Leden van de Gemeenteraad van Haarlem, Namens de zes grote

Leden van de Gemeenteraad van Haarlem,
Namens de zes grote kunstinstellingen, die een structurele subsidierelatie
hebben met de stad, te weten Frans Hals Museum/De Hallen Haarlem,
Stadsschouwburg & Philharmonie, Toneelschuur, Patronaat, Noord-Hollands
Archief en HART richten wij ons tot u met een pleidooi voor het behoud van
diversiteit, kwaliteit en toegankelijkheid van kunst en cultuur in Haarlem voor
de komende jaren.
Inleiding
Haarlem heeft in de voorbije jaren stevig geïnvesteerd in culturele
infrastructuur en de instellingen hebben gezorgd voor aansprekende
programma’s, vaak met veel externe financiering. Die investeringen werpen
gelukkig ook hun vruchten af. Getuige de laatste Cultuurmonitor en de nieuwe
City Index is het bezoek aan de culturele instellingen in Haarlem fors gestegen
en is de waardering van de burgers voor kunst en cultuur in hun stad verder
toegenomen. Haarlem staat goed op de kaart als cultuurstad en dat draagt bij
aan de positie van Haarlem als wereldplek met een menselijke maat, zoals het
Stadskompas het trots omschrijft. Cultuur is een factor van belang en draagt in
grote mate bij aan de leefbaarheid, de economie en het welbevinden van de
bevolking in onze stad.
Als culturele instellingen merken wij het aan onze bezoekers, aan de bedrijven
in de stad, maar ook aan B&W en aan u, de gemeenteraad; iedereen is trots op
kunst en cultuur in deze stad. We waren geschokt door de brute bezuinigingen
op cultuur van het rijk. Herinnert u zich nog de massale opkomst in Haarlem bij
de Schreeuw om cultuur? In grote eendracht worden nu de ergste aanslagen
met pijn en moeite opgevangen en kunnen we blijven doorbouwen aan de
kwaliteit van het aanbod dat we met elkaar brengen in deze stad. Want laat dat
heel duidelijk zijn: behoud van kwaliteit staat voor ons voorop, samen met het
toegankelijk maken van onze instellingen voor een breed publiek. Daar heeft
Haarlem recht op. Daar vechten we voor.
1
Bezuinigingen
Ondanks alle mooie en lovende woorden over cultuur, kon ook de gemeente
Haarlem er niet aan ontkomen in de huidige collegeperiode met ingang van het
jaar 2013 te bezuinigen op cultuur. Er zijn door de gemeente Haarlem nu
bezuinigingen ingezet, die tegen het eind in 2018 oplopen tot in totaal meer
dan 1,3 miljoen euro structureel per jaar voor de zes grote kunstinstellingen.
Dat zijn bezuinigingen op het gebouwbeheer en op de exploitatie. Laat dus
niemand zeggen dat de cultuur in Haarlem is ontzien. De cultuur in Haarlem
draagt reeds een stevig steentje bij. Daarnaast worden de Haarlemse
instellingen nog eens geraakt door in totaal 900.000 euro aan structurele
jaarlijkse bezuinigingen door Provincie en Rijk. Tot overmaat van ramp zien we
dat sinds vorig jaar ook het publiek de vingers op de knip houdt en dat, met
name in de podiumkunsten, duidelijk sprake is van minder inkomsten uit
recettes; het publiek voelt de crisis, kan minder komen en kiest nadrukkelijk
voor lagere prijzen. Onze instellingen hebben te maken met een stapeling van
bezuinigingen waar voorlopig nog geen einde aan komt. Met minimale
middelen en grote druk op de organisatie zijn de instellingen er in geslaagd in
2013, het jaar, waarin wij te maken hadden met de eerste effecten van de
grote bezuinigingen, een krachtig kwalitatief programma neer te zetten en
tegelijkertijd met de hakken over de sloot het zonder tekort af te sluiten.
Geef ons tijd!
Het is een waar kunststuk geweest voor een aantal instellingen, om
bezuinigingen, die zo kort te voren werden doorgevoerd, al in het eerste jaar
op te vangen, deels met interne bezuinigingen en beter samenwerken, maar
deels ook met aanvullende en nieuwe vormen van financiering. Maar we zijn
nog niet klaar. Dit was het eerste jaar en de bezuinigingen van de gemeente en
andere overheden lopen op tot 2018. Wij zullen de komende vier jaar alle
creativiteit en professionaliteit moeten benutten om deze bezuinigingen op te
vangen en te pareren met een nieuwe financieringsmix: meer zakelijke
evenementen, grote popconcerten, nieuwe afspraken met fondsen en meer
sponsors en particuliere donaties moeten ons helpen de kwaliteit en de
omvang van het aanbod op niveau te houden én het aanbod voor een breed
publiek toegankelijk te houden, want nogmaals, dat is en blijft onze
gezamenlijke kerndoelstelling.
2
Dat brengt ons bij ons belangrijkste pleidooi, onze kernboodschap aan u: Geef
ons tijd! Geef ons tijd om onze bedrijfsvoering de komende jaren aan de
nieuwe realiteit aan te passen. Geef ons tijd om die nieuwe financieringsmix te
realiseren. Geef ons tijd, zodat we nu niet iets kapot bezuinigen, wat we later
niet meer kunnen herstellen. De stapeling van de bezuinigingen kan niet door
blijven gaan er zullen instellingen gaan omvallen.
Tot slot
Wij weten dat de gemeente Haarlem voor een grote opgave staat. Er zijn de
afgelopen jaren al stevige en pijnlijke bezuinigingen doorgevoerd, maar het is
nog niet genoeg en om de begroting van de gemeente werkelijk in stabieler
vaarwater te brengen zijn er de komende jaren aanvullende bezuinigingen
nodig van 8 tot 10 miljoen euro structureel per jaar. Wij sluiten onze ogen daar
niet voor, maar wij hopen dat cultuur de komende periode ontzien kan
worden. Wij leveren nu al een forse bijdrage aan de bezuinigingen. Wij vragen
u: geef ons tijd om de majeure bezuinigingen van Rijk, Provincie en Gemeente
die ons nu al treffen op te vangen en mocht het echt noodzakelijk worden dat
cultuur alsnog meer moet gaan bijdragen aan het oplossen van de problemen
in de gemeentebegroting, laat die maatregelen dan later ingaan en betrek onze
instellingen tijdig bij uw besluitvorming daarover, zodat we de komende jaren
samen met u de culturele kwaliteit van die wereldplek met de menselijke maat
kunnen blijven waarmaken.
Frans Hals Museum/De Hallen Haarlem
Stadsschouwburg & Philharmonie
Toneelschuur
Patronaat
HART
Noord Hollands Archief
3