Interview. Dokter Joost De Maeseneer blijft geloven in de

20
ZATERDAG 07/03/2015
DeMorgen.
21
DeMorgen. ZATERDAG 07/03/2015
Wellens start als rittenkaper in ‘Koers naar de Zon’
Strade Bianche biedt Van Avermaet verzetje
Swings zonder verwachtingen naar WK allround
Meylemans matig op WK skeleton
Een grote ontdekkingsreis,
noemde Tim Wellens (23) het
vorige seizoen, toen hij zich
opwierp als kopman van Lotto.
“Ik weet nu dat ik goed kan presteren in sommige klassiekers.
Maar wat stel ik voor in het grote
rondewerk? Het wordt stilaan tijd
dat ik er uit ben”, zegt Wellens,
die zich wil verbeteren op
langere beklimmingen.
Greg Van Avermaet (29) is vandaag
een kandidaat-winnaar in de Strade
Bianche, maar probeert in de eerste
plaats om zijn zorgen van zich af te
fietsen. Van Avermaet moet zich vrijdag
namelijk verantwoorden voor het
gebruik van Vaminolact bij de wielerbond. De Strade Bianche, een tocht
over stoDge grindwegen in Toscane,
heeft in negen edities oDcieus de status
van klassieker verworven. Onder andere
Als schaatser heeft Bart Swings
(24) één medaille op zijn palmares staan op grote kampioenschappen: brons op het
WK allround in 2013. De kans
dat hij dit weekend in Calgary
opnieuw het podium haalt, is
volgens zijn schaatstrainer
Rutger Tijssen niet zo groot.
Swings gaf het na het WK
afstanden in februari al aan dat
Kim Meylemans (19) heeft
er geen al te beste eerste
dag opzitten op het WK
skeleton in Winterberg. In
de eerste run nam ze geen
bijzonder snelle start, al kon ze
de schade aan de finish nog
beperken door als veertiende
van 29 deelnemers te finishen.
In de tweede run reed ze evenmin feilloos en moest ze zeven
De Limburger start morgen als
speerpunt van Lotto-Soudal in
Parijs-Nice (8-15 maart). “Ik vind
het een prachtkoers, mooier dan
Tirreno-Adriatico. Ik pik er een
paar ritjes uit. Het klassement?
Kantje boordje. Vooral de etappe
met aankomst op de Col de la
Croix de Chaubouret wordt een
taaie brok. Geef mij dan maar de
klimtijdrit op de Col d’Èze. >JDK@
Gilbert, Cancellara en Kwiatkowski
staan al op de erelijst. Wie weet komt
daar vandaag Van Avermaet bij. “Wij zijn
in de breedte sterk, maar Greg is absoluut onze kopman”, zegt Valerio Piva,
ploegleider bij BMC. Zijn ploeg blijft het
vertrouwen behouden en gelooft in de
onschuld van de renner, maar de hele
zaak vreet energie. “Je kan niet anders
dan ermee bezig zijn”, zegt Piva.
"Koersen zal Greg deugd doen.” >BA@
Interview. Dokter Joost De Maeseneer blijft geloven in de antidopingpolitiek
‘Clean
Doping is géén hoofdstuk
in De Champ Piramide, het boek
dat Joost De Maeseneer schreef
over wat er nodig is om wielerkampioen te worden en dat
hij dinsdag voorstelt. Was de
wielerdokter naïef, was hij fout
of keek hij de andere kant op
toen zijn renners buiten de lijntjes
kleurden?
D
HANS VANDEW EGHE
7 Wielerdokter
Joost De
Maeseneer
ligt onder vuur
na vijf dopinggevallen bij
zijn Astana.
‘We hebben
de perceptie
tegen. Dat is
jammer voor
Vinokoerov,
want ik geloof
in zijn goede
bedoelingen.’
© FRANKY
VERDICKT
e achtergrond van zijn adreskaartje doet alvast in
onschuld: een langgerekt peloton dat zich tegen
een blauwe hemel door een idyllisch middengebergte een weg baant. Op zijn site sportdokter.
com staat ‘raadplegingen voor sportmedisch- en
trainingsadvies enkel op afspraak’, en ‘de dokter
begeleidt vanaf 2013 de Kazachse wielerploeg
Astana’. De dokter is dus niet veel thuis. Als het
straks tegenzit en de internationale wielerunie
UCI gooit Astana uit de WorldTour, wordt de
praktijk in Balegem misschien opnieuw zijn
corebusiness.
“Goed mogelijk. Ik zou de koers missen, maar
ik heb die niet nodig om te kunnen leven. Toen ik
bij Astana begon, zei ik tegen mijn vrouw: als het
mij daar niet aanstaat of ze doen mijn goesting
niet, ben ik hier rap terug. Maar ik ben gebleven,
omdat ik geloofde in ons project. En nog steeds.”
Heel nobel, maar uw project heeft vijf
dopinggevallen gehad in één jaar tijd.
“En dan klinkt het vreemd als ik zeg: wij hebben
ons niks te verwijten. Ons systeem is zo waterdicht als mogelijk. De broers Iglinksi (allebei
betrapt op epo, HV) hebben wij perfect begeleid
en alles gegeven wat ze nodig hadden. Ze hebben
buiten de ploeg om geknoeid en komen er nooit
meer in. Vinokoerov was onverbiddelijk.
Maksim Iglinski was dan nog een goede vriend
van hem. “Ik ben verraden”, zei hij mij.
“Die jeugdrenners uit het jongerenproject,
sorry, maar hoe verwerpelijk ik dat ook vind, dat
is niet onze verantwoordelijkheid. Ook daar is
van alles fout gegaan, buiten onze wil om. Men
heeft vervolgens alles op een hoop gegooid en
daar nog wat onzin bij verteld, zoals dat dokter
Ferrari in ons hotel was in november tijdens de
eerste ploegbijeenkomst. Ik heb daar nota bene
gepreekt over ons dopingprogramma en Ferrari
was daar ook? Op den duur twijfel je aan alles en
ik heb ‘Vino’ gevraagd of dat waar was. Indien
wel, was ik meteen opgestapt. Vinokoerov zei: ‘Ils
sont fous.’ En ik geloof hem.”
‘Als je vermoedt dat iemand
foefelt, zit het wielrennen niet
zo in elkaar dat je die bij het
ontbijt even ter orde roept.
Alleen moesten ze mij niet
betrekken bij hun vuiligheid’
JOOST DE MAESENEER
PLOEGARTS ASTANA
het dit jaar niet zo lekker loopt.
Hij haalde in geen enkele discipline de top vijf. “Na zo’n WK
moet ik niet gaan denken dat ik
meedoe voor het podium in
Calgary.” Waarna de student
burgerlijk ingenieur al skeelerend zijn zinnen ging verzetten in Las Vegas. “Bart staat er
fysiek beter voor dan voorheen”, constateerde Tijssen.
Medaillekansen wil
hij Swings niet toedichten op het WK
allround. “Twee
jongens komen in
aanmerking voor de
hoofdprijs: Sven Kramer
en Denis Joeskov, met net
daarachter Koen Verweij. Voor
plekken vier tot acht komt Bart
wel in aanmerking." 9VH:
© ANP
“Doel is om op termijn even snel
te klimmen over tien als over vijf
kilometer. Dat is op dit moment
nog niet het geval. Het tempo
van Froome en Contador lag in
de Ruta del Sol te hoog voor mij.
Ik kan me nog niet met hen
meten. Daarom ook ga ik in de
Tour eerder voor een rit dan voor
het klassement. Hoezeer ik ook
droom van het podium in Parijs.”
plaatsen toegeven in het klassement. Vandaag staan nog een
derde en vierde run op het
menu. Meylemans had gehoopt
om top tien te halen, maar die
kans lijkt erg klein. De olympisch en Europees kampioene
Lizzy Arnold leidt het WK in
Duitsland met zeven honderdste voorsprong op de Canadese
Elisabeth Vathje. 9VH:
en de WorldTourlicentie van zijn wielerploeg Astana
en ongeloofwaardig,
dat is ons lot’
Vinokoerov, de dopingzondaar die achteraf
enkele wedstrijden heeft gekocht.
“Dat laatste is voor uw rekening. Dat Vinokoerov
voor doping is gestraft, weet ik. En dat heeft
meegespeeld om eerst niet in te gaan op zijn
aanbieding. Vervolgens ben ik gevraagd om toch
met hem te praten en hij heeft indruk gemaakt
op mij. Neen, je begint dan niet meteen over zijn
verleden, want daar is de koers niet klaar voor.
Je probeert duidelijke afspraken te maken en
vóór mij zat iemand die het ongelooflijk goed
meende en die mij carte blanche gaf om de
medische begeleiding perfect te organiseren.
“Wij hebben vier artsen. Drie van hen hebben elk tien renners die ze van nabij moeten
opvolgen. Alles wordt aan mij gerapporteerd en
ik speel alles door naar de sportieve cel. We hebben voor volgend seizoen een nieuwe dokter,
Emilio Magni, speciaal voor Vincenzo Nibali en
die zal samen met mij de Tour doen. Natuurlijk
weet je niet wat een renner in Colombia uitsteekt, maar we volgen alles zo van nabij dat we
de minste afwijking zien.”
U kan het uitleggen zo lang u wil…
“…Ik weet het, we hebben de perceptie tegen.
Vinokoerov heeft de perceptie tegen en ik ben
niet geloofwaardig zoals ik dat hier allemaal zeg.
Clean én ongeloofwaardig, dat is ons lot. Ons
imago is stuk en het zal lang duren voor we dat
weer op orde krijgen. Dat is vooral jammer voor
Vinokoerov, want ik geloof in zijn goede bedoelingen.
“Ik ben bovendien de dokter die twee keer een
belangengroepering van wielerartsen op poten
heeft gezet en die binnen de Mouvement Pour
un Cyclisme Crédible (MPCC) werd aangeduid
om de dokters te vertegenwoordigen. In die laatste hoedanigheid heb ik mij teruggetrokken,
want dat was problematisch geworden.”
U kwam in het peloton op het slechtst denkbare moment, in 1998, het jaar van het
Festinaschandaal. Nog geen spijt van?
“Neen, omdat ik altijd weloverwogen keuzes
heb gemaakt en recht in mijn schoenen sta. In
1985 heb ik al de renners van Panasonic getest,
maar buiten de ploeg. In 1988 was ik op de
voorstelling van een ploeg toen ik werd aangekondigd samen met nog een andere dokter. Ik
wist niet van die andere dokter, maar ik wist
wel dat wij niet met gelijke wapens streden, als
je begrijpt wat ik bedoel. Ik ben in mijn auto
gestapt en nooit teruggekeerd bij die ploeg. Die
dokter is gebleven.
“Nog iets later kon ik ook bij TVM beginnen,
maar daar waren de meeste renners klant bij
nog een andere dokter van wie ik wist dat hij
het anders aanpakte dan ik. Ik ben weer niet
gegaan.
“Idem bij PDM dat net het Intralipid-schandaal achter de rug had. Heb ik ook niet gedaan,
hoewel ze in één onderhandeling het bedrag
verdubbelden. Ze wilden een goed imago, maar
ik trapte daar niet in. Ondertussen was ik
begonnen bij de wielerbond met het opzetten
van een medische structuur in alle provincies,
vooral voor testing, In West-Vlaanderen had ik
bijvoorbeeld Dag Van Elslande (later ploegarts
bij US Postal, HV) gerekruteerd.
“Pas in 1998 heb ik de stap gezet, op vraag van
Jesper Skibby, een goede maat van mij, ook niet
onbesproken en later zelfs betrapt. Op een dag
vroeg ik hem: ‘Je krijgt niks van mij, waarom
kom je hier nog?’ ‘Omdat jij de enige bent die mij
wat in toom kan houden’, was zijn antwoord.
“Jack and Jones, een klein Deens ploegje,
was mijn eerste echt baan in het peloton,
samen met mijn associé Piet De Moor. Ze wilden het clean doen en we hadden net de
Festina-Tour gehad: gedaan met dokters op
ronde met hun valiesjes met daarin het spul.
Maar laat dit niet als een verwijt klinken, want
ik heb begrip voor de onmogelijke situatie
waarin sommige van mijn collega’s jaren hebben moeten werken. Festina ’98 is een geluk
geweest, ook voor hen.”
Het enige wat ik hen zei, was dat ze mij niet
moesten betrekken in het hoe en waarom van
hun vuiligheid want dat ik het liever niet wist.
“U zal mij misschien niet geloven, maar hoe
ingrijpend een transfusie ook is, ik heb daar
nooit iets van gemerkt. Zijn we er actief naar op
zoek gegaan? Neen, ook niet. Maar als er al een
systeem was voor die transfusies, werd dat buiten de ploeg georganiseerd.
“We hebben natuurlijk wel zware gevallen
gehad in onze ploeg: Rasmussen, Basso,
Hamilton, allemaal later tegen de lamp gelopen.
Op die namen wordt gefocust. Na de epotest van
‘Ik steek mijn hand
voor niemand in het vuur,
maar van Vincenzo Nibali
zou doping mij verwonderen.
In de Tour is hij dertig keer
gecontroleerd en hij heeft
dat sereen doorstaan’
JOOST DE MAESENEER
PLOEGARTS ASTANA
Heeft u daar ooit met uw collega’s
over gepraat?
“Alleen met Eric Rijckaert (de overleden Festinaarts, HV). Hij wilde het gedogen en begeleiden,
op een ethische manier, maar ik geloofde daar
niet in. Nu, epo is niet gestopt na 1998 en toen ik
het peloton kwam, deed ik net als al die andere
artsen: ’s ochtends met de centrifuge het hematocriet controleren om te kijken of ze niet te ver
waren gegaan. En sakkeren.”
U kreeg later bij CSC Bjarne Riis
als manager.
“Toen vermoedden Piet en ik dat ons rijk wel uit
zou zijn, omdat hij zijn Italiaanse artsen zou
meebrengen. Maar hij wilde een gesprek met
ons. Dat was in Balegem en na dat gesprek
dachten Piet en ik dat we met de cleanste
renner aller tijden te maken hadden. We
hebben ook met hem nooit over zijn verleden gesproken. Dat was onze rol niet en
dat deed de Deense pers al genoeg.
“Los van alles is Riis de beste manager met wie ik ooit heb gewerkt. De man
heeft heel veel te bieden in zijn visie op
sport en wat doping betreft. Hij heeft
ons nooit onder druk gezet om iets te
doen. Toen we diplomatisch meldden
aan Bjarne dat in het peloton aan
bloeddoping werd gedaan, was zijn
antwoord dat we in onze ploeg nooit
problemen zouden hebben.”
Misschien niet, maar er gebeurde
wel ‘iets’. Was u een naïeve, slechte
dokter of keek u de andere kant
op?
“Dat we af en toe de andere kant
hebben opgekeken, kan ik niet ontkennen. Zo hypocriet wil ik niet zijn.
Als je vermoedt dat iemand foefelt, zit
het wielrennen niet zo in elkaar dat je
die bij het ontbijt even ter orde roept.
2001 beperkten bloedtransfusies zich toch tot
enkelingen, in tegenstelling tot epo dat echt
massaal werd gebruikt tot 2001.”
Nooit één moment gehad dat u er geen zin
meer in had?
“Op een avond kregen Piet en ik te horen dat Jan
Ullrich naar onze ploeg zou komen. We waren
daar zo van onder de indruk dat we onze ontslagbrief de volgende ochtend hebben opgestuurd. Daarop kregen we telefoon: er waren
toch nooit problemen geweest, ze hadden toch
naar ons geluisterd, enzovoort… We hebben ons
laten ompraten om te blijven. Gelukkig is Ulrich
uiteindelijk ook nooit bij ons gekomen.
“We hebben Bjarne Riis ook één keer voor de
keuze gesteld: hij of wij. De naam van de renner
doet er niet toe, maar die was bij ons gekomen en
hij had ons gezegd: ‘Jullie gaan mij hier geven
wat ik zeg dat jullie mij moeten geven, begrepen?’ En dat ging over doping. Die renner is uiteindelijk vertrokken en ik heb de ploegarts en de
ploeg waar hij naartoe ging gewaarschuwd. Een
tijd later begon hij daar inderdaad prijzen te rijden en ik vroeg aan zijn nieuwe ploeg hoe het zat.
“Een tijdbom”, zegden ze, “maar zolang de bom
niet afgaat…” Zo redeneren sommige ploegen.
Die bom is later ontploft, bij diezelfde ploeg.”
Verwacht u nog een Nibali-bom?
“Ik steek mijn hand voor niemand in het vuur,
maar van Vincenzo Nibali zou mij dat zeer verwonderen, Ten eerste omdat hij zo rustig is.
Renners die iets uitspoken, zijn veel gejaagder.
In de Tour van vorig jaar is hij dertig keer
gecontroleerd en heeft dat altijd sereen doorstaan. Ten tweede, omdat ik weet wat hij kan.
Ten derde omdat ik ook weet wat hij er aan
heeft gedaan, op mijn aanraden. Ik win geen
koersen, maar ik heb Nibali wel op het juiste
spoor gezet.
“Eigenlijk staat Nibali vaak te zwaar om
tegen Contador en Froome te koersen. Zelfs
nog in de Dauphiné vorig jaar. Maar daarna is
hij met zijn trainer op stage vertrokken en toen
ik zijn vet mat net voor de Tour wist ik dat hij
eindelijk juist zat. En hij won. Hij heeft trouwens verschillende keren tijdens die Tour
gezegd dat ik hem wat dat betreft altijd achter
de veren zat.”
U heeft met uw ploeg tegen Armstrong
gekoerst. Gelooft u dat hij zijn laatste Tours
heeft gewonnen op één bloedzakje?
“Natuurlijk. En misschien had hij zelfs dat niet
nodig en ook geen microdoses epo. Armstrong
was een superkampioen. Ik ben zeker dat hij
mits een goede begeleiding ook zonder die vuiligheid had gewonnen. Alleen, één keer ze te ver
zijn gegaan, denken ze
dat ze niet meer zonder
kunnen. Maar vandaag
is doping geen item
meer zoals tien en twintig jaar geleden.
Gelukkig. Een renner
die ook maar iets suggereert, krijg meteen zijn
C4, ook bij ons.”
De Champ Piramide
van dokter Joost De Maeseneer verschijnt
eerstdaags bij Houtekiet (19,99 euro).