Presentatie - RSA Nederland

Topsectoren, regio’s en
vestigingsplaatsfactoren:
een multivariate
regressieanalyse
RSAN voorjaarsmiddag
Antwerpen 24/04/2014
Frank van Dongen, Olaf Jonkeren & Otto
Raspe
1
Agenda
 Motivatie
 Onderzoeksvraag
 Analyse & data
 Resultaten
 Kaarten
2
Motivatie
Topsectoren* clusteren sterk in regio’s.
Stedelijke (SVIR) regio’s bezitten bepaalde kwaliteiten
(vestigingsplaatsfactoren).
Regionale kwaliteiten dragen bij aan goed functioneren van
topsectoren en daarmee aan economische groei in Nederland.
* Kennis intensief, export-georiënteerd, specifieke wet-regelgeving. Van relatief groot
economisch belang voor Nederland.
3
Motivatie
Lijst topsectoren:
Lijst SVIR regio’s:
 Agro & Food
1. Arnhem-Nijmegen-Wageningen
 Chemie
2. Greenport Venlo
 High-tech systemen en materialen 3. Twente
 Life sciences & health
4. Zuidvleugel
 Tuinbouw
5. Maastricht-Sittard-Geleen
 Water
6. Brainport Eindhoven
 Logistiek
7. Maintenance Valley WestBrabant
 Energie
8. Energy Valley Groningen
 Creatieve industrie
9. Noordvleugel
4
SVIR regio’s
5
Onderzoeks/beleidsvragen
 Welke vestigingsplaatsfactoren op regionaal niveau zijn van belang?
 Verschillen ze per topsector?
 Hebben de regio’s deze factoren op orde?
Hoofdvraag: Welke vestigingsplaatsfactoren ‘verklaren’ het ruimtelijk
patroon van de topsectoren binnen Nederland?
Doel: verbeteren vestigingsklimaat/ economische groei Nederland.
6
Analyse en data
Methode: multivariate regressie (stepwise)
Afhankelijke variabele: concentratie van topsector X.
Data: # bedrijfsvestigingen en # banen per vestiging per postcode 4
gebied.
Concentratie = # bedrijfsvestigingen (gewogen voor # banen) van
topsector X binnen ±45 min. reistijd van centrale PC4 gebied op basis
van een reistijdvervalfunctie. (Regioscore).
7
Analyse en data
100%
n
Ci  
i 1 1  e
xj
( a b*ln( dij ))
xj: # vestigingen in
regio j.
75%
50%
25%
dij: reistijd tussen
regio i en regio j
0%
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Travel time in minutes
45
50
55
60
a = -7,903
b = 3,106
a en b gebaseerd op feitelijke reistijden van pendelverkeer Nederland (bron: OVIN)
8
Analyse en data
Verklarende variabelen: set van 76 vestigingsplaatsfactoren.
Mogelijke problemen: multicollineariteit, conditionality, suppressors.
Oplossingen:
 variabele selectie op basis van literatuur, expert judgement.
 variabele reductie d.m.v. Principal Component Analyse.
Bijvoorbeeld: Component ‘Urbanisatie’ opgebouwd uit (1) massa
regionale economie (2) bevolkingsomvang (3) bevolkingsdichtheid (4)
beroepsbevolking.
Gestandaardiseerde coëfficiënten bepalen belang van de
vestigingsplaatsfactoren in onderlinge samenhang.
9
Resultaten
High-tech maak (step 11 van 32 steps in totaal), R2: 0,932
Gest.
coefficient
(Beta)
twaarde
ZeroPartial
order
correlatie
correlatie
0,15
19,55
0,766
Urbanisatie
0,413
46,36
De specialisatie van de regionale economie in de
Topsector (LQ)
0,426
Nabijheid van dichtstbijzijnde op- en afrit van een
snelweg
Rank
product
weight
Part
correlatie
VIF
0,295
0,081
3,45
0,150
6
2
0,752
0,591
0,192
4,65
0,311
2
1
61,18
-0,083
0,695
0,253
2,85
-0,035
1
9
0,156
28,48
0,676
0,411
0,118
1,75
0,105
5
4
Nabijheid universiteiten met een hoog aandeel
publicaties geschreven in co-auteurschap met het
bedrijfsleven in de regio
0,136
25,05
0,581
0,368
0,103
1,72
0,079
7
6
Nabijheid spoorwegstation gewogen naar hiërarchie
0,18
33,71
0,547
0,47
0,139
1,67
0,098
3
5
Nabijheid Schiphol Airport
0,173
18,04
0,659
0,274
0,075
5,36
0,114
4
3
Aantal woningen in aantrekkelijke kleinstedelijke
woonmilieus binnen pendelafstand
0,109
17,47
0,719
0,266
0,072
2,26
0,078
9
7
Nabijheid zeehaven van nationale betekenis incl.
Rdam
0,125
19,17
0,217
0,29
0,079
2,51
0,027
8
10
Nabijheid tot de agglomeratie Luik op basis van
hemelsbrede afstand (max 45 km)
0,074
14,02
-0,083
0,216
0,058
1,65
-0,006
11
11
Kantorenleegstandspercentage in de regio
0,078
12,41
0,599
0,192
0,051
2,30
0,047
10
8
Variabele/ factor
Nabijheid binnenhaven van nationale betekenis
10
Product Rank St.
weight Coefficient
Resultaten
Life sciences (step 13 van 29 steps in totaal), R2: 0,969
Variabele/ factor
Gest.
ZerotPartial
Coefficient
order
waarde
correlatie
(Beta)
correlatie
Part
correlatie
VIF
Rank
Product Rank St.
product
weight Coefficient
weight
Urbanisatie
0,356
58,68
0,848
0,68
0,164
4,73
0,302
1
1
De specialisatie van de regionale economie in de
Topsector (LQ)
0,313
79,39
0,362
0,782
0,222
2,00
0,113
2
2
Nabijheid Schiphol Airport
0,098
11,27
0,655
0,175
0,031
9,72
0,064
6
6
Nabijheid universiteiten met een hoog aandeel
publicaties geschreven in co-auteurschap met het
bedrijfsleven in de regio
0,095
25,17
0,556
0,37
0,07
1,85
0,053
7
7
Nabijheid van dichtstbijzijnde op- en afrit van een
snelweg
0,08
21,03
0,65
0,316
0,059
1,84
0,052
8
8
Nabijheid spoorwegstation gewogen naar hiërarchie
0,107
29,62
0,618
0,424
0,083
1,67
0,066
5
5
Aantal woningen in aantrekkelijke kleinstedelijke
woonmilieus binnen pendelafstand
0,052
11,36
0,735
0,177
0,032
2,72
0,038
10
9
Netto participatiegraad in de regio
0,051
9,03
0,54
0,141
0,025
4,07
0,028
11
12
Kantorenleegstandspercentage in de regio
0,051
12,49
0,625
0,194
0,035
2,16
0,032
11
10
Nabijheid luchthaven van nationale betekenis incl.
Schiphol
0,122
25,50
0,644
0,374
0,071
2,96
0,079
4
4
Nabijheid HSL station
0,158
22,37
0,672
0,333
0,062
6,41
0,106
3
3
Aanwezigheid natuurgebied binnen 500 meter
-0,046
-15,27
-0,164
-0,235
-0,043
1,14
0,008
13
13
Aantal woningen in aantrekkelijke landelijke
woonmilieus binnen pendelafstand
0,058
15,26
0,479
0,235
0,043
1,83
0,028
9
11
11
Resultaten
Gebruik resultaten voor opstellen ruimtelijke strategieën:
1 Kies een topsector.
Hoe ziet het
ruimtelijk patroon
van topsector X
eruit?
2 Bekijk de
‘waargenomen Y’
kaart van topsector
X. Waar liggen de
concentraties (de
rode regio’s)?
12
3a Kijk in Tabel 2 welke
vestigingsplaatsfactoren
belangrijk zijn voor topsector X.
Kunnen de gevonden verbanden
nader worden gespecificeerd?
Op basis van notitie
3b Bekijk de ‘meer/minder dan
voorspeld’ kaart (Bijlage F, links).
Zit er meer/minder dan verwacht
in een bepaalde regio?
4a Bekijk de kaarten van de
betreffende
vestigingsplaatsfactoren (Bijlage
A).
Is het antwoord op vraag 3a ‘ja’:
bespreek met de
regiovertegenwoordigers of het
zinvol is om te investeren in die
vestigingsplaatsfactoren (in
gebieden waar ze laag scoren).
Bij de regio
4b Bespreek met de
regiovertegenwoordigers welke nietgeobserveerde factoren hier de
oorzaak van zijn en of het sterktes
betreft die versterkt of behouden
dienen te worden, of zwaktes waarbij
een achterstand of belemmering
dient te worden weggewerkt.
Meer/minder dan verwacht Hightech maak
13
Meer/minder dan verwacht Lifesciences
14
Massa Hightech maak
15
Massa Lifesciences
16
Urbanisatie
17
Specialisatie Hightech maak
18
Specialisatie Lifesciences
19
Netto participatiegraad
20
Nabijheid op-en afrit van een snelweg
21
Nabijheid HSL station
22
Nabijheid spoorwegstation
23
Nabijheid Schiphol airport
24
Nabijheid nationale luchthaven (incl. Schiphol)
25
Nabijheid nationale zeehaven
26
Nabijheid nationale binnenhaven
27
Nabijheid universiteiten
28
Leegstandspercentage kantoren
29
Aandeel bodemgebruik natuurgebied
30
Aantal aantrekkelijke klein stedelijke woonloc.
31
Aantal aantrekkelijke landelijke woonlocaties
32
Nabijheid agglomeratie Luik
33

Download Report