Hoge bloeddruk Jaap Beutler, internist-nefroloog en vasculair geneeskundige 24 maart 2015 De Gele Keizer in 2000 v.C.: “als teveel zout wordt gebruikt, verhardt de polsslag” Chinese salt mine Eerste bloeddrukmeting 1733 Dominee Stephen Hales, (UK) 8 voet hoog = 176 mmHg Wat is hoge bloeddruk? Wat is hoge bloeddruk? • Spreekkamer • Bij herhaling > 140/90 mmHg • Bovendruk is belangrijker dan onderdruk • Thuis : > 135/85 mmHg • 24-uurs ambulante bloeddrukmeter: • 24-gemiddeld > 130/80 • Daggemiddelde: > 135/85 Welke bloeddrukmeter is goed? https://www.hartstichting.nl/risicofactoren/thuis-de-bloeddruk-meten Wat is witte jas hoge bloeddruk? • > 140/90 id spreekkamer maar • • < 135/85 thuis of < 135/85 daggemiddelde 24-RR meting Hoe vaak komt het voor? 1 op de 3 Nederlanders heeft het Wat zijn de klachten? • • Geen of weinig • Hoofdpijn, ‘migraine’ , duizelig • Sluipmoordenaar Onmiddelijke schade - zeldzaam • Hypertensieve crisis • • • • • Gezichtsverlies Herseninfarct –of –bloeding Scheur hoofdslagader Hartfalen 0f –hartinfarct Nierfalen Oorzaken hoge bloeddruk • In 9 van de 10 gevallen onbekend • Optelsom van veel factoren, o.a.: • • • • • Erfelijke aanleg Westerse omgeving en leefstijl Zwangerschapshypertensie Drop en zoethoutproducten – Nederland Bij 1 op de 10 een oorzaak te vinden Erfelijke factoren • Erfelijke factoren in het algemeen: • • • Familie • • 1 op de 4 in de familie 6-7 op de 10 gevallen bij tweelingen 2 x zo vaak als een of beide ouders hoge bloeddruk heeft Zeldzame monogene hypertensie Omgevingsfactoren Zoutinname en voorkomen van hoge bloeddruk in de bevolking % 40 30 20 Nederland 10 100 200 NaCl-inname mmol/dag Kaplan JAMA 1984; 251:1429 300 Belang van zout in de babyvoeding Verschil in bovendruk tussen een laag en normaal zout dieet 0 -0,5 -1 -1,5 -2 -2,1 Low Na diet -2,5 -3 -3,5 -3,6 -4 At 6 months At 15 year Geleijnse et al, Hypertension 1997.29:913-7 Laag geboortewicht Alcohol en hoge bloeddruk Overgewicht en hoge bloeddruk Drop en zoethout Ook zoete drop! Bij 1 op de 10 een oorzaak te vinden • • • • • • • Bijnier Zenuwen rond de nierslagader Slaap-apnoe syndroom Nierziekte Vernauwing nierslagader Vernauwing hoofdslagader (aorta) andere Oorzaken: bijnieren Oorzaken: bijnieren Oorzaken: zenuwen naar de nieren Oorzaken: Obstructief Slaap Apnoe Syndroom Oorzaken: Nierziekten Oorzaken: vernauwing nierslagader Oorzaken hoge bloeddruk: vernauwing hoofdslagader Behandeling • • • • Waarom? Wanneer? Tot hoe ver? Waarmee? Waarom behandelen? Hoge bloeddruk Wanneer behandelen? • Schade reeds aanwezig • Grote kans op schade Hoe bepaal je kans op schade? Hoever behandelen? Streefbloeddruk behandeling • • 140/90 mmHg Kwetsbare ouderen: • 150-160 / 90 mmHG Waarmee behandelen? Leefstijladviezen • • • • • • • • Niet roken Gezond eten Zo weinig mogelijk zout (max 6 g = 100 mmol) Afvallen bij overgewicht Minimaal 30 minuten per dag bewegen Noten – 1 handje per dag Weinig alcohol • Mannen 2-3 E/dag • Vrouwen 2 /dag Leren omgaan met spanning en stress Dieet Aanpak Stop Hoge bloeddruk – DASH Boven- / onderdruk 8.9 / 4.5 mmHG Pure chocolade verlaagt de bloeddruk Taubert D et al JAMA. 2003;290:1029-1030 Bloeddruk verlagende medicijnen Maximaal effect 1 medicijn 10 mmHg bovendruk 5 mmHg onderdruk Voorbeeld: 180 / 110 mmHg: 4 soorten bloeddrukverlagers nodig 4 meest gebruikte soorten • ACE-remmers en A-II-blokkers • Vaatverwijding via remmen hormonen nieren en slagaders • Calcium antagonisten • • Beta-blokkers • • Vaatwerwijding via ontspanning spieren in de vaatwand Verlaging hartslag Diuretica (plaspillen) • Afdrijven van zout en water 4 meest gebruikte soorten bloeddrukverlagers • ACE-remmers en A-II-blokkers • • • Calcium antagonisten • • Amlodipine, barnidipine, nifedipine Beta-blokkers • • Perindopril, enalapril, lisinopril Losartan, irbesartan, valsartan, telmisartan Metoprolol, atenolol, bisoprolol, labetolol Diuretica (plaspillen) • Hydrochloorthiazide, triamtereen, chloortalidon, furosemide, • Bijnierblokkers: spironolacton, inspra (eplerenon) Bijwerkingen • Kriebelhoest • Dikke enkels, hoofdpijn en opvliegers • Moe, impotent • Krampen, impotent • Verstoring nierfunctie en mineraalhuishouding (Jicht Wie behandeld? • • • Uzelf Huisarts en praktijkondersteuner Internist: • Hypertensieve crisis met spoed • Verdenking oorzaak • < 40 jaar • Specifieke klachten • Afwijkend lichamelijk of laboratorium onderzoek • Moeilijk behandelbaar ( > 3 middelen > 6 mnd) Via kijkoperatie bijnieroperatie Renale denervatie Behandeling Obstructief Slaap Apnoe Syndroom Dotteren van de nierslagader
© Copyright 2024 ExpyDoc