Arthroscopie knie (Kijkoperatie in de knie)

Chirurgie/ Sporttraumatologie
Arthroscopie knie (Kijkoperatie in de knie)
Inleiding
Binnenkort wordt u één dag opgenomen voor een kijkoperatie van uw knie op de
afdeling dagbehandeling.
Deze folder is opgesteld om u de nodige informatie te verstrekken over
voorbereiding, operatie en adviezen nadien.
Tevens is deze folder een communicatiemiddel tussen u, de specialist,
fysiotherapeut en verpleegkundige.
Het is belangrijk dat u deze informatiefolder op de dag van opname bij u hebt en
meeneemt naar de operatiekamer.
Na de operatie kan de specialist erin aangeven wat hij in uw knie heeft gezien en
welke ingreep er is verricht.
Ook worden adviezen en controleafspraak genoteerd. Wilt u deze folder ook bij de
controleafspraak meenemen?
Als aanvulling op dit informatieboekje adviseren wij u de folder: “Dagopname
(operatie)” goed door te lezen. Deze krijgt u op de polikliniek bij het bezoek aan de
chirurg.
Algemene informatie
Uw behandelend arts heeft u geadviseerd om een kijkoperatie (arthroscopie) van
uw knie te laten verrichten. De klachten van uw knie kunnen verschillende
oorzaken hebben. Uw knie is lichamelijk en eventueel met behulp van een MRIscan onderzocht.
Door het kniegewricht met behulp van een arthroscoop (gewrichtscamera) te
bekijken kan de oorzaak van de klachten verder achterhaald worden. Deze
bevindingen kunnen soms afwijken van bevindingen zoals gedaan vóór de
operatie.
Vaak maar zeker niet altijd kunnen eventuele afwijkingen geheel of gedeeltelijk
worden verholpen tijdens de kijkoperatie. Soms komt er tijdens de kijkoperatie een
afwijking aan het licht die om een grotere ingreep vraagt. Deze grotere ingreep
wordt meestal niet direct verricht, maar eerst met u besproken.
Soms wordt poliklinisch een brace aangemeten, die na de operatie om uw knie
wordt aangelegd.
1/10
Het kniegewricht
De knie bestaat uit drie botdelen: het bovenbeen, het onderbeen
en de knieschijf. Om de knie ligt een gewrichtskapsel. Buiten dit
gewrichtskapsel heeft de knie twee banden die voor zijdelingse
stabiliteit van de knie zorgen. Midden in de knie liggen de voorste en
de achterste kruisband. Zij voorkomen dat het onderbeen naar voren
of naar achteren verschuift. Daarnaast voorkomen de kruisbanden
bepaalde draaibewegingen tussen boven- en onderbeen.
In de knie bevinden zich tussen het boven- en onderbeen twee maanvormige
schijfjes van zacht kraakbeen (de meniscus). Deze vangen schokken van de knie
op en zorgen dat boven en onderbeen in iedere stand goed op elkaar passen en
dat de knie goed scharniert. Elk botdeel is daarnaast nog bekleed met een laag
kraakbeen.
2/10
Oorzaken van klachten
Als u last heeft van uw knie, kan dat verschillende oorzaken hebben,
die bij een arthroscopie gezien kunnen worden:
1. Beschadigde of gescheurde meniscus. Tijdens de arthroscopie
wordt deze bijgewerkt (gedeeltelijk verwijderd) en soms gehecht.
2. Beschadigd of abnormaal kraakbeen. Loszittend kraakbeen kan
verwijderd worden, maar meestal kan een kraakbeenbeschadiging
niet hersteld worden. Soms kan de beschadiging behandeld
worden door het maken van kleine boringen. Hierdoor ontstaat
bindweefsel, dat de beschadiging afdekt.
3. Gewrichtsmuizen zijn afgeronde kraakbeenstukjes, die los in de
knie voorkomen. Tijdens de arthroscopie worden ze verwijderd.
4. Gescheurde kruisbanden. Meestal betreft het de voorste
kruisband. Flarden van de gescheurde kruisband, die tussen het
gewricht komen, kunnen verwijderd worden.
5. Een combinatie van bovenstaande aandoeningen is ook mogelijk.
Operatiedag
Voor informatie rondom de operatie verwijzen wij u naar de folder: Dagopname
(operatie), die u meegekregen heeft.
Voor informatie over de verdoving (anesthesie) verwijzen wij u naar de folder: “Uw
operatie en anesthesie”.
De operatie
De verpleegkundige zorgt voor uw transport van en naar de operatieafdeling.
Op de voorbereidingsruimte wordt de eventueel afgesproken blokverdoving
geplaatst.
Nadat uw been geheel verdoofd is of u narcose heeft gekregen start de operatie
waarbij de traumachirurg in uw knie zal kijken met behulp van een arthroscoop.
Het te opereren been wordt omzwachteld met een elastische rubberen band.
Hierdoor wordt het bloed uit het been gestuwd. Daarna wordt een drukmanchet
opgeblazen om dit te handhaven. De knie wordt royaal gedesinfecteerd met (roze)
vloeistof. De operatie wordt uitgevoerd door 3 tot 4 kleine steekgaatjes van
ongeveer ieder 1 cm.
Via 1 sneetje gaat de scoop met spoelvloeistof naar binnen, 1 sneetje is voor
afvoer van het vocht en via het derde en eventuele vierde sneetje kunnen
instrumenten in de knie worden gebracht om de afwijking te behandelen.
De arthroscoop is verbonden met een tv-monitor. Zo ziet en controleert de
specialist zijn handelingen.
Duur van de operatie
De duur van een arthroscopie bedraagt ongeveer 15-30 minuten, afhankelijk van
de gevonden afwijking en behandeling. Er bestaat de mogelijkheid de operatie op
een beeldscherm te volgen.
3/10
Na de operatie
Na de operatie wordt de drukmanchet verwijderd en stroomt het bloed weer in het
been. Om zwelling tegen te gaan wordt een drukverband aangelegd. De
traumachirurg schrijft na de operatie op de operatiekamer in deze instructiefolder
wat hij gedaan heeft.
In uw geval is de volgende ingreep uitgevoerd:
O Meniscusoperatie
O Schoonmaken kraakbeen
O Bandletsel operatie
O --------------------------------Na de operatie haalt de verpleegkundige u weer van de operatieafdeling en brengt
u naar uw kamer, waar u wat te eten en te drinken krijgt. U mag nog niet van bed
af. Pas als u het been volledig gestrekt kunt optillen mag u onder begeleiding de
eerste keer uit bed.
De verpleegkundige kijkt ondertussen hoe het met u gaat, of de pijn onder controle
is en observeert het been. Zij zal u volgens voorschrift pijnstillers geven.
Afspraken van de specialist
Het aangekruiste is voor u van toepassing:
Gedurende ........... dagen het drukverband laten zitten, daarna
mag u het zelf verwijderen
Hechtingen verwijderen na 14 dagen:
door de huisarts op de poli op de gipskamer
Hechtpleisters verwijderen na 10 dagen, dit mag u zelf doen
VKB-reconstructie brochure meegeven
Kraakbeenletsel boekje meegeven
Fysiotherapie volgens voorschrift
Brace aanmeten
Groepsbijeenkomst over ..............dagen/ weken
Afspraak polikliniek: …..weken
Hyaluronzuurinjectie: Ja / Nee (zo ja: zie specifieke informatiefolder)
Medicijnen bij ontslag:
Paracetamol 500mg (z.n.) 4 x daags 2 tabletten (maximaal)
Diclofenac 50 mg 3 x daags 1 tablet. Omdat Diclofenac ook
ontstekingremmend werkt adviseren wij u deze tabletten thuis
op te maken
4/10
Het recept is gefaxt naar
de Beatrix-apotheek in de centrale hal van het ziekenhuis
uw thuisapotheek
U kunt de medicijnen daar ophalen.
Fysiotherapie, ontslag en (groeps-)controle
Na de operatie wordt u behandeld door de fysiotherapeut. Deze behandeling,
welke bestaat uit instructies en/of oefentherapie en het (zo nodig) op maat afstellen
van hulpmiddelen, is door de chirurg afgesproken met de fysiotherapeut van het
SKB. Behandeling is noodzakelijk om goed en verantwoord te kunnen oefenen en
bevordert een voorspoedige revalidatie.
De fysiotherapeut leert u, individueel of in groepsverband, hoe u met krukken moet
mobiliseren. Ook krijgt u oefeningen mee voor de eerste dagen thuis.
U gaat normaal gesproken met ontslag als de behandelend specialist u na de
operatie heeft gezien.
Dan bestaat kort de gelegenheid om de bevindingen van de kijkoperatie door te
nemen. Heeft u geen vragen en wilt u niet wachten op de specialist, dan kunt u ook
zonder zijn bezoek met ontslag.
Vragen van praktische aard kunt u doornemen met de verpleegkundige of
fysiotherapeut. Ook moet het gevoel in het been terug zijn, de pijn goed onder
controle en alle ontslagpapieren doorgenomen.
U kunt, na overleg met de verpleegkundige zelf bellen naar uw contactpersoon om
u op te laten halen. U kunt niet zelf naar huis rijden. Wij adviseren u degene die u
ophaalt een rolstoel vanuit de centrale hal mee te laten nemen naar de afdeling.
Bij ontslag krijgt u een afspraak voor de controle bij de specialist mee.
Neem eerder contact op met de behandelend arts als:
• de hele knie dik wordt en/of meer pijn gaat doen
• als u niet meer op het been kunt staan, terwijl dit eerder goed mogelijk was.
In principe bent u voor een groepsgewijze controleafspraak uitgenodigd.
Om individuele, medische of planningstechnische redenen kan hiervan afgeweken
worden. In een groepsafspraak wordt aan ongeveer 15 -18 patiënten, die dezelfde
ingreep hebben gehad tegelijkertijd informatie verstrekt door de traumachirurg.
Er is ook gelegenheid om in te gaan op individuele vragen.
In bijzondere situaties is er de mogelijkheid om persoonlijke vragen te behandelen
of lichamelijk onderzoek te doen, zonder aanwezigheid van andere medepatiënten.
U ontvangt in één uur uitgebreide informatie. Het is verstandig om vragen die u wilt
stellen vooraf voor uzelf te noteren.
Voor de groepscontrole wordt u verwacht op……..…………….….. om…...……..uur
bij vergaderzaal 1. Deze is op de 1e verdieping; eventueel te bereiken via lift C.
5/10
De eerste werkdag na de operatie neemt een verpleegkundige van de afdeling
tussen 10.00 uur en 16.00 uur telefonisch contact met u op. De verpleegkundige
neemt dan kort nog even de opname met u door. U krijgt de gelegenheid vragen te
stellen en/of onduidelijkheden aan te geven.
Risico op complicaties
Bij elke operatie kunnen complicaties optreden. Bij een kijkoperatie van de knie
komt dit gelukkig zelden voor.
Tijdens het maken van een sneetje kan een huidzenuw iets beschadigd raken
waardoor de huid op deze plek gevoelig of juist doof is. Dit verdwijnt in de loop van
de tijd vanzelf of het geeft geen klachten meer.
De drukmanchet die om het bovenbeen heeft gezeten tijdens de operatie kan
nadien soms klachten geven van kneuzing van de onderliggende weefsels of van
een doof gevoel doordat een huidzenuw bekneld is geraakt.
Deze klachten verdwijnen meestal in de loop van de tijd vanzelf. Een infectie is een
zeldzame complicatie die zou kunnen optreden. Soms is dan een extra operatie
nodig om het gewricht te spoelen. Heel soms komt een trombosebeen voor. Er is
dan een bloedstolsel gevormd dat een ader in het been verstopt. Dit is herkenbaar
aan een dikke en pijnlijke kuit.
Ter voorkoming hiervan krijgt u op de operatiedag eenmalig een injectie.
Adviezen voor thuis
Na een eenvoudige arthroscopische ingreep kunt u meestal dezelfde dag naar
huis. Een enkele keer kan het nodig zijn dat u een nachtje overblijft.
U mag de dag na de operatie douchen. Het is van belang zeep- of shampooresten
goed van de wond te spoelen en de wond daarna goed deppend te drogen.
Als de wondjes nog nalekken kunt u zo nodig een hansaplast pleister gebruiken.
Na genezing zijn de huidwondjes vaak nog dik. Dit komt doordat het onderliggende
kapsel ook geopend is en iets langere tijd nodig heeft om te genezen. Dit vraagt
drie tot vier weken.
Lopen mag, maar met mate. In verband met een mogelijke restverdoving moet u
de dag van de kijkoperatie consequent de krukken blijven gebruiken, ook voor die
twee stapjes van bijvoorbeeld de ene stoel naar de andere.
Algemene instructies:
• Gedurende de eerste week, afhankelijk van de ontstekingsreactie, tot 3 keer
daags 10- 15 minuten koelen.
• De eerste twee dagen loopt u onbelast met elleboogkrukken met afwikkeling
van de voeten; u kunt beter geen wandelingen maken.
• Daarna het lopen opbouwen op geleide van klachten, aangegeven belasting en
gedoseerd oefenen (in buikligging en in zitten met afhangende benen: over het
gehele traject buigen en strekken)
6/10
•
•
•
•
•
•
Buigen van de knie mag, maar niet te vaak en niet meer dan negentig graden.
U moet voorkomen dat het wondje openspringt.
Krukken zijn vrijwel nooit voor langere tijd nodig, tenzij uw arts
deze voorschrijft. Als het nodig is, krijgt u fysiotherapie. Vaak is zelf oefenen
voldoende.
Autorijden mag weer als het gebruik van elleboogkrukken (=EK) afgebouwd is.
Weer aan het werk; Het moment waarop u weer kunt werken is afhankelijk van
de aard van de ingreep en het soort werk dat u doet. In het algemeen kunt u
één week aanhouden voor zittend werk en twee weken voor zwaarder werk.
Het moment van hervatten van de sport wordt aangegeven door uw
behandelaar.
Fietsen in eerste instantie niet bij arthroscopie met shaven van de patella.
Hiermee pas starten in overleg met de behandelend arts en/of de behandelend
fysiotherapeut.
Douchen: na 1 week (als u een brace hebt, moet u deze omlaten tijdens het
douchen).
Hieronder zijn verschillende operaties met bijbehorende adviezen
weergegeven. De chirurg kruist aan welke voor u van toepassing is en legt de
medische termen uit.
Volgt u ook de algemene instructies (hiervoor beschreven) op.
M.b.t. arthroscopie met geïsoleerd bandletsel (kruisbanden en/of collaterale
ligamenten)
• Belasting: belast lopen met EK op geleide van pijn, zwelling en kniefunctie.
• Poliklinisch vervolg fysiotherapie: in overleg met de chirurg.
• Bijzonderheden: eventueel, op indicatie, de dag na de operatie een tape of
brace op de gipskamer.
M.b.t. arthroscopie met synovectomie
• Belasting: belast lopen met EK. Afbouwen na 3 dagen op geleide van pijn,
zwelling en kniefunctie.
• Poliklinisch vervolg fysiotherapie: in overleg met de chirurg.
• Bijzonderheden: eventueel, op indicatie, de dag na de operatie een
tapebandage op de gipskamer.
M.b.t. arthroscopie met (partiële) meniscectomie
• Belasting: belast lopen met EK, afbouwen na 3 dagen op geleide van
pijnklachten, zwelling en kniefunctie.
• Poliklinisch vervolg fysiotherapie: in overleg met de chirurg.
M.b.t. arthroscopie met shaven van de patella
• Belasting: belast lopen met EK. Patello-femorale belasting beperken.
• Poliklinisch vervolg fysiotherapie: in overleg met chirurg. Zo nodig volgens McConnel met eventueel proef inlegzool.
• Bijzonderheden: op aanvraag van de behandelend arts wordt de dag na de
operatie op de gipskamer een Mc-Connel tape aangelegd.
7/10
M.b.t. mozaïek- plastiek
Het gaat hier om een techniek via een arthrotomie of eventueel een
arthroscopie die alleen wordt toegepast bij geïsoleerde kraakbeendefecten en de
condylen. Deze defecten mogen niet groter zijn dan 2 cm doorsnede.
Er worden 1-3 botpluggen met kraakbeen verwijderd uit een niet dragend deel van
de condyl. Deze zijn ca. 1,5 cm lang. In het defect worden 1-3 gaten geboord
• Belasting: belast lopen met EK, afbouwen na 3 dagen op geleide van
pijnklachten, zwelling en kniefunctie.
• Poliklinisch vervolg fysiotherapie: in overleg met behandelaar.
Het zal af en toe voorkomen dat deze operatie wordt gecombineerd met een
semitendinosis/ gracilis- VKB-plastiek. Belangrijk is dan om het protocol van de
VKB-plastiek te hanteren omdat dit de zwakste schakel is in de combinatie.
•
•
Kinetec dag na de operatie (onder geleide van pijn langzaam verhogen 0-900)
Kinetect thuis: alleen als de mobiliteit van de knie minder dan 900 is, de
Kinetec wordt tijdens de ziekenhuisopname besteld door de
transferverpleegkundige.
M.b.t. hechten van de meniscus
• Belasting: 6 weken onbelast lopen (+brace) met aantippen, of nog langer tot
evt. vervolg ingreep.
• Poliklinisch vervolg fysiotherapie: in overleg met behandelaar.
• Bijzonderheden/overige: zie ook algemene instructies + gedurende 6 weken
een brace dragen, waarbij de brace de eerste 2 weken staat afgesteld van 10900. De laatste 4 weken mag de patiënt in de brace vrij bewegen (dat wil
zeggen: volledig bewegingstraject). De brace moet gedragen worden vanwege
eventuele bijkomende instabiliteitproblemen (mogelijk VKB-laesie en/of mediale
collaterale bandruptuur). Sporten mag de eerste 3 maanden niet.
Werkhervatting, autorijden en verder beleid in overleg met de chirurg.
Overige instructies en oefeningen
Traplopen met elleboogkrukken
trap op: leuning vastpakken > eerst het goede been een tree omhoog; daarna het
geopereerde been samen met de kruk bijzetten
trap af: leuning vastpakken > u zet de kruk een tree lager (niet op rand van de tree
zetten) > u zet het geopereerde been naast de kruk > nu zet u het goede been erbij
De andere kruk kunt u meenemen in de hand waarin u de “steunkruk” al vast heeft.
De fysiotherapeut zal dit met u oefenen.
8/10
Oefeningen voor de eerste dagen thuis
Onderstaande oefeningen van bovenbeen- en voetspieren, helpen de zwelling van
uw knie te verminderen. Ook helpt het trombose te voorkomen.
De oefeningen doet u ongeveer 5 keer per dag waarbij u elke oefening tien keer
herhaalt.
• In rustig tempo de voet en enkel maximaal naar u toe optrekken en weer
wegduwen
• Het been gestrekt optillen
• De knie buigen waarbij de hiel over de matras beweegt, de knie strekken
waarbij de knieholte in de matras wordt geduwd
• De hiel in de matras duwen
• Als het drukverband verwijderd is: zitten op een hogere stoel of op de
rand van een tafel
• Ontspannen zwaaien met het onderbeen
• De knie rustig buigen en strekken waarbij u de bovenbeenspieren goed
aanspant
Voor alle oefeningen geldt dat u deze regelmatig moet herhalen op geleide van
pijn, zwelling en kniefunctie.
Aanvullende informatie
Meer informatie over de arthroscopie knie vindt u op de volgende websites:
o www.skbwinterswijk.nl
o www.chirurgenwinterswijk.nl
o www.sportspreekuur.nl website over het sportspreekuur, blessures
met behandelmethoden, sport, bewegen en gezondheid;
o www.kniechirurgie.nl
o www.scopie.info
o www.sport.nl
o www.voorkomblessures.nl
Vragen
Bij vragen over uw behandeling kunt u zich contact opnemen met de polikliniek
Chirurgie. Wij zijn van maandag tot en met vrijdag van 08.30 – 16.30 uur
bereikbaar op telefoonnummer 0543 54 42 50
Wanneer zich thuis na de behandeling problemen voordoen, dan kunt u contact
opnemen met de huisarts of het ziekenhuis.
Bent u van mening dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, dan
vernemen wij dat graag van u.
Geheimhouding en recht op privacy
Alle medewerkers van ons ziekenhuis, dus ook artsen en verpleegkundigen,
hebben een geheimhoudingsplicht. Alleen als u schriftelijk toestemming geeft,
mogen zij gegevens aan derden verstrekken. Degenen die bij uw behandeling
betrokken zijn, mogen alleen onderling gegevens opvragen en uitwisselen als dat
voor uw behandeling nodig is.
Het recht op privacy houdt nog meer in. Alle (para)medische, verpleegkundige en
verzorgende handelingen moeten worden uitgevoerd zonder dat anderen dat
kunnen zien. Een vertrouwelijk gesprek met een zorgverlener dient in een aparte
ruimte gevoerd te worden. Wij doen ons best om deze afspraken na te komen.
Meer informatie staat in de folder ‘De rechten en plichten van de patiënt’,
verkrijgbaar op de afdeling.
9/10
Adresgegevens SKB
Streekziekenhuis Koningin Beatrix
Bezoekadres:
Beatrixpark 1
7101 BN Winterswijk
Postadres:
Postbus 9005
7100 GG Winterswijk
T 0543 54 44 44
F 0543 52 23 95
E-mail [email protected] of [email protected]
Websites: www.chirurgenwinterswijk.nl
www.skbwinterswijk.nl
www.sportspreekuur.nl
___________________________________
Foldernummer: chi 412 versie: oktober 2014
10/10

Download Report