programma voor 25 april

17 pedagogen. Hoe inspireren ze je visie vandaag?
KIDDOdag (baby’s en peuters, 0-3 jaar)
Zaterdag 25 april 2015
De Kind en Gezin-Academie, Hallepoort 27
1060 BRUSSEL
Programma
Werken met kinderen doe je niet zomaar. Je zet je persoonlijke stijl in en je hebt een paar stokpaardjes en
bepaalde ideeën over hoe opvoeden het beste kan. Dat wordt, bewust of onbewust, beïnvloed door de ideeën
van een paar grote pedagogische denkers. Wie zijn die pedagogen? Hoe werken hun theorieën vandaag nog
steeds door in de kinderopvang?
Ook al veranderen pedagogische theorieën over de tijd heen, voor onze interactie met kinderen is het
verhelderend te merken hoeveel van die ideeën onbewust meespelen. De ideeën van pedagogen zijn ook
inspirerend voor je eigen pedagogische visie en voor je kwaliteitshandboek. Verheldering en inspiratie zijn de
rode draad op deze KIDDOdag 2015.
8.30 u - 9.30 u
Onthaal
9.30 u - 9.50 u
Intro
9.50 u - 10.20 u
Welkom
10.30 u - 12.00 u
Tijdsblok 1: workshops
12.00 u - 13.00 u
Lunch
13.00 u - 14.30 u
Tijdsblok 2: workshops
14.40 u - 16.00 u
Tijdsblok 3: workshops
16.00 u - 17.00 u
Receptie
Intro
De man van het archief
De man van het archief is de draad volledig kwijt. Al die pedagogen! De ene zegt het zus, de andere zegt het
zo. Wie moet je nu geloven?
17 pedagogen. Hoe inspireren ze je visie vandaag?
Ellen Rutgeerts | hoofdredacteur KIDDO
In de volksmond wordt soms gezegd: kinderen van een pedagoog zijn meestal het slechtst opgevoed. Dat is
begrijpelijk. Er bestaan over opvoeding en omgaan met kinderen nu eenmaal verschillende theorieën en
theorietjes. Wie zegt wat? En welke ideeën doorstaan de tijd? We doen de test!
1
LET OP!
Vul in het vak ‘opmerkingen | reserveworkshops’ twee reserveworkshops in!
Workshop 1 | Janusz Korczak
Neem kinderen serieus
Kaat Verhaeghe | Bestuurslid Janusz Korczak Vlaanderen vzw
Kinderen zijn volwassenen in wording: ze moeten nog van alles leren voor ze erbij horen. Neen, zegt Korczak,
ze zijn volwaardig en hebben recht op vandaag. Maar wat betekent dat? In deze workshop hebben we het over
de absoluutheid van de kindertijd, rechtvaardigheid en respect, dialoog en participatie. Hoe jong ook, het kind
is reeds iemand. Een kind vertelt van alles en toont de wereld. Hoe kijk jij als professional naar kinderen? Door
stil te staan bij onze manier van omgaan met kinderen, ontsluiten we de betekenis van Korczak vandaag.
Workshop 2 | Emmi Pikler
Opvoeden in beeld
Isa Deschuyteneer | freelance medewerker VCOK, psychotherapeut Centrum Zon-Maan
Kinderen ontwikkelen zich vanzelf en op hun eigen ritme. Willen volwassenen die ontwikkeling te veel
stimuleren, dan forceren we vaak. Daarom ijvert Pikler voor een grote (bewegings)vrijheid. Dat betekent niet
dat je aan kinderen geen aandacht meer moet besteden. Integendeel, Pikler wijst op het belang van details in
de persoonlijke interactie met kinderen en in het creëren van een ondersteunende omgeving. Pikler deed
jarenlang onderzoek en bouwde mee aan een pedagogische praktijk met wereldfaam, soms beter bekend als
de Lóczy-methode. Via filmfragmenten, uit de oude doos en recente opnames, maak je uitgebreid kennis met
haar werk en ideeën.
Workshop3 | Thomas Gordon
Positief opvoeden
Jef Scheirlinck | medewerker VCOK
Waarom luisteren belangrijker is dan praten en kinderen als gelijkwaardig beschouwd worden.
Gordon is wereldwijd bekend geworden met zijn ‘Parent Effectiveness Training’. Hij zet sterk in op
communicatie. Zijn ideeën over actief luisteren, omgaan met conflicten, ik-boodschappen en werken aan het
zelfoplossende vermogen, zijn vandaag door iedereen gekend. Maar communiceren volgens de Gordonmethode, waarbij luisteren belangrijker is dan praten en kinderen gelijkwaardige partners zijn, blijft nog steeds
een uitdaging. In deze workshop maak je kennis met de Gordon-methode en ga je op zoek naar gepaste
reacties in de kinderopvang.
Workshop 4 | Pablo Picasso
Het kost kunstenaars moeite om terug te tekenen als een kind
Marleen Boudry | freelance medewerker VCOK
Picasso is in de eerste plaats kunstenaar en geen pedagoog. Maar met zijn visie op kunst heeft hij wel onze
ideeën over kunsteducatie beïnvloed. Voor kunstenaars is het immers belangrijk dat hun blik nog niet is
voorgeprogrammeerd. En laat dat nu precies een eigenschap zijn die kinderen het best beheersen. Wat kun je
als begeleider doen om die open blik bij kinderen te behouden? In deze workshop leer je je eigen
beeldpatronen los te laten. Je ontdekt hoe je, door oprecht interesse te tonen in het werk van kinderen, kunt
meegaan in de onbevangen kijk van kinderen.
Workshop 5 | Lev Vygotsky
Een sociale omgeving helpt groeien
Hester Hulpia | medewerker VBJK
Als Vygotsky spreekt over de ‘zone van de naaste ontwikkeling’ bedoelt hij het verschil tussen wat een kind kan
doen zonder of met hulp kan doen. Een klein zetje op de trap van de glijbaan, helpt een kind om het de
volgende keer zelf te doen. In het nieuwe pedagogische raamwerk staat dat opvang kinderopvang stimuleert in
allerlei ervaringsgebieden. Hoe kun je baby’s en peuters nieuwe ervaringen laten opdoen zodat ze – met de
zone van de naaste ontwikkeling – verder groeien? Met bestaande cases verkennen we Vygotksy’s standpunt
over de actieve rol die medewerkers in de kinderopvang spelen.
2
Workshop 6 | Peter Petersen
Opvoeden tot samen leven
Annemie Laghuwitz | Medewerker De Kleine Berg, groepsopvang met ouderparticipatie
Je wordt pas mens in relatie tot andere mensen. Kinderen opvoeden, betekent dus in de eerste plaats hen leren
samenleven met anderen. Als je oog hebt voor de totale opvoeding van het kind, dan komen andere, meer
technische vaardigheden vanzelf wel aan bod. Dat ondervond Petersen in zijn experimenteerschool in Jena.
Voor hem is de school een samenlevingsvorm die het liefste zo dicht mogelijk aansluit bij het gezin. De Kleine
Berg ziet opvang als het verlengde van de gezinscontext thuis. Daarom zijn ouders in deze opvang samen met
de professionele opvoeders mee verantwoordelijk voor de dagelijkse werking. Hoe werkt dit? En waarom is dit
bondgenootschap vandaag een grote kracht in de opvoeding van jonge kinderen?
Workshop 7 | Chaim Omer
Nieuwe autoriteit: waakzame zorg en geweldloos verzet
Greet Lust | volwassenonderwijsdocent ‘Begeleider in de kinderopvang’ en coach voor StapWijzer
Omers benadering van destructief gedrag bij kinderen en jongeren is gebaseerd op de geweldloze methodes
die Gandhi, Martin Luther King en Mandela eerder al gebruikten. Omer wil dat professionelen als nieuwe vorm
van autoriteit kracht in plaats van macht gebruiken. ‘Macht’ komt eerder van buitenaf, ‘kracht’ komt vanuit de
relatie. De ideeën van Omer over nieuwe vormen van autoriteit helpen in situaties waarbij je als begeleider
voelt dat bijvoorbeeld klassieke strategieën van straffen en belonen falen. Hoe kan het dan wel? In deze
workshop maak je kennis met het concept ‘Nieuwe Autoriteit’ als een krachtige opvoedingstijl.
Workshop 8 | Steiner & Iván Böszörményi-Nagy
Binnenkijken bij Ekoala
Ann Lust | coördinator groepsopvang Ekoala
Ekoala is een duurzaam kinderopvangproject waar opgroeien in harmonie met hart en natuur centraal staat.
De rode draad is ‘verbinding’ tussen kinderen, ouders en begeleiders. De pedagogische werking is geïnspireerd
op de visie van pedagogen als Rudolf Steiner en Iván Nagy. Steiner zet sterk in op vrije kunsten en
handvaardigheid voor de ontwikkeling van kinderen. Nagy wijst op de onlosmakelijke verbondenheid tussen
ouders en kinderen. De peilers van Koala zijn veiligheid, rust, regelmaat en ritme. Dit uit zich in de zorg voor
materialen en inrichting, in aandacht voor geweldloze communicatie en omgaan met kinderen, in kansen voor
vrije expressie, ruimte voor ouders, dagelijkse rituelen, seizoensthema’s ... Zo ontdek je enkele concrete
uitingen van Nagy’s en Steiners visie.
Workshop 9 | Loris Malaguzzi
Ouders schrijven mee
Fien Lannoye | medewerker VCOK
De pedagogiek in het Noord-Italiaanse Reggio Emilia werd niet alleen door Loris Malaguzzi ontwikkeld. Hij
deed het samen met ouders en andere opvoeders. Ze focusten op het krachtige kind, maar ook op de relatie
tussen opvang, ouders en gemeenschap. Daarom gebruikten ze pedagogisch documenteren niet alleen om
kinderen te observeren, maar ook om ouders en gemeenschap te vertellen over het leven in de opvang. Hoe
kun je dit anno 2015 inzetten in jouw communicatie met ouders? In deze workshop ervaar je hoe je met foto’s,
woorden, tastbare materialen en andere vormen van documentatie het gesprek met ouders kunt vormgeven.
3

Download Report