presentatie

Instellingstoets:
vloek of zegen?
VLOHRA-congres “Hogescholen in beweging” 10 februari 2014
De Hanzehogeschool Groningen
Achtergrond
• De oudste (1798) multisectorale hogeschool van Nederland
• Centrale waarden: individuele ontplooiing, respect en actieve
tolerantie, ondernemend en verantwoordelijk
•
Bijna 80 opleidingen; grootste hbo-onderwijsaanbod in
Noord-Nederland
•
52 bachelors, 18 masters en 7 Ad’s
•
18 schools met 18 verschillende ‘culturen’ met een eigen sfeer;
27.000 studenten en 2.800 medewerkers
1
Profiel
Domeinen, thema’s, keuzes
Hanzehogeschool: complete opleidingen in vier domeinen:
1. Techniek
2. Kunsten
3. Mens en maatschappij (gezondheid/welzijn/sport/educatie)
4. Economisch domein
Focus op twee thema’s binnen die vier domeinen:
Energie en Healthy Ageing
Twee specifieke benaderingen ondersteunen dat:
• onze excellentie-benadering;
• hogeschoolbreed accent op ondernemerschap (o.a. met CVO).
Wat is het doel van onderwijs?
Wat staat centraal bij onderwijs en onderzoek?
Gaat het om de economie of om het individu?
De laatste tijd veel aandacht voor kennis en economie.
Bij voorbeeld het WRR-rapport Naar een lerende economie, maar
denk ook het topsectorenbeleid in Nederland of de Centres of
Expertise.
Is er nog aandacht voor de student? Krijgt hij of zij voldoende
kennis, kunde en vaardigheden mee? Hebben we nog aandacht
voor Bildung, de derde dimensie? Hebben we nog aandacht
voor de kwaliteit van de algemene vorming?
2
Crisis in het hbo in Nederland
De Inholland-affaire
In 2010 komen bij Hogeschool Inholland grote problemen aan het
licht.
• Er zijn ten onrechte diploma’s verstrekt
• De onderwijskwaliteit is onvoldoende
• Afstudeerwerk is niet op hogeschoolniveau
Gevolg:
Negatieve media-aandacht
Vragen in het parlement
Kwaliteit van het hbo staat ernstig ter discussie
Crisis in het hbo in Nederland
Ook de Hanzehogeschool Groningen in beeld
Ook een alternatief afstudeertraject bij een opleiding van de
Hanzehogeschool is in beeld.
Na uitvoerig (en langdurig) onderzoek is er een verschil van
mening over de kwaliteit van het afstudeerwerk van zes
studenten.
Effect: wake up-call voor onze kwaliteitscultuur.
Hoe zit het met onze kwaliteitscultuur?
3
Crisis in het hbo in Nederland
De regering grijpt in
Bestaande trajecten:
Instellingstoets
wet Versterking besturing
En in reactie op de crisis:
wet Versterking kwaliteitswaarborgen
En in relatie tot Strategische agenda en prestatieafspraken:
wet Kwaliteit in verscheidenheid
De instellingstoets
Keurmerk voor kwaliteitszorg
De instellingstoets kwaliteitszorg
"het keurmerk dat tot uitdrukking brengt dat de interne
kwaliteitszorg en de inzet tot verbetering van de resultaten van een
hogeronderwijsinstelling voor zover die betrekking heeft op de
kwaliteit van haar opleidingen door het accreditatieorgaan positief
is beoordeeld".
De Hanzehogeschool zat in het traject voor deze instellingstoets.
4
Analyse situatie Hanzehogeschool
Interne evaluatie
Hoe zijn rollen en verantwoordelijkheden nu ingevuld? Hoe
reageren we op incidenten? Hoe is het kwaliteitsbewustzijn?
Conclusie:
Menselijk falen speelt grotere rol dan falen van systeem.
Risicobewustzijn moet hoger.
Alle fouten voorkomen is onmogelijk, maar wel direct melden en
bespreken.
Groot project gestart:
Versterking Kwaliteitscultuur
Versterking Kwaliteitscultuur
Brede aanpak
Hogeschoolbrede bewustwording van kwaliteit
•
•
•
•
•
•
•
Kwaliteit van toetsen en beoordelen
Trainingen van docenten (ca. 1000)
Toerusten van de Examen- en Toetscommissies
Professionalisering van docenten
Mastering Educational Quality
Verplicht masterniveau docenten
Hogeschooldocenten verantwoordelijk voor inhoudelijke
onderwijsontwikkeling
5
Versterking Kwaliteitscultuur
Meten en evalueren van kwaliteit van onderwijs
Kwaliteitsborging
vervlechting onderwijs en onderzoek:
onderzoeksvaardigheden en onderzoeksleerlijn in elk
curriculum
kwaliteitstoets minoren
beoordelen eindwerkstukken bij preview accreditatie
Verdiepende analyse en onderzoek
analyse waarderingsmetingen
verhogen kwaliteit toetsen en beoordelen
rendementen
onderzoek naar kwaliteit van onderwijs en docentgedrag
Versterking Kwaliteitscultuur
Sturen, beheersen en toezichthouden
Geen overkill, wél toezicht op resultaatafspraken
•
•
•
•
•
•
•
•
Raad van Toezicht: eigen commissie Onderwijs en Onderzoek
Viermaandsrapportages
Kwaliteit vast op agenda overleg dean – CvB
Evaluatie functionering examencommissie op basis jaarverslag
Risicoscreening onderwijs
Risicoregister
Programma en projectsturing via Portfolioboards
Versterking Governance
6
Resultaten
• Enorme operatie
• Hoge kosten (méér dan 1 miljoen euro structureel)
In 2013 instellingstoets behaald
Was in 2011 al met een kanttekening behaald, maar
het NVAO-bestuur passeerde de commissie en stelde
nieuwe voorwaarden.
Dialoog moet centraal staan
We hebben de instellingstoets behaald.
Zijn we nu tevreden?
Waar is nu het timmersmansoog? Hebben we nu garanties voor
een lerende cultuur?
Nee! We moeten verder investeren in de mensen met ons
Professionaliseringsplan en onze Onderwijsvisie.
De onderwijsvisie bespreken we met alle schools: wat betekent dit
voor jou? Hoe houden we een gesprek over onderwijskwaliteit op
gang? Hou onderhouden we ons zelfreinigend vermogen?
7
Vloek of zegen?
De instellingstoets is een zegen. Het heeft de dialoog op gang
gebracht…
Maar:
De dialoog moeten we gaande houden. Dat vraagt voortdurend
onze aandacht.
Dilemma: onze kwaliteit is goed en we toetsen zoals het moet.
Nu dreigen veel hogescholen in Nederland de prestatieafspraken niet te halen. Krijgen we straks een boete van de
minister omdat we de rendementen niet halen?
Of verlagen we de kwaliteit en halen we de rendementen?
Vragen
8