Nieuwsbrief 3 - 2014 De macht van VWS

Nieuwsbrief 3 - 2014
De macht van VWS
De tentakels van VWS reiken
ver. Dat wist ik al uit de verhalen
over de invloed van het
ministerie
op
IGZ,
waar
regelmatig
verzoeken
neerdaalden om verscherpt
toezicht in te stellen bij zaken
die de minister goed uitkwamen. Het debat over
de situatie bij het VUMC in de Kamer stond
indertijd gepland vlak nadat het verscherpt
toezicht zou aflopen. Na een
bezoekje van het ministerie werd
deze termijn plots verlengd met
twee weken, zodat de minister
niet in verlegenheid werd
gebracht.
Dat dit uiteindelijk toch gebeurde
kwam door de recente affaire
rond het NZA. Helaas was een
zelfdoding van een medewerker nodig om alle
misstanden bij deze organisatie aan het licht te
brengen. Het ministerie bleek ook hier regelmatig
te interveniëren, waardoor het Erasmus MC 100
miljoen euro extra budget kreeg voor de bouw en
ook het Oogziekenhuis bleek een handje te zijn
geholpen. Orbis bleef echter met lege handen
achter, zelfs na vele rechtszaken. Hetzelfde dreigt
voor het Vlietlandziekenhuis en misschien nog wel
meer benadeelden. De willekeur straalt er van af.
Verdeel en heers, een oud adagium van de macht.
Minister Schippers moest de Kamer beterschap
beloven, het ministerie gaat volgens haar zeggen
een forse stap terug doen. Ben wel benieuwd hoe
deze cultuuromslag zijn beslag zal krijgen. Zeker
nu de minister het steeds vaker heeft over
doorzettingsmacht voor de instituten die onder
het ministerie ressorteren. Een sterk ministerie
met een stevige opvatting heeft genoeg
beïnvloedend vermogen en daar is op zich niets
mis mee, mits het maar transparant is en
toetsbaar. Precies de verwijten aan de zorgsector
vanuit de overheid. VWS heeft dus boter op het
hoofd, maar het vindt het niet nodig een
onafhankelijk onderzoek in te
stellen naar de eigen dossiers op
deze terreinen. Dat is vreemd
omdat ministers altijd grossieren
in onderzoeken, maar kennelijk
niet als dit het eigen ministerie
betreft. De beerput moet zeker
nog even gesloten blijven. Het zou
de minister sieren als ze ook echt
schoon schip zou maken, ik doe graag mee aan
zo’n onderzoek over de werkwijze van VWS.
In deze nieuwsbrief aandacht voor het
beleggingsfonds Fonds NutsOhra, dat jaarlijks 10
miljoen euro aan subsidies verstrekt aan projecten
in de zorgsector. De V&VN in de spotlights, een
mooie beroepsorganisatie van verpleegkundigen
en verzorgenden, die stevig aan de weg timmert.
En tot slot een oproep, vervul een wens!
Veel leesplezier!
Robert Schurink, arts
Directeur
IN DEZE NIEUWSBRIEF
Column
FNO ondersteunt kwetsbare groepen
V&VN innoveert verpleegkundig beroep
pagina 1
pagina 2
pagina 3
Vervul een wens!
Weblog
Samenwerking
Cortex Group - Verstand van Veranderen
Pagina 5
pagina 6
pagina 7
Naar vermogen bijdragen aan zorg voor kwetsbare groepen
We treffen elkaar op een zonnige woensdagochtend in café Broers in Utrecht en onder het genot van een
cappuccino vertelt ze enthousiast haar verhaal. Bijna een jaar is Ann Kusters nu directeur/bestuurder van
Fonds NutsOhra (FNO), een nog relatief onbekend beleggingsfonds. Vanuit het rendement op het vermogen
dat het fonds sinds haar oprichting in 1999 beheert, honoreert FNO projecten in de sector zorg en welzijn.
Jaarlijks verstrekt FNO ruim 10 miljoen aan subsidies aan een breed scala aan projecten. Er is onder de leiding
van Ann het nodige veranderd bij FNO in het afgelopen jaar. Tijd voor een terugblik en vooral aandacht voor de
nieuwe koers. Een tipje van de sluier, want op het symposium van 13 november komt alles uitgebreid aan bod.
“Toen ik in oktober vorig jaar startte had het
bestuur al besloten om een nieuw besturingsmodel
in te richten”, vertelt Ann. “Er is
gekozen voor een one-tier model,
waardoor het toenmalige bestuur
bewust een stapje terug heeft
gedaan. Binnen het nieuwe model
blijft het bestuur wel integraal
eindverantwoordelijk en zijn alle nonexecutive leden nog steeds actief in
bijvoorbeeld de beleidscommissie en
de financiële commissie. De taken,
verantwoordelijkheden
en
bevoegdheden van de toenmalige
functie directeur zijn verzwaard,
waardoor
de
nieuwe
functie
directeur/bestuurder nu feitelijk de
linking-pin vormt tussen bestuur,
bureau en het externe veld. De nieuwe
verhoudingen kristalliseren zich langzaam uit en
we groeien toe naar een goed werkend model. De
nieuwe voorzitter van het bestuur, die Cortex
Group voor ons heeft geworven, heeft daarin ook
een belangrijke rol. Na de bestuursvergadering van
13 oktober kunnen we bekend maken wie het
wordt, maar ik kijk nu al uit naar de
samenwerking”.
“Het afgelopen jaar hebben we stevig geïnvesteerd
in onze nieuwe koers. We constateerden dat we
nogal uiteenlopende projecten honoreerden, maar
door de veelheid en de diversiteit ontbrak de
samenhang te veel. Na een aantal, steeds verder
focussende, sessies met bestuur en bureau,
kwamen we tot een aantal programma’s waarin de
rode draad feitelijk was dat die zich richten op
kwetsbare groepen in de samenleving. In onze
nieuwe missie komt dat ook als een
belangrijk element naar voren. We
willen meer dan vroeger juist voor
deze mensen verschil maken en
bijdragen aan vernieuwing. Door het
opzetten van de vier programma’s
denken we de aanvragen meer te
kunnen sturen. Elk programma wordt
geleid door een kwartiermaker (straks
programmaleider) en ondersteund
door een programmasecretaris vanuit
ons bureau. Door per programma een
breed samengestelde programmacommissie te installeren willen we
het contact met de doelgroepen
verbeteren en zicht krijgen op zaken
waar we in moeten investeren. Middels co-creatie
kunnen we initiatieven steunen die iets toevoegen
aan het bestaande aanbod of juist nieuw beleid
kunnen initiëren. Door na afloop van het project
meer aandacht te hebben voor de bereikte
resultaten hopen we de spin-off van onze bijdrage
te kunnen vergroten en beleidsmakers uit te dagen
om met de uitkomsten iets te doen. Zo kunnen we
nog meer waarde toevoegen dan we al deden.
Vanaf 2015 gaan we echt verschil maken!”
Mooi dat dit fonds bestaat, constateer ik tevreden
bij het afscheid. Opgewekt vervolgen we beiden
onze weg, de zon tegemoet.
Symposium: ‘Zorg voor kansen’
Op het symposium van FNO, dat op 13 november in Amsterdam plaatsvindt, wordt de nieuwe koers verder
toegelicht en wordt aangegeven hoe u subsidie voor uw project kunt aanvragen. Kijk voor meer informatie op
Sinds eind januari is
www.symposiumfondsnutsohra.nl
Schaalvergroting in de wereld van ‘t klinisch chemisch laboratorium
Cortex Group - Verstand van Veranderen
Professionalisering van het beroep verpleegkundige en verzorgende
Begin dit jaar plaatste Cortex Group Ewoud Nysingh als hoofd communicatie a.i. bij V&VN,
de beroepsorganisatie van BIG geregistreerde verpleegkundigen, verzorgenden en
verpleegkundig specialisten. Ewoud kreeg de opdracht om de PR en communicatie van
V&VN te professionaliseren, het nieuwe strategische beleid te vertalen richting de leden
en de externe stakeholders en V&VN op de kaart te zetten bij de media. Aanleiding voor
ons om Helma Zijlstra, de directeur van V&VN (Verpleegkundigen en Verzorgenden
Nederland) te interviewen over de nieuwe koers.
Helma is al lange tijd verbonden aan V&VN, eerst
als lid van het bestuur, vervolgens een tijd als
interim manager, waarna ze na een interne en
externe werving in 2012 werd benoemd als
eenhoofdige directeur. Helma neemt me om te
beginnen nog even mee naar het ontstaan van de
V&VN. De organisatie is gevormd uit een fusie van
36 beroepsorganisaties, met het doel een krachtige
landelijke organisatie te realiseren, die de
belangen van de 300.000 verpleegkundigen en
verzorgenden in ons land kan behartigen. In januari
2011 fuseerde V&VN vervolgens met de
beroepsvereniging Sting en Het Landelijk
Expertisecentrum Verpleging & Verzorging (LEVV).
Na de stormachtige groei in de achterliggende
jaren telt de organisatie inmiddels ruim 55.000
leden.
Strategische koers
“Bij mijn start lag de focus in feite op twee zaken,
enerzijds de interne bedrijfsvoering, anderzijds het
positioneren van de organisatie in het externe
krachtenveld. In 2012 hebben we een strategische
nota 2013 - 2016 opgesteld (was een bijstelling van
het meerjarig strategisch beleid uit 2010), die is
vastgesteld door de Ledenraad en het bestuur, dat
bestaat uit een aantal betrokken bestuurders uit
de zorg. Dat plan vormde het kompas voor de
verdere koers van V&VN. We hebben in 2008 vier
kwaliteitsregisters ontwikkeld om de kwaliteit van
het beroep verder te professionaliseren.
En wij bieden via de Academie met
korting scholing en cursussen aan onze
leden aan om zich continu te kunnen
ontwikkelen. Via het toekennen van
accreditatiepunten door het volgen van
bijscholing, bezoeken van congressen en landelijke
symposia wordt het kwaliteitssysteem van de
beroepsuitoefening steeds verder ontwikkeld,
waardoor het tevens een systeem wordt dat
behulpzaam kan zijn bij de verplichte herregistratie
van de BIG.”
Innoveren
''Met het thema Excellente Zorg kozen we er voor
om, eerst in de ziekenhuizen en later ook in de ggz
en langdurige zorg, de verpleegkundige discipline
weer een eigen gezicht te geven en de inhoud van
het verpleegkundig proces op de agenda te zetten.
Binnen de multidisciplinaire samenwerking hebben
verpleegkundigen
en
de
verpleegkundig
specialisten een eigenstandige verantwoordelijkheid om op een evidence based wijze bij te
dragen aan goede patiëntenzorg. In veel
zorginstellingen is inmiddels een Verpleegkundige
Adviesraad actief, die een actieve rol speelt bij het
kwaliteitsbeleid van de patiëntenzorg. Het is
belangrijk dat verpleegkundigen hun eigen
discipline onderhouden, hun bijdrage aan de zorg
expliciteren en via verpleegkundig onderzoek
verder innoveren op terreinen als preventie van
decubitus en valmeldingen. Verpleegkundig
specialisten nemen in steeds meer gevallen
verantwoordelijkheden op zich die vroeger aan
artsen waren voorbehouden. Het is goed dat daar
nu ook landelijk erkenning voor is gekomen
middels een zelfstandige BIG registratie,
waardoor zij zelf diagnoses kunnen stellen
en behandelingsbevoegd zijn. .Een gebied
waarop we nog veel meer moeten
investeren is het wetenschappelijk
onderzoek. Nu zijn er slechts een paar
Cortex Group - Verstand van Veranderen
hoogleraren in de verplegingswetenschap actief.
Willen we de inhoud van ons beroep blijvend
ontwikkelen en de meerwaarde van zaken als
domotica, e-health en zorg op afstand kunnen
monitoren, dan is dit een gebied dat nog meer
onderzoek vergt. Zo weten we uit onderzoek van
RN4CAst bijvoorbeeld dat de uitkomst van de zorg
in belangrijke mate wordt beïnvloed door het
aantal verpleegkundigen per patiënt en hun
opleidingsniveau.”
Dialoog
"Als vereniging willen we onze doelgroep in staat
stellen om het beroep op het hoogste niveau en
met passie en professionaliteit uit te voeren.
We hebben een sterk landelijk
bureau en 42 actieve afdelingen.
Via
themabijeenkomsten
organiseren we lokaal en landelijk
debatten om standpunten in te
kunnen nemen over nieuwe
ontwikkelingen en de wijze
waarop we ons beroep willen uitoefenen. Via
onze website, via het V&VN magazine en social
media als Twitter laten we zien waar we mee bezig
zijn en gaan wij de dialoog aan. Het landelijk
bureau is daarin de katalysator en via platforms
betrekken we de leden bij het beleid. We
vertegenwoordigen een grote groep professionals
en zetten in op een verdere groei van het aantal
leden. Het zou mooi zijn als we uiteindelijk de helft
van onze beroepsgroep als lid kunnen
verwelkomen
en hun belangen kunnen
behartigen”.
kunnen geven aan de beste zorg. Ook onze visie op
de rol die wijkverpleegkundigen in de thuiszorg
moeten gaan spelen wint aan draagvlak, ook al zijn
er nog veel gemeenten die daar op dit moment
helaas anders over denken. Wij zien de
wijkverpleegkundige als een belangrijke regisseur
van de verpleging en verzorging van een cliënt in
hechte samenwerking met de huisarts, de
apotheker en het sociale domein. In onze opvatting
maken wijkverpleegkundigen het mede mogelijk
om op een verantwoorde wijze tweedelijnszorg te
verplaatsen naar zorg aan huis. Wij hebben daar
een normenkader voor ontwikkeld, dat als een
kompas kan dienen. Ouderen willen liefst zo lang
mogelijk thuis wonen en via stepped care kunnen
we hen die mogelijkheid bieden. Het is
dan ook logisch dat de capaciteit van
de
verzorgingshuizen
wordt
afgebouwd, mits de capaciteit van
wijkverpleegkundigen
navenant
toeneemt. Het betekent wel dat
patiënten steeds complexere zorg in
huis nodig hebben. In mijn ogen kan
dat alleen als ook de tweede lijn zich realiseert dat
zij ook meer moeten samenwerken met de eerste
lijn en zelfs met hun patiënten mee moeten
bewegen naar huis.”
Oh ja, bijna vergeten. Over de bijdrage van Ewoud
aan de communicatie en positionering van de
organisatie is Helma uitermate tevreden, dus die
moet nog even blijven.
Belangenbehartiging
Zeer content is Helma over de erkenning die de
organisatie inmiddels geniet bij beleidsmakers als
VWS, ZN en de collega beroepsorganisaties.
“Eigenlijk zitten we nu overal aan tafel en wordt er
serieus geluisterd naar onze opvattingen. Zo heeft
onze onderbouwing over de persoonlijke
verzorging in de thuiszorg er toe bijgedragen dat
deze in de zorgverzekeringswet is gebleven, zodat
verpleegkundigen en verzorgenden samen vorm
Cortex Group - Verstand van Veranderen
Vervul een wens!
Mijn eerste baan was bij het sectorfonds voor de Bejaardenoorden. De oude benaming voor
wat tegenwoordig verzorgingshuizen heet. Al snel leerde ik daar dat de V&V een dynamische
sector is waar betrokken medewerkers hun best doen ouderen een zo prettig mogelijk
verblijf te geven in de zorginstelling. Mijn interesse voor de zorg heeft zich inmiddels vertaald
in mijn werk voor de gehele zorgsector via Cortex Group. Echter, de ouderenzorg behield
daarin altijd een speciaal plekje. Zelfs in die mate, dat ik vorig jaar heb besloten mij voor de
ouderen in te zetten als vrijwilliger.
Nationale Ouderendag is de organisatie waar ik
mee in aanraking kwam. In eerste instantie om
vorig jaar op 3 oktober een wens van een oudere
te vervullen. Dit werd een plezierig bezoek aan
paleis Soestdijk. Mijn interesse voor de organisatie
was
inmiddels
gewekt
en
enthousiast heb ik
me aangemeld om
de wensdag van 3
oktober 2014 binnen mijn gemeente mede vorm te
geven.
maar het levert de ouderen en jezelf een
bijzondere dag en een heel goed gevoel op.
Doe je mee?
Kijk op www.nationaleouderendag.nl voor de
wensen die zijn ingediend. Kies een gemeente en
schrijf je in op een wens en beleef samen met een
oudere een mooie dag!
Op verschillende plekken in het land zijn vanaf
begin dit jaar vrijwilligers aan de slag gegaan om de
wensen van ouderen te inventariseren. Er zijn
gedurende de zomermaanden wensen verzameld
als: wandelen in Uden, Schoonhoven of Hilversum,
bezoek aan het borduurmuseum, bezoek aan de
dierentuin, een rondvaart door Utrecht of
Amsterdam of het bijwonen van een klassiek
concert. Ik zou het fantastisch vinden als alle
wensen kunnen worden vervuld. Daarom bij deze
een oproep. Het kost je maximaal een paar uurtjes,
Hoe het is ontstaan
In 1990 hebben de Verenigde Naties 1 oktober uitgeroepen tot internationale dag van de ouderen, om
aandacht te vragen voor de vraagstukken van een vergrijzende samenleving wereldwijd. In 2009 is hier vorm
aan gegeven via Nationale Ouderendag door Maurits Barendrecht. Vanuit de gedachte dat de jongere
generaties iets voor ouderen kunnen betekenen en zo mogelijk kunnen bijdragen aan minder eenzaamheid
en meer participatie van ouderen. De nadruk ligt hierbij op Oprecht Contact en Doen. De Nationale
Ouderendag vindt iedere eerste vrijdag van oktober plaats. Een dag waarop individuele wensen van
ouderen in vervulling gaan.
Cortex Group - Verstand van Veranderen
Blijf op de hoogte via onze weblog!
Sinds eind 2007 geven wij elke week een kijkje in onze keuken via de weblog op
www.cortexgroup.nl. Inmiddels volgen al bijna honderd mensen wekelijks de ontwikkeling van
ons bedrijf. Op deze pagina een paar citaten uit eerdere weblogs. Neem ook eens een kijkje op
onze site en discussieer mee.
Week 29
Veraf en dichtbij
Hoe dichterbij de ramp, hoe meer we emotioneel
geraakt worden. De recente crash van het
Maleisische vliegtuig brengt de oorlog in Oekraïne
direct in onze eigen veilig gewaande achtertuin,
omdat er een groot aantal Nederlandse slachtoffers
te betreuren valt. Wrang is het dat daarbij ook Joep
Lange om het leven kwam, die zich juist tientallen
jaren heeft ingespannen om vele levens te redden
van de infectieziekte HIV/AIDS. Vele levens zijn
opeens verwoest door een noodlottig besluit van
een luchtvaartmaatschappij, die (uit economische
overwegingen?) dacht nog veilig over een
oorlogsgebied te kunnen vliegen, waar een van de
vechtende partijen besloot om op de knop te
drukken van een allesvernietigende luchtafweerraket.
Week 31
Externe verantwoording
Als ik bestuurders in de zorg spreek vraag ik ze waar
ze mee bezig zijn. Steevast komt dan vaak een lijstje
langs van de dingen die hun aandacht vragen en
vaak
te
maken
hebben
met
externe
verantwoording. De reeks lijstjes waaraan de zorg
wordt afgemeten heeft de afgelopen jaren
gigantische proporties aangenomen. AD, Elsevier,
IGZ, Smileys, Bronzen, Zilveren en Gouden
Keurmerken, NIAZ, HACCP et cetera. Naar mijn
overtuiging leidt dat teveel af van de aandacht voor
echte verbetering van de zorg.
Week 32
Een goede bestuurder
Wat maakt je tot een goede bestuurder? Ik pak er
een paar belangrijke zaken uit. Goed leiderschap
houdt in dat je de juiste kennis en vaardigheden
hebt om een succesvolle koers uit te zetten, in
samenspraak met de organisatie, zodat er een
gedragen besluit komt. Als bestuurder heb je
vervolgens de taak om die koers te bewaken en
mensen te stimuleren en te motiveren om de
beoogde resultaten te behalen. Een goede
bestuurder evalueert ook regelmatig of de strategie
nog deugt, gelet op de veranderingen in het externe
krachtenveld. Een andere belangrijke rol van een
bestuurder is om goede mensen om je heen te
verzamelen en er voor te waken dat ze kritisch
blijven. Dat is wel een boeiend punt, omdat veel
(met name narcistische) bestuurders het lastig
vinden om met kritiek om te gaan. De goede
bestuurders organiseren die kritiek juist, omdat het
de organisatie verder helpt.
Week 34
De toegevoegde waarde van HR
Wat is nu feitelijk de meerwaarde van HR? Is die er
eigenlijk nog wel? Sommige organisaties hebben
het vertrouwen in HR al volledig verloren en zien HR
vooral als een goede beheer afdeling, waar de
salarissen op een correcte wijze worden verstrekt
en ondersteuning wordt geboden bij de instroom,
doorstroom en uitstroom. Hooguit is er nog een
centrale senior adviseur, die als een soort sociaal
accountant trends analyseert en nieuw beleid kan
helpen ontwikkelen. Wil HR haar positie versterken
dan zal ze zichzelf opnieuw moeten uitvinden en de
problemen van het management leren te begrijpen
en hen daarbij concrete support bieden op een
professionele wijze. Het gemiddelde probleem van
een operationeel manager is toch eigenlijk de
continue flow van patiënten af te stemmen op de
capaciteit van (gemotiveerde) mensen, middelen en
materialen. Daar moet HR toch verstand van
hebben!
Cortex Group - Verstand van Veranderen
Interesse in een mogelijke samenwerking?
Wij komen graag met u in gesprek om een toelichting te geven op onze visie en werkwijze. Bel ons op 0343- 420
001 of stuur een e-mail naar ons adres [email protected]. Wij nemen dan contact met u op. Meer informatie
over onze werkwijze treft u aan op www.cortexgroup.nl
Deze opdrachtgevers gingen u voor:
Abrona
Academisch Medisch Centrum
ActiVite
Admiraal De Ruyter Ziekenhuis
Albert Schweitzer ziekenhuis
Amphia ziekenhuis
Bartimeus
Bevolkingsonderzoek
BoumanGGZ
BovenIJ
De Vogellanden
DiaBoss
Fonds NutsOhra
Franciscus Ziekenhuis Roosendaal
GAZO
GGD Amsterdam
GGD West Brabant
GGD IJsselland
GGZ Friesland
GGZ in Balans
HagaZiekenhuis
Havenziekenhuis
Het Oogziekenhuis
Humanitas DMH
Integraal Kankercentrum West
Isala Klinieken
Jeroen Bosch Ziekenhuis
KBCZ-De Trappenberg (Merem)
Landelijk Netwerk Acute Zorg
Laurentius ziekenhuis
Leveste
LUMC
MCA Gemini Groep
Onze Lieve Vrouwe Gasthuis
Parnassia Bavo Groep
Philadelphia Zorg
Plein Nul10 kinderopvang
Prismant (KIWAPrismant)
Revalidatiecentrum De Tolbrug
RIBW Nijmegen/Rivierenland
Rijnland Zorggroep
Roessingh
Ruwaard v. Putten ziekenhuis
Saffier De Residentiegroep
Saxenburgh Groep
Sint Jacob
 Verlegen om een goede
bestuurder of toezichthouder?
SKB Winterwijk
SolutionS
Sophia revalidatie
St-Anna Zorggroep
St. Lucas Andreas Ziekenhuis
Streeklaboratorium Kennemerland
SEIN
Tjongerschans
UMCU
Viattence
Vitree
V&VN
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Zaans Medisch Centrum
Ziekenhuis Dirksland
Ziekenhuis Gelderse Vallei
Ziekenhuis Groep Twente
Zonnehuizen
Zorgcombinatie Noorderboog
Zorggroep Elde
Zorggroep Sirjon
Zuwe Hofpoort ziekenhuis
Wie bel je?
 Op zoek naar een
topmanager?
 Een interim manager nodig?
 Deskundig advies gewenst?
 Efficiënter worden met behulp
van HR?
Cortex Group - Verstand van Veranderen
MOERSBERGSELAAN 17
3941 BW DOORN
T 0343 – 420 001