De consequenties voor de bouwpraktijk bij de invoering van verplichte CE-markering in relatie tot erkende kwaliteitsverklaringen voor bijna alle bouwproducten Harm Verster, Stichting Bouwkwaliteit 3 elementen: • De consequenties voor de bouwpraktijk bij de invoering van verplichte CE-markering • in relatie tot erkende kwaliteitsverklaringen • voor bijna alle bouwproducten Randvoorwaarde: Binnen 30 minuten Mission Impossible Maar toch een poging daartoe 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 2 Basis: principieel • Wat is een kwaliteitsverklaring? • Wat is CE-markering? • Wat is hun oorsprong? • En hoe ze (zouden moeten) worden gebruikt in de bouw 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 3 Kwaliteitsverklaring • Doel: schriftelijke bevestiging van aangetoonde kwaliteit • Door: ter zake competente beoordelaar • Voor: leverancier van het beoordeelde product of dienst Gebruik Door de leverancier: • op wiens naam de kwaliteitsverklaring gesteld is Tegenover belanghebbenden: • iedereen die meetbare criteria definieert, dus inclusief de leverancier zelf! 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 4 Kwaliteitsverklaring voorwaarden • • • • • Definitie/beschrijving van product of dienst Methode van beoordeling product of dienst Invloed van wijzigingen Borging en zelfcorrectie Toezicht en sancties 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 5 Kwaliteitsverklaringen in de bouw • Huidige private NL systeem voldoet hieraan – Beoordelingsmethode afgestemd op onderwerp vastgelegd in beoordelingsrichtlijnen (normatieve documenten) – Is referentie voor het te beoordelen beschreven product – Leverancier wordt beoordeeld door externe partij (borging) – Toezicht competentie beoordelaar (accreditatie, RvA) • Aanvullend – Kwaliteitskenmerken afgestemd op markteisen – Leverancier krijgt terugkoppeling op (latente) afwijkingen – Eventueel: kwaliteitskenmerken afgestemd op eisen uit bouwregelgeving 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 6 Kwaliteitsverklaringen in de bouw • Gevolg – Betrouwbaar, effectief en herkenbaar communicatiemiddel – Voor deelnemers aan de bouwketen – Voor overheid als bewijsmiddel ten aanzien van voorschriften uit de NL bouwregelgeving (publieke werking) • Voorbeeld – Bouwbesluit voorschrift Rc-waarde (tabel 5.1) ≥ 3,5m2K/W – Kwaliteitsverklaring: Isolatiemateriaal X met λ=y, toegepast in een spouwconstructie 100mm baksteen-luchtspouw 10 mm- X met dikte d mm -100 mm baksteen: Rc=3,6 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 7 Publieke werking • Alleen als aantoonbaar invulling gegeven wordt aan eisen uit vigerende bouwregelgeving • Bouwbesluit hoofdthema's: – Constructieve veiligheid, brandveiligheid, gezondheid, energiezuinigheid en milieubelasting • Minimale voorwaarden ter bescherming van de gebruiker en omgeving vastgelegd in regelgeving: Regelen wat moet 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 8 En nu buiten Nederland • • • • • • • • Vergelijkbare systemen in andere landen Maar inhoudelijk net iets anders Daardoor (meestal) niet uitwisselbaar Belemmert vergelijking producten uit verschillende landen Belemmert import & export Belemmert toepassing Tenzij de leverancier investeert in de andere systemen Economisch obstakel 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 9 Europa • Doel: Vrij handelsverkeer • Door: Eenduidige communicatie (CE-markering) • Voor: Leveranciers, bouwpartijen en overheden 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 10 Historie (zeer kort) • 1958 Europese Economische Gemeenschap (EEG, 6 landen) • 1993 Verdrag van Maastricht (EU, 15 landen) • 2009 Verdrag van Lissabon (Bestuur van de EU, inmiddels 27 landen) 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 11 Belang verdrag van Lissabon • Bestuurlijke inrichting van Europa • Soevereiniteit van de Lidstaten Doorwerking naar de bouw – – – – – 4-4-2014 Eén gemeenschappelijke (technische) taal Eenduidige communicatie omtrent producten Herkenbare productkenmerken Op basis van Europees vastgelegde afspraken en procedures Aan te duiden met Symposium: De toekomst van de Bouw 12 Bouwproducten in Europa • 1989 Richtlijn bouwproducten – Opstellen geharmoniseerde normen – Gebruik makend van hetgeen in de Lidstaten wettelijk relevant is – Richt zich op de kernthema’s • Constructieve sterkte • Veiligheid in geval van brand • Hygiëne, gezondheid en omgeving • Veiligheid in gebruik • Bescherming tegen geluid • Energiezuinigheid 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 13 Richtlijn bouwproducten • De kernthema’s zijn afspiegeling van gangbare en vergelijkbare nationale regelgevingen in de Lidstaten (harmonisatie) • Opstellen Europese beoordelingsmethoden (EN normen) • Aantonen conformiteit aan deze normen • Opstellen Declaratie van Conformiteit • Producten voorzien van merkteken CE (Conformité Européenne) 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 14 Verordening bouwproducten (2011) • Opvolger richtlijn bouwproducten • Rechtstreekse werking, geen nationale implementatie • Robuuster maken systeem en doorontwikkeling • Strenger juridisch kader • Toevoeging kernthema milieu • Wegnemen afwijkende nationale systemen • Voor zover onder de kernthema’s • Invoering prestatieverklaring Motto: eenheid in het noodzakelijke, vrijheid in het overige 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 15 CE-markering, hoe werkt dat? • Geharmoniseerde communicatie over essentiële kenmerken van bouwproducten (relatie tot de kernthema’s) d.m.v. Europese normen • Meestal geen Europese grenswaarden voorgeschreven • Lidstaten bepalen niveau van grenswaarden in hun regelgeving • Producent moet prestatieverklaring opstellen • CE is het enige merkteken waaronder een uitspraak over de essentiële kenmerken gedaan mag worden (art 8.3) 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 16 CE-markering, hoe werkt dat? 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 17 Prestatieverklaring • Verklaring van producent, principieel eigen verantwoordelijkheid en juridisch op aanspreekbaar • Producent moet uitspraken kunnen onderbouwen • Producent moet geldigheid prestatieverklaring in stand houden • Indien randvoorwaarden gelden moeten deze vastgelegd worden • Prestatie verklaring moet eisen uit regelgeving van land van gebruik afdekken 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 18 Waar zit het probleem? • Essentiële kenmerken mogen alleen onder CE verklaard worden, niet langer onder vrijwillige of nationale merken • Relatie essentiële kenmerken tot nationale regelgeving is niet altijd direct, soms is een aansluitdocument nodig • Marktpartijen zien niet altijd het verschil tussen CEmarkering en andere (keur)merken 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 19 Vragen • Vallen alle bouwproducten onder de verordening bouwproducten: JA • Dus moeten alle bouwproducten CE hebben: NEE • Is dit het einde van de huidige NL werkwijze met kwaliteitsverklaringen: ten dele • Is dit het einde van private keurmerken zoals KOMO: geenszins Motto: eenheid in het noodzakelijke, vrijheid in het overige 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 20 Dank voor uw aandacht www.bouwkwaliteit.nl 4-4-2014 Symposium: De toekomst van de Bouw 21