Wedstrijddatum Thuis team Uit team Thuisscore

rundveehouderij
R E P O RTA G E
Evert Pleizier is net als veel andere veehouders pas
sinds kort actief met selectief droogzetten. Hij
vertelt over zijn eerste ervaringen en verwachtingen.
Andere blik op
droge koeien
S
26
OCIAL media tonen wat mensen
bezighoudt. Op 10 februari was
op Twitter het volgende te lezen:
‘De eerste koe die ik niet met
droogzetpenicilline heb drooggezet, is
nu weer aan de melk. Celgetal nu 3.
#datgeefthoop.’ Uit dit bericht van Evert
Pleizier in Nijkerk (Gld.) spreekt wat veel
veehouders nu ervaren met selectief
droogzetten: opgelegd van bovenaf, weg
veiligheid, er is nog weinig gevoel bij en
er is een sfeer van ‘tussen hoop en vrees’.
Algemene grenswaarden
Pleizier besprak eind december het bedrijfsgezondheidsplan met zijn dierenarts. In het behandelplan uiergezondheid
werkt hij met de normen die voor velen
nu gangbaar zijn. Koeien met minder
dan 50.000 cellen, en vaarzen met minder dan 150.000 cellen per milliliter
melk gemeten in de laatste melkcontrole,
gaan droog zonder antibiotica. Ook het
droogzetantibioticum dat Pleizier gebruikte, is anders. Vroeger gebruikt hij
Supermastidol. Nu mag dat niet meer,
omdat het een tweedekeusmiddel is; nu
gebruikt hij het eerstekeusmiddel Orbenin Extra Dry Cow.
Het gemiddelde celgetal is dit jaar niet
boven de 100 geweest. “Een goede uiergezondheid is mooi, maar het betekent
ook dat nu veel dieren droog gaan zonder antibiotica. Vroeger had ik het gevoel
dat ik de koeien beschermde, nu moet ik
dat loslaten.”
Alles wat bekend en vertrouwd was, is
nu anders. “Je zekerheid is weggenomen.
Ik moet iets extra doen om dat te compenseren.” Het management rond droogzetten en droge koeien is daarom op
punten aangepast, mede naar aanleiding
van advies van de dierenarts. “Eind vorig
jaar organiseerde onze dierenartspraktijk
een workshop over selectief droogzetten.
Daar heb ik het nodige opgepikt.”
12 liter per dag is grens
Pleizier maakt de diepstrooiselbnoxen van de droge koeien nu twee keer per dag
schoon. Ook controleert hij de uiers in de eerste week van de droogstand.
Zo is Pleizier ervan overtuigd dat het belangrijk is dat koeien weinig melk geven
als ze droog moeten. 12 liter per dag is
het streven. Hij haalt koeien die droog
moeten uit de groep en zet ze apart. Ook
nu staat een koe apart in het strohok. Ze
krijgt het schralere droogstandsrantsoen.
Verder melkt hij de koeien die droog
moeten nog maar één keer per dag gedurende twee of drie dagen. “Dat geeft wat
extra werk, maar de melkgift zakt dan
meestal snel.” De 12 litergrens bepaalt of
een koe met of zonder Orbeseal droog
gaat, een substantie die met uiterste hygiëne in het tepelkanaal van elk kwartier
wordt gebracht en dit zo afsluit en beschermt tegen infecties van buitenaf.
Koeien die te veel geven, hebben volgens Pleizier te veel druk op de spenen
BOERDERIJ 99 — no. 26 (25 maart 2014)
PROFIEL
Naam: Evert Pleizier (47).
Plaats: Nijkerk (Gld.).
Bedrijf: met broer John
en meer kans op melk uitliggen. Dan
blijft het slotgat te lang open. Die koeien
worden behandeld met Orbeseal. Koeien
met minder dan 12 liter gaan droog zonder enige behandeling. “De tijd zal het leren of dat een verkeerde zuinigheid is.”
In de eerste week van de droogstand
controleert hij de uiers. “Omdat er geen
antibiotica meer ingaan, ben ik daar nu
scherper op.” Hij maakt twee keer per
dag de boxen van de droge koeien
schoon en voorziet ze van vers strooisel.
“Vroeger ging ik gemiddeld één keer per
twee dagen langs deze boxe. Je moet nu
echt meer nadenken wat je zelf kan bij-
De overzichtelijke stal is licht en ruim en
geeft de koeien alle comfort die ze nodig
hebben.
BOERDERIJ 99 — no. 26 (25 maart 2014)
(45) 70 melkkoeien,
60 stuks jongvee,
240 vermeerderingszeugen en 2.500 vleesvarkens. Evert is verantwoordelijk voor de melkveetak.
Gemiddelde productie (rjg):
9.736 kilo melk met 4,29 procent vet en 3,55 procent eiwit.
62 ha grond in gebruik. Hiervan is 6 ha natuurland en 16
ha mais. De rest, 40 ha, is
grasland. Het celgetal bij de
koeien was het laatste jaar
gemiddeld 113. Nu Pleizier
gestart is met selectief droogzetten, gaan nogal wat koeien
de droogstand in zonder de
beschermende antibiotica. De
eerste koeien kalven nu af.
Het begin lijkt goed.
Selectief droogzetten geeft extra werk.
Evert Pleizier zet koeien die droog moeten
apart en geeft ze ander voer, zodat de
melkgift daalt. F O TO ’S: TO N KASTERMAN S
dragen om mastitis te voorkomen.”
Nog weinig verschil
Inmiddels zijn zeven koeien drooggezet
zonder antibiotica, vier met Orbeseal en
drie zonder behandeling. Op basis van de
laatste uitslag zouden bijna alle vaarzen
en een derde van de koeien zonder antibiotica droog kunnen. “Dat komt er toch
op neer dat ik bijna de helft van de koeien zonder antibiotica droogzet.” Of dat
de resistentie terugdringt, betwijfelt hij:
“Ik denk niet dat antibioticaresistentie in
de melkveehouderij een grote rol speelt.
De meeste koeien worden maar één keer
per jaar behandeld met antibiotica. Onze
dierdagdosering lag vorig jaar op 3,17.
Ruim onder de norm, en toen zetten we
alle koeien nog droog met antibiotica.”
Het bedrijf zet amper antibiotica in
voor andere zaken dan mastitis. Soms bij
een enkel hoestend kalf, een navelontsteking of een incidentele witvuiler, dat is
dan ook alles. “In de lactatie hebben we
vorig jaar acht keer antibiotica gebruikt.”
Mastitis direct na afkalven kwam niet
voor. Nu de eerste koeien zonder antibio-
tica afgekalfd hebben, lijkt alles goed te
gaan. Ook nu is er nog geen mastitis geweest kort na afkalven. “Het geeft te denken dat je met aangepaste bedrijfsvoering met minder antibiotica kunt. Tot een
half jaar geleden was het standaardadvies van veearts en GD om elke koe
droog te zetten met antibiotica, een
mooie verzekering. Maar als het zó ook
gaat, is het ook goed. Het heeft geen zin
om antibiotica te gebruiken als het helemaal niet nodig is.”
Wijnand Hogenkamp
27

Download Report