Alles wat je al wou weten over de iPad
(maar eigenlijk niet zo goed durfde te vragen…)
1
Inhoudsopgave
Inhoud
1. Inleiding ........................................................................................................................................................ 4
2. Een tablet kiezen…hoe doe je dat? ................................................................................................. 4
3. De ‘basics’… ................................................................................................................................................ 7
4. Multi-touch…ofwel: handen uit de mouwen…......................................................................... 12
5. Bediening ................................................................................................................................................... 13
6. Aan- en uitzetten .................................................................................................................................. 13
7. Thuisknop .................................................................................................................................................. 14
8. Hoe stiller en luider? ........................................................................................................................... 14
9. Het internet ............................................................................................................................................. 14
10. De Standaard Apps die je er gratis en voor niets bijkrijgt… ......................................... 15
11. iOS / iCloud............................................................................................................................................ 15
12. Apple ID… ................................................................................................................................................ 16
13. Achtergrondfoto beginscherm / staand en liggend vlak: ............................................... 16
14. Basiskenmerken ................................................................................................................................... 16
15. Het Dock: ................................................................................................................................................ 16
16. Badge:....................................................................................................................................................... 17
17. Apps openen: ........................................................................................................................................ 17
18. Recente apps weergeven: .............................................................................................................. 17
19. Apps toevoegen: .................................................................................................................................. 18
20. Apps verwijderen: .............................................................................................................................. 18
21. De volgorde van apps aanpassen: ............................................................................................... 18
22. Apps in mappen zetten: .................................................................................................................. 18
23. Tekst invoeren: .................................................................................................................................... 19
24. Tekst selecteren: ................................................................................................................................ 19
25. Tekst bewerken:.................................................................................................................................. 19
26. Ongedaan maken van je laatste bewerking: ......................................................................... 19
27. Spellingcontrole: ................................................................................................................................. 20
28. Autocorrectie: ...................................................................................................................................... 20
29. Toetsenbordindelingen: ................................................................................................................... 20
30. Veeg ........................................................................................................................................................... 21
31. Safari, je internetbrowser. ............................................................................................................ 21
32. Mail: ........................................................................................................................................................... 22
2
33. Contacten:.............................................................................................................................................. 22
34. Berichten: ............................................................................................................................................... 23
35. Facetime ................................................................................................................................................. 23
36. Agenda: .................................................................................................................................................... 24
37. Podcasts: ................................................................................................................................................. 25
38. Youtube.................................................................................................................................................... 26
39. Instellingen............................................................................................................................................. 27
40. Siri: jouw persoonlijke slaafje ..................................................................................................... 36
41. Herinneringen ....................................................................................................................................... 38
42. Notities: ................................................................................................................................................... 39
43. Camera: ................................................................................................................................................... 39
44. Photo Booth ........................................................................................................................................... 40
45. Kaarten..................................................................................................................................................... 41
46. Kiosk .......................................................................................................................................................... 42
47. iBooks ........................................................................................................................................................ 42
48. Prima apps zonder een euro uit te geven… ........................................................................... 44
49. Shazam….................................................................................................................................................. 51
50. De apps op de iPads van de school en verklarende woordenlijst… ........................... 51
51. IOS 7 en de iCloud .............................................................................................................................. 54
3
1. Inleiding
Beste iPadder…
Vooraleer je al te zeer teleurgesteld zou geraken - dit wordt geen loodzware cursus met heel
wat technische details over besturingssystemen, instellingsmodificaties en dergelijke. Nee –
dit is de basiscursus iPad, zonder al te veel toeters of bellen…
Zoals we met ons team al eerder vaststelden: velen beweren er goed mee overweg te
kunnen…slechts weinigen kennen echt de basisvaardigheden. In deze cursus zal je dan ook
(bijna) alle basisapplicaties leren kennen die nodig zijn om goed en snel met je iPad te
werken – thuis en in de klas.
Veel plezier ermee!
Groeten
Het iPad-team…
2. Een tablet kiezen…hoe doe je dat?
Een tablet is het best te omschrijven als een kleine
notebook met aanraakscherm en een vrij beperkt
geheugen in vergelijking met een laptop of personal
computer. Je werkt immers vooral in de ‘Cloud’ –
maar daarover later meer.
Het eigenlijke toetsenbord en de muis zoals je ze
kent van andere computers, ontbreken. Wel is een
tablet iets platter en lichter dan een doorsnee
notebook. En hoewel tablets eigenlijk nog niet zo
heel lang een serieuze plek op de computermarkt
innemen, zijn er al heel veel verschillende merken,
modellen en maten. Vast staat dat de tablet en de
notebook zo stilletjes aan de vaak lompe en plaats
rovende personal computer of pc aan het vervangen zijn.
Hoe weet je nu welke tablet je moet kopen? Vooraleer we op school overgingen tot de
aankoop van iPads (van Apple), hebben we opgelijst wat de markt te bieden heeft en
waar wij op school het best me af zouden zijn…Misschien kan je dezelfde criteria
gebruiken als je er zelf eentje wenst te kopen.
4
De tabletmarkt is ruwweg op te
delen in drie ‘kampen’.
Je hebt de Apple-tablets, die werken
met het iOs-besturingssysteem. De
eerste iPad werd geïntroduceerd in
het jaar 2010 door Apple. De iPad
bevatte toen al een
multitouchscreen van 9,7 inch
(24,6cm) en is sindsdien vooral qua
looks wat bijgeschaafd.
Daarnaast zijn er ook de Androidtablets
met
verschillende
fabrikanten, zoals Samsung en
Dell. Deze tablets werken met het
open besturingssysteem Android.
Tot slot is er de tablet van Windows, die gebruik maakt van Microsoft Windows 7/8.
Qua maten en gewichten kan je ook alle kanten uit, gaande van een 5 , 7 tot 9.7 inch. Tot
deze laatste behoren de iPads (niet de mini’s!). Een groter scherm is vooral prettig bij het
bekijken van een film of foto, het bekijken van een document of het spelen van een
spelletje. Het betekent ook dat het apparaat iets zwaarder is – hoewel Apple ook al
uitpakt met een grotere inch-versie van haar tablet, zonder gewichtstoename. Kortom,
de markt staat niet stil. Dat hebben jullie vast en zeker al gemerkt als je kijkt naar de
wereld van de Smartphones… Vast staat dat apps de tablet maken. Een app (afkorting
voor applicatie) is een programma voor een specifieke tablet of smartphone. Apps
hebben vaak één taak of functie. De kracht van apps is dat zij meestal heel goed
aansluiten bij de eigen interesses. Iemand die van muziek houdt, kan kiezen uit
duizenden apps over muziek, of een app installeren om zelf muziek te maken. Denk maar
eens aan de mogelijkheden voor de leerkracht M.O. of de lessen Muzikale Opvoeding!
Een appwinkel voorziet de tablet van apps. Bij Apple heet die winkel de App Store. Bij
Google spreekt men dan weer van Google Play. Allebei bieden ze tonnen gratis en
betalende apps aan…elke dag komen er nieuwe bij of worden er updates (nieuwere
versies) aangeboden. Een aantal uitgeverijen hebben nu ook het licht gezien en bieden
steeds meer op interactieve wijze het hand- en/of werkboek aan binnen een app. In de
toekomst dus weg met de zware boekentas, de dure aankoop van mappen, handboeken
en leerwerkboeken, het bijhouden van alles in vervoermapjes, handgeschreven
agenda’s... Ook voor de leraar biedt het immers goed nieuws: niet meer sleuren met
wereldkaarten en atlassen, geen duizend muziekinstrumenten mee naar school nemen,
geen verhuis naar het labo voor gevaarlijke proeven of ontledingen…. Een leerkracht
geschiedenis kan nu ook in 3D tonen hoe Cleopatra er werkelijk uitzag… Je vindt alle
mogelijke toepassingen geheel interactief op je tablet. En dat is nog maar het begin…de
concurrentie is moordend en iedereen wil de beste, meest intelligente en ook
voordeligste applicatie aanbieden…
5
Een reactie van een aantal leerlingen:
“De iPad is een ‘lichtgewicht’ en dus makkelijk om mee te nemen. De iPad is snel, kan ook
snel HD-video’s afspelen en downloaden. De iPad heeft een grotere batterij dan een
computer, je kan er tot 10 uur lang mee bezig zijn…en in tegenstelling tot een computer
moet je een iPad niet altijd opnieuw opstarten.
Het spaart je rug als je te voet of met de fiets bent in tegenstelling tot het sleuren met
boeken. Je kunt je boeken niet vergeten in de klas. Want je hebt (hopelijk) altijd je iPad
mee naar huis.
Je kunt je boeken ook niet thuis vergeten.
Geen schriften op kladbladen die je kunt verliezen, zet alles gewoon op je iPad. Een beetje
saai maar wel waar: door te typen gaan jullie meer letten op de spelling van woorden, dit
is vooral handig voor de taalvakken…”
En na het afwegen van wat er op de markt was, welke de prijzen zijn, welke garanties en
verzekeringen voorgesteld worden, welke de levensduur is van de batterij, welk het
ondersteunend materiaal is dat tegen een gunstig tarief kan aangeboden worden, zijn
we uiteindelijk uitgekomen op de iPad. En hoewel er al en pak handleidingen te vinden
zijn (ja – natuurlijk ook in Appvorm), vonden we dat een handleiding op maat van onze
school wel een goed idee was. Bovendien vind je hier en daar per onderdeel ook nog’s
een aantal oefeningen, om te checken of je het aangeboden onderdeel wel onder de
knie hebt.
O ja – en we moeten het er natuurlijk ook even over hebben: de mindere punten van de
iPad volgens een van onze meer kritische redacteurs:
6

over de iPad 5 zei Apple dat je er bij intensief gebruik 8 uur mee door kon. Op een
lagere resolutie zou deze batterij kunnen zorgen voor een lange batterijduur. De
meeste tablets hebben een half uur nodig om op te laden, maar bij deze duurt het
een eeuwigheid om hem volledig op te laden. Een half uur in het stopcontact
steken gaat je dus niet veel verder helpen. Daarbij komt dan nog dat, als je hem
gebruikt tijdens het opladen, hij maar 5% per uur opgeladen wordt. Dat betekent
dat de iPad soms tot 18 uur nodig heeft om volledig op te laden. Als je hem
natuurlijk de volle 18 uur gebruikt….en dat is toch wel een beetje te lang, niet? En
eerlijk is eerlijk – Apple scoort hier nog vrij goed in vergelijking met de
levensduur van de batterij van andere, hier niet vermelde tablets!

Geen al te beste ondersteuning voor Adobe flash. Zoals de meeste wel weten,
ondersteunt iOS Adobe flash niet, wat in mensentaal wil zeggen dat er in
sommige situaties problemen zullen zijn bij het weergeven van iets. Zo kan het
zijn dat je bepaalde videobestanden, games, animaties of advertenties niet kan
openen. Adobe, de maker van Flash, heeft nu wel software ontwikkeld waarmee
je ook kan werken op iOS-toestellen, maar dat werkt niet voor een oudere Flashinhoud. Dus toegegeven, de problemen met Flash blijven (hopelijk) niet duren en
men is ook dit compatibel aan het maken voor de pads…maar geduld is hier de
boodschap.

En dan is er nog het prijskaartje natuurlijk…we weten allemaal dat je extra
betaalt voor het design van Apple. En voor je het weet, zit je met een verouderd
model en ben je dus niet meer zo’n trendsetter als je wel dacht…maar da’s
natuurlijk voor vele zaken zo.
3. De ‘basics’…
Je zal al snel gemerkt hebben dat de iPad wel heel minimalistisch gebouwd is.
Weinig knoppen, strak design. Ga dus vooral niet op zoek naar al te veel
knoppen. Hieronder vind je de belangrijkste onderdelen van je iPad. In latere
hoofdstukken vind je nog veel meer gedetailleerde uitleg…
The basics …
Voor iedereen die net zoals ik ouderwetse ouders heeft en dus nog nooit echt met een
iPad had gewerkt, heb ik hier een lijstje van de basics van een iPad. Als allereerste en
misschien wel het belangrijkste:
Waar zijn al die knopjes voor?
7
- Knop voor sluimerstand => aanzetten
=>uitschakelen
=>vergrendelen
- microfoon
=> videogesprekken
=> opnemen
- koptelefoon
=> oortje/koptelefoon aansluiten
=>wanneer dit gebeurt, wordt luidspreker afgezet
- microsimkaarthouder =>mobiel internet
-dockaansluiting
=>aansluiten op USB lichtnetadapter°
=> aansluiten op computer
- luidspreker
=> audio beluisteren
-Volumeknoppen
=> volume regelen
- Zijschakelaar
=>geluid meldingen uitschakelen
-camera achterzijde
=> foto’s trekken
8
=>statussymbolen
=>tijd
=>batterij
- camera
=> foto’s trekken
- multi touch display => bediening met je vingers
- thuisknop
=>naar het beginscherm
=> indien je al op het beginscherm bent, de zoekfunctie
-
Statusbalk
Grappig: als je tegelijk op je home-knop en je on/off-knop drukt, maak je een screenshot
(=een foto van je scherm op dat moment). Deze vind je terug bij je foto’s.
Apple ID: Als je geen apple-ID hebt, kan je geen apps downloaden, skypen, geen
berichten ontvangen. ..Zorg dus dat je zeker een ID hebt aangemaakt!
Wat betekenen die tekeningetjes?
Messages : Hier komen al je mails toe. Je kan je mails hier bekijken.
Facetime: Hier kan je skypen met je vrienden.
9
Camera: hier kan je filmpjes en foto’s maken
Passbook: hier bewaar je instapkaarten, tegoedbonnen,… zodat je met je iPad kan
inchecken voor een vlucht, de bioscoop en zo …
Foto’s: hier kan je al je foto’s en filmpjes terugvinden.
Video’s: hier kan je video’s maken.
Reminders: hier kan je allemaal herinneren zetten, zo kan je deze nooit vergeten…
Newsstand: hier kan je tijdschriften en kranten downloaden.
Music: hier kan je liedjes downloaden.
Safari: zo kan je op het internet.
Maps: dit werkt zoals Google maps: je kan alle straten zien, maar je kan (nog) niet door
de straten wandelen.
10
Notes: hier kan je al je notities plaatsen.
App store: hier vind je al de spelletjes, apps …
Game center: Hier kan je online spelletjes spelen met je vrienden.
Contacts: hier vind je al je contacten.
Calculator: dit is een rekenmachine.
Calender : je raadt het al … een kalender !!!
Weather : het weer …
De software…
Ios : dit is het besturingssysteem van de iPad, iPhone, iPod … . er zijn nu al 7 varianten
op gemaakt.
iCloud: iCloud is de verzamelnaam van een aantal online diensten die Apple aanbiedt
om de gegeven uit al je apps te synchroniseren. iCloud is gratis voor de eerste 5 GB aan
gegevens.
 Synchronisatie van email, kalender en contacten
 Documenten in de Iwork apps
 Backup voor je iPhone, iPod Touch of iPad
 Fotostream ( de meest recente foto’s worden automatisch tussen al je toestellen
gesynchroniseerd)
11
 iTunes in the Cloud ( je muziek wordt niet meer via iTunes maar via iCloud
gesynchroniseerd)
Oefeningen op the basics…
1 ) Zet je iPad af en weer op met de aan/uit knop ( voor de echte dummies in de iPadcategorie :))
2) Zet het geluid eens heel luid en heel stil.
3) Sluit een hoofdtelefoon aan op je iPad en luister naar een liedje ( iets deftigs, hé, zoals
bv. ‘Wake me up’ van Avicci .)
4) Sluit een luidspreker aan op je iPad.( perfect om je ouders te ergeren.)
5) Trek een foto met je iPad ( liefst van een knapperd :p .)
6 ) Ga eens naar het internet (ga dan zeker eens naar Smartschool)
4. Multi-touch…ofwel: handen uit de mouwen…






Vergeet die vervelende muis: om iets te openen, tik je op een app of
knop met je wijsvinger.
Tik tweemaal snel achter elkaar op een webpagina of foto om in te
zoomen. Doe net hetzelfde om opnieuw uit te zoomen.
Slepen: zet je vingers op het scherm en beweeg in de richting die jij wil
over het scherm – zonder je vinger van het scherm te nemen. Dit is
een langzame beweging om een schakelaar te verschuiven of om door
een lijst of webpagina te scrollen.
Vegen: snelle beweging over het scherm: veeg bijvoorbeeld van links
naar rechts om naar een ander beginscherm te gaan, een bladzijde
om te slaan of veeg omhoog of omlaag om snel door een wegpagina
of lijst te scrollen.
Knijpen: een beweging met twee vingers: de duim en de wijsvinger.
Zet de vingers op je scherm en beweeg ze uit elkaar of net naar elkaar
toe. Je kan dit gebruiken om in of uit te zoomen.
Voor de experts:
12
Een beweging met vier of vijf vingers: via ‘Instellingen’ naar
‘Algemeen’ naar ‘Multitaskgebaren’…Zo beweeg je met vier of
vijf vingers naar elkaar toe om terug te gaan naar het
beginscherm. Veeg (met vier of vijf vingers) omhoog over het
scherm om de multitaskbalk weer te geven. Veeg (met vier of
vijf vingers naar links of rechts) om naar een andere app te
gaan.
5. Bediening




Pijltje: wil zeggen dat er een submenu onder zit. Klik op het pijltje om het
submenu te openen.
Schakelaar: verschuif de schakelaar naar aan (gekleurde streep) of uit (grijze
nul).
Schuifregelaar: vind je bijvoorbeeld terug bij je volume of helderheid. Zet je
vinger op de knop en verschuif naar de positie die jij wil.
Sleepgreep: verschijnt meestal rechts in een lijst naast elk item. Hiermee
verander je snel en gemakkelijk de volgorde. Zet je vinger op de sleepgreep en
versleep het onderdeel naar een andere lijst. Handig bij bv. oefeningen op
alfabetisch rangschikken, ordenen, enz…
6. Aan- en uitzetten



iPad vergrendelen? Druk op de knop voor de
sluimerstand.
iPad ontgrendelen? Druk op de thuisknop voor
sluimerstand. Versleep de schuifknop naar
‘ontgrendel’.
iPad volledig uitschakelen? Houd de knop voor de
sluimerstand enkele seconden ingedrukt en
versleep nadien de rode schuifknop naar ‘zet uit’.
13


iPad opnieuw inschakelen? Houd de knop voor de sluimerstand ingedrukt totdat
het Apple-logo verschijnt.
Opgepast: wanneer je het scherm gedurende een bepaalde tijd niet aanraakt,
wordt je tablet automatisch vergrendeld. Je kan via Instellingen, Algemeen,
Automatisch slot de tijd hiervoor aanpassen.
Code: Je iPad is voorzien van een codeslot op basis van een pincode. De pincode
dient iedere keer wanneer de iPad ontgrendeld wordt opnieuw ingevoerd te
worden. Via Instellingen, Algemeen, Codeslot kan je het codeslot anders
instellen.
7. Thuisknop
Als je naar het beginscherm wenst te gaan, druk je een
keer op de thuisknop. Druk je twee maal, dan zie je je
meest recent geopende onderdelen verschijnen. Als je in je
beginscherm van onder naar boven veegt / gaat ‘swipen’,
dan open je de sneltoetsbalk waar je o.a. volume,
helderheid en andere snelknoppen zoals Airdrop
terugvindt.
8. Hoe stiller en luider?
Met de tuimelschakelaar kan je het volume regelen.
Je kan het maximum volume aanpassen via
Instellingen – Muziek – Volumebegrenzing.
9. Het internet
Wifi: dit is een technologie die het toelaat op korte afstand
draadloos gegevens te versturen. Hotspots zijn de locaties
waar een openbare Wi-Fi-verbinding is aangelegd. Zo
bieden Telenet en Belgacom gratis of betalende toegang tot
hun hotspots. Hiermee kan je op drukbezochte plaatsen
draadloos internetten.
Mobiel internet gebruikt het
mobiele netwerk van een provider om gegevens te zenden
en te ontvangen. Hiervoor dient de simkaart (zie punt 3 –
onderdelen van de iPad).
14
10. De Standaard Apps die je er gratis en voor niets bijkrijgt…
De iPad is voorzien van een aantal Apps die standaard zijn ingebouwd…Een kort
overzichtje van de meest gebruikte:


















Safari: dit is je browser waarmee je webpagina’s
raadpleegt.
Kiosk: deze app laat je toe kranten en tijdschriften
te lezen en te bewaren.
Notities…een soort kladblok om tekstjes te maken.
Camera: om foto’s én video’s te maken.
Photo Booth: laat je toe om foto’s met speciale
effecten te maken.
Mail: handige snelknop die je onmiddellijk
toegang geeft tot je mailverkeer.
Facetime: videogesprekken met andere iOsgebruikers (beetje principe van ‘skypen’ of
telefoneren via video).
Agenda: elektronische kalender waar je al je
afspraken kan inplannen én delen met je vrienden…
Herinneringen: dingen je niet mag vergeten, to do-lijstjes…
Klok: met wereldklok, wekker, stopwatch en timer.
Foto’s: je foto- en videomateriaal bekijken en organiseren.
Muziek: audio organiseren.
Video’s: films, tv-programma’s en podcasts uit iTunes afspelen.
Contacten: adresboekje.
Kaarten: gps en routeplanner.
Gamecenter: spelletjes.
Instellingen: je tablet op maat inrichten.
iTunes: multimedia aanschaffen
Meer tekst en uitleg over de verschillende onderdelen, vind je verder in de
cursus…
11. iOS / iCloud
iOs is de naam van het besturingssysteem waarmee je tablet werkt. Wanneer er een
nieuwe versie beschikbaar is, krijg je hiervan een melding. Je kan de nieuwe versie
dan gratis uploaden.
De iCloud is een verzamelnaam voor een aantal online diensten die Apple aanbiedt
om je gegevens uit al je apps te synchroniseren. Deze Cloud is gratis voor de eerste
vijf gigabyte. Je kan dus je e-mails, kalender en contacten synchroniseren met
andere toestellen die hetzelfde iOs-besturingssysteem hebben. Ook documenten en
een back-up van je iPhone, iPod Touch, iPad of Mac zijn hierbij mogelijk. Via de
15
Fotostream zullen je meest recente foto’s automatisch tussen al je toestellen
gesynchroniseerd worden. Ook iTunes werkt op hetzelfde principe in de Cloud.
12. Apple ID…
Dit is het mailadres dat je als inlognaam gebruikt. Zodra je een Apple ID hebt
gemaakt, kan je dit gebruiken om toegang te krijgen tot de online toepassingen. Aan
een ID worden ook betaalgegevens gekoppeld – het is geen verplichting om te
werken met een kredietkaart. Je kan ook kiezen voor prepaid-kaarten om betalende
apps aan te schaffen.
13. Achtergrondfoto beginscherm / staand en liggend vlak:
De achtergrondfoto op je beginscherm kan je aanpassen via Instellingen –
Helderheid en achtergrond. Je zal merken dat je in veel programma’s je scherm
zowel stand als liggend kan gebruiken. Beweeg je tablet in de gewenste lig-of
staande houding en je scherm kantelt automatisch mee.
14. Basiskenmerken
Op het beginscherm zie je de appsymbolen die standaard ingesteld staan. Vier
appsymbolen staan onderaan het scherm. Dit deel noem je het ‘Dock’. Op een
beginscherm passen zo’n 20 apps buiten het dock. Je kan natuurlijk wel meerdere
beginschermen maken. Tot nu toe kan je elf beginschermen maken. Het aantal
stippen boven het dock geven aan hoeveel schermen je hebt. Veeg naar links of
rechts om door de schermen te bladeren.
15. Het Dock:
16
De apps in het dock zijn op elk beginscherm beschikbaar. In deze dock plaats je best
apps die je vaak zal gebruiken en daarmee altijd ter beschikking wil hebben. Er is
plaats voor een zestal apps. Houd je vinger op een toe te voegen app en houd deze
vast totdat de apps gaan bibberen. Sleep een app naar het dock en sleep naar de
gewenste positie. Druk op de thuisknop om de wijziging te bewaren. Je kunt ook
apps verwijderen uit het dock. Houd je vinger op de te verwijderen app en houd vast
totdat de apps gaan bibberen. Sleep een app uit het dock naar het beginscherm.
Druk op de thuisknop om de wijziging te bewaren.
16. Badge:
Voor sommige apps, zoals Mail, wordt in het beginscherm op het appsymbool een
badge met een getal of een uitroepteken weergegeven. Een badge met een getal
geeft het aantal onderdelen weer dat je nog niet bekeken hebt, zoals
binnenkomende mails en updates voor je apps. Een waarschuwingsbadge geeft aan
dat je een probleem hebt met je app.
17. Apps openen:
Gewoonweg tikken op je appsymbool.
18. Recente apps weergeven:
Tweemaal op de thuisknop drukken. Veeg naar links om meer apps weer te geven.
17
19. Apps toevoegen:
Kan je bv. doen via de App Store. Klik op de knop Installeer (je zal wel je Apple ID moeten
ingeven) en je gevraagde app verschijnt op het beginscherm.
20. Apps verwijderen:
Houd je vinger op de app totdat de symbolen beginnen te bibberen. Tik op het kruisje van de
app of apps die je wil verwijderen. Druk op de thuisknop om de wijzigingen op te slaan.
21. De volgorde van apps aanpassen:
Houd je vinger op de app die je wenst te verplaatsen totdat de app bibbert. Wijzig de
volgorde door de app(s) te slepen naar de gewenste plaats. Druk op de thuisknop om te
bewaren.
22. Apps in mappen zetten:
Je kunt de appsymbolen in het beginscherm makkelijk ordenen in mappen. Houd je
vinger op een app totdat de symbolen bibberen. Sleep de ene app naar de andere
en deze worden dan samengebracht in een map, die je een eigen naam kan geven.
18
23. Tekst invoeren:
Het toetsenbord verschijnt automatisch als je iets wenst te typen. Het toetsenbord kan
je ook personaliseren via de Instellingen – Algemeen – Toetsenbord.
24. Tekst selecteren:
Tik op het invoegpunt om de selectieknoppen weer te geven. Tik op ‘Selecteer’ om het
woord te selecteren of tik op ‘Selecteer alles’ om alle tekst te selecteren. Als je twee keer
op een woord tikt, selecteer je het ook. Sleep de greeppunten om meer of minder tekst
te selecteren.
25. Tekst bewerken:
Selecteer tekst en tik vervolgens op knippen of kopiëren. Tik nadien op het invoegpunt
en tik ‘Plak’ om de tekst in te voegen die je als laatste hebt geknipt of gekopieerd.
26. Ongedaan maken van je laatste bewerking:
Schud de iPad en tik op de knop Herstel/Opnieuw. We moeten wel toegeven dat deze
functie niet altijd even goed werkt…
19
27. Spellingcontrole:
Vind je onder de Instellingen, Algemeen, Toetsenbord, Controleer Spelling. Je kan dan
instellen dat op de iPad reeds getypte woorden die je mogelijk verkeerd gespeld hebt,
worden onderstreept. Goed voor iedereen die het een beetje moeilijk heeft met de
spelling dus…
28. Autocorrectie:
Voor veel talen doet het apparaat suggesties terwijl je typt. Je kunt deze functie ook
uitschakelen via de Instellingen.
29. Toetsenbordindelingen:
Je kan ook een gesplitst toetsenbord gebruiken. Houd je twee wijsvingers op een
toetsenbordtoets, schuif je vingers uiteen en laat je de toetsen los – een beetje zoals
Mozes de zee deed splitsen . Indien je het toetsenbord naar het midden van je scherm
wenst te plaatsen, houd je je vinger op de toetsenbordtoets (rechts onderaan) en schuif
je je vinger naar ‘Zwevend’. Alle instellingen voor je toetsenbord vind je onder
Instellingen, Algemeen, Toetsenbord, gesplitst toetsenbord en tik op ‘Aan’ of ‘Uit’. We
raden je aan om hier volop te experimenteren. Er zitten immers verborgen schatten in je
toetsenbordfuncties. Zo kan je via de microfoonfunctie ook je tekst gewoon dicteren aan
je iPad. Hij schrijft wel op wat je hem opdraagt. Voorlopig nog niet beschikbaar in het
Nederlands – wel het Engels!
20
30. Veeg
Veeg je in je beginscherm van boven naar onder, dan krijg je een handig overzicht van je
agenda voor de dag, het weer en geplande activiteiten voor de volgende dag. Je iPad zal
je zelfs zeggen of het een ‘drukke’ dag wordt…
31. Safari, je internetbrowser.
Je kan een zoekmachine op het net gebruiken, nieuwe tabs op achtergronden
zetten en je kan kiezen of je de bladwijzerbalk altijd laat tonen, je kan
geschiedenis en gegevens wissen, je kan bij de beveiliging fraudemelding aan -of
uitschakelen…het is allemaal onbeperkt mogelijk met Safari.
Safari is automatisch gedownload op iPad; het icoontje is een blauw
kompas met een witte achtergrond (zie hiernaast.) Als je hier op
getikt hebt, zal je de app opstarten. Je kijkt nu naar het startscherm
van Safari. Je kan op het langwerpig balkje vanboven tikken om een
webadres in te tikken of je kan een search engine zoals Google, Bing
of Ask kiezen om verdere zoekopdrachten op het net te verfijnen.
Je kan, zoals je ziet op de afbeelding hierboven, een zoekopdracht intikken, waarna er
verscheidene zoekresultaten verschijnen.
Als je terug zou willen gaan naar een van de vorige schermen, tik je gewoon op het linkse
pijltje vanboven op je scherm. Als je naar voor wil gaan, moet je op het rechtse pijltje tikken.
Indien je een pagina interessant vindt, kan je een bladwijzer of favoriet aanmaken. Open de
pagina, tik op de knop ‘Actie’ (rechthoek met wijzende pijl) en tik vervolgens op ‘Bladwijzer’.
Het adres van de huidige pagina zal als bladwijzer worden opgeslagen in de map met
‘Bladwijzers’. Via de functie Airdrop deel je direct met anderen bij je in de buurt. Je kan de
webpagina onder deze functie ook toevoegen aan je leeslijst, kopiëren of afdrukken.
21
32. Mail:
De iPad is uitgerust met de email-app waarmee je mails kan schrijven, verzenden en
ontvangen, beantwoorden en beheren. Voordat je met Mail aan de slag kan, zal je eerst
een mailaccount moeten instellen. Om instellingen voor Mail en de email-accounts te
maken of wijzigen, tik je op ‘Instellingen’, Email, Contacten, agenda’s, Voeg account toe.
Je kunt je mailverkeer instellen voor de iCloud, Microsoft Exchange, Gmail, Yahoo,
Hotmail en andere mailaccounts. Krijg je mail, dan verschijnt er een badge met het
aantal ongelezen berichten voor je ingestelde mailaccounts in je ‘Postvak In’. Net zoals
anders, kan je in mail ook kiezen voor het bijvoegen van bijlagen, foto’s, video’s en
dergelijke…Er is telkens ook een ‘Prullenbak’ voorzien om de mails die je wenst te
verwijderen, te wissen.
33. Contacten:
Het programma is het adresboek van je iPad. Via ‘Contacten’ kan je eenvoudig de
gegevens van je contactpersonen in een lijst bekijken en bewerken. Wens je iemand toe
te voegen, dan tik je binnen de app op de plusknop. Daarmee open je het invulformulier
met de gebruikelijke velden voor naam, telefoon, emailadres... Typ gewoon de gewenste
gegevens in en sluit af met een tik op ‘Gereed’. Contactgegevens wijzigen kan je door te
tikken op ‘Wijzig’.
22
34. Berichten:
Met deze app kan je ook dezelfde functies binnen berichtenverkeer naar andere
personen met iOs-apparaten versturen. Je kan hier ook foto’s, video’s en andere info in
berichten opnemen, en je ziet het als de andere persoon aan het typen is en je kan
anderen laten weten dat je hun berichten gelezen hebt.
35. Facetime
– of bellen via de iPad. Met Facetime kan je videogesprekken voeren via Wi-Fi. Als je de
camera aan de voorzijde gebruikt, kan je een persoonlijk gesprek voeren. Schakel naar de
camera aan de achterzijde om de anderen te laten zien wat er om je heen gebeurt. Tik in
het beginscherm op ‘Instellingen’ – Facetime en voer – indien gevraagd- je Apple ID en
wachtwoord in. Tik op de knop ‘Log in’ en typ in het vak ‘Adres’ het emailadres dat je als
FaceTime-adres wenst te gebruiken.
Je kan FaceTime starten met een tik op deze app in het beginscherm. Je ziet jezelf op het
scherm en rechts zie je een blok met daarin contacten. De enige manier om een
FaceTime gesprek te starten, is met een tik op een van de volgende drie knoppen:
‘Favorieten’, Recent’ en ‘Contacten’. Wil je een nieuw nummer of emailadres gebruiken
voor een gesprek, tik je op ‘Contacten’ en kies voor ‘Alle Contacten’. Tik vervolgens op de
plusknop en voer de gegevens in. Een contact wijzigen doe je via de knop ‘Wijzigen’.
De lijst ‘Favorieten’ bevat de namen, nummers en/of email-adressen van mensen die je
regelmatig met Facetime spreekt. Tik op een naam om een gesprek te starten.
23
De eerste keer dat je FaceTime gebruikt, zijn de lijsten ‘Favorieten’ en ‘Recent’ nog leeg,
dus gebruik je de lijst ‘Contacten’. Selecteer een contact en tik op het emailadres of
telefoonnummer dat deze persoon voor FaceTime gebruikt. Facetime probeert nu een
verbinding tot stand te brengen. Je krijgt dan ook een beltoon te horen. Ontvang je zelf
een oproep, dan hoor je ook een beltoon en zie je een melding. Wil je een gesprek
beantwoorden, dan tik je op de knop ‘Accepteer’. Even later verschijnt je
gesprekspartner in beeld. Een gesprek weigeren doe je via de knop ‘Weiger’. Indien je
een aantal gesprekken gemist hebt, zal je binnen de app op de badge het aantal gemiste
oproepen zien.
Gedaan met Facetimen? Tik op de knop met de hoorn ‘Stop’. Lekker goedkoop bellen
met je vrienden dus…
36. Agenda:
Wanneer heb je de hot date met…? Wanneer was die toets gepland? Wanneer verjaart
m’n vader nu ook weer? Niets meer vergeten met de agenda van je pad.
Agenda bekijken…
Je opent de agenda met een tik op de app. De agenda toont je onmiddellijk de juiste
dag van de week. De agenda ziet eruit als een vrij klassieke agenda, maar bevat wel
een paar handigheidjes! Bovenaan de agenda kan je springen tussen een dag-, week-,
maand- en jaaroverzicht. Onderaan staan de knoppen ‘Vandaag’, ‘Agenda’s’ en
‘Inkomend’. Met de eerste knop spring je altijd rechtstreeks naar de huidige datum.
Met de tweede spring je tussen je eigen aangemaakt e en gedeelde agenda’s. De
derde knop brengt je op de hoogte van nieuwe items die toegevoegd zijn aan je eigen
agenda.
24
Bladeren in de agenda doe je door over het scherm te vegen, alsof je een bladzijde
omslaat. Indien je een activiteit wil invoegen, tik je eerst op de gewenste datum en
tik vervolgens op de plusknop. Typ de gegevens in voor de activiteit en sluit af met
‘Gereed’. Hieronder zie je de gegevens die je kan invoeren:










Naam van je activiteit
Plaats van je activiteit
Begin- en eindtijd
Herhaling (indien je je activiteit dagelijks, wekelijks, maandelijks of jaarlijks
wenst te herhalen)
Genodigden: je nodigt dus ook anderen uit voor je activiteit. De deelnemers
ontvangen de uitnodiging per mail.
Melding: hier selecteer je de tijd waarop een waarschuwing van de activiteit
gegeven wordt.
Agenda: hier bepaal je aan welke agenda je de activiteit gaat toevoegen. Als je een
agenda deelt met een ander, kan je de activiteit dus ook automatisch zichtbaar
maken voor die persoon. Zo blijf je samen op de hoogte.
Toon als: functie beschikbaar als je contacten kan uitnodigen. De optie zijn ‘Bezig
‘ en ‘Vrij’.
URL: hier kan je eventuele webadressen invullen waar meer over de activiteit te
vinden is.
Notities: hier sla je extra info voor de activiteit op.
Als je iets wenst te veranderen aan je activiteit, doe je dat met de knop ‘Wijzig’. Kies dan
of je de activiteit, het tijdstip, de genodigden enz. wil veranderen.
Nog handig om weten: gebruikt de afzender net als jij een iCloud-account, dan verschijnt
er een badge op het agenda-appje op het beginscherm. In je agenda verschijnt dan de
afspraak. Zonder iCloud verloopt de procedure vooral via mail. In de optie Instellingen –
Email, contacten en agenda’s kan je nog een aantal instellingen wijzigen. Zo kan je
instellen dat een waarschuwing wordt gegeven wanneer je een uitnodiging ontvangt. Je
kan bv. ook andere afspraken synchroniseren.
37. Podcasts:
Het woord is een samenvoeging van iPod en Broadcasting en is een op het net geplaatste
uitzending die je kan downloaden. De app voor Podcasts ophalen in de AppStore, gewoon
zoeken in de ‘Store’ en een podcast aanklikken die je aanspreekt. Je kan ook een kijkje
25
nemen in de meest populaire podcasts onder ‘Topstations’. Een aflevering opnemen,
streamen of downloaden doe je via de desbetreffende knoppen in het menu. Je favoriete
muziek en radioprogramma’s op je iPad, altijd en overal dus.
38. Youtube
Youtube is een handige app waar je filmpjes op kunt bekijken, je
eigen filmpjes kan posten of waarmee je fragmenten aan andere
leerlingen kunt tonen.
Hoe de app van Youtube op je IPad te downloaden?
Nadat je het startvenster van je iPad hebt geactiveerd, tik je op de
Appstore. Je zoekt naar ‘Youtube’ en klikt op
het zoekresultaat dat er uitziet als de
afbeelding hierboven. Je scherm verkleint en
je kunt tikken op ‘gratis’ of ‘free’; daarna
verschijnt ‘downloaden’ op je scherm. Zodra
het verschenen is, tik je hierop en dan heb je
het downloaden geactiveerd. Je zult even
moeten wachten terwijl het downloadproces
bezig is.
Zodra het downloadbalkje vol is, kun je op de
nieuwe app tikken en je zal Youtube
activeren.
Nu kijk je naar het Youtube scherm; aan de rechterkant zie je de suggesties en populaire
items op Youtube.
Je kunt op een van
deze
filmpjes
klikken - of als je
iets specifieks in je
hoofd hebt, kan je
op
het
klein
vergrootglas in de
rechterbovenhoek
van
je
scherm
tikken.
Nu
komt
je
toetsenbord naar
boven en kan je
intikken wat je
26
zoekt. Daarna verschijnen er zoekresultaten.
Als hetgene dat je zoekt ertussen zit, tik je er op en je zult het activeren.
Je kunt tijdens het filmpje ook de kwaliteit, de beeldgrootte en het geluid aanpassen.
Als je klaar bent, kan je ook nog klikken op filmpjes die over hetzelfde onderwerp gaan, of je
kunt iets anders intikken.
Veel Kijkplezier!
39. Instellingen
In dit onderdeel kom je te weten wat voor een mogelijkheden je hebt bij ‘instellingen’!!
Er zijn er echter meer dan je denkt! Een beetje speurwerk kan dus helpen.
Instellingen onder de loep - voor Ipads met iOs7.
Hey allemaal!
In dit stuk van de cursus gaan we het hebben over de belangrijkste app op je iPad - behalve
de spelletjes dan hé ! Dit stuk gaat namelijk over de instellingen. Hier vind je alles wat je
nodig hebt om de instellingen naar je hand te zetten. O ja, aan het einde van dit hoofdstuk
komen een paar oefeningen om te testen of je het wel begrepen hebt.
Om te beginnen zet je iPad aan en druk je met je vinger op dit icoontje:
Nu ben bij de instellingen. Hieronder vind je alles wat je met deze nuttige functie kan doen:
Vliegmodus:
Als je hierbij het balkje naar rechts schuift tot het groen is, staat je vliegtuigmodus aan . Om
het uit te schakelen doe je het omgekeerde. Deze functie zet je Wi-Fi en Bluetooth uit.
Handig voor als je op het vliegtuig zit . Een beetje meer uitleg…
In je instellingen kan je kiezen voor ‘vliegtuigmodus’. Hiermee kan je je draadloze
voorziening uitschakelen. Zo ben je dus afgesneden van de buitenwereld en kan je in
27
alle rust werken aan een document, wat muziek beluisteren e.d. zonder dat je
binnenkomende mails of oproepen ontvangt.
Wens je alle binnenkomende mails, oproepen e.d. in wachtrij te zetten, kan je ook
kiezen voor de instelling ‘Niet storen’ onder de noemer ‘Instellingen’. Je kan nu
rustig verder werken (al dan niet door gebruik
te maken van een
internetverbinding). De buitenwereld staat dus eventjes ‘op wacht’… Als je de
vliegmodus inschakelt, heb je dus geen verbinding wet WI-FI of Bluetooth. Ook
handig als je leerkracht bent, dan kan niemand op internet zonder dat je het weet. 
Het volgende is WiFi.
Om dit in te schakelen doe je hetzelfde als bij de vliegtuigmodus. Je WiFi is je
internetverbinding . Als dit niet aanstaat, kan je niet op internet of kan je geen apps
gebruiken die internet nodig hebben. Als je geen WiFi hebt, kan je vragen om verbinding. Dit
doe je door het balkje “Vraag om verbinding” te verschuiven - net zoals je de WiFi inschakelt.
Hier op school zijn de IPads verbonden met het netwerk van onze school. Zolang je op school
bent, mag je dit niet veranderen. Doe je dit toch en “Vraag om verbinding” staat nog aan,
dan zal hij vanzelf verbinding maken met het netwerk van de school.
Hierna volgt Bluetooth :
Hierover valt niet veel uit te leggen. Om dit aan te schakelen doe je weer hetzelfde als bij de
WiFi. (eigenlijk schakel je bijna alles onder de naam instellingen op
dezelfde manier in.) Als dit aanstaat, kan je bestanden doorgeven aan
andere apparaten zoals je laptop of een GSM van je vriend… .
Dankzij Bluetooth kunnen bijvoorbeeld adresgegevens tussen mobiele
telefoons of tablets worden uitgewisseld, kan snel vanaf een
handheld computer worden geprint, of kan een mobiele telefoon
worden uitgerust met een draadloze headset, kan je een draadloos
toetsenbord toevoegen aan je iPad, enz…
Spotlight
Het is je misschien opgevallen dat de spotlight-functie zijn vertrouwde plek heeft
verlaten. Vanaf nu is het mogelijk om op elk beginscherm (springboard) Spotlight te
activeren. Dit doe je door in het scherm naar beneden te vegen. Let op dat je dit niet
vanaf de bovenkant doet van het scherm, want op deze manier open je het
berichtencentrum. Zodra je de beweging hebt uitgevoerd, kun je een zoekopdracht
invoeren. Apple heeft Spotlight verbeterd en deze is een stuk sneller geworden dan zijn
voorgangers. Je krijgt onmiddellijk een overzicht van alle verschillende zoekresultaten,
deze indeling ziet er mooi afgewerkt en zeer duidelijk uit. Bij contacten wordt een
miniatuurafbeelding (avatar) getoond zodat je deze sneller kunt herkennen.
28
Vervolgens komt berichtencentrum:
Dit kun je in/uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat je een melding krijgt wanneer je een e-mail
ontvangt of wanneer er iets gebeurt in een van je apps. Hier kun je kiezen welke apps je
meldingen mogen geven en welke niet.
Dan nu het bedieningspaneel:
Via instellingen kan je de toegankelijkheid van het bedieningspaneel op je toegangsscherm
of in je apps in- of uitschakelen. Op het bedieningspaneel staan je belangrijkste instellingen.
Dit open je door met je vingers van onder naar boven te schuiven op het scherm.
Nu is het de beurt aan "niet storen":
Dit is heel handig als je bijvoorbeeld in een belangrijke vergadering bent of als je gewoon
eventjes geen post meer wilt ontvangen. Je kunt kiezen hoe je dit aanzet: handmatig of
gepland. Ook kan je kiezen wie je mag storen als je de functie aanzet. Hieronder vind je ook
nog “Herhaalde oproepen”. Hier kies je of je een melding krijgt (binnen de 3 min.) als
iemand je opbelt via Facetime . Je kan dit uitschakelen door alweer het balkje te
verschuiven. Nu is er ook nog stilte. Hiermee beslis je of je iPad altijd geluid maakt als je een
oproep krijgt via Facetime - of dat je enkel en alleen geen melding krijgt als je scherm
vergrendeld is.
Nu komt het allerbelangrijkste onder instellingen, ALGEMEEN:
ALGEMEEN
Bij info kan je je contacten, video’s, foto’s, apps, enz.. bekijken. Een automatisch slot,
een codeslot kan je hier ook instellen. Je kan ook zoeken met Spotlight. Je kan de
beperkingen bekijken, datum en tijd instellen, je toetsenbord herorganiseren,
internationale toegankelijkheid bekijken, enz. Wat verder vind je een uitgebreide
uitleg over de keuzemogelijkheden…
Geluiden
Je kan je beltoon, sms-toon, enz. personaliseren.
Helderheid en achtergrond
Je kan de helderheid van het scherm bepalen. Dat kan een pak besparen op je
batterij. En je kan hier ook een gepersonaliseerde achtergrond voor je iPad instellen.
29
Email, contacten, agenda’s
Je kan je Gmailaccount aanmaken, nieuwe gegevens aan-of uitschakelen of bv. een
gepersonaliseerde handtekening aan je mails toevoegen en een standaardaccount
maken. Je kan er ook je contacten en je info sorteren.
Muziek
Je kan de geluidscontrole in –of uitschakelen.
Je kan de volumebegrenzing kiezen.
Foto’s en Video
Je kan fotostreams maken, een tabblad met een samenvatting van je foto’s
organiseren en je diavertoning instellen.
Twitter / Facebook
Hier kan je inloggen op Twitter.
Je kan ook een nieuw account aanmaken, net als bij Facebook eronder.
Specifieke uitleg bij het onderdeel ‘ALGEMEEN’:
Het eerste knopje bij algemeen is Info. Hier kun je over de naam van je iPad beslissen, je kan
hier ook zien hoeveel plaats apps, muziek, foto’s,… innemen op je Pad. Als ze te veel plaats
innemen, kan je ze ook verwijderen.
Het volgende bij algemeen is software-update.
Hier kun je zien of er nieuwe updates zijn van iOS. Je kan dit alleen updaten als je voldoende
geheugen op je IPad hebt, meer dan 50% batterij hebt of als je iPad aan het opladen is.
Onthoud wel dat je je update niet naar de vorige update kunt terugzetten!!!
Hierna komt Siri :
Super onderdeel voor de iPad. Voor dit onderdeel krijg je alle
informatie in een verder hoofdstuk. Zeker lezen…
Het volgende is *tromgeroffel* Spotlight!
Spotlight vervangt de zoekfunctie uit iOS 6. Met Spotlight kan je
30
documenten of andere dingen die je zoekt en niet terugvindt, zoeken door de naam in te
typen. Via instellingen kan je beslissen in welke apps Spotlight mag en kan zoeken.
Dan komt er tekstgrootte.
Hiermee kun je beslissen hoe groot je je letters kiest. Door het balkje naar A te schuiven
vergroten je letters.
Toegankelijkheid:
Hierbij zijn verschillende onderdelen:
VoiceOver :
Dit kan je aan en uit zetten door (ach neen, niet nog een keer!!) het balkje te verschuiven.
VoiceOver spreekt onderdelen op het scherm uit: tik eenmaal om een onderdeel te
selecteren. Tik dubbel om het geselecteerde onderdeel te activeren. Veeg met drie vingers
om te scrollen.
Spreeksnelheid:
Hierbij bepaal je de snelheid van het spreken. Verschuif het bolletje naar de schildpad om de
snelheid te vertragen, en naar de haas om te de snelheid te versnellen.
Verder zijn er nog enkele dingen die je kan aan/uitzetten door het scrolbalkje te verschuiven.
Deze onderdelen zijn: spreek hints uit, toonhoogtewijziging, gebruik geluidseffecten, gebruik
compacte stem. Deze wijzen echt wel zichzelf uit.
Hieronder komen een paar onderdelen die je weer aan of uitzet door het
balkje te verschuiven.
Rotor:
Dit is een overzicht van alles wat je kan gebruiken en aan-of uitzetten bij
het hoofdstuk VoiceOver.
Talen en Dialecten:
Hierbij kies je de taal die je Pad spreekt/hanteert.
Spellingsalfabet:
Hierbij kun je kiezen welk soort alfabet je hebt op je toetsenbord.
Feedback bij typen:
Dit zijn de verschillende toetsenborden die je kan kiezen.
31
Spreek berichten uit:
Als je dit inschakelt, spreekt je apparaat je berichten uit.
Afbeeldingsnavigatie:
Als je dit inschakelt, geeft je apparaat de plaats waar je foto’s getrokken zijn weer. Je kan
ook kiezen hoe het dit weergeeft.
Grote cursor:
Dit is het vergrootglas. Je kunt hier dingen mee selecteren en vergroten. Je zet dit aan door
het balkje (Joepie, nog een keer!) te verschuiven.
Keer kleuren om :
Als je dit inschakelt, keren de kleuren van je iPad om . Wit wordt zwart en zwart wordt wit.
Spreek selectie uit:
Als dit aanstaat en je selecteert een paar woorden, kan je op de knop “Speek uit” drukken en
dan spreekt een geheimzinnige stem in je iPad die woorden uit. Je kan de taal kiezen en de
spreeksnelheid aanpassen. Je kan er ook voor kiezen dat je padje alle
woorden markeert die je vraagt om uit te spreken.
Spreek invultekst uit:
Als je deze functie aanzet door het scrolbalkje te verschuiven, spreekt die
automatisch de correcties uit.
Grotere tekst:
Hierbij kan je de tekstgrootte aanpassen (dit gebeurt automatisch - in
bepaalde apps).
Vette tekst:
Hierbij kies je voor vette letters.
Verhoog contrast:
Dit verbetert het contrast voor sommige achtergronden om de leesbaarheid te vergroten.
Verminder beweging:
32
Hiermee verminder je de beweging van de gebruikersinterface .
Labels voor aan en uit:
Als je dit aanzet, komen er tekentjes bij de scrolbalkjes.
Ondertitels en bijschriften:
Als je dit aanschakelt, kan je de ondertitels van een filmpje bekijken. Je kan hier ook het
lettertype kiezen. Dit is handig voor slechthorenden of doven.
Monogeluid:
Als je dit aanzet, verhoogt het mono-geluid van je iPad.
L en R:
Als je het rondje verschuift naar L, komt er meer geluid uit de linker luidspreker dan uit de
rechter en omgekeerd.
Begeleide toegang:
Als je dit inschakelt, dan zit je vast in 1 app en bepaal je welke functies beschikbaar zijn.
Schakelbediening:
Dit kan je in- en uitschakelen door (Ik word dit stilaan beu…) het balkje te verschuiven. Je
kan hier ook verschillende instellingen instellen die met dit onderdeel verbonden zijn.
Assistive touch:
Hierbij kan je zelf een gebaar maken om iets te openen of je iPad iets te laten doen. Je kan
dit ook in- en uitschakelen.
Thuisknopinterval:
Hierbij stel je de snelheid in waarmee 2 of 3 keer op de thuisknop drukken wordt aanzien als
1 handeling.
Activeringsknop:
Hier kun je kiezen wat de functie is van drie keer op de thuisknop drukken.
Multitasking-gebaren :
Als je dit aanzet, werken de knijpbewegingen, de "veeg omhoog” en naar links en rechts
schuiven .
33
Functie zijschakelaar:
Hier kun je de functie van de zijschakelaar bepalen. Bijvoorbeeld: Rotatievergrendeling en
geluid uitzetten.
Gebruik:
Hierbij kun je kijken hoeveel plaats elke app inneemt en hoeveel je nog over hebt. Je kan dat
hier ook bekijken voor een paar apps, hoeveel je batterij verbruikt en hoelang hoe lang het
geleden is dat je batterij volledig vol was.
Ververs apps op de achtergrond:
Als je deze functie aanzet, dan sta je de iPad toe om automatisch
materiaal te vernieuwen en locatievoorzieningen te gebruiken wanneer je
verbinding hebt met een WiFi-netwerk.
Automatisch slot:
Hier kun je kiezen hoe lang het duurt voor de iPad zichzelf vergrendelt.
Codeslot:
Hier kun je je code aan- of uitzetten en je code kiezen.
Beperkingen:
Hierbij kun je kiezen welke apps en andere dingen je toestaat en welke persoonlijke
gegevens mogen bekend zijn.
Vergrendel en ontgrendel:
Als je dit aanzet, ontgrendelt en vergrendelt de iPad automatisch als je de hoes opent of
sluit.
Datum en tijd:
Hier stel je je datum en tijd in.
Toetsenbord:
Hierbij kan je de instellingen van je toetsenbord instellen.
Internationaal:
Hier stel je de taal, regio waar je woont en kalender in.
34
WiFi iTunes-synchronisatie:
Hier kan je kiezen om je iPad te synchroniseren als je hem verbonden hebt met een
computer die iTunes bevat.
Stel opnieuw in:
Als je hierop drukt, kan je kiezen welke instellingen je terug op fabrieksstand zet.
Geluiden:
Hier kan je het volume van beltonen en meldingen instellen maar ook het soort geluid.
Achtergrond en helderheid:
Hier kan je de achtergrond en de helderheid van de achtergrond instellen.
Privacy:
Hier kun je kiezen welke apps toegang hebben tot welke gegevens. Bijvoorbeeld: Facebook
heeft recht op mijn foto’s...
Zo, nu hopen we dat jullie veel over de instellingen hebben bijgeleerd en nog veel succes
met de oefeningen en het hanteren van de iPad. We hopen dat jullie je niet doodverveeld
hebben tijdens onze uitleg. Wij hadden in ieder geval veel plezier met het schrijven over de
instellingen.
Veel Succes !!!
Oefeningen over ‘Instellingen’:
Tijd om te testen of je er wel iets van begrepen hebt. Klaar?.........START!!!
De eerste oefening is niet echt moeilijk – nadien de oefeningen als ‘expert’…
1. Schakel vliegtuigmodus in.
2. Stel je voor: je zit in de cinema en je wilt absoluut niets missen van de superleuke
film. Daarom wil je zorgen dat een bepaalde app je even geen meldingen geeft.
Hoe doe je dit?
3. Stel, je bent de manager van je favoriete band. Je zit in een belangrijke
vergadering en je wil van 11 tot 14uur geen mails of Facetime-gesprekken
krijgen. Hoe doe je dit?
4. Je vriendin is slechtziend en wil de lettergrootte van haar iPad vergroten. Ze
vraagt aan jou om te helpen. Doe maar.
35
5. Je wil op 1 april een grap uithalen met je zus of broer. Daarom schakel je de
kleuren van zijn of haar iPad om. Probeer al een paar keer om te oefenen en
vertel ons hoe je dit gedaan hebt!
6. Je zus is slechthorend aan één kant en je wil dat er langs een kant meer geluid
komt dan de andere. Hoe doe je dit?
7. Je wilt niet dat je scherm draait…Hoe stop je dit?
8. Stel, je bent je beltoon beu, hoe verander je die?
9. Je helderheid op je scherm is nogal donker; hoe maak je het lichter?
10. Twitter vraagt toegang tot je foto’s – maar daar
heeft
niemand zaken mee! Hoe stop je dit?
40. Siri: jouw persoonlijke slaafje
Wat is Siri?
Siri is een virtuele assistent, die je met je stem bedient. Ze
helpt je bij het uitvoeren van eenvoudige taken, zoals berichten
versturen, iets opzoeken op internet en muziek starten.
Wat kan je allemaal doen met Siri ?
Siri is vooral handig voor activiteiten waar je behoorlijk wat schermtaps voor nodig
hebt of die specifieke kennis vereisen.
Welke taal spreekt Siri?
Siri spreekt momenteel nog geen Nederlands - maar je kan haar wel al vragen stellen in
het Engels, Frans, Duits, Japans, Spaans, Italiaans , Koreaans, Chinees Mandarijn,
Taiwanees Mandarijn en in het Hongkong-Kantonees ;) Je kan ook kiezen of hij/zij een
mannen- of een vrouwenstem heeft.
Waar vind je Siri?
Je kan Siri gebruiken vanaf iPhone 4S en hoger, de derde generatie van de
iPad en de iPad Mini. Helaas kan je Siri niet gebruiken op apparaten die
eerder zijn uitgekomen.
Hoe moet je Siri activeren?
Om Siri te activeren, ga je eerst naar je instellingen, daarna vind je onder
‘gebruik’ het balkje met ‘Siri’. Daar kan je Siri aanzetten. Je kiest een taal,
je gaat terug naar home (met de home-knop) en als je daarna lang de
thuisknop indrukt, kan je beginnen met vragen te stellen!
Extra Siri-Weetjes
1 Siri antwoordt grappiger op langere
vragen. Probeer maar eens.
2 Je kan tegen Siri praten alsof je tegen een
echte persoon praat.
3 Je kan vragen stellen aan Siri met je stem of
je kan ze ook gewoon intypen.
36
4 Siri is zo ingesteld dat hij of zij vriendelijk kan antwoorden, maar soms ook
sarcastisch.
5 Onofficieel is het ook mogelijk om Siri te gebruiken op de iPhone 4, iPhone 3GS en
iPad 1, iPad 2 en iPad 3 met behulp van een programma genaamd Spire. Lukt wel niet
altijd…
FUN MET SIRI
In tegenstelling tot de stembediening, die je op de vorige apparaten van Apple kon
gebruiken, voert Siri niet alleen bevelen uit, maar kan je hem/haar ook persoonlijke
vragen stellen zoals ‘What’s your favorite color?’ . Door die functie verkrijg je soms ook
lachwekkende situaties! Hier een paar toffe vragen:
-What’s your favorite color?
-Who let the dogs out?
-Do you have a pet ?
-Talk dirty to me.
-Do you love me ?
-Do you have a pet ?
-What do you think about Android ?
-Let’s get married, Siri.
-Happy Birthday !
-…
OEFENINGEN MET SIRI - Om te kijken of je alles snapt, zijn hier een paar oefeningen om
jezelf eens te testen ;D
Oefening 1) Stuur met behulp van Siri een bericht naar een willekeurig contactpersoon.
Oplossing 1) Als je daarna bij je berichten gaat kijken, kan je zien of het verstuurd is
(naar de juiste persoon). Misschien beter eerst eens met je eigen mailadres proberen.
Oefening 2) Stel je wekker in met Siri.
Oplossing 2) Wakker? Nu kan je kijken bij je klok of het gelukt is.
Oefening 3) Zoek de filmtrailer van Catching Fire op.
Oplossing 3) Als je de juiste trailer krijgt, is het goed.
Oefening 4) Zoek een restaurant of station in de buurt.
Oplossing 4) Dit kan je nakijken op internet.
Oefening 5) Zet je lievelingsliedje op met behulp van Siri.
Oplossing 5) Als je lievelingsmuziek begint af te spelen, ben je juist bezig.
37
41. Herinneringen
Herinneringen beheren
Je kan een lijst maken op je iPad , iPod of iPhone met allerlei dingen op die je niet mag of
wil vergeten: verjaardagen, examens, feestjes, schooluitstapjes, enz. …
Deze app heb je automatisch op je iPad. Je tikt gewoon op het programma en dan zie je
een lijst. Je tikt bovenaan op ‘wijzig’ en dan kun je je eigen herinnering aanmaken. Je
kunt er een datum aan toevoegen en een tijd- bv: onderwerp: boodschappen, datum
28/11/’13, tijd: 17u00.
Als je herinnering vervalt, krijg je een melding op je iPad.
• Oefening
Nu is het aan jou! Volg deze stappen en je hebt je eigen lijst in 5 stappen :)
• Tik op de app.
•
Tik op ‘wijzig’
•
Typ je onderwerp: bv. ‘verjaardag best friend’
•
Stel een datum en tijd in.
•
En dan krijg je een melding wanneer het zover is! :)
Met deze app kan je ook al snel een takenlijst maken. Hier noteer je ‘niet te vergeten
boodschappen en geheugensteuntjes’. Het programma is heel
eenvoudig in gebruik. Schrijf gewoon in een regel wat je niet mag
vergeten, koppel dat aan een eventuele datum en een tijdstip en je
krijgt de melding wanneer dat nodig is. Herinneringen werkt
eigenlijk met je agenda-accounts, zodat de wijzigingen die je
doorvoert automatisch op al je iOs-apparaten worden bijgewerkt.
Naast deze ‘memoblok’ bestaan er nog talloze andere apps die je kan
vergelijken met deze. Ze dienen allemaal als geheugensteun en
reminder.
38
RTM ‘Remember The Milk’ is zo’n app die gerust kan concurreren met de apple-App.
42. Notities:
Dankzij het grote
beeldscherm en het
schermtoetsenbord is het
maken van notities (bv.
tijdens een les) op de iPad
heel eenvoudig. Met iCloud
worden al je notities
trouwens beschikbaar
gesteld op al je andere iOsapparaten en Mac.
Tik gewoon op de app en het
gele notitieblok komt
tevoorschijn. Tik op de
plusknop rechtsboven en je
krijgt een nieuw blad. Tik erop en het toetsenbord verschijnt. Je notities worden
automatisch opgeslagen met als titel de eerste regel van je notitie…even over nadenken
dus hoe je begint.
Je kan eindeloos veel notities maken, ze worden automatisch opgeslagen en je kan er
altijd wijzigingen in aanbrengen of verwijderen. Met de actieknop kan de notitie ook
doormailen, kopiëren of afdrukken.
43. Camera:
Druk op deze app en op je scherm kan je rechts kiezen of je wil
fotograferen of een video wenst te maken. Gewoon slepen naar de
gewenste stand en op de witte / rode knop drukken. Wens je een
opname te stoppen, druk je opnieuw op de rode knop.
De camera beschikt over een digitale zoom voor foto’s. Met een knijpbeweging op het
scherm kan je in- of uitzoomen. Scherpstellen gebeurt automatisch. Als je op het
scherm tikt, verschijnt een kader. De camera zal dan scherp stellen op het geselecteerde
deel en zal zelf de belichting bijstellen. Je hoeft dus echt niet zo heel veel te doen om een
prachtig resultaat te hebben.
Leuk detail: heb je in de instellingen de locatievoorziening ingesteld, dan slaat je tablet
automatisch de coördinaten op van je foto’s . Dit heet geotagging. Zo weet je altijd
precies waar de foto genomen werd. In het programma Foto’s kan je de foto’s sorteren
op de plaats waar ze gemaakt zijn.
39
Foto’s en video’s bekijken doe je onder de app ‘Foto’s’. Je kan je foto’s in albums
plaatsen die je zelf aanmaakt via de knop ‘Albums’ rechts onderaan. Je kan je foto’ s en
albums ook delen met anderen.
Je kan met deze app ook je foto’s bewerken (zoals bijsnijden en automatisch
verbeteren). Klik gewoon op de desbetreffende foto en je kiest rechts bovenaan voor
‘Wijzig’. Onderaan zie je dan een aantal voorstellen om de foto beter te maken.
Je foto’s kan je ook snel doormailen of bv. op Youtube of Facebook plaatsen via de
actieknop.
Wens je een mooie diavoorstelling te geven van je foto’s? Geen probleem. Ga naar een
album en kies voor Diavertoning (rechts bovenaan). Je kan prachtige overgangen en
deuntjes kiezen waardoor je voorstelling wel heel professioneel lijkt.
Tip voor wie nog geen iOs7-versie heeft: als je de iPad vergrendelt, kan je ook een
diavoorstelling van al je foto’s weergeven. Op deze manier wordt je iPad een digitale
fotolijst. Je bekijkt de mogelijkheden via instellingen – fotolijst. Om de diavoorstelling te
starten, zet je de iPad in de sluimerstand en druk je op de Homeknop. Tik vervolgens op
de knop met de bloem. Zet de tablet in sluimerstand en je voorstelling begint. Jammer
genoeg vinden we deze functie niet terug in de iOs-7-versie. Geef gerust een seintje aan
de redactie indien je raad weet.
Je kan je foto’s via de Instellingen (helderheid en achtergrond) ook als
bureaubladachtergrond gebruiken of een foto van iemand toewijzen aan een
contactpersoon. Vanuit een geopende foto op de Actieknop tikken en nadien kiezen voor
‘Wijs toe aan contact’. Kies een contactpersoon en tik op ‘Gebruik’.
Nog een gouden tip: via Fotostream (stel je in via Instelling – Fotodeling) kan je via de
iCloud je foto’s op al je apparaten bekijken zonder dat je daarvoor moet synchroniseren.
Je foto’s verschijnen dus automatisch op elk apparaat dat de weergave van Fotostream
ingeschakeld heeft. Het is een fantastische manier om je foto’s op al je apparaten te
krijgen, zonder daarvoor ingewikkelde bewerkingen te moeten doen.
Foto’s en video’s naar je computer uploaden kan ook gebeuren door de iPad op de
computer aan te sluiten met behulp van de dockconnector naar de USB-kabel.
Foto’s van je computer naar je iPad kopiëren doe je via iTunes. Je kan dus een map met
foto’s via iTunes synchroniseren naar je iPad .
44. Photo Booth
Dit is nog zo’n app waarmee je foto’s kan maken. Om je foto nog leuker te
maken, kan je met deze app een speciaal effect toevoegen voordat je de
foto maakt. We geven hier geen verdere uitleg: gewoon fun door zelf uit te
proberen welke coole foto-effecten je kan maken.
40
Foto Booth
Met foto booth kan je dus gezichten vervormen.
Dit zijn enkele voorbeelden:
Met Foto Booth kan je allerlei camera’s gebruiken:
- Thermische camera
- Spiegelen
- Röntgenfoto
- Caleidoscoop
- Normaal
- Lichttunnel
- Samendrukken
- Tollen
- Uitrekken
45. Kaarten
Dit is ook een bijzonder uitgebreide en gratis app
die je standaard meekrijgt – maar wel een app
die toch wat meer aandacht verdient… Je vindt
41
er een namelijk een uitgebreide routeplanner (in 3D) die de meeste gps-systemen gerust
kan evenaren! Heel handig voor het plannen van een trip, het zoeken van een adres, enz.
Handige app trouwens voor de lessen aardrijkskunde.
46. Kiosk
Hier vind je kranten en tijdschriften terug die je via de
Appstore ingeladen hebt. Indien er van bepaalde kranten
of tijdschriften recentere uitgaven zijn, dan word je daar
ook van op de hoogte gebracht.
Tik op ‘Kiosk’ om je boekenkast weer te geven en tik
nadien op ‘Winkel’. Als je een abonnement koopt, wordt
het artikel aan je boekenkast toegevoegd. Steeds meer
mensen kiezen er voor om bijvoorbeeld de eigen krant via
deze weg aan te schaffen.
Als persoonlijke ‘must have’ tip geef ik jullie mee dat de
digitale versie van National Geographic fantastisch is. Je
krijgt niet enkel een tijdschrift – je kan genieten van de
wonderen van de natuur en de geschiedenis via
uitgebreide hoge-resolutiefoto’s, films, 3D-weergaven en
interactieve pagina’s. De uitgeverij biedt trouwens
regelmatig een gratis downloadbare versie aan. Moet je
zeker eens bekijken. Zo heb ik al in een van de uitgaven
kunnen genieten van een interactieve 3D-opname van het
echte gezicht van Cleopatra. Benieuwd of ze er echt zo ‘hot’
uitzag? Downloaden maar! Of ben je benieuwd hoe de echt wel grappige pinguïns
zwemmen? In het tijdschrift vind je enkel foto’s en tekeningen – in de digitale versie zie
je de beestjes –met jouw hulp- interactief aan het werk…
47. iBooks
Ook iBooks doet alle boekenwurmen kwijlen van plezier. Met deze app kan je op een
leuke manier van boeken én pdf’s genieten. Je vindt er boeken van alle genres, van
klassiekers tot bestsellers, voorgelezen versies en versies voorzien van de nieuwste
42
animaties, die je eenvoudigweg in de Appstore (met een beetje zoekwerk gratis) kan
downloaden.
Als je binnen de app tikt op ‘Winkel’, heb je de volgende mogelijkheden:





Boeken zoeken door te bladeren of aan de hand van een gericht zoekopdracht
Een voorproefje krijgen van het eigenlijke boek
Recensies lezen
De nieuwste bestsellers bekijken
Een vriend of vriendin via mail over een boek vertellen.
Een boek kopen:
Download het boek dat je wenst te kopen en de prijs zal in rekening gebracht worden
via je Apple ID.
Je boekenkast indelen: indien je zo’n sloddervos bent zoals ik, is het misschien wel
handig om je digitale boekenkast een beetje te ordenen. Zo kan je via het menu ‘Wijzig’
je eigen collectie aanmaken via jouw eigen sorteermethode (vb. Via auteur, titel,
categorie…).
Er wordt heel veel over gediscussieerd, maar eigenlijk is een boek op de iPad lezen
super leuk en heel eenvoudig. Ga gewoon naar de boekenkast en tik op het boek dat je
wil lezen. Je kan via je instellingen het lettertype enz. instellen. Je kan natuurlijk ook
afbeeldingen vergroten door te knijpen op de foto en je kan heel snel naar een andere
pagina gaan (tik gewoon op het vergrootglas en geef het gewenste paginanummer in).
Bij informatieve boeken kan je heel snel naar de inhoudsopgave gaan door op de
lijstknop te tikken. Vind je een blad of een passage echt leuk, dan kan je ook een
bladwijzer toevoegen door op de knop met bladwijzer (rechtsboven) te tikken. Opgelet:
je hoeft geen bladwijzer toe te voegen wanneer je het boek sluit. Je iPad onthoudt wel
waar je gebleven was…
De weergave van je boek:
Voor sommige boeken kan je de lettergrootte, het lettertype en de paginakleur of
helderheid wijzigen. Tik vlak bij het midden van een pagina om te zien of je toegang
krijgt tot het menu voor paginakleur, tekstkleur, lettergrootte en lettertype. Kan
bijzonder handig zijn voor mensen die het wat moeilijker hebben met het lezen van
kleine tekst. De echt goede boeken bevatten dus ook interactieve elementen zoals films,
diagrammen, presentaties, 3D-opbjecten en noem maar op. Gewoon op het
desbetreffende multimedia-element tikken en laat je verbazen…
Nog een handigheidje voor wie een boekpromotie moet maken: je kan ook eigen notities
en markeringen in je boek maken. Tik tweemaal op een woord, gebruik de greeppunten
om de selectie aan te passen en tik nadien op ‘Markering’ en selecteer een kleur of
onderstreping. Wil je je eigen notities toevoegen, dan tik je ook hier twee keer op een
woord, tik nadien op ‘Markering’ en tik vervolgens op de ‘notitie’ in het menu dat wordt
weergegeven. Er verschijnt een post-it waar je je bemerkingen kwijt kan.
43
Zo kan je dus ook je eigen woordenlijsten aanmaken – een tip misschien voor het
instuderen…
48. Prima apps zonder een euro uit te geven…
Als je op je iPad wil werken of oefenen voor school, of je wil info opzoeken, dan zijn
enkele apps wel noodzakelijk. Het is dan ook mooi meegenomen als het helemaal gratis
is . Hier enkel voorbeelden:
Mindmaple lite:
Mindmaple lite is een app waar je gratis en voor
niets mindmaps kunt maken. Het is in het begin een
beetje zoeken, maar wie er eventjes z’n tijd voor
neemt, kan de meest interessante en duidelijke
mindmaps maken die kunnen dienen voor je lessen
Nederlands, maar ook heel goed werken als
overzicht voor de verwerking van je lessen.
De Morgen :
De Morgen is een krant
die je ook gratis en voor niets
kan downloaden in de
Appstore. In De Morgen staat
allerlei voor jong en oud, en
het goede aan kranten is dat je
weet wat er in de wereld is
gebeurd en dat je artikels kan
knippen en plakken voor
taken.
Je kan er info vinden die je
meer vertellen over boeiende
thema ’s en er gaat dankzij de digitale versie geen boom verloren. Bovendien zie je ook
alles in kleur, heb je duidelijke links naar foto’s en videomateriaal. Ook
‘De
Standaard’ biedt trouwens een prima digitale versie van haar krant, die een paar
keer per dag over een prima update beschikt. En voor wie van de natuur houdt: zeker
eens een aantal proefversies van het schitterende
‘National Geographic’
44
opvragen. Zij stellen een aantal gratis nummers ter beschikking met prachtig interactief
beeld- en videomateriaal…zowel voor leerkrachten aardrijkskunde als geschiedenis een
must!
Magisto: een fantastische app die je een beetje kan vergelijken met iMovie. Dit is een
app die je in heel korte tijd toestaat om een filmpje te maken aan de hand van eigen
video- en /of beeldmateriaal. Ziet er heel professioneel uit!
Yelo TV :
Yelo tv is handig omdat je er gratis tv kan kijken en je je even kan ontspannen voor je
weer begint met leren. Je kan er ook naar het journaal of naar het nieuws kijken
waardoor je ontspant - maar tegelijkertijd ook wat bijleert. Wel onthouden dat je klant
bij Telenet moet zijn om deze versie te downloaden. Een ander – betalend en steeds
populairder alternatief is natuurlijk ‘Stievie’…Bekijk de app maar eens – in principe kan
je nog steeds twee weken gratis proberen…
Geomaster :
Geomaster is een app waar je allerlei tests kan doen in verband
met geschiedenis en aardrijkskunde. Je kan er per land
monumenten vinden met daarover de geschiedenis . De free
versie is redelijk beperkt maar de betalende versie kost € 0.89
en is bovendien véél uitgebreider. Ik zou hem zelf zeker
installeren maar ik zou eerst de gratis versie downloaden.
Eenmaal je hiermee goed overweg kan, denk je best eens na
over de betalende versie.
45
Vertaler Pro App
Deze app is heel bruikbaar: ben je niet goed in Engels of Frans of vele andere talen, dan
is dit de app voor jou!!! Je hoeft hem gewoon te downloaden - kies dan je taal, typ iets in
en alles wordt zo goed mogelijk vertaald. Steeds meer mensen gebruiken de vertaler pro
App. Ben je dus een aantal woordjes vergeten of heb je als volwassene een black-out in
je talenkennis? Geen probleem, deze App vertaalt alles voor je!
Pegasus woordtrainer app.
Met deze app kan je overal en wanneer je maar wilt Latijnse
woordjes herhalen en studeren. Je kan het vinden in de App Store.
Als je op Knooppunt op Latijn - extra oefeningen klikt, kan je het
persbericht lezen: "Met de lancering van de Pegasus Woordtrainer
App, de eerste Vlaamse mobiele App voor het vak Latijn, sluit
Uitgeverij Pelckmans nog nauwer aan bij de leefwereld van de
leerlingen.” Er staat ook een link zodat je het kan
downloaden in de App Store.
Wikipedia App
Wat is de Wikipedia app? Deze app is heel erg handig. Je
kunt hier alles opzoeken! Het werk snel en je krijgt heel
erg veel informatie bij 1 trefwoord! Gedaan met dikke
woordenboeken of encyclopedieën! 
Hoe gebruik je deze app?
Het is heel erg simpel! Je typt gewoon een trefwoord
over het onderwerp in en dan zal je veel mogelijkheden
vinden. Waar vind je deze app? Je kunt dit overal vinden!
In de App Store voor Appleproducten en Google
Playstore voor de Androidgebruikers.
En voor al wie al eens een boekpromotie of verhandeling
moet maken en heel vaak gebruik maakt van Wikipedia
als bron - een gouden tip:
Wist je dat je in Wikipedia je eigen boek kan ontwerpen over het onderwerp waar je info
over zoekt? Ga gewoon naar Wikipedia, typ je zoekopdracht in en kijk dan volledig links
op je scherm. Je zal er in de linker tabel een optie vinden : “afdrukken en exporteren”.
Klik hierop en je krijgt het submenu ‘Boekenmaker”. Klik op ‘Boekenmaker starten’ en je
gezochte onderdeel wordt in je iBooks geplaatst. Je kan er dan nog een pak
bemerkingen, notities en markeringen in aanbrengen. Bovendien kan je een woord of
46
selectie laten uitspreken, verklaren, markeren en noem maar op. Heel chique om digitaal
aan je leerkracht te bezorgen!
Klok-app:
Deze app stelt je in staat om de tijd in verschillende tijdzones
weer te geven. Je vindt er dus een wereldklok, een wekker,
stopwatch en timer terug onder een noemer. Handig voor het
oefenen op het lezen van de klok, het timen van oefeningen,
het bekijken van de verschillende tijdzones in de wereld en
noem maar op.
We geven jullie graag ook de meest handige / populaire Smartphone apps mee van vorig
jaar. Het mooie aan mobiele apps is dat ze soms onvermoede nieuwe functies toevoegen
aan een smartphone of tablet die al enkele jaren oud is. Hier zijn vijf van die
programma's die onze zakcomputer in 2013 nog een eind handiger hebben gemaakt.
1 - Vivino Wine Scanner – voor de mama’s en de papa’s:
Wat Shazam is voor muziek, is de Vivino Wine Scanner voor wijnflessen. Bevalt dat
wijntje op restaurant u? Scan het etiket in met de camera die in uw smartphone zit, en
het wordt meteen uit een online database gelicht. Waarna u de beoordelingen van
andere gebruikers erover kunt lezen, of zelf uw steentje kunt bijdragen. Maar vooral: u
onthoudt hem voor later.
Op Android en iOS. Basisversie is gratis, 'pro'-uitvoering kost 3,99 euro.
2 - Timehop
Waar was u de dag van vandaag, één tot vijf jaar geleden, en wat vrat u toen uit? Als u er
digitale sporen van hebt achtergelaten, weet de digitale tijdscapsule Timehop het u te
vertellen: de app scant al uw posts op sociaalnetwerken als Facebook, Twitter en
Instagram van de afgelopen jaren in, en ook de foto's die u met uw smartphone hebt
gemaakt komen mee in het rapportje te zitten. Op iOS. Gratis.
3 - Ifthisthenthat
Al die apps die u op uw smartphone laadt, hebben allemaal hun eigen
functie, maar het wordt helemaal gek wanneer u die met elkaar kunt
combineren. Genre: stuur mezelf een e-mail wanneer ik iets doorstuur via
Dropbox. Of stuur een tweet uit wanneer mijn favoriete voetbalploeg een
doelpunt heeft gescoord. Weinig dingen zijn te gek voor Ifthisthenthat of
IFTTT, de webdienst waarmee u dat allemaal programmeert, en die sinds
kort ook een mobiele app heeft. Op iOS en Android. De iOS-versie is gratis,
de Android-uitvoering kost 0,99 euro.
47
4 - Facebook Messenger
Klassieke mobiele communicatiekanalen zoals sms en e-mail zijn op de terugweg, om
plaats te maken voor mobiele 'instant messaging'-diensten als Whatsapp en Viber. Maar
de grote doorbraak op dit gebied kwam er het afgelopen jaar dankzij een bedrijf dat tot
voor kort nog maar weinig potten had gebroken op de mobiele markt: Facebook. Hun
nieuwe Messenger is snel, zit tjokvol mogelijkheden, en trekt meteen uw volledige
vriendenbestand binnen als contactpersonen. Op iOS en Android. Gratis.
5 - Duolingo
De snelste en misschien wel leukste manier om nieuwe talen te leren, of om uzelf
tenminste uit de slag te trekken op vakantie, is Duolingo. In een serie korte lessen die u
worden gepresenteerd in spelletjesvorm, leert u Spaans, Frans, Duits, Portugees,
Italiaans of Engels, vanuit een van die zonet genoemde talen. Op iOS en Android. Gratis.
Een verder nog een greep uit het aanbod Apps die op onze iPads geïnstalleerd
worden op school (zie ook punt 50 in deze cursus):
(Het spreekt voor zich dat deze lijst nog aangevuld zal worden)…






Het leerwerkboek voor Latijn
Een verklarend woordenboek voor Engels en Nederlands
Een vertalend woordenboek Nederlands, Frans, Engels
De Bijbel
Een handige app die interactief de werking van het menselijk lichaam, onze
bloedsomloop en dergelijke toont,
…
Wie trouwens denkt dat je met Apple geen Word documenten, rekenbladen en powerpoints
zoals bij Microsoft kan lezen en maken, heeft het ook mis. Er zijn tal van gratis en
betalende mogelijkheden hier:
De volgende gratis apps bieden al een waardig alternatief op je Microsoft Office pakket:
Documents
Office Note
iDocs
Natuurlijk geldt ook hier de regel: betalende versies van de apps zijn telkens beter…Pages
is hier een goed voorbeeld van.
We konden het natuurlijk niet nalaten om ook enkele leuke apps voor games mee
te geven:
We beginnen met Temple Run 1 en 2 : De tweede versie is populairder omdat, volgens
onze bronnen, de meesten vinden dat Temple Run 2 een betere beeldkwaliteit en
minder bugs heeft. Ook zijn er leukere en moeilijkere obstakels met als voorbeeld ‘de
mijn’.
48
Cut the Rope: Veel mensen vinden dit een leuk spel omdat je er wel wat inzicht voor
nodig hebt. Het is wel nodig om het spel wat onder de knie te hebben, anders is het best
moeilijk. Maar buiten het oefenen vinden velen het een verslavend spel.
Subway Surfers: Niet gemakkelijk, zeker niet op het einde. Maar bij dit spel is fun
belangrijker door de vele karakters die je kunt vrijspelen. Goede reflexen zijn zeker
nodig. (Iets wat niet iedereen op onze redactie heeft). Ook de wereldtour is erg populair.
Doodle Jump: Blijft bij iedereen populair! Niet al te moeilijk, ook niet te gemakkelijk. De
simpele tekenwijze maakt het dan nog eens extra grappig. De vele werelden (voetbal,
spook,…) maken het niet te langdradig.
Angry birds: Vinden velen nog altijd heel erg leuk. Van jong tot oud vinden ze dit niet
gemakkelijk. De vele levels en updates zoals Friends, Star Wars en nog veel andere
versies, vallen bij velen in de smaak. Inzicht nodig om optimaal dit spel te kunnen
spelen.
Jetpack joyride: Om te beginnen best makkelijk - maar hoe verder je komt, hoe sneller en
moeilijker het wordt. Vele outfits en jetpacks in combinatie met alle updates maken dit
spel, vooral bij kinderen, een echte uitdaging.
Fruit Ninja: Een heel populair spel dat door vele kinderen en tieners gespeeld wordt.
Vingervlugheid en vingerbehendigheid zijn een must om dit spel te kunnen spelen. Ook
de vele achtergronden, zwaarden en upgrades maken het spel.
Kleine oefening (voor de lol): Ga naar de App Store en download een van deze games.
Probeer de high score te bereiken of heb gewoon plezier
49
MyScript Calculator
MyScript Calculator is een rekenmachine voor gevorderde wiskunde. Je kan er
verschillende hoofdbewerkingen mee doen zoals:
 vierkantswortels berekenen
 de vier hoofdbewerkingen maken
 en nog veel andere toepassingen
Het is een Touch app. Je hebt dus geen toetsenbord nodig,
Oefeningen:
Probeer dit eens te schrijven:
=……..
Je gaat een oneindig getal krijgen.
Andere oefeningen:
9+5.2+5²=……..
85745:5=…..
Antwoorden:
=1.414……
9+5.2+5²=44
85745:5=17149
Als je dit niet had, dan heb je iets verkeerd gedaan.
Een andere handige app is bijvoorbeeld de Calculator X, die wel een toetsenbord heeft
en waarmee je dezelfde mogelijkheden hebt. Je vindt hem ook standaard terug op de
iPads van de school.
Succes met je wiskunde!!!
Als dit lukt dan kan je moeilijkere bewerkingen invoeren!
Wallpapers app: voor wie een echt coole achtergrond wil gebruiken om zijn of haar
iPad te ‘pimpen’. Compleet gratis en keuze uit duizenden onderwerpen en ontwerpen!
50
Spotify: Spotify laat gebruikers zonder abonnement vanaf gratis naar muziek luisteren via
alle kanalen, dus ook via de app op de computer of via de web-app. Tot voorkort gold er
voor gebruikers zonder abonnement een tijdslimiet van tien uur per maand, die beperking is
verdwenen. Gebruikers die niet betalen voor de muziekstreamingdienst blijven wel reclames
horen om de zoveel nummers, bij betaalde abonnementen is dat niet het geval. In december
vorig jaar kondigde Spotify al aan dat gebruikers zonder een abonnement ook van de dienst
gebruik konden maken op tablet of smartphone, dat was tot die tijd voorbehouden aan
abonnees. Wel kan er via een draagbaar apparaat alleen in shuffle-modus geluisterd
worden.
Vanaf nu dus altijd je lievelingsmuziek altijd beschikbaar én GRATIS!!!
49. Shazam…
Shazam is software die muziek kan herkennen en je precies kan vertellen wat de titel is, wie
de artiest is en je krijgt meteen ook de mogelijkheid om het nummer te kopen of te
downloaden. Kan echt wel handig zijn als je niet zo goed bent in het onthouden van titels en
artiesten.
50. De apps op de iPads van de school en verklarende woordenlijst…
Hieronder vind je een –voorlopig- lijstje van alle apps die je standaard geïnstalleerd vindt op
je iPad in de klas. De meeste apps spreken voor zich – proberen maar in de klas!
Basis-apps:
-Sint-Donatus website: link homepage
-Smartschool: link Smartschool
-Knooppunt: link Knooppunt – handig om snel in te loggen.
Onder tekst:
51
-MindMaple: programma om schema’s te maken
-Book Creator: programma om “boeken” te maken
-Popplet: programma voor presentatie schema’s en mindmaps
-Prezi Viewer: programma voor presentatie schema’s
-ShowMe: programma met Whitebord voor leerkrachten
-PDF Expert: programma voor het opslagen en bewerken van documenten en e-mails
-Strip Design: programma om strips te ontwerpen
-Keynote: programma om presentatie op te stellen
-Pages: programma om brieven en documenten op te stellen
Onder video:
-Youtube: link naar youtube
-PuppetPals: programma om foto’s en afbeeldingen te maken via spelvorm
-Video Tube: programma om video’s te bekijken
-Video’s: programma om video’s te maken en te bekijken
-iMovie: programma om video’s te bewerken
Onder Foto:
-Camera: programma om foto’s te maken
-Pizap: programma om kaartjes, achtergronden,… te ontwerpen
-Photo Booth: programma voor het maken en bewerken van foto’s
-Foto’s: programma om foto’s op te slaan en te bekijken
Onder I:
-iTunes U: programma om zelf lesmateriaal te maken en te delen
-iBooks: programma om boeken te downloaden en te lezen
Onder bureau:
-Calculator X: programma om berekeningen te maken (rekenmachine)
-Notities: programma om notities in te bewaren
-QR Reader: programma om QR-codes te scannen
Onder Instellingen:
-Instellingen: programma om naar de instellingen van de iPad te gaan
-Agenda: programma om in te schrijven wat je tegen welke dag moet doen
-Contacten: programma met alle opgeslagen contacten in
-Herinneringen: programma om herinneringen in te noteren
-Kiosk: link naar iTunes - download pagina van nieuws en kranten
-Klok: programma om het tijdstip te bekijken
-Muziek: programma om muziek te beluisteren
Onder Aardrijkskunde:
-Kaarten: programma om kaarten te bekijken
Onder Frans:
-CyberCartes: programma om kaartjes (verjaardag, geboorte,…) te maken en door te sturen
-Dictée: programma om dictees in te maken
52
-RTL.be: programma om nieuwsgebeurtenissen te bekijken
-Conjugaison: programma om werkwoorden te vervoegen
-Woordenboek: programma om betekenis te bekijken van bepaalde woorden
Onder Godsdienst:
-Bijbel: programma om de bijbel te kunnen te bekijken en te lezen
Onder LO:
-Ubersense: programma om video-analyses te bekijken en coaching te krijgen
Onder Latijn:
-Pegasus 1: programma om het boek Pegasus 1 te openen op de iPad
-Pegasus 2: programma om het boek Pegasus 2 te openen op de iPad
Onder Nederlands:
-Groen boekje: programma om spellingwoordenboek te openen
-Nederlands: programma om Nederlandse opstellen te maken
Onder Biologie
-‘RatDissection’: of hoe je virtueel een rat opensnijdt.
‘MyBody’: werking van het menselijk lichaam.
Dock:
-Safari: link om zoekautomaat te openen
-Mail: programma om je mail te openen en te checken
Wat betekenen volgende woorden ook al weer ?
App: applicatie - dat is de software van je iPad.
Apple-ID: is je gebruikersnaam voor alles wat je met je iPad doet: bv. winkelen in de
iTunes store ….
iCloud: i-Cloud bewaart je muziek, foto’s, …
iTunes: een winkel waar je muziek kunt kopen.
Synchroniseren: het op elkaar afstellen van Apple-apparaten.
Swipen: op een aanraakscherm door een document bladeren.
Scrollen: met je vinger op het touchscreen bewegen.
Update: het bewerken en vernieuwen van software.
Importeren: een app naar je iPad brengen.
Software: computerprogramma’s
Wifi: draadloze internetverbinding.
Widget: een klein gadget-programma.
Multitasking: verschillende handelingen tegelijkertijd doen.
iBooks: dit is de plaats waar je boeken kan lezen.
Privacy: je privé-elementen.
Bedieningspaneel: het controlebord.
53
Vliegtuigmodus: een modus die je Wi-Fi en je Bluetooth uitschakelt (voor als je op
het vliegtuig zit of niet gestoord wenst te worden bv.).
Bluetooth: draadloze verbinding tussen 2 apparaten.
iOS: het algemeen besturingssysteem van Apple.
51. IOS 7 en de iCloud
We hinken misschien wat achterop – maar zo gaat dat in de ICT-wereld van zodra
je iets publiceert: wat er veranderde met het besturingssysteem iOS 7 (voor alle
‘old-school-Apple-gebruikers die deze versie nog niet geïnstalleerd hebben):
De meest in het oog springende wijziging van het nieuwe besturingssysteem is het
nieuwe uiterlijk: veel elementen zijn simpeler geworden en de kleuren zijn aangepast.
Naast de strakke icoontjes en lichte elementen is verder het 3D-element direct in het
oog springend. Apple noemt de techniek parallax en zorgt ervoor dat de gebruiker de
illusie krijgt dat hij diepte ziet in het systeem. Het toegangsscherm is vernieuwd en
toont meer informatie, het berichtencentrum heeft meer notificaties, en toont voortaan
verkeersinformatie en reistijden. In het notificatiecentrum zijn nu drie tabs, waaronder
een met een overzicht van de dag, inclusief het weer en agenda-items. De gebruiker kan
een nieuw menu oproepen door op het scherm van onder naar boven te vegen. Via het
Control Center kunnen handelingen worden verricht zoals het uitschakelen van
Bluetooth.
Ook internetbrowser Safari heeft een update gekregen. De browser heeft een nieuw
uiterlijk en het is nu mogelijk om een onbeperkte hoeveelheid tabbladen open te
hebben. Het navigeren tussen tabs verandert ook.
De App Store krijgt een verlanglijst voor apps. Apps kunnen nu automatisch worden
geüpdatet. Per app kan het dataverbruik worden bekeken. Apps die te veel data
verbruiken, kunnen hier geblokkeerd worden.
Meer verbeteringen: De Camera-app krijgt fotofilters en de galerie krijgt meer slimme
sorteermogelijkheden. Anti-diefstalfuncties voorkomen dat een gestolen iPhone weer
geactiveerd kan worden.
Apple Maps is verbeterd. Via AirDrop kunnen makkelijker bestanden worden
uitgewisseld. Contacten uit het adresboek kunnen worden geblokkeerd.
54
De office-apps iPhoto, iMovie en iWork zullen gratis worden verspreid bij elk nieuw iOSapparaat.
Een van de grootste nieuwe functionaliteit in iOS 7, iTunes Radio, is voor voorlopig niet
te gebruiken. Alleen Amerikanen krijgen de dienst in eerste instantie. Maar om je uit de
nood te helpen, verwijzen we graag naar ‘Spotify’.
iTunes Store:
Via de iTunes Store kan je muziek, tv-programma’s en podcasts toevoegen aan je iPad.
Voor het gebruik van de Store heb je dus wel internetverbinding en een Apple ID nodig.
Bladeren door het materiaal dat beschikbaar is doe je door te tikken op één van de
categorieën. Tik op ‘Genres’ om de lijst te verfijnen. Materiaal zoeken gaat ook in het
menu ‘Zoek’. Tik op een nummer of video om een fragment af te spelen.
Indien je gevonden hebt wat je zocht, kan je de film of het album dan ook aankopen of
gewoonweg huren. Door het apparaat te synchroniseren met iTunes kopieer je
trouwens gegevens van je computer naar de iPad en omgekeerd. Dat doe je door de
meegeleverde usb-kabel aan te sluiten.
Synchroniseren:
Sluit de iPad aan op je pc en open iTunes. Selecteer je apparaat in het iTunes-venster.
Selecteer de optie ‘Muziek’’ en kies nadien voor ‘Muziek synchroniseren’. Standaard is de
volledige muziekbib geselecteerd. Wens je een selectie, kies dan voor de optie
‘Geselecteerde afspeellijsten, artiesten, albums en genres’. Nu kan je heel precies
weergeven wat je op je tablet wil hebben. Klik nadien op ‘Synchroniseren’.
Je kan nummers afspelen via de ingebouwde luidsprekers, via een hoofdtelefoon – al dan
niet draadloos.
Apple heeft ook iTunes 11.1 gelanceerd. Met de nieuwe versie van het populaire
programma is onder meer ondersteuning voor iOS 7 ingebouwd. Verder heeft Apple nog
drie nieuwe functies in 11.1 gestopt.
De meest in het oog springende is iTunes Radio. De Pandora-concurrent is daarmee voor
het eerst live gegaan voor het grote publiek. Althans, voor het grote Amerikaanse
publiek, want iTunes Radio is voorlopig alleen te gebruiken met een Amerikaanse Apple
ID. Een andere nieuwe functie betreft Genius Shuffle. Daarmee kun je je muziekcollectie
op shufflemodus zetten waarbij het Genius-algoritme van Apple steeds nummers
uitzoekt die perfect op elkaar aansluiten.
De laatste grootste vernieuwing zit in de podcastsectie. Gebruikers kunnen nu
55
'radiostations' aanmaken waarbij verschillende podcasts kunnen worden
samengevoegd. Zo kun je een Podcast Station maken met nieuwspodcasts of podcasts
over bepaalde muziekgenres.
Apple heeft ook de iCloud-website vernieuwd. Maar wat is dat nu eigenlijk, die iCloud?
Met de functie iCloud is het mogelijk om gegevens, zoals foto’s, documenten,
afspraken en contacten, op te slaan op een server van Apple. Je eigen stukje opslagruimte
wordt daar de cloud (wolk) genoemd. Standaard krijg je bij iCloud 5 GB aan gratis opslag. Dit
is je persoonlijke opslagruimte waar je bijvoorbeeld je documenten kunt opslaan. Foto’s op
Fotostream, muziek, boeken en apps die je aanschaft via de App store, worden hier
overigens niet bijgeteld. Als je toch meer opslagruimte nodig hebt, kan je dat tegen betaling
aanschaffen, maar 5 GB is voor de meeste mensen al ruim voldoende.
De bestanden die je via iCloud hebt opgeslagen, kan je openen vanaf elk apparaat waarop
iOS 5, 6 of 7 staat en waarop iCloud is ingeschakeld. Tevens worden wijzigingen die je
doorvoert in een bestand op alle andere apparaten die je hebt aangesloten automatisch en
draadloos bijgewerkt. Zo zijn je bestanden altijd up-to-date. Dit wordt synchroniseren
genoemd. Via de website van iCloud kan je bekijken wat er op iCloud is opgeslagen.
Fotostream is een onderdeel van iCloud waarmee je foto’s kunt bewaren op iCloud en
synchroniseren met andere apparaten waarop Fotostream is ingesteld. Via Fotostream kan
je jouw foto’s ook heel makkelijk delen met anderen. Met AirDrop kan je heel eenvoudig
foto’s, video’s en contactgegevens delen met andere iOS-gebruikers bij jou in de buurt.
Let op!
iCloud kan je gebruiken op meerdere apparaten. Op moment van schrijven zijn dit
een iPad, iPod touch of iPhone met iOS 5 of hoger. Je kan ook gebruikmaken van
iCloud met een Mac OS X Lion 10.7.2 of hoger of Windows 8, 7 of Vista met Outlook
2007, 2010 of 2013 en het iCloud-configuratiescherm.
Heb je verdere suggesties en/of bemerkingen i.v.m. deze cursus? Aarzel niet en neem
contact op met de redactie via mr. Van Den Bossche op Smartschool .
Ook graag meer uitleg via onze redactieleden over de iPad? Dat kan. Je vindt ons vanaf
trimester drie elke dinsdagmiddag terug in het PC-lokaal aan de leraarskamer voor een
persoonlijke ‘meet en greet’ en uitleg over al je vragen rond de iPad. Wel via Smartschool
eventjes op voorhand laten weten aan mr. Van Den Bossche waar je uitleg over wenst. Zo
kunnen onze ‘experts’ je perfect op je wenken bedienen.
O…mocht je na het lezen van deze cursus nog steeds niet overtuigd zijn van het nut van een
tablet, bekijk je best nog’s onderstaande link op YouTube.
http://www.youtube.com/watch?v=LMk35s_yLLk
Groeten
De redactie
56
En dit waren de fantastische leden van de redactie die hun vrije
uurtjes opofferden om jullie deze handleiding te bezorgen:
DE REDACTIE:
Laura, Atze, Dara, Pauline, Fabio, Caro, Bjorn,
Florida, Branco, Ann-Sofie, Ruth, Paulien en Jolan.
Hopelijk genieten jullie met volle plezier van onze iPad-cursus!!!!!
57

App-lijst 2014-2015

Gratis Apple ID aanmaken - Geessinkweg

gezond trakteren

FAQ- info iPads

Fixico B.V. Keizersgracht 285 1016 ED Amsterdam KvK

SPELREGLEMENT DUTCH STREET CUP 2015

Kampioenschap Midden Nederland: de uitslagen

Boekenlijst PSC 2011-2012

The Boat To Liverpool Choreograaf : Ross Brown (Maart 2014)

INTERVENTIEMATRIX

Business Everywhere

Lees verder - Bouwend Nederland

Handleiding installatie Ipad Mollerlyceum 2014

Installatie AH Slim Only App

Stadsbestuur WERVIK selectie duurzaamheidsambtenaar

actievoorwaarden

ED ITIE 2014 - Roelof van Echten College

2E PAASDAG GEOPEND

Handleiding Sony Xperia V Black - Nederlands

Innovation in water use and emission reduction

Authentieke versie downloaden (pdf)