikkelingen in de samenleving die ons onderwijs beïnvloeden. Onderwijsgroep Noord heeft er acht benoemd (in willekeurige volgorde): 2 Flexibilisering arbeidsmarkt 1 Demografische ontwikkelingen De arbeidsmarkt vraagt steeds nadrukkelijker om een flexibele houding bij werknemers. Wij moeten 2 Flexibilisering arbeidsmarkt mensen voorbereiden op ‘een leven lang leren’, loopbaanontwikkeling, zelfstandigheid, keuzes 3 Globalisering en multiculturele samenleving maken, proactief handelen en persoonlijke ontwikkeling. 4 Digitalisering Ambitie: Elke leerling neemt deel aan een begeleid traject op het gebied van loopbaanontwikkeling. . 5 Omgeving van de school 6 Duurzaamheid 7 Profilering 3 Globalisering en multiculturele samenleving 8 Verantwoording De economie globaliseert. De multiculturele samenleving is een gegeven. Europa drukt zijn stempel op steeds meer aspecten van het leven, ook in onze omgeving. Wij willen dat onze leerlingen in deze samenleving hun grenzen leren verleggen. Dat begint met een open en respectvolle manier Onderwijsgroep Noord wil op deze ontwikkelingen inspelen. We willen kansen benutten, maar zonder de risico’s uit het oog te verliezen! Het in 2009 uitgevoerde Risk Management Onderzoek waarschuwt voor de volgende valkuilen: e vermindering van de instroom van leerlingen; 3 van omgaan met mensen uit andere culturen. Ambitie: Elke leerling doet elk jaar een internationale ervaring op, gerelateerd aan de opleiding die hij of zij volgt. e onvoldoende middelen (mensen, tijd, financiën) om de innovatie te borgen; e te hoge werkdruk; 8 3 3 Rapportage Risico-inventarisatie ten behoeve van Onderwijsgroep Noord; ABN AMRO Bank NV, Risk Management Services, juni 2009 9 4 Digitalisering 8 Verantwoording Digitalisering valt uit onze maatschappij niet meer weg te denken. De intensiteit daarvan zal alleen Binnen onze onderwijsorganisatie werken wij voortdurend aan kwaliteitsverbetering. Het wordt maar toenemen. Ons onderwijs moet daarop een antwoord hebben. Onderwijsgroep Noord zet in steeds belangrijker om daar ook naar buiten toe verantwoording over af te leggen. Daarbij doelen op het creëren van voldoende digitale werkplekken voor leerlingen en medewerkers. Waar mogelijk we niet alleen op de verplichte ’verticale’ verantwoording richting overheid en financiers. Ook wordt leerstof en informatie digitaal aangeboden. Daarbij is er speciale aandacht voor ‘mediawijs’ andere partijen willen graag weten wat we doen en waarom: leerlingen en hun ouders, cursisten maken van onze leerlingen. Mediawijs betekent het op waarde kunnen schatten van digitale en hun werkgevers, bedrijven en maatschappelijke instellingen. Komen we daaraan tegemoet, dan informatie en informatiebronnen. krijgen we er sterke relaties en nuttige feedback voor terug. Ambitie: Onze leerlingen zijn mediawijs en maken efficiënt gebruik van ICT om hun doelen te We willen eigenlijk een permanente dialoog met belanghebbenden en onze omgeving. Daarom bereiken. Ieder jaar wordt een groter deel van de leerstof digitaal aangeboden. moeten we ons in alle lagen van de organisatie bewust zijn van het belang van een verantwoording afleggen. 5 Omgeving van de school Ambitie: Onze organisatie is in een permanente dialoog met onze maatschappelijke omgeving. De school is niet alleen maar voorbereiding op de maatschappij. Als onderwijsinstelling maken we Het afleggen van verantwoording is een vanzelfsprekend onderdeel van ons handelen, ook deel uit van de maatschappij. Dat besef wordt sterker en vraagt soms om andere keuzes. We in alle lagen van de organisatie. Hierdoor zijn onze inspanningen op het gebied van zien de school meer als ontmoetingsplek. Daar kan ook een verbinding worden gelegd met de vrije kwaliteitsverbetering aantoonbaar effectiever. tijd van de leerling of cursist. Ambitie: Elke leerling onderneemt ieder jaar een maatschappelijke activiteit in zijn buurt of regio. Het kader en de invulling 6 Duurzaamheid Als onderwijsinstelling dragen wij zorg voor de kwaliteit van ons bestaan en de wereld om ons De hierboven genoemde ambities van Onderwijsgroep Noord vormen het kader voor het strategisch heen. Wij vatten deze zorg breed op. Dat betekent dat duurzaamheid voor ons niet alleen een beleid 2010-2014. De drie afzonderlijke onderwijsinstellingen kunnen dit kader op hun eigen wijze materiële, maar ook een immateriële kant heeft. Enerzijds streven we naar een duurzaam gebruik invullen. Ook kunnen ze andere ambities toevoegen en hun eigen prioriteiten aanbrengen. Dit van materialen. Anderzijds streven we naar consistentie in beleid, om een betrouwbare partner voor proces mondt uit in een strategisch beleidsplan voor elk van de drie instellingen. In elk van de drie alle belanghebbenden te zijn. plannen wordt het INK-model als kijkvenster gehanteerd (zie bijlage 1). Het strategisch beleidsplan Ambitie: In 2014 hebben we ons beleid met betrekking tot duurzaamheid geformuleerd ten vormt het startpunt in de beleidscyclus (zie bijlage 2). aanzien van de inhoud van de onderwijsprogramma’s en ten aanzien van energie, materialengebruik en personeel. Een deel ervan zal al geïmplementeerd zijn. Het strategisch beleidsplan 2010-2014 van AOC Terra bouwt voort op de ambities van Onderwijsgroep Noord. De invulling wordt gepresenteerd in de volgende hoofdstukken. 7 Profilering De leerling staat centraal in het dagelijks handelen. Op basis van een analyse van de ontwikkelingen Tegenwoordig wordt door ouders en leerlingen bewuster voor een schoolsoort of opleiding en trends komen wij tot onze ambities voor goed onderwijs. Ze worden ook vertaald in concrete gekozen. Wij zien dit als een kans om ons nadrukkelijker te profileren. Vestigingen kunnen na doelen. “Wat moeten we over vier jaar gerealiseerd hebben, om van een succes te kunnen inhoudelijke en programmatische herijking hun eigen gezicht weer laten zien. Ouders en leerlingen spreken?” De realisatie van deze doelen is de opdracht voor de vestigingen, afdelingen en teams. hebben echt weer iets te kiezen. Over de voortgang wordt in dialoog met de belanghebbenden jaarlijks verantwoording afgelegd in Ambitie: Elke leerling en cursist kan kiezen uit een onderwijsaanbod dat qua inhoud en begeleiding het jaarverslag. past bij zijn profiel. 10 11 Goed leiderschap is belangrijk voor het gezamenlijk uitdragen van onze missie en visie. Dat geldt des te sterker nu veranderende omstandigheden om een nieuwe koers vragen. Wat is de manier waarop binnen AOC Terra strategie en beleid worden bepaald en vertaald naar de dagelijkse werkelijkheid? Natuurlijk moeten bestuur en directie hierin het voortouw nemen. Tegelijkertijd is duidelijk dat leiderschap in onze organisatie een zaak is voor alle managers en teamleiders. De missie en visie geven richting aan ons onderwijs. Dat onderwijs is niet alleen gericht op kennis en vaardigheden, maar ook op het ontwikkelen van de juiste houding. Wij willen onze leerlingen en cursisten op een brede manier toerusten voor de maatschappij. Dat doen we door authentiek onderwijs te verzorgen vanuit een aantal geselecteerde waarden. Onze missie (wat is ons doel?) en onze visie (wat is ons wensbeeld?), toegespitst voor AOC Terra, luiden: Missie AOC Terra helpt mensen en organisaties zich te ontwikkelen en een gewaardeerde rol te spelen in het Groene domein van de wereld van morgen. Visie De hoekstenen van onze visie zijn: e Wij voorzien, in samenwerking met andere organisaties, in een zo volledig mogelijk aanbod in het Groene domein. e Wij verzorgen authentiek onderwijs, ten behoeve van en samen met de direct belanghebbenden, waarin we inspelen op individuele leer- en ontwikkelingsbehoeften. e Redzaamheid, Talentontwikkeling en Ondernemerschap ten behoeve van duurzaamheid in breedgroen is wat wij bij onze leerlingen en cursisten willen verwezenlijken. e De medewerkers werken professioneel, is betrokken, levert hoge kwaliteit en is trots op AOC Terra en haar leerlingen en cursisten. e Wij maken gebruik van moderne technologie die zich bewezen heeft; e De leerlingen en cursisten, bedrijven en organisaties, samenwerkingspartners en de overheid waarderen onze aanpak en resultaten. e AOC Terra wil tot de beste Groene opleiders van Nederland behoren. Authentiek onderwijs is een begrip waarin de belangrijkste aspecten van competentiegericht leren 2 Leiderschap en koers en onderwijzen zijn samengebracht. In 5 punten samengevat: e Het onderwijs is gericht op wat de leerling kan en wil leren. e Het onderwijs is gericht op de specifieke manier waarop een leerling leert. 13 e Het onderwijs is direct verbonden met de werk- en leefomgeving van de leerling. e Het onderwijs vindt plaats in een natuurlijk context en verbindt daardoor theorie met praktijk. e Het onderwijs is gericht op onderwijzen en leren in sociaal verband. Ons onderwijs steunt op goede relaties tussen alle belanghebbenden. Wat betreft het onderwijs gaat het daarbij om goede pedagogische en didactische relaties tussen docenten en leerlingen (of cursisten) en goede communicatie tussen school en ouders (of werkgevers). Samen met het bedrijfsleven zoeken we naar een passende taakverdeling, zowel binnen de theoretische als praktische onderdelen van het curriculum. Om de strategische doelen te realiseren, is ook een goede samenwerking nodig met andere instellingen die zich bezig houden met leren, onderwijzen en jeugd(zorg). Die samenwerking zoeken we in de regio en in breder verband. AOC Terra onderschrijft de centrale waarden van Onderwijsgroep Noord. We leveren kwaliteit vanuit een betrokken en ontwikkelingsgerichte attitude. Dat is wat ons betreft per definitie een positieve attitude, met optimisme en humor als onmisbare elementen. Kwaliteit heeft betrekking op zowel het primaire proces als de diensten en middelen die dit primaire proces ondersteunen. Betrokkenheid verwijst naar een pedagogische grondhouding, maar ook naar het optimaal verbinden van onderwijs en leef- c.q. werkwereld. Ontwikkelingsgerichtheid impliceert dat het altijd beter kan. Bij AOC Terra zijn we voortdurend bezig het primaire proces te vernieuwen of te verbeteren. De gerichtheid op vernieuwing wordt gestuurd door maatschappelijke ontwikkelingen, veranderende competentie-eisen en zich wijzigende onder wijskundige opvattingen. Onderwijs gebaseerd op de hierboven genoemde waarden vraagt om inspirerend leiderschap op alle niveaus in de organisatie. Essentieel is de juiste balans tussen sturen en delegeren, tussen initiëren en uitdagen en tussen bevestigen en vernieuwen. Dit leiderschap krijgt vorm door de gezamenlijke inzet van mensen en middelen, werkend volgens een welomschreven strategisch beleid. Het beleid krijgt gestalte in dit strategisch beleidsplan en de daarop gebaseerde vestigingsjaarplannen. 3 Ontwikkelingen, strategie en beleid 14 3 Ontwikkelingen, strategie en beleid Doel AOC Terra kiest voor ambitie 2. Dit vanuit de wil tot groeien en de noodzaak tot realisme. Wij De ontwikkelingen in de wereld om ons heen bieden kansen en uitdagingen. In dit hoofdstuk gaan verzorgen in het werkgebied een breed en hoogwaardig onderwijsaanbod, dat aansluit bij de vraag we dieper in op de acht relevante ontwikkelingen uit hoofdstuk 1, nu vanuit AOC Terra perspectief. vanuit de samenleving. Wij streven ernaar het leerlingenaantal zo dicht mogelijk bij het niveau van Per ontwikkeling geven we: 2009 te houden. e het doel dat we onszelf stellen Aanpak e de concrete meetbare resultaten Aangezien de krimp niet overal binnen ons werkgebied gelijk is, zal de uitwerking regionaal e een korte omschrijving e de aanpak Om dit doel te bereiken, is de gelijktijdige inzet van een groot aantal maatregelen noodzakelijk. verschillen. Dit leidt tot de volgende strategische beleidsstappen: e Intensiveren van het proces van kwaliteitsverbetering in de gehele organisatie door: 3.1 Demografische ontwikkelingen - implementeren van het Handboek Kwaliteitszorg en een managementinformatiesysteem; - versterken van de samenwerking tussen medewerkers en tussen vestigingen; - versterken van de samenwerking met de overheid en de bedrijven in de regio en met andere Terra. De instroom bij AOC Terra kan in acht jaar dalen met 17%. Bij behoud van het marktaandeel - heroverwegen van de toewijzing van middelen. daalt de instroom van nieuwe leerlingen dus aanzienlijk. Deze krimp vormt een ernstige bedreiging - combineren van de verdere ontwikkeling van kwalitatief zeer goede zorg met programmatisch Omschrijving onderwijsinstellingen, waaronder de AOC’s in Noord- en Oost-Nederland (‘FOGT’). Recente cijfers wijzen op een substantiële bevolkingsafname in het verzorgingsgebied van AOC voor ons huidige opleidingsaanbod. Ook de kwaliteit en vitaliteit van de personeelsformatie, de dienstverlening vanuit Onderwijsgroep Noord, de ontwikkeling en innovatie en zelfs het maatwerk (bijv. het Groene Lyceum); e Verbeteren van het imago en de uitstraling van onze organisatie en van de afzonderlijke vestigingen. Kernbegrippen: positioneren van onze vestigingen en van ons programma-aanbod, voortbestaan van de kleinere vestigingen van AOC Terra komen onder druk te staan. Als antwoord op deze ontwikkeling zijn drie ambities denkbaar: 1 Kwantitatieve stabilisering: “we doen het veel beter dan de anderen.” We proberen ons marktaandeel te vergroten door intensieve en creatieve activiteiten op het gebied van marketing en communicatie en de kwaliteit van ons product. 2 denken vanuit de belanghebbenden, elke medewerker is een ambassadeur. e Aanbieden van onderwijsprogramma’s die nieuwe doelgroepen aanspreken, zoals bijvoorbeeld het Groene Lyceum. e Bepalen van de kritische ondergrens van elke vestiging. Dit doen we op basis van de specifieke regionale context. We kijken naar de rol en functie die de vestiging in de regio vervult en in de Beperkte kwantitatieve krimp: “we doen het beter dan anderen.” Vergroting van het marktaandeel is maar ten dele mogelijk. Ook dit noodzaakt tot maatregelen in de sfeer van marketing en communicatie en een groot aantal maatregelen om de implicaties van de toekomst kan vervullen. e Verbeteren van de relatie tussen de instelling en de vestigingen enerzijds en de decentrale overheden en de bedrijven in de regio anderzijds. Dit doen we door de vorm en inhoud van de krimpende leerlingenmarkt op te vangen. We zien de kwantitatieve krimp niet alleen als bedreiging maar ook als uitdaging. 3 samenwerkingen opnieuw onder de loep te nemen. Evenredige kwantitatieve krimp: “we volgen de neerwaartse trend.” We accepteren de e Voorbereiden op noodzakelijke personele maatregelen: teruggang in leerlingaantallen in de volle breedte. We stellen we alles in het werk om het - de verdere professionalisering van medewerkers; marktaandeel te behouden. Ook de concurrentie zal hard aan de weg timmeren. We vormen een - binden van goede medewerkers en het versneld afscheid nemen van medewerkers die daarvoor in aanmerking komen; scherp eindbeeld van de kwaliteit van onze dienstverlening en doen geen concessies aan de kwaliteit van ons product. 16 - investeren in seniorenbeleid; - hernieuwde aandacht voor de bedrijfscultuur binnen onze vestigingen. 17 Met deze strategische lijnen kan de kwantitatieve krimp worden beperkt. Tegelijkertijd voorzien ze in Doel de noodzakelijke maatregelen als de krimp toch doorzet. Het College van Bestuur zal de strategische De leerlingen zijn altijd bereid en in staat om kritisch naar hun algemene en beroepsmatige lijnen voortvarend oppakken, samen met de leiding van de vestigingen. Het bestuursbureau zal een competenties te kijken. Ze kunnen keuzes maken proactief handelen. belangrijke ondersteunende, adviserende en uitvoerende rol spelen. Aanpak Resultaat e AOC Terra heeft het marktaandeel vergroot. Het leerlingenaantal in 2014 zit dicht bij die van De begeleiding van leerlingen is gericht op de ontwikkeling van hun zelfstandigheid, het maken van keuzes, het proactief handelen en het ontwikkelen van hun persoonlijkheid. 2009. e We hebben in 2014 een breed en hoogwaardig onderwijsaanbod, indien nodig in samenwerking met andere partijen. e We hebben een goed functionerend systeem van kwaliteitszorg en een dito managementinformatiesysteem. e We hebben in beeld wat de bevolkingsontwikkeling voor de verschillende beleidsterreinen Resultaat Elke leerling heeft deelgenomen aan ten minste één begeleid traject op het gebied van loopbaanontwikkeling. Hij is in staat om stelselmatig kritisch te kijken naar de eigen ontwikkeling en de eigen ambities. betekent en we hebben deze bouwstenen verwerkt tot maatregelen voor de krimpsituatie. Met andere AOC’s in Noord- en Oost-Nederland zijn afspraken gemaakt over het aanbod van de Verbinding met bedrijven en samenleving opleidingen. Omschrijving De samenleving heeft behoefte aan mensen die hun vak verstaan en goed functioneren in de 3.2 Flexibilisering arbeidsmarkt samenleving. Om jonge mensen op te leiden met perspectief op de arbeidsmarkt is samenwerking en afstemming met bedrijven en (onderwijs)instellingen noodzakelijk. De arbeidsmarkt verandert snel. De werknemer van morgen moet nog flexibeler zijn dan die van vandaag. Het is niet meer genoeg dat wij mensen helpen een kwalificatie te behalen. We moeten Doel ook een goede basis leggen voor doorstroming. Onze beleidskeuzes zijn te rangschikken onder We werken productief samen met bedrijven en (onderwijs)instellingen. Hen zien we als onze twee thema’s: belangrijkste partners in het verzorgen van de onderwijsprogramma’s. In het vmbo geven die ‘Een Leven Lang Leren’ en ‘Verbinding met Bedrijven en Samenleving’. programma’s een passend antwoord op de vraag van leerlingen en hun ouders naar een goede basis voor een succesvolle schoolloopbaan. In het mbo geven ze een passend antwoord op Een leven lang leren de vraag van leerlingen, cursisten en werkgevers naar beroepsonderwijs en scholing. Met de gekwalificeerde mensen die wij afleveren, voorziet AOC Terra direct (mbo) en indirect (vmbo, Omschrijving groene lyceum) in een behoefte op de arbeidsmarkt. We richten ons onderwijs zodanig in dat In een wereld die steeds sneller verandert, is het van het grootste belang dat werknemers in leerlingen ook kunnen functioneren in verschillende sectoren van de samenleving. staat zijn zich permanent te blijven ontwikkelen. Dat vermogen heeft te maken met opleiding en motivatie. Het vraagt van werknemers een open en flexibele houding. AOC Terra leert jongeren om zich voor te bereiden op ‘een leven lang leren’. Dat doen we door hen te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun zelfstandigheid en persoonlijkheid. We leren ze keuzes te maken en proactief te handelen. 18 Aanpak e In het vmbo telt de maatschappelijke stage volwaardig mee naast de beroepsoriënterende stage. e In het mbo worden de Sector Adviesraden beter benut en wordt gewerkt aan de verdere uitbreiding van het relatiemanagement. e De ‘burgerschapscompetenties’ worden verder uitgewerkt en geïntegreerd in de opleidingen. 19 Resultaat e Groeiend contact en samenwerking met bedrijven, gemeenten, provincies, maatschappelijke instellingen en collega-onderwijsinstellingen. e Beter zicht op de ontwikkelingen in en de vraag van de bedrijven in de regio. e Alle vmbo-leerlingen volgen naast een beroepsoriënterende stage een maatschappelijke stage. e Alle vestigingen werken planmatig aan relatiemanagement. e De ‘burgerschapscompetenties’ zijn volwaardig onderdeel van de opleidingen. Resultaat e In 2014 staat AOC Terra bekend als een onderwijsinstelling waar aandacht voor de multiculturele samenleving en internationalisering zijn verankerd. Alle leerlingen hebben in hun schoolloopbaan diverse internationale en multiculturele ervaringen opgedaan, bijv. door uitwisseling, stage, internet-contacten e.d. e De leerlingpopulatie omvat een toenemend aantal leerlingen met andere culturele achtergrond. 3.4 Digitalisering 3.3 Globalisering en multiculturele samenleving Omschrijving Omschrijving Digitalisering valt uit onze maatschappij niet meer weg te denken. Dit zal alleen maar toenemen De ‘global village’ is een feit. Moderne communicatiemedia brengen de wereld in huis en in school. door grotere beschikbaarheid en betaalbaarheid van apparatuur, draadloze netwerken en De informatiestromen hebben het pad geëffend voor internationale stromen van producten en toenemende bandbreedte en de toepassingen daarbij. Voor de scholen begint de ontwikkeling en migranten. AOC Terra wil mensen voorbereiden op de huidige globaliserende en multiculturele beschikbaarheid van digitaal lesmateriaal in een stroomversnelling te komen. samenleving. We stimuleren de culturele diversiteit in onze instelling en we werken aan een open Er zijn grote verschillen in kennis en vaardigheid op digitaal gebied. Tussen onze medewerkers en respectvolle manier van omgaan met andere culturen. onderling, maar ook tussen medewerkers en leerlingen. Doel Doel Leerlingen zijn zich bewust van het feit dat ze in een global village leven en werken. Ze verwerven Bij de digitale uitdaging streven we naar het hoogst haalbare. Dit betekent dat AOC Terra inzet de kennis en ontwikkelen de vaardigheden om hun plek te vinden in deze wereld. Ze ontwikkelen op het creëren van voldoende digitale werkplekken voor de leerlingen en medewerkers. Waar dat bovendien de houding om er een zinvolle, positieve bijdrage aan te leveren. We stimuleren de zinvol en mogelijk is, bieden we leerstof en informatie digitaal aan. Leerlingen en docenten moeten culturele diversiteit binnen AOC Terra. We maken ons onderwijs beter toegankelijk voor leerlingen mediawijs zijn. met een andere culturele achtergrond. De onderwijsorganisatie en de didactiek passen we aan en stemmen we af op de digitale mogelijkheden. Denk daarbij aan bijvoorbeeld podcasting, digitale schoolborden, op afstand Aanpak e Wederzijds respect en verdraagzaamheid worden bewust opgenomen in het curriculum. e De school straalt uit dat zij een veilige plek is voor iedereen. e Leerlingen leren wat goed burgerschap is en brengen dit actief in de praktijk. e AOC Terra maakt het onderwijs meer toegankelijk voor individuen uit andere dan de traditionele culturele groepen. Ook gaan we een actieve rol vervullen in het Actieplan Kies Kleur in Groen. e Leerlingen doen jaarlijks een of meer internationale en/of multiculturele ervaringen op. e Leerlingen ontwikkelen vaardigheden om zich in een internationale en multiculturele context te kunnen redden. 20 samenwerken en digitale toetsing. Hierdoor zullen leerlingen meer maatwerk kunnen leveren in tempo, leerstijl, niveau e.d. We gaan passend digitaal onderwijsmateriaal gebruiken. Docenten hebben de digitale vaardigheden die voor het onderwijs nodig zijn. Ook hebben ze kijk op de digitale wereld van leerlingen. Aanpak e De elektronische leeromgeving (ELO) wordt versneld doorgevoerd in het onderwijs. De vrijblijvendheid moet eraf. We zorgen voor structurele ondersteuning en scholing in het gebruik van de ELO. 21 e AOC Terra zorgt voor een gebruiksvriendelijke portal om de diverse digitale omgevingen efficiënt Aanpak te ontsluiten. e We gaan onze omgeving gericht vragen naar de uitstraling van de school. De uitkomsten worden gebruiken. e We gaan leerlingen, ouders en personeelsleden gericht vragen naar de veiligheid op school en het kader van ‘elke leerling een laptop’. e De maatschappelijke stage in het vmbo wordt professioneel georganiseerd. e Er worden voorzieningen getroffen zodat leerlingen en personeel eigen laptops in school kunnen e Er wordt een proef genomen met het aanschaffen en gebruiken van laptops door leerlingen in e Er moeten meer computer-werkplekken beschikbaar komen voor leerlingen. e We doen onderzoek naar en proeven met digitaal onderwijsmateriaal. Resultaat e Medewerkers en leerlingen/cursisten zijn tevreden over de beschikbaarheid van digitale werkplekken. De ELO omgeving en portal werken naar wens. e Alle docenten kunnen met de ELO werken. Ze begrijpen de techniek en de toepassingsmogelijkheden. Zij gebruiken de ELO waar nodig. e Alle leerlingen kunnen werken met de ELO en doen dat ook. e Er zijn proeven gedaan met digitaal lesmateriaal en de resultaten worden gebruikt voor een vertaald naar beleid. op stage. De resultaten hiervan worden vertaald naar beleid. e Het relatiemanagement met bedrijven en maatschappelijke instellingen wordt geprofessionaliseerd. e Medewerkerstages worden ingevoerd in het mbo. Resultaat e Elke leerling onderneemt één keer per jaar een maatschappelijke activiteit in buurt of regio. e De school heeft een positieve uitstraling naar de omgeving; ouders, leerlingen en personeel zijn aantoonbaar tevreden over de veiligheid op school. e De school heeft goede relaties en werkt inhoudelijk samen met bedrijven, maatschappelijke instellingen en oud-leerlingen. vervolg. Er wordt steeds meer digitaal lesmateriaal en digitale toetsen gebruikt. 3.5 Omgeving van de school 3.6 Duurzaamheid Omschrijving Omschrijving Duurzaamheid is nu een hoofdthema in de samenleving. Maar voor AOC Terra is dit altijd al zo De school is niet alleen maar voorbereiding op de maatschappij. Als onderwijsinstelling maken geweest. Als onderwijsinstelling voelen wij ons medeverantwoordelijk voor de kwaliteit van ons we ook deel uit van de maatschappij. De maatschappij komt de school binnen via de wereld van bestaan en voor de wereld om ons heen. We beschouwen duurzaamheid als een goed evenwicht de leerlingen, maar ook via medewerkers, ouders, bedrijven en oud-leerlingen. Dat vinden we een tussen ecologische, sociale en economische belangen. Dat betekent dat wij ons richten op de goede zaak. We zien de school meer als ontmoetingsplek, waar ook een verbinding wordt gelegd drie P’s: goed omgaan met milieu, grondstoffen en energie (Planet), met mensen (People) en met de privéwereld van de leerlingen. Het wordt nog belangrijker dat de school een prettige fysieke met de continuïteit van de organisatie (Profit). Tot dit laatste rekenen we ook het streven naar en sociale omgeving biedt. consistent beleid en gedrag. Die consistentie maakt dat we een betrouwbare partner voor alle belanghebbenden kunnen zijn. Doel e De school heeft in alle opzichten een positieve uitstraling. e De school is een veilige omgeving voor leerlingen en personeel. e De school heeft goede contacten met ouders, bedrijven en oud-leerlingen. e Leerlingen leveren door middel van een (maatschappelijke) stage een bijdrage aan de omgeving. Doel Duurzaamheid is een aanwijsbaar thema in ons onderwijs en in onze bedrijfsvoering. Het is een permanent aandachtspunt bij bouw, onderhoud en inrichting van onze gebouwen. Wij maken gebruik van betaalbare duurzame materialen, gaan zorgvuldig om met grondstoffen en hulpmiddelen en voeren een zorgvuldig energie- en milieubeleid. 22 23 AOC Terra is ook duurzaam in haar omgang met personeel, leerlingen, ouders, bedrijven en 3.7 Profilering instellingen. Duurzaam kan hier gelezen worden als: consistent, betrouwbaar en klantgericht. Omschrijving Aanpak Tegenwoordig kiezen ouders en leerlingen veel bewuster voor een opleiding of schoolsoort. We gaan breed invulling geven aan de zorg voor People, Planet en Profit: De keuze wordt gebaseerd op individuele wensen, professionaliteit en kwaliteit van de e Onderwijs schoolorganisatie, prettige leer-/leefomgeving en een goede balans tussen theorie en praktijk. Het Het milieu en de zorg ervoor is al lang een onderscheidend thema in het groene onderwijs. AOC is belangrijk dat AOC Terra zich profileert met een herkenbaar eigen gezicht. Dat gezicht moet Terra borduurt daarop voort door ook het begrip ‘duurzaamheid’ te claimen voor het groene onderscheidende trekken krijgen, zowel van inhoudelijke aard als van onderwijskundige aard. Onderwijs. e Mensen Doel HRM-beleid nog meer richten op de lange termijn. Aandachtspunten: scholing, mobiliteit en AOC Terra heeft straks een scherp en aantrekkelijk profiel bij de diverse doelgroepen. arbeidsparticipatie van specifieke categorieën. Inhoudelijk komt het profiel tot uiting in het begrip ‘Groen onderwijs’. Groen krijgt daarin e Materieel nadrukkelijk de lading ‘duurzaamheid’ mee. Wij profileren ons als een slagvaardige, Maatregelen nemen die leiden tot: ondernemende onderwijsinstelling met een verbreed Groen-concept en een hoge kwaliteit van - groter gebruik van alternatieve energiebronnen (bodemwarmte, wind- en zonne-energie); onderwijs en organisatie. Belangrijke aandachtspunten zijn Redzaamheid, Talentontwikkeling en - besparing van energie, water en materialen; Ondernemerschap. - duurzame mobiliteit (openbaar vervoer, carpoolen, fietsen). Onderwijskundige komt het profiel tot uiting in het begrip ‘begeleiding op maat’. AOC Terra De zorg voor ‘planet, people, profit’ krijgt een eigentijdse, ondernemende vorm. Zij is herkenbaar vmbo, mbo en samenwerkingstrajecten). Het aanbod is flexibel en vraaggericht. Het maatwerk aanwezig in de school, zeker in vergelijking met andere scholen. heeft betrekking op inhoud en vorm van het onderwijs, maar ook op tempo, leerstijl en e Resultaten biedt een passend aanbod van onderwijs en begeleiding met maatwerk voor iedere leerling (in begeleidingsbehoefte van de leerling. We begeleiden de leerling naar werk en bij verdere loopbaan Resultaat e In het aangeboden onderwijs is ‘Groen’ zichtbaar verbonden met duurzaamheid en duurzame ontwikkeling. Hierin onderscheidt het groene onderwijs zich van ander onderwijs. Dit wordt ontwikkeling. We handhaven de brede uitstroom van het vmbo-groen. Tegelijkertijd verbeteren we de doorstroming van vmbo-groen naar mbo-groen en van ons mbo naar hbo. Werkgevers waarderen onze afgestudeerden om hun vakkennis en hun vakvaardigheid. tastbaar gemaakt in de profilering en communicatie. e Het HRM is gericht op de lange termijn en omvat ouderenbeleid, gehandicaptenbeleid, scholings- en mobiliteitsbeleid. e In het gebruik van alternatieve energiebronnen, de huisvesting, de exploitatie en de omgeving van de school is tijdens de planperiode een wezenlijke vooruitgang gerealiseerd t.a.v. duurzaamheid; AOC Terra behoort tot de beste 33% van de AOC’s en ROC’s. Aanpak e Uitwerken en concretiseren van de profilering in een marketing- en communicatieplan en dit uitvoeren. e Beter gebruiken van de elektronische leeromgeving (ELO) en digitale methodes. Leerlingen en cursisten kunnen hierdoor beter hun werkplek en tempo bepalen en op een eenvoudige manier contact onderhouden met elkaar en met docenten. e Meer maatwerk op het gebied van didactiek, onderwijsorganisatie en begeleiding. e In het vmbo de mogelijkheid bieden van onderwijs en examinering op verschillende niveaus. Aanbieden van EVC-trajecten, cursussen en opleidingen die aansluiten bij de ontwikkelbehoefte van individuele cursisten (maatwerk). 24 25 e Evalueren en doorontwikkelen van het onderwijskundig en organisatorisch model voor hele Doel vmbo en mbo 1 en 2 van AOC Terra. Aanbieden van veelzijdig onderwijs in een verbreed Groen AOC Terra heeft een cultuur waarin het afleggen van verantwoording en het onderhouden van concept met het oog op een duurzame en vitale samenleving. de dialoog met alle belanghebbenden vanzelfsprekend is. Wij hebben de noodzakelijke systemen e De profilering effectief intern en extern communiceren, waar mogelijk in regionale of sectorbrede samenwerking. en procedures voor de monitoring, evaluatie en verbetering van de onderwijsresultaten. Met die systemen kan het beleid planmatig worden geëvalueerd, aangepast en verantwoord. Doel is dat van iedere leerling de loopbaan en de resultaten binnen AOC Terra helemaal in kaart zijn gebracht. We Resultaat e AOC Terra profileert zich als een ondernemende onderwijsinstelling met een verbreed zorgen dat hun talenten, inspanningen en successen tot hun recht komen. Groen-concept en een hoge kwaliteit van onderwijs en organisatie. Het groene profiel wordt Aanpak geassocieerd met duurzaamheid en maatwerk. In de periode 2010-2014 onderscheidt AOC Terra twee speerpunten: e De brede uitstroom van het vmbo-groen blijft overeind. De doorstroming en het maatwerk in de groene onderwijskolom vmbo-mbo-hbo wordt verbeterd. Dit door doorlopende leerlijnen, door samenwerking tussen vmbo en mbo en via trajecten als het Groene Lyceum. e Het onderwijsaanbod is zodanig georganiseerd dat iedere leerling een programma kan volgen dat aansluit bij zijn persoonlijke situatie en leerbehoefte. Vmbo-leerlingen kunnen onderwijs op verschillende niveaus volgen. Examinering op verschillende niveaus is op alle vestigingen mogelijk. e Optimale inzet van ELO en andere hulpmiddelen om leerprocessen te ondersteunen. e Voor het VO zijn regionale convenanten gesloten over Passend Onderwijs voor een sluitend pakket aan onderwijszorgarrangementen. Alle zorgleerlingen hebben een ontwikkelen uitstroomperspectief. Het begeleiden van deelnemers naar werk en bij verdere loopbaanontwikkeling maakt deel uit van het aanbod. e Het ontwikkelen en vaststellen van instrumenten voor monitoring, analyse en beleidsontwikkeling met betrekking tot onderwijsresultaten. Het gaat om resultaten van de leerlingen op verschillende niveaus (per docent, team en vestiging). Dit geldt in elk geval t.a.v. examenresultaten, uitval, op- en afstroom (jaar- en diplomarendement). e Zorgdragen voor doelmatig gebruik van deze instrumenten. Het gaat dan met name om het periodiek monitoren en evalueren van de resultaten en het afleggen van verantwoording daarover. Resultaat e AOC Terra werkt volgens een gedegen kwaliteitszorgsysteem, dat vastgelegd is in het Handboek Kwaliteitszorg. e Wij verzorgen systematische rapportages aan interne en externe partijen, omdat we verantwoording zien als de motor achter kwaliteitsverbetering. 3.8 Verantwoording Omschrijving Als maatschappelijke organisatie legt AOC Terra verantwoording af over de kwaliteit van haar onderwijs en de besteding van de middelen. Deze verantwoording wordt afgelegd aan leerlingen, ouders, bedrijven en omgeving (=horizontale verantwoording) en inspectie, overheid en financiers (=verticale verantwoording). De samenleving stelt steeds hogere eisen aan ons wat betreft het afleggen van verantwoording. Daar willen we aan voldoen. Dit vereist het opbouwen en onderhouden van een goede relatie tussen school, leerlingen of cursisten, ouders, overheid, bedrijven en de regionale instellingen. Voor hen zullen we het beleid en de resultaten daarvan beter in kaart moeten gaan brengen. Essentieel daarbij is dat we ons in alle geledingen van de organisatie bewust zijn van het belang van verantwoording. 26 27 Omschrijving ‘Management van medewerkers’ heeft te maken met goed werkgeverschap. AOC Terra heeft professionaliteit hoog in het vaandel staan. Professionele medewerkers kunnen samenwerken, en samen verantwoordelijkheid dragen. Ze denken na over hun eigen functioneren en werken actief aan hun persoonlijke ontwikkeling. Aldus streven ze voortdurend naar verbetering van hun prestaties. AOC Terra ondersteunt de professionals daarin. We gaan hierbij uit van de kwaliteit en mogelijkheden van de medewerkers. Onder het motto ‘een leven lang leren’ zorgen we dat zij optimaal kunnen blijven bijdragen aan de ontwikkeling, inrichting en uitvoering van ons onderwijs. AOC Terra kiest ervoor om de vernieuwing van het onderwijs zoveel mogelijk neer te leggen bij de vestingen met hun onderwijsteams. Wel worden de kaders vastgesteld door het College van Bestuur, in samenspraak met het Managementteam. Voor het realiseren van dit strategisch beleidsplan moet fors geïnvesteerd worden in de verdere groei op het gebied van leiderschap, professionaliteit en brede inzetbaarheid op alle niveaus in de organisatie. Doel AOC Terra wordt gezien als een goede werkgever met een goede werkomgeving en werksfeer. De instelling heeft een flinke sprong gemaakt in de verdere ontwikkeling van leiderschap, professionaliteit en brede inzetbaarheid van medewerkers. Daarnaast ontwikkelt AOC Terra scenario’s voor formatie- en organisatieontwikkeling op basis van leerlingenprognoses op lange termijn. Aanpak e AOC Terra stemt inzet en competenties van de werknemers af op de doelstellingen van de school. Op basis van de geschetste ontwikkelingen wordt bepaald wat er van personeelsleden wordt gevraagd. De vraag kan bijvoorbeeld liggen op terreinen als: - vergroting van de vakdidactische bekwaamheid om op verschillende leerstijlen en individuele - deelname aan het mbo-project ‘Krachtig Meesterschap’; - vergroting coachingsvaardigheden i.v.m. studieloopbaanbegeleiding; - meer kennis van en contact met basisonderwijs, mbo, hbo en bedrijven; - kennis van ‘Evidence based learning’ en de toepassing ervan; - toenemende vaardigheid op het gebied van ICT; - meer samenwerking in teams en doelmatige taakverdeling; verschillen tussen leerlingen in te spelen; 4 Management van medewerkers 29 - verantwoordelijkheid nemen voor de resultaten en de verantwoording ervan; - volgen van stages in bedrijven of scholen en deelnemen aan netwerken binnen en buiten AOC Terra. e Om de competentieontwikkeling van het personeelsbestand af te stemmen op de ontwikkeling van het onderwijs wordt gebruik gemaakt van de verschillende HRM-instrumenten. e In het kader van verdere ontwikkeling van leiderschap wordt de functie van onderwijscoördinator ontwikkeld richting teamleider. Door werving, selectie en mobiliteit wordt gezorgd dat de juiste mensen op de juiste plek komen. Het taakbeleid wordt ingezet om een uitdagend en haalbaar takenpakket voor elke medewerker te vormen. Met persoonlijke en teamontwikkelingsplannen wordt planmatige scholing en ontwikkeling van medewerkers en teams gerealiseerd. De Docentenacademie en de Leiderschapsacademie vervullen een belangrijke rol in de ontwikkeling van docenten respectievelijk leidinggevenden. Resultaat e Elk docententeam wordt geleid door een teamleider. e De docenten werken professioneel. Minstens 25 docenten hebben geparticipeerd in het mbo-project ‘Krachtig Meesterschap’ en begeleiden op hun beurt collega-docenten in het project. Iedere docent heeft een programma gevolgd in de Docentenacademie. Een op de tien medewerkers heeft een medewerkerstage gelopen. Elke docent ontwikkelt zijn competenties zodanig dat voldaan wordt aan de Wet BIO. e De HRM-gesprekkencyclus wordt uitgevoerd. e AOC Terra heeft scenario’s ontwikkeld voor formatie- en organisatieontwikkeling op basis van leerlingenprognoses op lange termijn. 5 Management van middelen 30 Omschrijving AOC Terra is een financieel gezonde en niet naar winst strevende onderwijsinstelling. Het waarborgen van de continuïteit is een doel van het financieel beleid. Middelen zijn afkomstig uit Resultaat e Er is een heldere vertaling van de strategische doelen in prestatie-indicatoren en normen. e De activiteiten in het kader van het strategisch beleidsplan worden strak georganiseerd. Opzet, de reguliere bekostiging van de leerlingen en uit subsidies. Bij de toewijzing van middelen wordt uitvoering en evaluatie van de activiteiten moeten voor alle betrokkenen helder zijn. Er gelden onderscheid gemaakt tussen de ‘gewone bedrijfsvoering’ op de vestigingen (waartoe ook onderwijs realistische financiële kaders. De gerealiseerde resultaten worden periodiek gerapporteerd. Er ontwikkeling en kwaliteitsverbetering behoren), huisvesting, ondersteuning en strategische ontwikkelingen. De vestigingen omschrijven in hun jaarplan welke bijdrage zij in dat jaar gaan zijn externe gelden van aanzienlijke omvang ingezet. e Aan het einde van de looptijd van het plan hebben de vestigingen en de afdelingen van het leveren aan de realisatie van de strategische doelen. Zij rapporteren over hun resultaten aan het bestuursbureau de afgesproken bijdragen geleverd. In het jaarverslag worden de resultaten College van Bestuur. Ook de afdelingen binnen het bestuursbureau nemen in hun jaarplan op gerapporteerd. welke specifieke bijdragen zij gaan leveren aan de realisatie van het strategisch beleid. Dat kunnen ondersteunende, voorwaardenscheppende en uitvoerende bijdragen zijn. Doel Bij de allocatie van middelen wordt voor de realisatie van de doelen in het strategisch beleidsplan een budget vastgesteld voor de looptijd van dit plan. Het strategisch belang van deze doelen rechtvaardigt dat een deel van de in de loop der jaren opgebouwde reserves hiervoor wordt aangewend. Er wordt ook een beroep gedaan op externe gelden. Aanpak e In de eerste helft van 2010 worden de strategische doelen vertaald in prestatie-indicatoren met concreet te behalen resultaten gedurende de verschillende jaren van de looptijd van het plan. Deze nadere concretisering is mede bedoeld ter voorbereiding van de jaarlijkse kaderbrief van het College van Bestuur. e Jaarlijks omstreeks maart-april geeft het College van Bestuur in een kaderbrief richtlijnen voor de op te stellen vestigings- en afdelingsjaarplannen. e Het College van Bestuur stelt in overleg met de vestigingen en afdelingen middelen beschikbaar voor de uitvoering van de jaarplannen. e De vestigingen en afdelingen van het bestuursbureau stellen een jaarplan op, stemmen hun plannen onderling af en leggen deze voor aan het College van Bestuur. e Het College van Bestuur voert periodiek voortgangsgesprekken met de directeuren en de coördinerend bestuursadviseurs over de voortgang van de jaarplannen. e De gerealiseerde resultaten worden gerapporteerd in het jaarverslag. 32 33 AOC Terra heeft te maken met een aantal belangrijke ontwikkelingen. Dit strategisch beleidsplan bevat de strategische keuzes van de instelling in antwoord hierop. Het is een ambitieus en uitdagend plan. Het realiseren van dit plan in een wereld die voortdurend in beweging is, vergt leiderschap, professionaliteit en kwaliteit. Er zal een beroep worden gedaan op de betrokkenheid en ontwikkelingsgerichtheid van alle medewerkers. En dat kan alleen als we ook investeren in mensen en organisatie. De opzet, uitvoering en evaluatie van de strategische maatregelen worden planmatig uitgevoerd. Daarbij werken de vestigingen en het bestuursbureau samen met elkaar en met externe partners volgens een doelmatige taakverdeling. Zo zal AOC Terra zijn positie versterken ten gunste van leerlingen en andere belanghebbenden. 6 Tenslotte 35 AOC Terra vormt samen met het Dollard College en rsg de Borgen het bestuurlijk samenwerkingsverband Onderwijsgroep Noord. Het motto van deze samenwerking is ‘Samen Sterk’. In het dagelijks handelen gelden voor iedereen in Onderwijsgroep Noord kwaliteit, ontwikkelingsgerichtheid en betrokkenheid als de centrale waarden. Voor het opstellen van het Strategisch Beleidsplan 2010-2014 van AOC Terra zijn acht relevante ontwikkelingen geïdentificeerd. Op elk van deze terreinen spreekt AOC Terra zijn ambitie uit. De uitkomsten van het in 2009 uitgevoerde Risk Management Onderzoek zijn hierbij betrokken. Het INK-model is gehanteerd als kijkvenster om een systematische aanpak en opzet van het strategisch beleidsplan te bewerkstelligen. AOC Terra wil met authentiek onderwijs tot de top van de Groene opleiders in Nederland behoren. Leiderschap op alle niveaus in de organisatie is onmisbaar voor het realiseren van het gestelde doel. Het inspireert en daagt uit, bepaalt de koers en gaat voorop. In het licht van de voortgaande flexibilisering van de arbeidsmarkt zoekt AOC Terra steeds nauwer samenwerking met bedrijven en instellingen voor het verzorgen van beroepsonderwijs en scholing. De demografische ontwikkeling leidt tot aanzienlijk kleinere aantallen jeugdigen in het werkgebied. AOC Terra gaat de uitdaging aan om een breed en kwalitatief hoogstaand onderwijsaanbod te blijven bieden, aansluitend bij de vraag vanuit de samenleving. Zij zet alles op alles om de terugloop van het leerlingaantal zoveel mogelijk te beperken. De leerlingen worden voorbereid op het leven en werken in een global village en een multiculturele samenleving. AOC Terra zet in op het benutten van de digitale onderwijstechnologie om meer maatwerk te kunnen leveren in tempo, leerstijl, niveau tijd en plaats. De kennis en vaardigheden van de medewerkers op digitaal gebied worden verder vergroot. De school is meer dan alleen voorbereiding op de samenleving. De school wil een vruchtbare interactie tot stand brengen tussen medewerkers en leerlingen enerzijds en de samenleving anderzijds. Daarom moet de school zich ontwikkelen tot een veilige en plezierige ontmoetingsplek. Duurzaamheid in termen van ‘People, Planet, Profit’ is de komende jaren een permanent thema in Samenvatting onderwijs en bedrijfsvoering van AOC Terra. AOC Terra profileert zich als een slagvaardige, ondernemende onderwijsinstelling met een verbreed duurzaam groen concept. Een concept met een hoge kwaliteit van onderwijs en organisatie, 37 alsmede maatwerk en samenwerkingstrajecten. AOC Terra ontwikkelt geschikte systemen en procedures en een lerende en professionele manier van werken om de noodzakelijke monitoring, evaluatie en verbetering van de resultaten van het onderwijs en beleid planmatig uit te voeren en daarover verantwoording af te leggen. Om deze ambities waar te kunnen maken, investeert AOC Terra in de verdere ontwikkeling van leiderschap en professionaliteit en brede inzetbaarheid op alle niveaus in de organisatie. Daarnaast ontwikkelt zij scenario’s voor formatie- en organisatieontwikkeling op basis van leerlingprognoses op lange termijn. In de eerste helft van 2010 worden de strategische doelen vertaald in prestatie-indicatoren met te behalen normen gedurende de verschillende jaren van de looptijd van het plan. De uitvoering van het strategisch beleidsplan wordt beschreven en vastgelegd in de vestigings- en afdelingsjaarplannen en gerapporteerd in het jaarverslag. Het strategisch belang van de realisatie van deze doelen rechtvaardigt dat een deel van de in de loop der jaren opgebouwde reserves hiervoor wordt aangewend. Naast de eigen middelen van de instelling worden externe gelden ingezet. Het Strategisch Beleidsplan 2010-2014 van AOC Terra legt de lat hoog. Het realiseren van de gestelde doelen doet een groot beroep op de medewerkers van AOC Terra en het bestuursbureau van Onderwijsgroep Noord. Tevens wordt samengewerkt met Dollard College, rsg de Borgen, AOC’s, met name in ‘FOGT’-verband, ROC’s, basisonderwijs, voortgezet onderwijs en hbo en niet te vergeten met bedrijven, instellingen en overheden. Samen Sterk! Bijlagen 38 Bijlage 1 Het INK-model Dit gaat over de beleidscyclus en de inhoud van ons Strategisch Beleidsplan. Welke keuzes maken we daarin, wat willen we daarmee bereiken. Hoe gaan we dat concreet aanpakken en hoe vertalen we dat Als kader voor het kwaliteitsbeleid heeft Onderwijsgroep Noord gekozen voor het INK-managementmodel. naar de vestigingen, teams en afdelingen. Dit is een samenhangend model van de verschillende aandachtsvelden in een organisatie. Het leent zich uitstekend als ordeningskader voor kwaliteitszorgactiviteiten. Door het als kijkvenster te hanteren, is de Management van medewerkers samenhang tussen verschillende activiteiten zichtbaar en wordt voorkomen dat bepaalde domeinen over De manier waarop de organisatie kennis, kwaliteiten en energie van de medewerkers maximaal benut. Hoe het hoofd worden gezien. Hieronder volgt een korte omschrijving van de aandachtsvelden. de organisatie hen inspireert en in de gelegenheid stelt tot het maximaal ontwikkelen en benutten van hun competenties. Hoe medewerkers erkenning, respect en waardering krijgen voor hun inzet, de behaalde resultaten en hun bijdragen aan verbetering en vernieuwing. Dit gaat over hoe we als organisatie met onze medewerkers omgaan. Hoe we hen inzetten, welke eisen we management aan hen stellen en wat we daar tegenover stellen. Welke verantwoordelijkheid we hen geven. Hoe we hen medewerkers van medewerkers leiderschap helpen zich te ontwikkelen. En hoe we zorgen voor een goed werkklimaat. strategie management klanten bestuur en van en en beleid processen partners financiers Management van middelen De manier waarop de organisatie ervoor zorgt dat de middelen die de realisatie van de strategie vergt, veilig, duurzaam en beschikbaar zijn. De manier waarop middelen worden aangewend om de activiteiten efficiënt en effectief uit te voeren. Daarbij gaat het om geld, kennis en technologie, materialen en diensten. Van belang is ook de wijze van samenwerking met leveranciers en partners om de toegevoegde waarde in management maatschappij van middelen de keten te vergroten. Dit gaat over de materiële kant. Dus over begroting en budgettering. Over de middelen en de voorzieningen organisatie resultaat die we beschikbaar stellen aan medewerkers en leerlingen. Over inkoop en ondersteuning door staf en diensten. Over de investeringen die we doen. En over het vormen en aanwenden van reserves. verbeteren en vernieuwen Management van processen De manier waarop de organisatie vanuit de strategie en het beleid haar processen identificeert, ontwerpt, Leiderschap beheerst en -waar nodig- verbetert of vernieuwt. De effectiviteit voor interne en externe klanten is een De manier waarop de leiding de organisatie op koers houdt en inspireert tot voortdurende verbetering. belangrijke graadmeter voor succes. Er wordt onderscheid gemaakt tussen primaire, ondersteunende en Door het definiëren van de bestaansredenen en de unieke kracht van de organisatie. Met een visie op de besturingsprocessen. Management van processen vraagt om evenwicht tussen enerzijds standaardisatie en toekomstige ontwikkelingen die in dialoog met de stakeholders wordt gevormd. Leidinggevenden stemmen regulering en anderzijds ruimte en handelingsvrijheid voor de professionele medewerker. de interne organisatie hierop af en zijn zichtbaar betrokken. Leiderschap is niet alleen een zaak voor de top, Dit heeft alles te maken met het zo efficiënt mogelijk inrichten van het onderwijs. Denk aan de keuze van het maar betreft alle leidinggevende niveaus. onderwijsconcept, de organisatie en planning van het onderwijs, de inrichting van het werkoverleg en het Dit gaat ook over de missie en visie van waaruit we werken en over de centrale waarden van AOC Terra. gebruiken van goede werkinstructies. Denk ook aan systemen voor kwaliteitszorg managementinformatie. Over hoe we die uitdragen en hoe we omgaan met de dilemma’s die dit oproept. Over hoe we omgaan met ontwikkelingen die op ons af komen. Hoe we dit alles vertalen in onze instelling en hoe we hier intern Klanten en partners en extern over communiceren. De waardering door partners, klanten en leveranciers waarmee wordt samengewerkt, is van groot belang voor succesvol presteren van de organisatie. Partners zijn externe organisaties waarmee intens en/of lang 40 Strategie en beleid durig wordt samengewerkt: dit kunnen leveranciers en/of afnemers zijn, soms in wisselende rollen. Het is De manier waarop de organisatie haar strategische doelen stelt en haar missie en visie vertaalt naar de het nodig te weten hoe zij producten, dienstverlening en de samenwerking waarderen. Wat is hun mening te behalen resultaten voor alle belanghebbenden (Strategisch Beleidsplan). De concretisering in beleid, over de producten, de dienstverlening of de samenwerking? Heeft de organisatie inzicht in de redenen waar plannen en budgetten. De interne en externe oriëntatie die aan de strategie ten grondslag ligt. De manier om men wel of niet van haar diensten gebruikt maakt? En wat mag de organisatie voor de toekomst van hen van communiceren in en buiten de organisatie. verwachten? 41 Onze klanten? Dat zijn leerlingen en hun ouders. En cursisten en hun werkgevers. Ook bedrijven waaraan we diensten verlenen, leveranciers en samenwerkingspartners rekenen we tot deze groep. Met enquêtes onderzoeken we bijvoorbeeld hoe tevreden zij zijn over onze prestaties. Bijlage 2 De Beleidscyclus e Iedere vier jaar: op het niveau van Onderwijsgroep Noord verkennen van relevante ontwikkelingen en deze vertalen in ambitie en kaders voor de strategische beleidscyclus van de tot de groep behorende Medewerkers In dit aandachtsgebied komt naar voren in hoeverre de organisatie toegevoegde waarde levert voor haar medewerkers. Hoe denken zij over de organisatie? Wat vinden zij van de beloning, ontwikkeling, uitdaging, instellingen. e Elke instelling binnen Onderwijsgroep Noord stelt een Strategisch Beleidsplan voor een periode van 4 jaar op, aansluitend op de door Onderwijsgroep Noord en het College van Bestuur gestelde ambitie en motivatie? Wordt dit gemeten en zijn er doelstellingen bepaald? En wordt er daadwerkelijk iets gedaan met kaders: ‘Waar staan we over vier jaar’. De doelen worden SMART geformuleerd. De ontwikkeling wordt de uitkomst van de meting? bewaakt in de pdca-cyclus (plan, do, check, act). Het tempo per vestiging kan verschillen. Directie en Denk hierbij aan medewerkerstevredenheid. Maatschappij Elke organisatie levert niet alleen diensten aan (leden van) de maatschappij, maar maakt daar ook deel van uit. Het is daarom noodzakelijk dat de organisatie zich rekenschap geeft van haar medeverantwoordelijk heid voor de omgeving: het milieu, de maatschappij en de ontwikkelingen daarin. In dit aandachtsgebied wordt bijvoorbeeld gevraagd wat onze inspanningen op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) hebben opgeleverd. team(s) worden aangesproken en beloond op de voortgang en het eindresultaat. e Het Strategisch Beleidsplan wordt geconcretiseerd in een vestigingsjaarplan per schooljaar. e De gevolgen van het Strategisch Beleidsplan en de vestigingsjaarplannen worden door het bestuursbureau vertaald naar het Bureauplan (4 jaar) resp. afdelingsjaarplannen (per schooljaar). e Elk jaar worden de vestigingsjaarplannen / afdelingsjaarplannen door de betreffende vestiging / afdeling geëvalueerd met belanghebbenden. Hierover wordt een jaarverslag opgesteld. e Op grond van de (zelf)evaluatie wordt een nieuw jaarplan opgesteld. e Na 4 jaar volgt evaluatie van het Strategisch Beleidsplan met belanghebbenden en begint de cyclus opnieuw. Bestuur en financiers De continuïteit van de organisatie wordt uiteindelijk bepaald door degenen die zeggenschap hebben over de organisatie. Dit zijn bestuur en financiers. Vanuit hun verantwoordelijkheid, visie en belangen geven zij richting en stellen zij financiën ter beschikking. Bestuur en financiers vormen zich een oordeel over de totale prestatie van de organisatie. De nadruk ligt daarbij op het behalen van de strategische doelstellingen, de marktpositie en het rendement. Het College van Bestuur is eindverantwoordelijk voor onze instelling. Het legt, onder meer in het jaar verslag, verantwoording af aan de Raad van Toezicht en de overheid (financier) over de prestaties van onze instelling. De inspectie bevraagt ons op bijvoorbeeld onderwijsrendement en gerealiseerde onderwijstijd. De overheid kijkt met name naar het naleven van wet- en regelgeving en het voldoen aan de bekostigings voorwaarden. De Raad van Toezicht is de interne toezichthouder. Verbeteren en vernieuwen Organisaties zijn voortdurend bezig met het verbeteren en vernieuwen van hun aanpak. Uiteraard met als doel om hun prestaties te verbeteren en in te spelen op veranderende omstandigheden. De waardering van de resultaten door medewerkers, klanten/partners, maatschappij, bestuur en financiers vormt belangrijke input hiervoor. Dit gaat over de wijze waarop we onze kwaliteitszorg organiseren. Over het INK-model als kijkvenster en de PDCA-cyclus als leidraad voor de kwaliteitsverbetering van alle processen. Over kwaliteitsverbetering als collectief leerproces. Dit alles ligt vast in ons Handboek Kwaliteitszorg, waarin ook de indicatoren, instrumenten en normen zijn uitgewerkt. 42 43
© Copyright 2025 ExpyDoc
