PERSBERICHT Utrecht, 23 maart 2015 Het best bewaarde geheim

PERSBERICHT
Utrecht, 23 maart 2015
Het best bewaarde geheim van de Middeleeuwen
Van 10 april tot en met 16 augustus zijn de mooiste schatten uit de Middeleeuwen te zien
in Museum Catharijneconvent. Het geheim van de Middeleeuwen in gouddraad en zijde onthult
een spectaculaire collectie middeleeuws textiel die vanwege de kwetsbaarheid zelden of
nooit te zien is. Deze kostbare kunstschatten waren in de Middeleeuwen duurder dan een
herenhuis en behoorden tot het meest kostbare kunstbezit. Juist dankzij de
beeldenstormen is deze kwetsbare middeleeuwse borduurkunst goed bewaard gebleven.
Museum Catharijneconvent biedt het Nederlandse publiek een unieke kans om kennis te
maken met deze onbekende kunstvorm van ongekend hoge kwaliteit.
Ongekende kwaliteit
Het geheim van de Middeleeuwen toont de ongekende artistieke kwaliteit van de
middeleeuwse borduurkunst. Bezoekers komen oog in oog te staan met de eeuwenoude
gewaden en kunnen ze tot in detail bekijken. Het overgrote deel van de objecten wordt
namelijk zonder glas ervoor gepresenteerd. De gewaden zijn gemaakt van prachtige stoffen
die men van heinde en verre importeerde. Ambachtslieden borduurden met gouddraad en
veelkleurige zijde bijbelse taferelen en heiligenfiguren, die als losse applicaties op de
gewaden werden aangebracht. Naast de allermooiste topstukken uit de vijftiende en
zestiende eeuw zijn er ook losse stoffragmenten en borduursels te bewonderen.
Het complete vierstel van David van Bourgondië
Een van de hoogtepunten van de tentoonstelling is het Utrechtse gouden vierstel van David
van Bourgondië, bisschop van Utrecht van 1456 tot 1496. Voor het eerst sinds 1987 zijn deze
gewaden als complete set te bewonderen. Het is uitzonderlijk dat dit door hem bestelde
vierstel, bestaande uit een koorkap, kazuifel en twee dalmatieken, bewaard is gebleven. Het
kazuifel bevindt zich in de Pauluskathedraal in Luik en is voor de gelegenheid herenigd met
de koorkap en de dalmatieken van Museum Catharijneconvent.
Schilders maakten de ontwerpen
Op de tentoonstelling zijn ook schilderijen te zien die als voorbeeld hebben gediend voor de
borduursels op de gewaden. Vrij onbekend is dat hooggewaardeerde schilders als de
Meester van Alkmaar (werkzaam ca. 1490-1510) en Jacob Cornelisz van Oostsanen (ca. 14751533) ontwerpen maakten voor de borduursels. Deze kunstenaars waren zeer geliefd onder
de hoogste klasse. Zij werkten voor kapitaalkrachtige kerken en kloosters, maar ook voor
rijke kooplieden.
Goed bewaard
Wat deze eeuwenoude gewaden zo bijzonder maakt, is dat ze zo goed bewaard zijn
gebleven, juist dankzij de beeldenstormen. De gewaden konden eenvoudig worden verstopt
bij particulieren in huis, waar ze gekoesterd werden. In landen die overwegend katholiek
bleven, zijn veel kerkgewaden op den duur vergaan, verknipt of weggegooid, terwijl de
paramenten in de Nederlanden juist hun waarde behielden.
Moderne productie
Naast Het geheim van de Middeleeuwen in gouddraad en zijde is er een kleine presentatie gewijd
aan de Nederlandse firma Stadelmaier. Tussen 1930 en 2010 produceerde dit atelier op
grote schaal moderne, vernieuwende paramenten. Gewaden, ontwerptekeningen, cartons
en proefborduursels geven een compleet beeld van de moderne productie van liturgische
kledingstukken.
Activiteitenprogramma
Bij de tentoonstelling is een uitgebreid activiteitenprogramma samengesteld. Naast diverse
lezingen en rondleidingen door het depot kunnen bezoekers hun eigen textiel laten taxeren
door een externe expert. Ook worden er workshops goudborduren, reizen en excursies
georganiseerd. Het complete overzicht is te vinden op www.catharijneconvent.nl. Bij de
tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde publicatie in samenwerking met uitgeverij
WBooks.
Het geheim van de Middeleeuwen is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van:
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap | BankGiro Loterij | VSB fonds
Prins Bernhard Cultuurfonds | Barbas- van der Klaauw Fonds | K.F. Hein Fonds
Fonds Museum Catharijneconvent | Fentener van Vlissingen Fonds | Oud- Utrecht
Nederlandse Kostuumvereniging | Stichting Professor Van Winter Fonds | Sormani Fonds
Noot voor de redactie – niet voor publicatie
Uitnodiging persvoorbezichtiging
U bent van harte welkom op de persvoorbezichtiging met toelichting door conservator
Micha Leeflang op donderdag 9 april om 14.00 uur. Aansluitend kunt u om 16.00 uur de
officiële opening met Herman Pleij bijwonen in de naastgelegen Catharinakerk.
S.V.P. aanmelden voor de persvoorbezichtiging via [email protected].
Op dit mailadres kunt u ook beeldmateriaal en overige informatie aanvragen.
Alle persafbeeldingen kunt u ook direct downloaden op
https://www.catharijneconvent.nl/pers/persafbeeldingen

Download Report