arbeidstijd bij de vlaamse lokale besturen stand van

ARBEIDSTIJD BIJ DE VLAAMSE LOKALE BESTUREN
STAND VAN ZAKEN, KNELPUNTEN EN BELEIDSVOORSTELLEN
ARBEIDSTIJD
BIJ DE VLAAMSE LOKALE BESTUREN
STAND VAN ZAKEN, KNELPUNTEN EN
BELEIDSVOORSTELLEN
Inger De Wilde, Ria Janvier & Lieselot Vanhoutte
Universiteit Antwerpen
Onderzoeksgroep Management en Bestuur
2014
RECHT IN DE GEMEENTE
Redactie
Jean Dujardin, Erestadssecretaris van Gent, Eredocent Vrije Universiteit Brussel (voorzitter)
Wim Somers, Eredirecteur Provinciaal Gouvernement Limburg (ondervoorzitter)
Ann Coolsaet, Academisch medewerker Universiteit Antwerpen, Advocaat
Jens Debièvre, Onderzoeker Vrije Universiteit Brussel, Advocaat
Ingrid Opdebeek, Gewoon hoogleraar Universiteit Antwerpen, Advocaat
Wim Rasschaert, Advocaat
Frederik Vandendriessche, Professor Universiteit Antwerpen, Docent Universiteit Gent,
Advocaat
Steven Van Garsse, Manager van het Vlaams Kenniscentrum Publiek-private samenwerking
(Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid, Vlaamse overheid), Docent Universiteit
Antwerpen
Jean Pierre Van Speybroeck, Stadssecretaris Lokeren
Kris Wauters, Professor aan de UCL, Advocaat
Bart Weekers, Vlaams ombudsman
De Algemene reeks analyseert op een grondige wijze het gemeenterecht en beschrijft het in al
zijn facetten in acht handboeken.
1. Gemeenteraad - Samenstelling en werking
2. Gemeenteraad - Bevoegdheden
3. College van burgemeester en schepenen - Samenstelling en werking
4. College van burgemeester en schepenen - Bevoegdheden
5. Burgemeester - Statuut
6. Burgemeester - Bevoegdheden
7. Gemeenteraadsverkiezingen
8. Intergemeentelijke verzelfstandiging
In de Bijzondere reeks worden kwalitatieve, gepeerreviewde studies gepubliceerd die grondig
ingaan op een onderwerp dat door het redactiecomité belangrijk werd geacht voor de werking
van de lokale besturen.
1. Jaarlijkse vakantieregelingen bij de Vlaamse lokale besturen - Stand van zaken, knelpunten
en beleidsvoorstellen
2. De nieuwe beleids- en beheerscyclus voor gemeenten, OCMW's en provincies
D/2014/0147/57
ISBN 978 90 4860 365 7
Niets uit deze uitgave, zelfs gedeeltelijk, mag openbaar gemaakt worden, gereproduceerd worden, vertaald
of aangepast, onder enige vorm ook, hierin begrepen fotokopie, microfilm, bandopname of plaat, of
opgeslagen worden in een geautomatiseerd gegevensbestand behoudens uitdrukkelijke en voorafgaande
toestemming van de uitgever.
© die Keure Professional Publishing
Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge
Tel.: 050/47.12.72
Fax: 050/33.51.54
E-mail: [email protected]
Internet: www.diekeure.be
111070
INHOUDSTAFEL
INLEIDING1
DEEL I: STAND VAN ZAKEN7
Titel 1: Bronnen9
Hoofdstuk 1.
Richtlijn 2003/88/EG9
1. Doelstelling9
2. Toepassingsgebied10
3. Maximale wekelijkse arbeidstijd11
4. Arbeidstijd12
5. Rusttijden en pauzes13
A. Algemeen13
B. Minimale dagelijkse en wekelijkse rusttijd13
C. Pauzes14
D. Jaarlijkse vakantie14
6. Nacht- en ploegenarbeid14
7. Werkrooster15
8. Schematisch overzicht15
9. Afwijkingen en uitzonderingen16
A. Flexibiliteit16
B. Opt-out19
10. Herziening richtlijn 2003/88/EG20
Hoofdstuk 2.
Nationale en Vlaamse regelgeving22
1. Versnipperd wettelijk kader22
2. Arbeidswet
23
3. Arbeidstijdwet24
4.
Rechtspositiebesluiten gemeente-, provincie- en OCMWpersoneel
25
V
INHOUDSTAFEL
Titel 2: Toepassingsgebied arbeidswet en arbeidstijdwet26
Hoofdstuk 1.
Arbeidswet
26
1. Werkgever: welke overheidsorganisaties?26
A. Algemeen26
B.
Commerciële of industriële instellingen en instellingen
die geneeskundige, profylactische of hygiënische
verzorging verlenen30
a)
Begrip ‘instelling’30
b)Geneeskundige, profylactische of hygiënische
verzorging31
c) Industriële of commerciële activiteiten36
C. Samengevat
42
2. Praktijkvoorbeelden44
A. Gemeentelijke zwembadinrichting44
B. Gemeentelijke sporthal, sportstadion, speelpleinwerking45
C. Cultureel centrum45
D. Afvalintercommunale46
3. Werknemer
47
A. Algemeen
47
B. Uitzonderingen48
a) Schending gelijkheids- en non-discriminatiebeginsel?48
b) Andere uitsluitingen50
C. Medische beroepen51
D. Leidinggevenden52
E. Vrijwilliger
56
F. Overzicht
58
Hoofdstuk 2.
Arbeidstijdwet
59
1. Werkgever
59
A. Overheidssector59
B. Lokale overheid60
2. Werknemer
64
A. Contractuele en statutaire personeelsleden64
B. Specifiek: vrijwillige brandweerlieden64
3. Vergelijkend overzicht67
VI
INHOUDSTAFEL
Titel 3: Arbeidstijd volgens de arbeidswet68
Hoofdstuk 1.
Wat is arbeidstijd?
68
1. Algemene definitie68
2. Pauze = arbeidstijd?68
3. Verplaatsingstijd
69
4. Opdracht
70
5. Wachtdiensten
70
A. Algemeen
70
B. Arrest SIMAP71
C. Arrest Jaeger73
D. Besluit
75
E. Invloed op Belgische rechtspraak76
F. Relatie met verloning79
a) Wachtdiensten op de arbeidsplaats79
b) Wachtdiensten met alleen verplichte bereikbaarheid82
c) Permanentietoelage83
i)
Facultatieve vergoeding83
ii) Beperking84
iii) Bedrag85
G. Overzicht 85
6. Reistijd
86
A. Woon-werkverkeer86
B. Dienstreis op vraag van het bestuur86
a) Definitie86
b) Vergoeding88
i)
Rechtspositiebesluiten gemeente-, provincieen OCMW-personeel88
ii) Bedrag onkostenvergoeding dienstreizen88
7. Neutralisering 90
Hoofdstuk 2.
Beperkingen aan de arbeidstijd92
1. Minimale arbeidstijd92
A. Dagelijks
92
a) Minimale dagelijkse prestatie van drie uur92
b) Lokale overheidsdiensten92
c) Sanctie93
VII
INHOUDSTAFEL
d) Dienstenchequebedrijf94
B. Wekelijks 94
C. Schema
95
2. Maximale arbeidstijd95
A. Dagelijks
95
B. Wekelijks
96
a) Regel96
b) Minder dan 38 uren per week werken?97
C. Overzicht
101
D. Vergelijkend schema101
3. Afwijkingen van de normale maximale grenzen102
A. Grenzen
102
B. Overzicht afwijkingen103
a) Overschrijdingen toegelaten volgens de Arbeidswet103
b) Sectorspecifieke afwijkingen105
c) Overschrijdingen bepaald bij KB105
d) Overschrijdingen met goedkeuring of kennisgeving106
C. Inhaalrust
107
a) Regel
107
b) Afbakening trimester108
c) Annualisering arbeidsduur109
d) Berekening gemiddelde arbeidsduur109
i)
494 uren109
ii) Prestaties die meetellen110
iii) Prestaties die niet meetellen111
e) Interne grens113
f)
Toekenning reële inhaalrust115
i)
Samenvallen met activiteitsdag115
ii) Langdurige afwezigheid115
iii) Einde arbeidsovereenkomst116
D. Overloon
116
a) Openbare orde116
b) Bedrag overloon117
c) Beroepsactiviteit118
d)
Geen cumul bij gelijktijdige overschrijding
dagelijkse en wekelijkse grenzen121
e) Vrijstelling123
i)
Geen betaling van overloon123
ii) Voorbeelden124
VIII
INHOUDSTAFEL
Hoofdstuk 3.
Arbeidsreglementenwet
126
1. Werkrooster
126
2. Geen arbeid buiten de werkroosters126
A. Algemeen
126
B. Uitzonderingen127
3. Glijdende arbeidsregeling128
A. Systeem
128
B. Gedoogbeleid128
C. Deeltijdse werknemers129
Hoofdstuk 4.
Kleine flexibiliteit
130
1. Arbeid met piekperiodes130
2. Werking systeem kleine flexibiliteit130
A. Dagelijkse flexibiliteit130
B. Wekelijkse flexibiliteit130
C. Voorbeeld
131
D. Gemiddelde wekelijkse arbeidsduur131
3. Arbeidsreglement
132
4. Loon
133
5. Presteren van overuren133
Hoofdstuk 5.
Grote flexibiliteit
1.
2.
3.
134
Nieuwe arbeidsregeling134
Principes
134
Invoering grote flexibiliteit135
Hoofdstuk 6.
Rusttijd en pauze
137
1. Rusttijd
137
A. Regel
137
B. Afwijkingen137
2. Pauze
138
A. Duur
138
IX
INHOUDSTAFEL
B.
C.
Uitzondering139
Schema
140
Hoofdstuk 7.
Arbeidstijd en jeugdig personeelslid141
1. Bescherming jeugdige personeelsleden141
2. Arbeidstijd
142
A. Afwijkende definitie142
B. Maximale dagelijkse en wekelijkse arbeidsduurgrens143
C. Overwerk
143
3. Rusttijd en pauze
145
A. Rusttijd
145
B. Pauze
145
Titel 4: Arbeidstijd volgens de Arbeidstijdwet146
Hoofdstuk 1.
Wat is arbeidstijd?
146
Hoofdstuk 2.
Beperkingen aan de arbeidstijd148
1. Minimale arbeidstijd148
2. Maximale arbeidstijd148
A. Dagelijks en wekelijks maximum148
B. Overschrijdingen148
a) Van de maximale dagelijkse arbeidstijd148
b) Van de maximale wekelijkse arbeidstijd149
c)
Vergelijkend overzicht Arbeids(tijd)wet en richtlijn
2003/88/EG149
C. Gemiddelde wekelijkse arbeidstijd151
a) 38 uren151
b) Referentieperiode151
i)
Mogelijkheid tot verlenging?151
ii) Afbakening van de referentieperiode151
c) Berekening153
3. Overurenregeling
154
A. Rechtspositiebesluiten154
B. Overuur
155
X
INHOUDSTAFEL
a) Definitie155
b) Compensatie156
i)
Inhaalrust blijft de regel156
ii) Wanneer en voor wie een extra compensatie?156
iii) Overloon of extra inhaalrust157
c) Overuren gepresteerd op verschillende tijdstippen158
C. Cumulatieregeling159
a) Met de toelage voor onregelmatige prestaties159
b) Met de verstoringstoelage161
Hoofdstuk3.
Rusttijd en pauze
163
1. Rusttijd
163
A. Dagelijkse en wekelijkse rust163
B. Afwijking
163
2. Pauze
164
3. Schema
165
Titel 5: Arbeidstijd medische beroepen166
Hoofdstuk 1.
Historiek
166
Hoofdstuk 2.
Toepassingsgebied
167
1. Welke personeelsleden?167
2. Enkele uitzonderingen168
3.
Wat met de artsen die buiten het toepassingsgebied van de
arbeidswet vallen?169
Hoofdstuk 3.
Arbeidstijd
170
1. Algemeen
170
2. Maximale arbeidstijd171
A. Grens
171
B. Berekening wekelijkse arbeidsduur172
3. Bijkomende prestaties173
4. Registratie
175
XI
INHOUDSTAFEL
5. Sancties
6. Overzicht
175
176
Titel 6: Deeltijdse arbeid177
Hoofdstuk 1.
Inleidende begrippen
177
1. Versnipperde bronnen177
2. Wat is deeltijdse arbeid?178
3. Wie is deeltijds tewerkgesteld?180
A. Algemeen
180
B. Wat met een werknemer in loopbaanvermindering?180
C. Wat met het deeltijds statutair personeelslid?182
Hoofdstuk 2.
De deeltijdse arbeidsovereenkomst183
1. Vormvereisten
183
A. Schriftelijke overeenkomst183
B. Recht op voltijds loon?184
C. Inhoudelijke vereisten184
a) Arbeidsregeling en werkrooster184
b) Deeltijdse vaste arbeidsregeling185
i.
Omschrijving vaste deeltijdse arbeidsregeling185
ii. Vast werkrooster185
iii. Variabel werkrooster186
c) Deeltijdse variabele arbeidsregeling188
D. Afschrift of uittreksel189
Hoofdstuk 3.
Arbeidstijd van deeltijdsen190
1. Afwijking op deeltijds werkrooster190
A. Bijkomende uren190
B. Overloon bij toepassing van de arbeidswet192
a) Bedrag192
b) Vaste deeltijdse arbeidsregeling193
c) Variabele deeltijdse arbeidsregeling194
2. Tijdsregistratie
196
XII
INHOUDSTAFEL
3. Toezicht en sancties197
A. Weerlegbaar vermoeden van een voltijdse tewerkstelling197
B. Van strafrechtelijke sanctie tot administratieve boete197
Titel 7: Onregelmatige prestaties volgens de arbeidswet en de
feestdagenwet
198
Hoofdstuk 1.
Inleiding
198
Hoofdstuk 2.
Zondagsarbeid
199
1. Initieel verbod
199
2. Uitzonderingen op het verbod van zondagsarbeid199
A. Ploegenarbeid199
B. Bijzondere situaties eigen aan de werking van het bedrijf200
C.
Uitzonderingen bepaald bij KB voor welbepaalde
bedrijven of specifieke werken200
3. Compensatie voor zondagsarbeid203
A. Forfaitaire compensatie203
B. Compensatie op een inactiviteitsdag?203
Hoofdstuk 3.
Nachtarbeid
205
1. Verbod van nachtarbeid205
2. Afwijkingsmogelijkheden205
A. Volgens de arbeidswet: aard van de activiteit205
B. Afwijking bij koninklijk besluit206
3. Arbeidsregeling met nachtprestaties207
A. Omschrijving207
B. Opname in het arbeidsreglement207
a) Conditio sine qua non207
b) Inhoud208
c) Collectieve onderhandeling?209
4. Zwangerschap
210
Hoofdstuk 4.
Feestdagen
211
1.
211
Feestdagenwet
XIII
INHOUDSTAFEL
2. Toepassingsgebied Feestdagenwet211
3. Recht op feestdagen211
A. Tewerkstellingsverbod211
B. Vervanging van een feestdag212
a) Zondag of gewone inactiviteitsdag212
b) Kalenderjaar213
c) Procedure213
4. Werken op een feestdag214
A. Regel
214
B. Betaalde inhaalrust214
a) Duur
214
b) Opname215
c) Incorporatie215
d) Variatie215
5. Loon voor een feestdag216
A. Principe
216
B. Bijzondere omstandigheden216
a) Schorsing216
b) Tijdelijke werkloosheid218
c) Einde van de arbeidsrelatie218
C. Verval recht betaling feest- of vervangingsdag219
D. Berekening en betaling van het feestdagenloon220
6. Feestdagen en deeltijdse arbeid221
A. Impact deeltijdse tewerkstelling221
B. Drie categorieën deeltijdsen222
C.
Categorie A: Tewerkgesteld binnen vast werkrooster
analoog aan voltijdse arbeid222
a) Recht op tien wettelijke feestdagen?222
b) Loon voor een feestdag of vervangingsdag223
c) Arbeid op een feestdag224
D.
Categorie B: Tewerkgesteld binnen vast werkrooster
afwijkend van voltijdse arbeid224
a) Recht op tien wettelijke feestdagen?224
b) Loon voor een feestdag of vervangingsdag226
c) Arbeid op een feestdag226
E. Categorie C: Tewerkgesteld in een variabel werkrooster226
a) Recht op tien wettelijke feestdagen?226
b) Loon voor een feestdag of vervangingsdag227
c) Arbeid op een feestdag228
XIV
INHOUDSTAFEL
Hoofdstuk 5.
Jeugdige personeelsleden229
1. Arbeid op zon- en feestdagen229
A. Principieel verbod van arbeid op zon- en feestdagen229
B. Afwijkingen bij KB bepaald229
C. Recht op inhaalrust230
2. Nachtarbeid
230
A. Principieel verbod230
B. Uitzonderingen231
Titel 8: Onregelmatige prestaties volgens de arbeidstijdwet232
Hoofdstuk 1.
Zondagsarbeid
232
1.
2.
232
233
Initieel verbod
Inhaalrust
Hoofdstuk 2.
Nachtarbeid
235
1. Initieel verbod
235
2. Invoeren arbeidsregeling met nachtprestaties236
A. Omschrijving236
B. Begeleidingsmaatregelen237
a) Opmaak dagelijks rooster237
b) Vrijwilligheidsbeginsel238
C. Stopzetting van arbeidsregeling met nachtprestaties238
a) Basisprincipe238
b) Ernstige medische reden238
c) Langdurige loopbaan239
d)
Vrouwelijke personeelsleden: bijzondere
bescherming bij zwangerschap en na de geboorte239
e) Dwingende reden240
f)
Medisch onderzoek240
XV
INHOUDSTAFEL
Titel 9: Onregelmatige prestaties volgens de rechtspositiebesluiten242
Hoofdstuk 1.
Bijkomende toelages
242
1. Vier mogelijke toelages242
2. Toepassingsgebied242
3. Omvang van de toelage243
4. Beleidsruimte
244
A. Zaterdagtoelage244
B. Keuze tussen inhaalrust en vergoeding245
C. Differentiatie245
D. Modaliteiten opname inhaalrust246
E. Onvolledig uur247
5. Cumul
247
A. Onderling
247
B. Toeslag overuren248
Hoofdstuk 2.
Werken op feestdagen
249
1. Welke feestdagen?249
2. Aantal feestdagen249
A. Rechtspositiebesluit gemeente- en provinciepersoneel249
B. Rechtspositiebesluit OCMW-personeel250
a) Artikel 104, § 6 OCMW-decreet (Vl)250
b) Artikel 104, §§ 1 en 2 OCMW-decreet (Vl)252
3. Vervanging feestdag die samenvalt met een zaterdag of zondag253
Titel 10: Federaal gefinancierde gezondheidsinstellingen254
Hoofdstuk 1.
Inleiding
254
Hoofdstuk 2.
11% weddebijslag en/of bijkomende vergoedingen255
1.
2.
3.
XVI
Cumulatieverbod
255
Toepassingsgebied256
Toelage
256
INHOUDSTAFEL
4. Modaliteiten
257
A. Buitengewone variabele diensten257
B.
Behoud 11% weddebijslag en/of bijkomende vergoedingen
258
C.
Verlies 11% weddebijslag en/of bijkomende vergoedingen
258
a) Op vraag van het personeelslid258
b) Omwille van afwezigheden259
c) Disponibiliteit?260
Hoofdstuk 3.
Attractiviteitsplan
261
1. Algemeen
261
2. Toepassingsgebied261
3. Werkroostertoeslag262
A. Vier periodes262
B. Periode 1: ochtendprestatie tussen 6 uur en 8 uur262
C. Periode 2: dagprestatie tussen 8 uur en 18 uur264
D. Periode 3: avondprestatie tussen 18 uur en 20 uur264
E. Periode 4: nachtprestatie tussen 20 uur en 6 uur266
F. Personeelsleden niveau A267
G. Overzicht
268
H. Voorbeelden268
I.
Overuren
271
4. Premie voor titels en bekwaamheden verpleegkundige271
Hoofdstuk 4.
Arbeidsduurvermindering en eindeloopbaan272
1. Inleiding
272
2. Toepassingsgebied272
A. Werkgever
272
B. Werknemer
273
a) Contractuele en statutaire personeelsleden273
b) Ambtshalve gerechtigden273
c) Gelijkgestelden275
i.
Tweehonderd uren onregelmatige prestaties275
ii. Verworven recht?277
3. Voordelen
278
XVII
INHOUDSTAFEL
A. Arbeidsduurvermindering met behoud van loon278
a) Algemene regeling278
b) Bijzondere optie voor een deeltijds personeelslid278
c)
Verpleegkundigen: arbeidsduurvermindering met
behoud van loon of een loonpremie279
4. Modaliteiten
281
A. Inwerkingtreding281
B. Opname
281
Deel II: Schematische overzichten283
1.
Zaterdagprestaties gemeente en OCMW – gemeenschappelijke
functies
285
2.
Zondagarbeid gemeente en OCMW – gemeenschappelijke
functies 286
3.
Nachtarbeid gemeente en OCMW – gemeenschappelijke
functies
287
4.
Feestdagenprestaties gemeente en OCMW – gemeenschappelijke functies
288
5.
Extra prestaties gemeente en OCMW – voltijds – gemeenschappelijke functies289
6. Extra prestaties gemeente – deeltijdse contractanten290
7. Zaterdagprestaties OCMW – OCMW-specifieke functies291
8. Zondagsarbeid OCMW292
9. Nachtarbeid OCMW293
10. Feestdagenarbeid OCMW294
11. Extra prestaties OCMW – voltijdse personeelsleden296
12. Extra prestaties OCMW – deeltijdse personeelsleden297
Deel III: Knelpunten
299
Inleiding
301
Knelpunt 1:
Twee arbeidstijdwetten302
1. Actuele regeling
302
A. Toepassing Arbeidswet of Arbeidstijdwet?302
2. Arbeidswet
306
A. Situering
306
B. Afwijkingsmogelijkheden306
XVIII
INHOUDSTAFEL
C. Vage omschrijving toepassingsgebied308
3. Arbeidstijdwet
309
A. Situering
309
B. Referentieperiode vier maanden309
C. Dagelijkse en wekelijkse rust310
4. Reglementaire verankering310
Knelpunt 2:
Twee feestdagenreglementeringen311
1. Feestdagenwet en rechtspositiebesluiten311
2. 11 juli en drie lokale feestdagen311
A. Recht op extra feestdagen311
B. Recht op extra feestdagen in een OCMW-bestuur312
C. Gevolg
313
3. Feestdagenregeling in de lokale rechtspositieregeling313
A. Situering
313
B. Feestdag valt op een zaterdag of een zondag314
a) Agentschap voor Binnenlands Bestuur314
b) Autonomie315
c) Feestdagenwet316
i.
Differentiatie316
ii. Toekennen inhaalrust316
iii. Inactiviteitsdag316
C. Feestdag valt op een inactiviteitsdag318
a) Agentschap voor Binnenlands Bestuur318
b) Rechtspositiebesluit gemeente-, provincie- en OCMWpersoneel
319
D. Uitdiensttreding319
4. Reglementaire verankering321
Knelpunt 3:
Wetgeving geschreven op maat van de privésector322
1.
2.
Ongelijke toepassing322
Reglementaire verankering324
XIX
INHOUDSTAFEL
Deel IV: Beleidsvoorstellen325
Inleiding
327
Voorstel 1:
Initieel één arbeidstijdwet voor lokale overheidsdiensten328
1. Regelgevers en betrokken actoren328
2. Inhoudelijk voorstel328
A.
Uitsluiting overheidssector uit toepassingsgebied
Arbeidswet
328
B. Wijziging Arbeidstijdwet330
C. Wijziging Arbeidswet330
3. Wat verandert er praktisch?332
Voorstel 2:
Afbakening toepassingsgebied feestdagenwet333
1.
2.
3.
Regelgevers en betrokken actoren333
Inhoudelijk voorstel333
Wat verandert er praktisch?334
Voorstel 3:
Uitwerking feestdagenreglement in lokale rechtspositieregelingen335
1. Regelgevers en betrokken actoren335
2. Inhoudelijk voorstel335
A. Basisprincipes feestdagenreglement335
B. Aanpassing artikelen rechtspositiebesluiten336
C. Model feestdagenreglement340
3. Wat verandert er praktisch?346
Voorstel 4:
Afwijkingsmogelijkheid lokale overheidsdiensten in Arbeidswet347
1. Regelgevers en betrokken actoren347
2. Inhoudelijk voorstel347
A. Wijziging aan de Arbeidswet347
B. Wijziging aan gekoppelde rechtsbronnen352
a) KB van 25 juni 1990353
XX
INHOUDSTAFEL
b) Programmawet van 22 december 1989354
3. Wat verandert er praktisch?355
Voorstel 5:
Hervorming arbeidstijdwet356
1. Regelgevers en betrokken actoren356
2. Inhoudelijk voorstel356
A. Afwijking dagelijkse en wekelijkse rust356
B. Uitbreiding referentieperiode359
3. Wat verandert er praktisch?360
Voorstel 6:
Afstemmen regelgeving op contractanten en statutaire personeelsleden
361
1. Regelgevers en betrokken actoren361
2. Inhoudelijk voorstel361
A. Wijziging aan de Arbeidswet361
B. Wijziging aan het KB van 18 april 1974362
C. Wijziging aan de Loonbeschermingswet364
3. Wat verandert er praktisch?365
Bibliografie366
XXI
LIJST
Lijst gebruikte figuren
Figuur 1 – Stroomdiagram ‘instelling’ toepassing Arbeidswet43
Figuur 2 – Overzicht minimale arbeidstijd lokale besturen volgens
Arbeidswet95
Figuur 3 – Overzicht maximale arbeidstijd volgens de Arbeidswet101
Figuur 4 – Overzicht arbeids- en rusttijd medische beroepen176
Lijst gebruikte tabellen
Tabel 1 – Overzicht maximale arbeidstijd, minimale rust en pauze15
Tabel 2 – Overzicht afwijkingsmogelijkheden lidstaten en uitzonderingen richtlijn 2003/88/EG17
Tabel 3 – Overzicht toepassingsgebied Arbeidswet hoofdstuk III,
afdeling 1 en 2 en 4 t.e.m. 758
Tabel 4 – Toepassingsgebied Arbeidswet en Arbeidstijdwet67
Tabel 5 – Vergelijkend schema wachtdiensten85
Tabel 6 – Vergelijkend schema arbeidstijdgrenzen Arbeidswet en
richtlijn 2003/88/EG102
Tabel 7 – Afwijkingen arbeidstijdgrenzen toegelaten door de Arbeidswet104
Tabel 8 – Afwijkingen arbeidstijdgrenzen Arbeidswet toegelaten bij
koninklijk besluit106
Tabel 9 – Afwijkingen arbeidstijdgrenzen Arbeidswet mits voorafgaandelijk akkoord107
Tabel 10 – Voorbeeld 1: Berekening gemiddelde wekelijkse arbeidsduur volgens de Arbeidswet111
Tabel 11– Voorbeeld 2: Berekening gemiddelde wekelijkse arbeidsduur volgens de Arbeidswet111
Tabel 12 – Voorbeeldberekening interne grens (78 uren)114
Tabel 13 – Voorbeeld 1: Berekening overloon met overschrijding van
de daggrens119
Tabel 14 – Voorbeeld 2: Berekening overloon met overschrijding van
de daggrens120
Tabel 15 – Voorbeeld 3: Berekening overloon met overschrijding van
de weekgrens120
Tabel 16 – Voorbeeld 4: Berekening overloon met overschrijding van
de weekgrens120
Tabel 17 – Voorbeeld 5: Berekening overloon met overschrijding van
de weekgrens121
Tabel 18 – Voorbeeld 1: Berekening met overschrijding van dag- en
weekgrens122
XXII
LIJST
Tabel 19 – Voorbeeld 2: Berekening met overschrijding van dag- en
weekgrens122
Tabel 20 – Voorbeeld 3: Berekening met overschrijding van dag- en
weekgrens123
Tabel 21 – Voorbeeld 1: Berekening waarbij daggrens wordt overschreden124
Tabel 22 – Voorbeeld 2: Berekening waarbij weekgrens wordt overschreden125
Tabel 23 – Voorbeeld glijtijdenregeling128
Tabel 24 – Voorbeeld werkrooster opgemaakt in systeem van kleine
flexibiliteit131
Tabel 25 – Model werkrooster met inbegrip van middagpauze139
Tabel 26 – Vergelijking rust en pauze volgens Arbeidswet en richtlijn
2003/88/EG140
Tabel 27 –-Overzicht invulling arbeidstijd147
Tabel 28 – Vergelijkend schema minimale en maximale arbeidstijd
richtlijn 2003/88/EG, Arbeidswet en Arbeidstijdwet150
Tabel 29 – Vergelijking rust en pauze Arbeidswet, richtlijn
2003/88/EG en Arbeidstijdwet165
Tabel 30 – Overzicht invulling arbeidstijd volgens de Arbeidswet170
Tabel 31 – Voorbeeld variabel werkrooster187
Tabel 32 – Voorbeeld deeltijdse variabele arbeidsregeling188
Tabel 33 – Voorbeeld 1: Berekening waarbij daggrens wordt
overschreden191
Tabel 34 – Voorbeeld 2: Berekening waarbij daggrens wordt
overschreden (met afwijking van de normale daggrens)191
Tabel 35 – Voorbeeld 3: Berekening waarbij weekgrens wordt
overschreden192
Tabel 36 – Voorbeeld overloon deeltijds vaste arbeidsregeling193
Tabel 37 – Voorbeeld overloon deeltijds variabele arbeidsregeling195
Tabel 38 – Model werkrooster verplegend en verzorgend personeel204
Tabel 39 – Voorbeeld werkrooster met nachtprestaties208
Tabel 40 – Voorbeeld werkrooster met nachtprestaties209
Tabel 41 – Voorbeeld deeltijds vast werkrooster categorie A222
Tabel 42 – Voorbeeld deeltijds vast werkrooster categorie B224
Tabel 43 – Voorbeeld deeltijds variabel werkrooster categorie C226
Tabel 44 – Overzicht werkroostertoeslagen per personeelscategorie268
Tabel 45 – Vergelijkend overzicht Arbeidswet – Arbeidstijdwet304
Tabel 46 – Vergelijkend overzicht Arbeidswet – Arbeidstijdwet
(vervolg)305
XXIII
LIJST
Tabel 47 – Afwijkingsmogelijkheden op het gebied van arbeidstijd
conform de Arbeidswet307
Tabel 48 - Afwijkingsmogelijkheden op basis van andere wetgeving308
Tabel 49 – Overzicht actoren310
Tabel 50 - Overzicht actoren321
Tabel 51 – Overzicht afwijkende wetgeving voor contractanten en
statutaire personeelsleden323
Tabel 52 – Overzicht actoren324
XXIV