Profielschets leden Raad van Commissarissen wonenCentraal

Profielschets leden Raad van Commissarissen wonenCentraal
WonenCentraal is een middelgrote woningcorporatie in Alphen aan den Rijn, met ruim 9.200
verhuureenheden, waarvan circa 8.200 woningen. Daarin woont ongeveer één op de vijf van de ruim
100.000 inwoners van de recent gefuseerde gemeente Alphen aan den Rijn. De bedrijfswaarde bedraagt €
455 miljoen (€ 373 miljoen sociaal vastgoed en € 82 miljoen commercieel vastgoed). De totale WOZwaarde bedraagt ruim € 1,2 miljard. Er is een leningenportefeuille van circa € 240 miljoen. De
huuropbrengsten liggen rond de € 57 miljoen per jaar. De rustig maar gestaag krimpende organisatie
biedt nu werk aan circa 100 mensen (94fte), waaronder relatief veel huismeesters en wijkconsulenten. De
organisatie werkt al langere tijd aan het vergroten van de flexibiliteit van medewerkers en de
wendbaarheid van de organisatie als geheel. Verdergaande digitalisering is daarbij een belangrijk
hulpmiddel. Net als samenwerking met collega’s en andere partijen.
Onze kerntaak is en blijft: passende, goede en betaalbare huisvesting in leefbare buurten bieden aan
mensen met een laag inkomen. Activiteiten die daar niet aan bijdragen, doen we niet. Hetzelfde geldt voor
risico’s waarvan we vinden dat ze niet bij deze taakopvatting passen. Het is onze toegevoegde waarde om
naar vermogen en behoren een bijdrage te leveren aan de sociale huisvestingsopgave.
De focus is op de kerntaak: het goed en betaalbaar huisvesten van mensen met lage inkomens. De
opdracht zit daar in de betaalbaarheid en de kwaliteit van de bestaande voorraad. Er is relatief veel
gestapelde bouw uit de jaren zestig en zeventig. Als missie hebben wij geformuleerd:
Met Ons Vinden Mensen Hun Thuis
WonenCentraal wil ook in deze tijd vasthouden aan de missie. Wij willen waarde blijven toevoegen voor
de samenleving, zoals we dat de afgelopen jaren altijd hebben gedaan. We blijven ons richten op mensen
die op de woningmarkt – en vaak ook op andere gebieden – steun nodig hebben. Wij geloven dat een goed
thuis een noodzakelijke voorwaarde is voor een goed leven. En wij geloven dat heel veel mensen heel veel
zelf kunnen en dat wij niet overal even hard nodig zijn, laat staan dat wij voor iedereen hetzelfde
(moeten) doen. In onze kernwaarden ligt besloten dat we betrokken zijn, open en resultaatgericht gericht
en (goed in) samenwerken. Wij gaan ver in het betrekken van onze belanghouders bij wat we doen en in
het verantwoorden van onze prestaties. Onafhankelijk en integer handelen is daarbij een
vanzelfsprekendheid.
Functioneren van de onderneming in verbinding met de samenleving
De wijze waarop het interne toezicht bijdraagt aan het goed functioneren van de woningstichting
wonenCentraal en de maatschappelijke verankering in de samenleving, heeft de voortdurende aandacht
van de Raad van Commissarissen (RvC). Tegen deze achtergrond is een profielschets opgesteld om vast te
leggen wat van de leden van de RvC wordt verwacht bij de uitoefening van hun taak.
De RvC is als collectief verantwoordelijk voor zijn taak. De RvC heeft een aantal statutaire bevoegdheden
zoals:
het uitoefenen van toezicht op het maatschappelijk functioneren van de organisatie en op het
bestuur;
het gevraagd en ongevraagd adviseren van het bestuur;
het goed- of afkeuren van de begroting, beleidsplannen en jaarverslaglegging, welke door het
bestuur is vastgesteld;
het goedkeuren van besluiten van aanmerkelijk belang, inzake het verwerven, bezwaren,
vervreemden of slopen van woongelegenheden.
Besluiten van het bestuur worden getoetst aan de doelstellingen en beleidsuitgangspunten van
wonenCentraal. Het is daarom noodzakelijk dat de leden van RvC beschikken over bepaalde
deskundigheden, vaardigheden en ervaring. In ieder geval mag van de leden van de RvC verwacht worden
dat zij beschikken over een kritische houding en over het vermogen grote verbanden te zien. Van belang
daarbij is dat de leden afstand kunnen nemen van details en het gehele veld kunnen overzien en om
kunnen gaan met veranderingen, dynamiek en verschillende belangen.
Op afstand functioneren betekent dat het bestuur wordt overgelaten aan bestuur en management.
Dat neemt niet weg dat WonenCentraal op zoek is naar gedreven, betrokken en zeer integere
toezichthouders, die in staat zijn onafhankelijk en kritisch te functioneren. Die in staat en bereid zijn
voldoende tijd en aandacht voor hun taak vrij te maken en die daarbij ook kritisch naar zichzelf en het
functioneren van de Raad als geheel kunnen kijken. De functies die een RvC-lid moet kunnen uitoefenen
laten zich omschrijven als:
een toezichtfunctie in brede zin: omdat het toezicht vooral achteraf plaatsvindt, wordt een
belangrijke taak van de RvC het bewaken van de kwaliteit van het bestuur én het vooraf vaststellen
van een adequaat toetsingskader;
een adviesfunctie: zoals hierboven reeds aangegeven, brengt de RvC een bijzondere deskundigheid,
ideeën en elders opgedane ervaringen in;
een brugfunctie: de RvC maakt deel uit van een netwerk van maatschappelijke contacten en waakt
over de plaats van de instelling in de maatschappij. De blik is 'naar buiten' gericht;
een representatiefunctie: vertegenwoordiging bij bepaalde externe betrekkingen.
Vertaald naar eigenschappen, waaraan een lid van de RvC zou moeten voldoen, levert dat onderstaand
overzicht op:
1.
Deskundigheid
Statutair is vastgelegd dat er voldoende deskundigheid aanwezig dient te zijn met betrekking tot taken die
voortvloeien uit de taakvelden van het BBSH:
-
het bij voorrang en passend huisvesten van de primaire doelgroep;
het waarborgen van de financiële continuïteit van de stichting;
het betrekken van bewoners bij beheer en beleid;
het kwalitatief instandhouden van het woningbezit;
het bijdragen aan de leefbaarheid in wijken en buurten.
het tot stand brengen van huisvesting voor ouderen, gehandicapten en personen die zorg of
begeleiding behoeven (wonen en zorg)
WonenCentraal is een corporatie in 'beweging', actief op het gebied van productvernieuwing en
gebiedsontwikkeling en gericht op samenwerking met instellingen binnen en buiten de sector.
Behalve kennis op het gebied van de volkshuisvesting valt aan te bevelen (enkele van) de volgende
deskundigheden in de RvC op te nemen:
financieel-economisch
juridisch
bedrijfskundig/organisatiekundig
sociaal-maatschappelijk, zorg en welzijn
project- en gebiedsontwikkeling
marktontwikkeling vastgoed en vastgoedbeleid
marketing, commerciële dienstverlening, creativiteit / ondernemerschap.
Daarenboven moeten in de Raad van Commissarissen voldoende leden aanwezig zijn met een inhoudelijk
relevant netwerk én ten minste één lid wordt geacht woonachtig en/of werkzaam te zijn in Alphen aan
den Rijn of een relevant netwerk in Alphen aan den Rijn te beschikken. Aan de laatste voorwaarde wordt
reeds voldaan. Voor de nu te werven leden van de Raad van Commissarissen strekt dat wel tot
aanbeveling maar is het geen noodzakelijke voorwaarde.
Specifiek aandachtsgebied vacatures:
Ter aanvulling van de deskundigheden van de huidige leden van de RvC wordt op de korte termijn gezocht
naar twee kandidaten:
1.
met kennis van / ervaring met huurders- of klanten- /consumentenbelangen, commerciële
dienstverlening en/of bedrijfskunde, bedrijfsprocessen, efficiency en lean-management.
2.
met kennis van / ervaring met stedenbouw/architectuur en/of duurzaamheid en energie.
Van beide kandidaten wordt gevraagd dat ze verbinding kunnen leggen. Analytisch tussen disciplines en
onderwerpen maar ook qua gedrag tussen mensen en organisaties. Van ten minste één van de twee
kandidaten wordt verwacht dat deze een creatieve blik heeft, het vermogen anders te zien en te denken en
de competentie daar als “luis in de pels” (gedoseerd en constructief) het gesprek over aan te gaan.
2.
Onderschrijven missie en doelstelling van wonenCentraal en Governance-code
De missie betreft de identiteit van de organisatie. De missie van wonenCentraal luidt: Met Ons Vinden
Mensen Hun Thuis. WonenCentraal ondersteunt mensen bij het vinden van hun thuis in Alphen aan den
Rijn. Een plek waar zij zich prettig voelen. Oftewel: een goede woning en een prettige leefomgeving.
WonenCentraal wil een integere transparante onderneming zijn, van en voor Alphen aan den Rijn, met als
kerntaak het voorzien in voldoende goede en betaalbare woningen voor de doelgroep van beleid, waarbij
verdere invulling van de taakopvatting geschiedt in nauwe samenwerking met de gemeente en lokale
partners.
Leden van de RvC dienen missie en doelstelling van wonenCentraal en de Governancecode voor de sector
te onderschrijven.
3.
Onafhankelijkheid
Leden van de RvC moeten kritisch-afstandelijk kunnen optreden. Daarvoor is onafhankelijkheid een
vereiste. Van commissarissen wordt verwacht dat zij de eis van onafhankelijkheid expliciet
onderschrijven. Dat geldt ook voor de commissarissen, die worden benoemd op voordracht van de
Huurderorganisatie of Ondernemingsraad. De vereiste onafhankelijkheid kan op verschillende niveaus
worden ingevuld:
onafhankelijkheid ten opzichte van de directeur-bestuurder;
onafhankelijkheid ten opzichte van de organisatie;
onafhankelijkheid ten opzichte van de overige leden van de RvC;
onafhankelijkheid van deelbelangen, ook indien het betreffende lid is benoemd op voordracht van
de Huurdersorganisatie of Ondernemingsraad.
In aanvulling hierop is voor het lidmaatschap van de RvC een aantal eisen geformuleerd die naar die
onafhankelijkheid verwijzen:
huurder zijn is onverenigbaar;
bij wonenCentraal of elders actief zijn als vrijwillige of professionele belangenbehartiger voor
huurders is onverenigbaar;
financieel of anderszins afhankelijk zijn van wonenCentraal is onverenigbaar;
bovenmatige emotionele binding met (de zaak van) wonenCentraal is onverenigbaar.
lid zijn van de gemeenteraad is onverenigbaar
Noodzakelijke eigenschappen of competenties zijn:
integriteit: geen vermenging van belangen; het uitkomen voor de eigen mening; het vermogen
discreet om te gaan met verkregen informatie.
distantie: het vermogen om afstand te nemen, de zaken in grote lijnen te beoordelen; de directeurbestuurder in zijn verantwoordelijkheid te respecteren en op basis van tact en vertrouwen, waar
nodig, bij te sturen.
-
onderscheidingsvermogen: het vermogen om hoofd- en bijzaken te kunnen onderscheiden;
analytische instelling.
goede reputatie
4.
Kritische opstelling
In het verlengde van een onafhankelijke houding mag van leden van de RvC een kritische opstelling
worden verwacht. De RvC adviseert en vervult een klankbordfunctie.
Om deze posities in te kunnen nemen is het nodig dat er in de RvC voldoende kennis, ervaring en kwaliteit
aanwezig is, alsmede dat de RvC-leden beschikken over een brede bestuurlijke-ervaring. Daarnaast dient
sprake te zijn van senioriteit en overwicht.
Belangrijk is dat de RvC hierbij de benodigde afstand houdt om goed te kunnen blijven beoordelen.
Nodig is:
abstractie-niveau: leden van de RvC kunnen complexe vraagstukken in de context van belangen en
verhoudingen beoordelen
kritisch en met afstand meedenken op strategisch niveau;
flexibiliteit: kritisch waar nodig, meegaand waar gewenst; begrip/tolerantie voor andere
gezichtspunten.
5.
Maatschappelijke betrokkenheid
Gelet op het werkterrein van wonenCentraal mag van de leden van de RvC een duidelijke
maatschappelijke betrokkenheid worden verwacht. Bovendien maakt de RvC zelf deel uit van een netwerk
van sociale en maatschappelijke verbanden. Er dient oog te zijn voor maatschappelijke ontwikkelingen en
de gevolgen daarvan op het (eigen) gebied van de volkshuisvesting, maar ook op andere, verwante
terreinen.
Maatschappelijke betrokkenheid kan worden afgeleid uit:
aanwezigheid van een brede belangstelling, voor zowel menselijke als zakelijke aspecten;
relaties met andere maatschappelijke/zakelijke sectoren;
het kunnen ontwikkelen van (toekomst) visies op diverse maatschappelijke gebieden en algemene
beleidsterreinen.
6.
Collegiaal functioneren
De RvC is een collegiaal functionerend orgaan. Het als eenheid optreden heeft kenmerkende gevolgen:
besluiten worden zoveel mogelijk in consensus genomen. Als een eenheid van opvatting niet
mogelijk blijkt, dan wordt het meerderheidsstandpunt doorslaggevend. Dit standpunt wordt als
beslissing van de RvC naar buiten gebracht: met andere woorden leden van de RvC zullen zich dan
moeten neerleggen bij het meerderheidsbesluit.
de inzet van de discussies in de RvC moet niet zijn het krijgen van het gelijk of het blijven
vasthouden aan de eigen opvattingen. Belangrijk is het bereiken van een gezamenlijk standpunt en
de bereidheid tot overeenstemming te komen.
Aan de volgende eigenschappen kan in dit verband worden gedacht:
'open-minded': openstaan voor veranderingen en nieuw ideeën; openstaan voor mening van
anderen. Bereidheid om op eigen mening en inzichten terug te komen.
'diplomatiek': tactvol kunnen optreden; een duidelijke opstelling kunnen innemen, maar ook ruimte
biedend aan opvattingen van anderen. Helder analytisch vermogen.
bevorderen van teamgeest: de RvC dient een hecht team te zijn, waarin sprake zou moeten zijn van
een zeker evenwicht in karakters.
inzet en inbreng: leden van de RvC moeten bereid zijn zich in te spannen voor wonenCentraal, door
het lezen van stukken, bijwonen van vergaderingen en bijeenkomsten. Gezien ontwikkelingen in de
sector kunnen leden van de RvC zich laten bijscholen.