bijstand

in de focus Manu Verhulst
Zo een synode,
E
nog nooit gezien!
en paus die de voornaamste bisschoppen van de hele
wereld bijeenroept: “Kom jongens, we gaan eens klappen
over het gezin met de mensen in kwestie die het aan den
lijve meemaken. En we gaan ronduit van gedachten wisselen.”
Alleen dit initiatief is reeds historisch: nog nooit gebeurd in de
kerk sinds Petrus en Paulus.
Ook het onderwerp is een schot in de
roos. In een tijd dat over heel de wereld deze oudste samenlevingsvorm
in vraag wordt gesteld: een man en
een vrouw die zich voor het leven aan
elkaar binden, kinderen ter wereld
brengen en een gezin vormen.
Eeuwen, ook buiten en los van de kerk
was dit het cement van onze samenleving. Dit cement brokkelt nu af in een
waaier van samenlevingsvormen die
gebonden of minder gebonden of helemaal niet gebonden mensen samenhouden: van single tot vrije liefde, van
latrelatie tot samenleven van mensen
met een andere geaardheid, van feitelijk tot wettelijk samenwonen. Alle
denkbare vormen staan nu te koop en
te keur met het gevolg dat elk huwelijk nu plots niet meer zo vanzelfsprekend onverbreekbaar schijnt. Deze
evolutie heeft zich op enkele decennia
voltrokken. Het mensbeeld is gewijzigd en het is tegen de achtergrond
van dit gewijzigd mensbeeld dat de
synode zich aftekent als een moment
van reflectie, een adempauze in de
storm, en hopelijk een referentiepunt.
Groeiproces
Het feit dat de paus deze synode liet
voorafgaan door een bevraging bij de
hele christenheid toont zijn zorg om
de synode niet te isoleren in een theologisch discours, maar om er een
groeiproces van te maken dat
groeit uit de grieven en de vragen van alle mensen. Daarom
ook is deze synode niet afgesloten. Het is het begin, het startsein
van een jaar bezinning, overdenking,
gesprek en dialoog onder gelovigen
en niet- of anders gelovigen.
Stof genoeg voor parochies en scholen, voor het middenveld en de media
om dit thema te bespreken, te bevragen en zich te verdiepen in ons veranderend mensbeeld en de weerslag
ervan op het gezin.
De vragen zijn talrijk en diep ingrijpend. Zij liggen veel verder en dieper
dan wat de media in hun sensatiezucht ervan gemaakt hebben. Alsof
het alleen zou gaan over de communie aan getrouwde echtgescheiden en
over holebi’s, of die mogen trouwen.
Dat zou pas een terugkeer zijn naar
de regelgeving. Wij hebben geen nood
aan toelatingen of regels, wel aan inspiratie, aan een nieuwe visie op seksualiteit. Het is het meest scheppende vermogen van de mens waarin hij
en zij het meest gelijken op hun
Schepper en hun eenwording mogen
beleven als een sacraal gebeuren,
een consecratie van menselijk handelen tot een goddelijk aanwezig zijn.
was ook de tijd dat de mens zich beschouwde als de koning van de
schepping. In deze tijd echter heeft de
wetenschap ons geleerd dat we helemaal geen koning zijn van de schepping. We zijn een onbeduidend stipje
in het universum, totaal afhankelijk
van kosmische krachten. Maar diezelfde wetenschap heeft ons ook geleerd om de krachten van de natuur
eigenmachtig aan te wenden om de
vruchtbaarheid te beheersen en in te
grijpen in de erfelijkheid. Is dat vrijheid? Is dat losbandigheid? Of is dat
emancipatie, ontvoogding, een groeifase op weg naar de nieuwe mens.
De voorbereiding op de synode van
volgend jaar wordt één boeiende uitwisseling van ideeën. Avanti!
Het is er mee als met een man die zijn
veld heeft bezaaid en nog niet weet wat
het zal geven. Hij komt elke dag kijken
of het kiemt, of het groeit of het vruchten zet. Eens komt het moment dat hij
zich laat verrassen door God en vruchten oogst, nog nooit gezien. n
Wetenschap of natuurwet
Eeuwenlang heeft de mens zich
gespiegeld aan de natuur,
stemde zijn gedrag en zijn
handelen daarop af. Het
We zijn geen
koning van de schepping.
We zijn een onbeduidend
stipje in het universum.
8 NOVEMBER 2014 BASIS
13