Visie op het leraarschap

Visie op het leraarschap
Naam: Bram Bekkers
Werkgever: HMC / MeeMetICT
Opleiding: Mens en technologie
Onderwijsinstelling: HVA
Student nr: 500616800
Datum: April 2014
In dit document beschrijf ik mijn visie op het leraarschap. Als aankomend docent is het om
verschillende redenen belangrijk om een visie op onderwijs te hebben. Omdat ik weet hoe ik in het
onderwijs sta, draagt dat bij aan beter leraarschap. Het is belangrijk voor mij, als professional, om te
weten waarom ik voor de klas sta. Ik heb een voorbeeldfunctie en noem mijzelf expert op het gebied
van onderwijs; dat is althans wat het diploma suggereert. Ik ben op de hoogte van de recente
ontwikkelingen en van wat er speelt in de actualiteit. Ik ga mee met de tijd om bij de leerlingen aan te
kunnen blijven sluiten. Hoewel onderwijs steeds meer een massaproduct is, blijft het natuurlijk
maatwerk pur sang. Immers, de persoonlijke stempel die een docent op een leerling drukt, is vaak van
groter belang dan het lesmateriaal zelf. Iedereen herinnert zich de lessen van een bevlogen leraar nog:
het was de manier van lesgeven die je waarschijnlijk aansprak.
Het is dus voor mijzelf van belang om erover na te denken hoe ik als docent voor de klas sta. Concreet
betekent dit dat je ik mijzelf enkele vragen stel als ik voor een klas met leerlingen sta. Wie zijn de
leerlingen en wat wil ik ze bijgebracht hebben op het moment dat ze de school verlaten? Nadenken
over deze visie helpt mij bij mijn persoonlijke ontwikkeling.
Dit visiedocument is in een paar hoofstukken uitgewerkt:
1. Visie op leren
2. Visie op didactiek en de docentenrol
3. Visie op het schoolklimaat
Visie op leren
- Hoe worden leerlingen gezien?
- Welke aspecten van leren krijgen nadruk?
Mijn onderwijsvisie kan in één woord samen worden gevat: maatwerk. Het onderwijsaanbod is zo
breed en de (nieuwe) vormen van didactiek zijn zo divers, dat alle leerlingen op basis van hun
achtergrond, capaciteiten, ontwikkeling en interesses maximale kansen krijgen om zich te
ontwikkelen. Leerlingen krijgen de gelegenheid om doelmatig, actief en zelfstandig te leren met de
middelen die een ieder het best past. Het onderwijs dat ik voor ogen heb doet recht aan de
verschillen tussen leerlingen, maakt deze zichtbaar en benut deze daarna. De vernieuwingen op ICT
gebied binnen het onderwijs zijn erop gericht dit maatwerk voor leerlingen tot stand te brengen en
te faciliteren.
De rol van de docent hierbij is coachend en gericht op begeleiding en daarnaast is de docent
een bron van kennis. De vakkennis van de docent (professional) zal echter worden afgewisseld met
andere vormen van informatieverstrekking. Leerlingen worden uitgedaagd om zelfstandig informatie
te verzamelen en te verwerken. Vakmanschap, creativiteit en ondernemerschap zijn sleutelwoorden
voor deze visie.
De leerling wordt gezien als eigenaar van zijn eigen leerproces. Eigen verantwoordelijkheid is
een groot goed en de docent zal daar op een gecontroleerde manier in sturen. Leerlingen worden
uitgedaagd buiten de kaders te denken en alle problemen rondom een project mee te nemen. Hierbij
probeert de docent iedere leerling te voorzien in zijn persoonlijke leerstijl. Opdrachten worden breed
en open opgezet. De docent stuurt de leerling in de juiste richting. Leerlingen zijn zelf
verantwoordelijk voor het inleveren van opdrachten en de bijbehorende cijfers en bouwen een
persoonlijk (digitaal) portfolio op. Door deze manier van werken ontstaat er een prettige sfeer,
waardoor coöperatief leren bevorderd wordt.
Visie op didactiek en de docentenrol
- Welk soort onderwijs geeft mijn ideale school? (rol docent, leerling, leerstof)
“De tijd is voorbij dat een leerkracht vooraan in de klas staat te dicteren, liefst nog op een verhoogde
sokkel, en de leerlingen ondertussen alles ijverig opschrijven.”
Directeur Willy Brion van het Sint-Claracollege
Mijn onderwijsvisie met betrekking tot de rol van de docent is afhankelijk van het aanbod leerlingen
en het onderwijsaanbod. Differentiëren, samenwerkend leren maar vooral leerlingen de
mogelijkheid geven de sterke punten te ontwikkelen zijn succesfactoren voor deze visie. De rol van
de docent is die van facilitator, coach en bewaker van het proces. Hij of zij introduceert de
onderwerpen en stelt de kaders vast. De docent begeleidt de leerlingen naar het gewenste resultaat,
maar is geen eigenaar van het te leveren product.
De docent maakt gebruik van verschillende didactisch technologische mogelijkheden zoals
onder andere 'flipping the classroom'. Filmmateriaal is in de les een belangrijk middel omdat
instructiefilmpjes het mogelijk maken om uitleg te geven zonder dat je als docent daar tijd aan verliest.
Leerlingen bereiden zich thuis voor op de les door middel van een instructiefilm en in de les wordt er
gewerkt aan de opdrachten. Ik ben voorstander van verschillende vormen van vernieuwende didactiek.
Leerlingen kunnen onder andere communiceren via een breed opgezette elektronische leeromgeving
en in de les wordt actief gebruik gemaakt van smartphone en tablet.
Visie op het schoolklimaat
- Welke sfeer, welk pedagogisch klimaat heerst er?
De visie omtrent het schoolklimaat is simpel: onderwijs op maat voor elke leerling. De sfeer in de
school is hierbij van groot belang. Zowel leerlingen als leerkrachten voelen zich aangenaam en
spreken elkaar aan op elkaars verantwoordelijkheid. Leerlingen moeten zich op sociaal
gebied veilig voelen. Betrokkenheid, meeleven en veiligheid georganiseerd door de
leerkrachten en ouders zijn hierbij een doorslaggevende factor. Mijn type schoolklimaat zou
het innovatieve klimaat genoemd kunnen worden, met veel ruimte voor initiatief, groei en
stimulans.