provinsje fryslân provincie fryslân postbus 20120 8900 hm leeuwarden tweebaksmarkt 52 telefoon: (058) 292 59 25 telefax: (058) 292 51 25 www.fryslan.nl [email protected] www.twitter.com/provfryslan Provinciale Staten van Fryslan Leeuwarden, 10 juni 2014 Verzonden, JUNI 2014 o : 01139024 Ons kenmerk Afdeling : Stêd en Plattelân Behandeld door : G.J.M. Steenbruggen / (058) 292 54 42 of g.j.m.steenbruggen @fryslan.nl Uw kenmerk Bijlage(n) Onderwerp : Europees Plattelandsontwikkelingsprogramma 2014 tlm 2020 (POP3) Geachte statenleden, Hierbij informeren wij u over de invulling van het Europese Plattelandsontwikkelingspro gramma voor de periode 2014 tot en met 2020 (POP3). Na intensieve onderhandelingen tussen het Rijk, de provincies, de landbouwsector, maatschappelijke organisaties en andere belanghebbenden is het POP3 nu zo ver dat het Rijk het voor goedkeuring in Brussel kan indienen. Het volledige programma is te vinden via http://www.internetconsultatiepop3.nI (concept van april 2014). Naar verwachting zal het POP3 begin 2015 van start gaan, afhan kelijk van het tempo van besluitvorming door de Europese Commissie. Nationaal programma met regionale accenten Het POP3 is een nationaal programma dat gefinancierd wordt met Europese middelen voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). De Europese Commissie (EC) en het Rijk stelden de algemene kaders vast. Daarbinnen was er ruimte voor de provincies om het POP3 grotendeels op landsdelig niveau in te vullen, afgestemd op provinciale doelen. De ruimte hiervoor hebben de provincies na onderhandelingen met het Rijk verkregen. Conse quentie is dat er Europese middelen beschikbaar komen voor realisatie van provinciale doe len maar ook dat de provincies grotendeels verantwoordelijk worden voor de 50% cofinancie ring en de uitvoeringkosten van het POP3. Op deze financiële gevolgen komen wij verderop in deze brief terug. - 1/7- Ons kenmerk: 01139024 -1- provinsje fryslân provincie fryslân b Om de uitvoeringskosten en de uitvoeringsrisico’s (zoals het niet realiseren van de gepro grammeerde doelen en uitgaven) beperkt te houden, is gestreefd naar focus in doelen en maatregelen. Uitgangspunt voor de Friese invulling is dat aangesloten is bij bestaande pro vinciale doelen en middelen zodat de cofinanciering geleverd kan worden uit bestaande be grotingen zoals die voor de komende jaren door uw staten vastgesteld zijn. Op de cofinan ciering na die eerste jaren, en de uitvoeringskosten, komen wij op bladzijde 5 van deze brief terug. Uiteindelijk is een nationaal POP3-programma opgesteld dat in algemene zin bijdraagt aan de EU2020 doelen, te weten: slimme, duurzame en inclusieve groei. Meer specifiek richt het POP3 zich op de volgende doelen: 1. het versterken van innovatie, verduurzaming en concurrentiekracht van de landbouw; 2. verduurzaming van bedrijven van jonge agrarische ondernemers; 3. natuur en landschap; 4. het verbeteren van het waterbeheer, de waterkwaliteit in het bijzonder; 5. het stimuleren van brede plattelandsontwikkeling via de werkwijze van LEADER . 1 De provinciale accenten komen tot uitdrukking in de verdeling van de POP3-middelen over de verschillende doelen. Nadere toelichting van de inhoud van het POP3 Ad.1 Versterken van innovatie, verduurzaming en concurrentiekracht van de landbouw Met het thema ‘Versterken van innovatie, verduurzaming en concurrentiekracht’ biedt het POP3 mogelijkheden om Europese subsidies te ontvangen voor de uitvoering van projecten, gericht op de duurzame ontwikkeling van de landbouw. Deze middelen kunnen ingezet wor den voor projecten die uitvoering geven aan de Landbouwagenda van de provincie Fryslân en de AgroAgenda Noord-Nederland. Het gaat dan om kennisoverdracht, fysieke investerin gen voor het ontwikkelen, beproeven en demonstreren van innovaties en, in beperkte mate, voor de uitrol van innovaties. Ook de oprichting van Operationele Groepen voor het Euro pees Innovatie Programma (EIP) voor landbouw en andere samenwerkingsverbanden die zich richten op het ontwikkelen en toepassen van kennis en innovaties kunnen worden ge subsidieerd vanuit het POP3. Onder onderhavig thema vallen ook maatregelen als kavelruil, kavelinrichting en bedrijfsver plaatsing, bedoeld om de landbouwstructuur te versterken maar ook voor andere doelen zoals realisatie van de EHS, weidevogelkerngebieden en wateropgaven. Ad. 2 Jonge boeren De jonge boerenregeling sluit aan bij het hierboven genoemde thema. De regeling is gericht op fysieke investeringen in verduurzaming van bedrijven van jonge agrarische ondernemers. Die investeringen moeten gericht zijn op milieu, klimaat, dierwelzijn/diergezondheid, land schap/ruimtelijke kwaliteit en biodiversiteit. Conform afspraken met het Rijk streven we naar 1 LEADER: Liaison Entre Actions de Développement de lÉconomie Rurale. Bottom up benadering voor lokale initiatieven. -2/7 Ons kenmerk: 01139024 provinsje fryslân provincie fryslân een zo uniform mogelijke, Iandsdekkende regeling. Maar er is wel ruimte voor accentver schillen per provincie, zodat we goed kunnen inspelen op regionale behoeften. Op de ach tergronden en de nadere invulling van de jonge boerenregeling voor Fryslân gaan wij nader in in de nieuwe Landbouwagenda en het bijbehorende statenvoorstel die wij u in april aan boden. Ad. 3 Natuur en landschap Vanuit het POP3 worden ook maatregelen ondersteund op het gebied van agrarisch natuur en landschapsbeheer, ganzen en hydrologische maatregelen in het kader van de Program matische Aanpak Stikstof (PAS). De hydrologische maatregelen PAS maken onderdeel uit van de beheerplannen voor Natura 2000 gebieden. Over de genoemde thema’s bent u in januari j.l. in het kader van het Natuurpact nader door ons geïnformeerd. Aanvullend op de afspraken in het natuurpact komen er POP3-middelen beschikbaar voor inrichting van wei devogelkerngebieden en landschapsherstel. Ad. 4 Verbetering van het waterbeheer Het POP3 biedt binnen het thema ‘Verbetering van het waterbeheer’ subsidiemogelijkheden voor niet-productieve investeringen, innovaties en beheersvergoedingen voor waterdiensten die gericht zijn op de (her)inrichting en het beheer van het watersysteem t.b.v. landbouw-, water-, en klimaatdoelen. Het gaat dan bijvoorbeeld om investeringen gericht op verbetering van de waterkwaliteit en -kwantiteit t.b.v. de KRW en Nitraatrichtlijn, het duurzaam optimali seren van de waterhuishouding van landbouwgronden en om maatregelen gericht op voor komen en/of beperken van watertekorten, wateroverlast, verzilting en bodemdaling. Daarbij wordt ook ingezet op het verbeteren van de bodemstructuur en bodemkwaliteit. Aanvullend op de reguliere POP3-middelen komt er budget voor het sneller realiseren van internationale (Europese) waterdoelen. Daarmee wordt specifiek gedoeld op landbouw gere lateerde maatregelen (‘op boeren land en boerenerf’) die bijdragen aan KRW-doelen voor de waterkwaliteit, Nitraatrichtlijn-doelen in het bijzonder. Ad. 5 LEADER Voor LEADER is de volgende procedure vastgesteld. Komend najaar kunnen potentiële Leader Actie Groepen (LAG’s) hun ontwikkelingsplannen indienen bij een landelijke commis sie. Na verwerking van de adviezen van de commissie door de LAG’s doet de provincie een definitieve voordracht bij het rijk. In het POP3 is fors minder budget voor LEADER beschik baar dan in het huidige POP2, voor Fryslân niet meer dan voor twee LAG’s. Op 19 juni 2014 wordt een Noordelijke voorlichtingsbijeenkomst over LEADER georganiseerd, voor de poten tiële LAG’s en andere geïnteresseerden. Beschikbare POP3-middelen Het bedrag dat voor Nederland vanuit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwik keling voor POP3 beschikbaar is, bedraagt € 607 miljoen voor de periode 2014-2020. Dat is ruim €87 miljoen gemiddeld per jaar. Voor de provincie Fryslân is voor 2014-2020 in totaal -3/7 Ons kenmerk: 01139024 provinsje fryslân provincie fryslân b € 72,9 miljoen voor de uitvoering van het PDP3 beschikbaar, verdeeld over € 44,8 miljoen voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer, ganzen en hydrologische PAS-maatregelen en € 28,1 miljoen voor innovatie van de landbouw, jonge boeren, water, aanvullende natuur- en landschapsmaatregelen en Leader. Daarnaast is er € 22,1 miljoen voor afhandeling van lo pende verplichtingen en € 12,4 miljoen aan extra middelen voor het behalen van Europese waterdoelen. De POP3-middelen komen niet op de provinciale begroting maar blijven bij het Rijk. RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, voorheen Dienst Regelingen) doet de uitbetalingen, ook van de provinciale cofinanciering. In onderstaande tabel staan de bedragen aan POP3-middelen aangegeven die voor de pro vincie Fryslân voor de verschillende doelen over de periode 2014-2020 beschikbaar komen. De laatste kolom vermeldt de bron van de cofinanciering. Cofinanciering van POP3 Elke euro aan Europese POP3-middelen vraagt om een euro cofinanciering uit overheidsmiddelen. De POP3-middelen die voor Fryslân beschikbaar komen worden gedekt uit ver schillende budgetten van de provincie en deels van Wetterskip Fryslân (zie de tabel hierbo ven). Voor agrarisch natuur- en Iandschapsbeheer, ganzen en hydrologische PAS-maatregelen gebeurt dat uit de gedecentraliseerde rijksmiddelen waarover in het Natuurpact afspraken zijn gemaakt, aangevuld met bestaande provinciale middelen voor beheer. Dat geldt de hele periode 2014 tlm 2020. Voor innovatie van de landbouw, aanvullende natuur- en landschapsmaatregelen en Leader komt de cofinanciering uit bestaande provinciale begrotingsposten voor de Landbouwagen da, landschapsherstel, weidevogels en plattelandsbeleid. Die lopen door tot en met 2016, voor plattelandsbeleid tot en met 2017. Voor de jaren daarna zal de cofinanciering gezocht moeten worden in de financiële middelen die uw staten voor die periode beschikbaar gaan stellen. Voor de jonge boeren wordt voor 2015 de cofinanciering geleverd uit de middelen die uw staten voor deze periode voor de cofinanciering van Europese fondsen en het Waddenfonds beschikbaar stelden. Hiervoor wordt u met de nieuwe Landbouwagenda een begrotingswijzi gingsvoorstel voorgelegd. Voor de periode vanaf 2016 moet opnieuw naar dekking worden gezocht. Voor de watermaatregelen uit de reguliere POP3-middelen wordt de cofinanciering door Wetterskip Fryslân geleverd. Voor de extra middelen die voor internationale waterdoelen beschikbaar komen, geeft Wetterskip Fryslân aan zich in te willen spannen om de helft van de cofinanciering te leveren. Wij hebben dezelfde uitspraak gedaan en doen in de kadernota voor 2015 een voorstel voor dekking van € 2 miljoen aan cofinanciering voor de eerste jaren (50% uit bestaande middelen voor het Waterhuishoudingsplan, 50% uit vrijval van conve nantsmiddelen A7 Westergo). Voor de jaren daarna zullen wij t.z.t. een dekkingsvoorstel aan u voorleggen. -4/7 Ons kenmerk: 01139024 provinsje fryslân provincie fryslân b Tabel 1: EU budget Provincie Fryslân voor 2014 tlm 2020 (x miljoen €) Doel budget ofinanciering 2a. innovatie en modernisering /nl. middelen voor de nieuwe Landbouwagenda, landbouw angevuld met middelen voor het Programma Duurzame Energie en de Weidevogelnotitie (alle 014 tlm 2016) en van Wetterskip Fryslân (2014 1m2020) 5,25 2a. herstructurering landbouw Aiddelen voor de nieuwe Landbouwagenda en de (kavelruil e.d.) Neidevogelnotitie (2014 tlm 2016) en voor Ge )iedsontwikkeling Franeker! Harlingen en realisa ie EHS (2014 tlm 2020) en van Wetterskip Frys 6,65 ân (2014 t/m 2020) 2b. verjonging van de sector Vliddelen voor cofinanciering van Europese Fond (jonge boeren) 1,75 sen en het Waddenfonds (2014 t/m 2015) 4a. herstel en beheer biodiVliddelen voor Weidevogelnotitie en landschaps versiteit en landschap 3,5 ,erstel (voor 2014 flm 2016) 4b. verbeteren waterbeheer 6,05 Middelen van Wetterskip Fryslân (2014 t/m 2020) 6b. Leader Aiddelen voor de Plattelandsnota (2014 tlm 2017) n andere bronnen, afhankelijk van de bottum ‘oorstellen die de toekomstige LAG’s in gaan die4,90 en Subi 28,10 4a. afspraken agrarisch naIliddelen uit het Natuurpact en provinciale midde tuur- en landschapsbeheer 23,8 en voor beheer (2014 t!m 2020) 4a afspraken ganzen Middelen uit het Natuurpact en provinciale midde 18,4 en voor beheer (2014 t/m 2020) 4a. afspraken hydrologische Middelen uit het Natuurpact en provinciale midde maatregelen PAS 2,6 en voor beheer (2014 tlm 2020) Sub2 44,8 Totaal (subi en sub2) 72,9 Doorlopende verplichting herDude middelen (o.a. Fylg en ILG) die eerder al structurering landbouw 2,5 ,erplicht zijn Doorlopende verplichtingen Vliddelen uit het Natuurpact en provinciale midde natuuragrarisch en landen voor beheer schapsbeheer 19,6 Subtotaal 3 22,1 Totaal (subi, sub2 en sub3) 95,0 Internationale waterdoelen 50% van Wetterskip Fryslân, 50% van de provin ie uit middelen voor het Waterhuishoudingsplan n vrijval van convenantsmiddelen A7 Westergo 12,35 :van 2014 tlm 2016). De cijfers (bijv. 2a en 6b) verwijzen naar de subprioriteiten die zijn benoemd door de Europese Commissie. -5/7 Ons kenmerk: 01139024 1 1 provinsje fryslân provincie frys1.n b Uitvoeringskosten POP3 Aan de inzet van POP3-middelen zijn uitvoeringskosten verbonden. Dat betreft enerzijds intern te maken kosten voor afhandeling van en advisering over de subsidie-aanvragen. An derzijds gaat het om extern te maken kosten door RVO. De exacte hoogte van de uitvoe ringskosten is nog niet bekend, dat is nog punt van onderzoek en van onderhandeling met het rijk. Voor agrarisch natuurbeheer, ganzen en hydrologische PAS-maatregelen zijn de uitvoeringskosten geregeld in het Natuurpact. Voor de andere doelen stellen wij voor de uit voeringskosten te dekken uit de bestaande provinciale budgetten waaruit de cofinanciering voor POP3 wordt geleverd cq. de budgetten die met POP3 worden aangevuld. Hiervoor zijn begrotingswijzigingen nodig. In het statenvoorstel voor de nieuwe Landbouwagenda gaan wij hierop nader in. Daarbij stellen wij voor dat uw staten het College mandateren die wijzigingen vast te stellen zodra de exacte hoogte van de kosten bekend is. Wij zullen ook met Wet terskip Fryslân maken over hun bijdrage aan de uitvoeringskosten. Inspraak/participatie Vanuit het Rijk is een brede consultatie over het POP3 gehouden. Dat is gebeurd via de in teractieve website www.toekomstglb.nl en diverse bijeenkomsten met stakeholders, waaron der twee nationale PDP3 conferenties. Daarnaast hebben wij in Noord-Nederland in SNN verband twee informatiebijeenkomsten over de Europese programma’s georganiseerd voor stakeholders, onder wie Statenleden. Dit was op 21 mei 2013 in Assen en op 2 december 2013 in Groningen. Verder is de Friese inbreng in het POP3 voorbereid met de PCLG, het Agrarisch Jongeren Kontakt Fryslân, vertegenwoordigers van de biologische landbouw in Fryslân en de Gebiedsplatforms Plattelandsprojecten die in de periode 2007-2013 tevens als Leadergroepen functioneerden. Ons kenmerk: 01139024 t provinsje fryslân provincie frys1n Uitvoering van POP3 De provincies zijn grotendeels verantwoordelijk voor de programmering en uitvoering van het POP3. Die uitvoeringsfase wordt momenteel voorbereid, met onder andere afspraken en regelingen op landelijk, regionaal (landsdelig) en provinciaal niveau. De uitvoering zullen wij zo veel mogelijk samen met de provincies Groningen en Drenthe ter hand nemen. De EO verplicht tot tendering waarbij projecten op basis van kwaliteit worden geselecteerd. Op deze manier zullen naar verwachting de beste projecten naar voren komen. Een eerste openstel ling is niet eerder dan begin 2015 mogelijk, na de goedkeuring van POP3 door de EO en afronding van alle landelijke, regionale en provinciale afspraken en regelingen rond de uit voerinn POP3. n erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Staten van Fryslân, den Berg, secretaris -717 Ons kenmerk: 01139024
© Copyright 2024 ExpyDoc