Verkopers en verkoop - Concept Uitgeefgroep

Hoofdstuk
1
V
erkopers en
verkoop
Uit de praktijk
Ondertussen, op de werkvloer
Van kinds af aan wilde Jan verkoper worden. Zijn vader was vertegenwoordi­
ger. Met twee koffers vol spullen vertrok hij ’s morgens in zijn Opel Zephyr om
klanten te bezoeken. ’s Avonds kwam hij weer thuis en als hij goed verkocht
had, bracht hij een verrassing mee voor Jan. Dat leek Jan wel wat: rondrijden
in een auto van de zaak en koffiedrinken met klanten!
Nu is Jan 24 en heeft hij al vijf baantjes als verkoper
gehad. ‘Gehad’, want iedere keer kreeg hij na
verloop van tijd te horen dat hij maar naar een
andere betrekking moest uitkijken. Niet dat
‘de ­business’ tegenzat of dat het bedrijf failliet ging.
Nee, omdat zijn verkoopresultaten onder de maat
waren. Maar Jan wil zo graag. Hij praat zich de hele
dag de blaren op zijn tong. Rijdt van de ene klant
naar de andere. Geeft productpresentaties, demonstraties, onderhandelt over
levertijden en prijs. Maar uiteindelijk scoort hij maar bitter weinig.
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
13
1
‘…deze gaat eruit, dus u krijgt
hem al voor een mooie prijs…’
‘…en dan krijgt u tijdelijk een
afwasmachine er gratis bij…’
‘…dit is top handwerk, kijkt u
die afwerking maar eens,
dat is echte kwaliteit
mevrouwtje…’
Wat is er aan de hand?
Jan wil wel, maar hij mist de juiste verkoopvaardig­
heden. Natuurlijk, Jan heeft een behoorlijke ‘drive’.
Hij wil slagen als verkoper. Maar met enthousiasme
alleen red je het niet. ‘Verkopen’ betekent dat je over
uitstekende communicatieve vaardigheden moet
beschikken. En van die communicatieve vaardig­
heden is ‘luisteren’ misschien wel de belangrijkste.
Jan moet dus leren luisteren naar zijn klant, leren
­luisteren naar de behoefte van de klant.
Na­tuurlijk zijn er tweedehands autoverkopers die de
potentiële koper net zo lang geraffineerd stroop om
de mond smeren tot de koop gesloten is. Maar dat is
niet waar Jan succesvol mee kan worden.
De toolbox
1.1 De geboren verkoper
Verkopen is een vak. Daar kunnen we kort over zijn.
Of je nu met ‘losse handel’ op de markt staat,
­verkoper in een kledingzaak bent of op hoog niveau
on­derhandelt met een buitenlandse organisatie; een
goede verkoper is een vak­man.
oper
1.1 De geboren verk
van
1.2 De geschiedenis
‘verkoop’
icht naar
1.3 Van productger
klantgericht
n verkoop
1.4 Vier niveaus va
orten en
1.5 Verkopers in so
maten
verkoper
1.6 De taken van de
er worden?
1.7 Waarom verkop
14
‘Hij is een geboren verkoper’, wordt weleens gezegd.
Meestal gaat het dan over iemand die altijd het
hoogste woord heeft op een verjaardag of feestje, een
echte gangmaker, iemand die veel over­tuigingskracht
heeft. Kunnen die kwali­teiten aangeleerd worden of
moet je er van nature aanleg voor hebben?
Natuurlijk moet je een bepaalde ‘drive’ hebben.
Je moet het leuk vinden met mensen om te gaan,
geïnteresseerd zijn in mensen en misschien ook wel
een beetje nieuwsgierig zijn. Je moet je ook in de
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
situatie van de ander kunnen verplaatsen. Maar je
hoeft beslist niet met alle verkoopkwaliteiten geboren
te zijn om een goede ver­koper te worden.
1.2 De geschiedenis van ‘verkoop’
Verkopen is eigenlijk niets anders dan ‘ruilen’:
­goederen of diensten worden ge­ruild tegen geld. Maar
soms worden goederen of diensten tegen andere
goede­ren of diensten geruild en komt er geen geld aan
te pas. We noemen dit ruilen zonder dat er geld aan te
pas komt ook wel bartering. Voordat het geld werd
geïntroduceerd als ruilstandaard was bartering heel
gewoon. Iedereen ruilde goederen en diensten met
anderen. Tegenwoordig is geld het ruilmiddel. Maar
ook in onze tijd bestaat bartering nog steeds. We
komen dit bijvoorbeeld nog vaak tegen in de handel
met derdewereldlanden.
“Pff, ’t is al elf uur en nog niets
verkocht. Het moet niet gekker
worden. Eerst maar ’ns koffie. Jij
ook?”
“Zeg, heb je het gehoord van die
nieuwe jongen?”
“Ja, vijfduizend euro omzet op
zijn eerste werkdag. Wel een
­uitslovertje.”
“Ach joh, beginnersgeluk.”
“Ja, dat zal best, maar geluk kun
je afdwingen. Kom op, we gaan
weer aan de slag!”
Tot de industriële revolutie – rond 1760 – bestond
het beroep van verkoper niet. Goederen of diensten
Een goede verkoper weet
werden alleen door de eigenaar of producent zelf
zichzelf te stimuleren en weet,
ver­kocht. De industriële revolutie bracht hier
ook na tien verkoop­
verande­ring in. Zowel in Europa als in de Verenigde
gesprekken die niets opleve­
Staten kwam de massaproductie op gang. Om deze
ren, vol goede moed aan het
elfde gesprek te beginnen.
grotere aantallen producten te kunnen verkopen,
waren ook grotere afzetgebieden no­dig. Daarom
namen fabrikanten mensen in dienst die tot taak
kregen de ge­produceerde goederen te verkopen; de ‘handelsreiziger’ was
geboren.
Een handelsreiziger was zoals de naam aangeeft: een echte reiziger.
Er ­beston­den nog geen auto’s en snelwegen. Zo’n verkoper was dan ook
wekenlang on­derweg om de klanten in zijn verkoopgebied of rayon te
bezoeken. Die eerste handelsreizigers werkten voor eigen rekening en risico.
Verkochten ze niets dan waren de verdiensten ook minimaal. Het was ook
niet ­ongebruikelijk dat de fa­brikant twee of meer handelsreizigers hetzelfde
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
15
1
rayon liet bewerken. Lukte het de ene handelsreiziger niet om de order te
scoren, dan lukte het misschien de tweede wel (de ‘geboren verkoper?’). Een
belangrijk deel van de taak van de handelsreiziger bestond uit het zelf
afleveren van de goederen of het organise­ren van de aflevering. In een tijd
waarin ­transportmiddelen een schaars goed waren, was dit vaak een regel­
rechte ‘uitdaging’.
Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw kwam daar verandering in.
In Amerika ging men anders denken over het opzetten van de salesforce.
De handelsreizigers of verkopers kregen een eigen rayon en er werd regelma­
tig aandacht besteed aan opleidingen en trainingen. Onder invloed van de
op­komst van de transportmogelijkheden veranderde ook de rol van de
handelsrei­ziger. Niet langer hoefde een handelsreiziger zich te bekommeren
om de afle­vering van de goederen en kwam de nadruk in zijn taak­
omschrijving te liggen waar die nu nog steeds ligt: het werven van nieuwe
klanten en het behouden van bestaande klanten.
1.3 Van productgericht naar klantgericht
De productgerichtheid van verkopers heeft plaatsgemaakt voor klantgericht­
heid. Want het gaat niet om de incidentele order, maar om de continuïteit
van de rela­tie, om de vaste afnemer. En centraal stellen van de afnemer
betekent dat een verkoper zich moet verdiepen in het wel en wee van de
potentiële klant: Wat wil hij? Wat zijn zijn beweegredenen? Waarom wil hij
dat? Dit vertaalt zich in een toenemende professionele scholing van
­verkopers in gesprekstechnieken en in de kennis van de psychologi­sche
ach­tergronden van klanten. De moder­ne ver­koper: een specia­list, die zich
TIP
Een belangrijke eigenschap van een topverkoper is
‘empathisch vermogen’. Empathie betekent ‘inlevings­
vermogen’. Wil je succes hebben als verkoper, dan moet
je jezelf (tot op zekere hoogte) kunnen inleven in de
klant. Je moet je zijn situatie kunnen voorstellen, wat hij
wil en hoe hij dat wil. Want als je dát weet, dan kun je
de juiste verkoopargumenten gebruiken.
16
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
verdiept in de zielenroerselen van zijn klant om er pre­cies achter te komen
wat hem of haar beweegt.
1.4 Vier niveaus van verkoop
We onderscheiden vier verkoopniveaus:
• Industrieel niveau.
• Fabrikantenniveau.
• Groothandelsniveau.
• Detailhandelsniveau.
1.4.1 Industrieel niveau
Op industrieel niveau werken verkopers die handelen in grondstoffen of
halffabricaten, zoals hout voor de meubelindustrie, kunststofgranulaat voor
kunststofproducten en slachtlijnen voor kippenslachterijen. Niet zelden
reizen deze verkopers over de hele wereld om hun producten aan de man te
brengen.
1.4.2Fabrikantenniveau
Verkopers op fabrikantenniveau verkopen de producten aan de (groot)
handel. Het rayon van deze verkopers bestrijkt vaak verschillende landen.
1.4.3Groothandelsniveau
Verkopers bij de groothandel hebben meestal een beperkt geografisch gebied
te behandelen. De klanten van de groothandel – de detaillisten – verlangen
vaak aanvullende diensten van de groothandel, zoals advies over de winkel­­
inrichting, hulp bij marketingacties enzovoort. De verkoper bij de groot­
handel is dan ook meestal meer een adviseur dan een echte verkoper.
1.4.4Detailhandelsniveau
De winkelverkoper is een ‘passieve’ verkoper. Dat betekent dat hij afwacht
wie er bij hem in de winkel komt. Ook heeft een winkelverkoper – in tegen­
stelling tot zijn ‘buitendienst’-collega’s – vaak regelmatige werktijden.
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
17
1
TIP
Laat je niet van de wijs brengen door de opmerking dat
een winkelverkoper een ‘passieve’ verkoper is. Het is
natuurlijk niet de bedoeling dat een winkelverkoper
lusteloos ‘tussen de rekken’ gaat hangen. Want ook de
beste ‘passieve’ winkelverkopers zijn de verkopers die juist
actief zijn: ‘Waarmee kan ik u van dienst zijn?’
1.5 Verkopers in soorten en maten
Er zijn verkopers in allerlei soorten en maten. De echte orderophaler, de
orderpicker, komen we steeds minder tegen. Tegenwoordig is een verkoper
veel meer een adviseur. Adviseren kan daarbij zelfs een hoofdtaak vormen.
Maar dat is natuurlijk sterk afhankelijk van het product dat, of de dienst die
moet worden verkocht. We zetten hierna de belangrijkste soorten verkopers
en hun functie op een rijtje.
1.5.1Vertegenwoordiger
‘Vertegenwoordiger’ is een algemene term die op praktisch iedere buitendienst­
medewerker van toepassing is. Vroeger had je echte vertegenwoordigers in de
ware zin van het woord. Mensen die – soms zelfs met bus en trein – altijd
onderweg waren van de ene klant naar de andere. Je kent ze misschien nog wel.
Meestal een oude regenjas aan en een hoed op, met twee monsterkoffers. En
dan maar proberen om opdrachten binnen te halen. Díe vertegenwoordiger
bestaat niet meer. De moderne vertegenwoordiger is een salesprofessional die
via internet doorlopend in contact staat met zijn bedrijf, overal en altijd
gegevens kan opvragen en orders kan doorvoeren.
Taken vertegenwoordiger
De vertegenwoordiger heeft een omvangrijk takenpakket. De taken van een
vertegenwoordiger (kunnen) zijn:
• het leveren van suggesties en ideeën ter ondersteuning van het onder­
nemingsbeleid van de eigen organisatie;
• het leveren van ideeën voor actieplannen;
• het realiseren van de verkoopdoelstellingen;
• het signaleren van afwijkingen;
18
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
•
•
•
•
•
•
•
•
het bijstellen van condities en leveringsvoorwaarden;
het rapporteren en communiceren naar de organisatie;
het onderhouden van contacten met de klant;
het informeren van klanten;
het rapporteren van, en ingrijpen bij, budgetafwijkingen;
het zorgen voor voldoende voorraad bij de klant;
het volgen van de afhandeling van orders;
het behandelen van klachten.
Niels is vertegenwoordiger bij een firma die
fietsonderhoudsmiddelen op de markt
brengt. Zijn klantenkring bestaat uit
zelfstandige fietsenmakers en een aantal
grote ketens van ‘wielerspecialisten’. Hij
bezoekt hen regelmatig om nieuwe
producten te presenteren, om de
presentatie op de winkelvloer te
optimaliseren en natuurlijk, om
leveringsopdrachten te noteren. Dat laatste gaat steeds vaker via internet. Maar
Niels’ baas vindt het belangrijk dat het bedrijf en het merk ‘een gezicht’ bij de
klant heeft.
Communicatie
Naast dit takenpakket heeft een vertegenwoordiger
binnen zijn organisatie een groot aantal contacten
met allerlei collega’s, zoals de verkoopmedewerkers in
de binnendienst, de aftersales-afdeling, marketing,
inkoop, voorraadbeheer en expeditie.
De vertegenwoordiger vertegenwoordigt niet alleen
zijn bedrijf buiten, maar hij vertegenwoordigt ook zijn
klanten bínnen de organisatie. Een dubbelrol die we in
nog sterkere mate tegenkomen bij de account­
manager.
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
Iedereen vertegenwoordiger!
Als vertegenwoordiger ben je
letterlijk wat de naam zegt: een
vertegenwoordiger van je bedrijf.
Maar niet alleen de buitendienst
is vertegenwoordiger van zijn
bedrijf. Alle medewerkers zijn
vertegenwoordiger van hun
bedrijf, van de administratieve
kracht, via de logistiek mede­
werker tot aan de pr-dame. Elke
keer dat iemand vertelt waar hij
werkt, is hij het beeld van zijn
organisatie naar buiten toe; hij
vertegenwoordigt zijn bedrijf.
19
1
1.5.2 De accountmanager
De accountmanager onderhoudt intensief contact met grote afnemers, de
‘accounts’. Daarbij ligt de nadruk op het behouden van een langdurige,
winstgevende relatie door een zo compleet mogelijk en op maat gemaakt
pakket van producten en/of diensten voor de klant. De accountmanager
staat als het ware met zijn ene been in de organisatie van de klant en met zijn
andere been in de eigen organisatie. Voor de klant wordt de accountmanager
bijna een deel van zijn organisatie. Daarbij bestaat wel het gevaar dat de
accountmanager de belangen van de klant zwaarder laat wegen dan de
belangen van zijn eigen organisatie.
De taken van een accountmanager
Het werk van een accountmanager omvat onder andere:
• het opstellen van accountplannen voor zijn klanten;
• het ontwikkelen van tailormade-(maatwerk)activiteiten en het ­opstellen
van een actiekalender;
• het ontwikkelen van initiatieven om de omzet bij zijn account te ­stimuleren;
• het bewaken van omzetten, kosten en winstbijdragen van zijn accounts en
deze, waar nodig, te corrigeren op afwijkingen;
• het informeren van alle betrokkenen over de tailormade-activiteiten;
• het samen met zijn account ontwikkelen van promotionele activiteiten;
• het rapporteren over promotionele activiteiten waarbij de buitendienst
betrokken is;
• het ontwikkelen van merchandisingplannen voor zijn accounts;
• het informeren van het productmanagement en de verkoopleiding over
belangrijke marktontwikkelingen;
• het adviseren van de verkoopleiding;
• het regelmatig bezoeken van zijn accounts om plannen te bespreken, te
evalueren en tussentijds bij te stellen.
Om dit omvangrijke takenpakket goed in te kunnen vullen, wordt er heel wat
verwacht van de accountmanager. Hij moet op de eerste plaats perfect op de
hoogte zijn van de diverse marketing- en verkooptechnieken, want hij
onderhandelt niet alleen over de samenstelling van het assortiment en de
prijzen, maar bijvoorbeeld ook over deelname aan promoties, speciale acties
en over merchandisingmateriaal.
20
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
Wim werkt bij een automatiseringsbedrijf
als accountmanager. Hij is verantwoorde­
lijk voor de relatie met één van de grootste
klanten van het bedrijf, een grote multi­
national. Een flink deel van zijn werk
bestaat niet uit verkopen, maar uit het
onderhouden van contact met allerlei
medewerkers van zijn account. Zo heeft hij
niet alleen contact met het hoofd Inkoop,
maar ook met de andere mede­werkers van Inkoop, met de productieleider, met
het hoofd Huishoudelijke Dienst, met de commercieel directeur en de algemeen
directeur en met de projectleider die op dit moment belast is met een auto­
matiseringsproject waarbij alle desk- en laptops moeten worden vervangen.
De accountmanager moet een tactisch onderhandelaar zijn en projectmatig
kunnen denken en werken. Dat is niet alleen nodig voor de contacten met
accounts maar ook voor zijn taak binnen de eigen organisatie: de account­
manager coördineert de uitvoering van activiteiten om zijn klanten optimaal te
bedienen. Daarvoor overlegt hij met productmanagers, marketing­managers en
andere account- en salesmanagers. Het is daarbij niet ondenkbaar dat er soms
interne conflictsituaties ontstaan omdat de account­manager een zo compleet
en op maat gemaakt mogelijk pakket wil voor zijn klant, terwijl bijvoorbeeld de
afdeling productie liever één standaard ­oplevert. Goed kunnen onderhandelen
is dan ook een onmisbare eigenschap voor elke accountmanager.
Verder moet een accountmanager zich uitstekend kunnen verplaatsen in de
specifieke wensen en problemen van zijn account, in relatie tot de
­ontwikke­lingen op de markt en de mogelijkheden van zijn bedrijf. Hij komt
met ideeën, toont initiatief en denkt in win-winoplossingen. Hiervoor zijn
natuurlijk goede contactuele eigenschappen nodig, net zoals het vermogen
om strategisch te kunnen denken.
1.5.3 Missionary salesman
Een missionary salesman is een verkoper die voornamelijk potentiële klanten
(‘new business klanten’) bezoekt en daar zijn bedrijf en de producten of
diensten presenteert. Hij legt contacten en zijn voornaamste doelstelling is de
‘eerste order’ te scoren. Vaak wordt de klant, als hij eenmaal ‘binnen’ is, aan een
andere verkoper (vertegenwoordiger of accountmanager) ­overgedragen.
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
21
1
Jacques is ‘new business manager’. Zijn
voornaamste doel is contact te leggen met
potentiële klanten. Hij is een echte
netwerker. Als lid van allerlei clubs die zich
met netwerken bezighouden, is hij vaak op
bijeenkomsten, beurzen en seminars te
vinden. Overal waar potentiële klanten
zijn, daar is Jacques. Hij heeft ook geen
verkooptarget, maar een ‘klantenwerf’
target.
1.5.4Verkoopingenieur
De verkoopingenieur is specialist op technisch gebied. Zijn belangrijkste
taak is de klant advies te geven over allerlei technische oplossingen.
1.5.5Salesengineer
Net als de verkoopingenieur verkoopt de sales­
engineer technische installaties en machines. Vaak
gaat het om grote installaties. Dergelijke projecten
kunnen verschillende jaren beslaan. Meestal is de
salesengineer over de hele wereld actief.
Volgende week moet Bart naar
Dubai in verband met het
opzetten van een aantal
kippenslachtlijnen in een grote
fabriek daar. Voor Bart is dat
niets bijzonders. Als sales­
engineer heeft hij praktisch de
hele wereld al gezien. Wat hij
bijzonder aantrekkelijk vindt in
zijn werk is het contact met
mensen uit totaal andere
culturen.
1.5.6 Technisch commercieel medewerker
De technisch commercieel medewerker verkoopt
merkartikelen zoals machines, gereedschappen en
technische artikelen met een standaardkwaliteit en
vaste prijzen. Hij verkoopt rechtstreeks aan de
­gebruikers, meestal bedrijven, scholen en zieken­
huizen.
1.5.7Binnendienstverkoper
De binnendienstverkoper (of verkoper binnendienst)
heeft contact met klanten via telefoon en mail. In
principe zijn er twee soorten: de binnendienstverkoper die een eigen target
heeft en zelfstandig klantenorders afhandelt en de binnendienstmedewerker
die (administratieve) ondersteuning biedt aan de buitendienst.
22
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
Peter werkt als binnendienstmedewerker
bij een machinegroothandel. Hij
ondersteunt de buitendienst op allerlei
manieren. Wil een klant een offerte
hebben? Peter gaat aan de slag. Wil een
prospect meer informatie over een
bepaalde machine? Peter regelt het.
Orders? Peter zorgt er voor dat alles in
kannen en kruiken komt. Soms voelt Peter zich meer een regelaar dan een
‘commercieel medewerker’, zoals zijn officiële functiebenaming luidt. Maar dat
regelen vindt Peter nu juist het aantrekkelijke aan zijn werk.
1.5.8Verkoopteam
Een verkoopteam wordt ingezet bij grote projecten waarbij niet een
­specifiek product maar een soort systeem te koop wordt aangeboden,
bijvoorbeeld bij automatiseringsprojecten. Er zijn dan diverse soorten en
typen verkopers nodig.
Zoveel hoofden, zoveel zinnen…
Peter is verkoper van productiemachines.
Vandaag heeft hij een overleg over een
nieuw te leveren machine aan een fabriek.
Hij heeft een gesprek met een aantal
mensen. En die mensen hebben allemaal
hun eigen wensen:
• Jan gaat straks de machine bedienen: “Ik wil graag weten hoe gemakkelijk de
machine in het gebruik is. Moet ik bijvoorbeeld eerst op cursus of is de bediening
zo ingericht dat alles vanzelf duidelijk is?”
• Peter moet de machine gaan onderhouden: “Hoe vaak moet er onderhoud
worden gepleegd? Hoe gemakkelijk kun je bij alle draaiende delen komen? Welke
onderdelen slijten het meest? Hoe bestellen we reserveonderdelen?”
• Leonore is financieel directeur: “Zijn de installatiekosten in de verkoopprijs
meeberekend? Met wat voor afschrijving moet ik rekening houden? Wat worden
de onderhoudskosten?”
• Geertiene is productieleider: “Wat is de capaciteit van de machine? Moeten er
speciale voorbereidingen worden getroffen voor het installeren?”
Verschillende mensen hebben verschillende vragen. Vragen, die Peter allemaal
moet kunnen beantwoorden.
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
23
1
1.6 De taken van de verkoper
Bij de vertegenwoordiger en de accountmanager hebben we al een overzicht
gegeven van de specifieke taken. Hieronder een overzicht van de algemene
verkooptaken. Zoals je kunt zien, hebben commerciële medewerkers een
veelheid aan taken en moeten ze over diverse vaardigheden beschikken. De
belangrijkste taken en vaardigheden van een verkoopmedewerker zijn:
• Hij kan onderscheid maken tussen kijkers en kopers. Praat de verkoper
met ie­mand die alleen maar informatie wil hebben of met iemand die zo
meteen met een aankoop de winkel uitgaat?
• Hij is in staat de behoefte te peilen. Wat wil de klant eigenlijk hebben? Wat
zijn de motie­ven? Hij moet zo nauwkeurig mogelijk deze informatie zien te
achterhalen.
• Hij heeft mensenkennis. Een goede verkoper is een mensenkenner pur
sang.
• Hij kan het psychologische profiel van de (potentiële) klant samenstellen.
Is het een prijskoper of kwaliteitskoper? Wat zijn belangrijke verkoop­­
argumenten?
• Hij bezit product- of dienstenkennis en kan deze op het juiste moment en
met de juiste argumenten reproduceren.
• Hij kan denken in win-winsituaties.
• Hij beschikt over overredingskracht. De klant moet in de juiste banen
worden ge­leid.
• Oog (en oor) hebben voor informatie. De verkoper is het oog en het oor
van de organisatie. Als geen ander weet hij wat er in de klant omgaat.
1.7 Waarom verkoper worden?
Zoals ieder ander beroep heeft ook het beroep van verkoper een aantal
onmis­kenbare voor- en nadelen. Hierna staat een beknopt overzicht van de
meest in het oog lopende ‘plussen en minnen’.
24
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
Nadelen
• Verkopers moeten het zelf ‘maken’. Dat betekent dat het vak van verkoper
vaak minder bestaanszekerheid biedt dan andere beroe­pen.
• De vraag naar verkopers is uitermate conjunctuurgevoelig.
• Verkopers moeten ‘Ausdauer’ hebben, met andere woorden: ook na de
zo­veelste ‘misser’ moet een goede verkoper toch
de motivatie kunnen op­brengen om ‘er weer voor
te gaan’.
• Verkopen is een eenzaam vak, vraagt veel
Een goede verkoper…
inlevingsvermogen en levert over het algemeen
✓Houdt van mensen
weinig waardering op.
✓Is flexibel
Voordelen
• Het salaris van verkopers is doorgaans hoger
dan in vergelijkbare functies.
• Verkoper zijn betekent een zekere mate van
vrijheid, het is geen negen-tot-vijfbaan;
• Verkoopervaring is van onschatbare waarde in
management- en directiefunc­ties. Ook daar telt
immers het vermogen om te kunnen
­overtui­gen.
• Een verkoper komt met mensen van allerlei
niveaus in aanraking.
• Een verkoper bepaalt in hoge mate zelf zijn resultaat.
✓Kan goed luisteren
✓Vraagt dóór
✓Zoekt altijd naar de
vraag áchter de vraag
✓Neemt bezwaren weg
✓Gaat nooit met de
klant in discussie
✓Is nooit drammerig of
irriterend
✓Laat de klant praten,
maar houdt de controle
over het gesprek
TIP
Maar wellicht het grootste voordeel, dat alle nadelen
naar de achtergrond drukt, is dat verkopen een
­fantastische bezigheid is en dat ‘verkoper’ (of welke titel
daar ook aan wordt gehangen) met afstand het leukste
beroep is dat je kunt uit­oefenen!
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
25
1
Zo kan het ook…
Hoe had het ook kunnen gaan?
Jan kijkt terug op een weinig succesvolle start van
zijn carrière in het verkoopvak. Hij besluit het roer
om te gooien. Hij geeft zijn verkoopambities niet op.
Zeker niet. Maar hij maakt eerst maar eens pas op
de plaats. Verkopen is een echt vak. Daarvoor moet
je over de juiste kennis en vaardigheden beschikken.
Daarom heeft hij zich ingeschreven voor een cursus Commerciële Vaardig­
heden. En tijdelijk werkt hij als uitzendkracht op de verkoopadministratie van
een handelsonderneming. Zijn tijd komt nog wel.
Wat heb je geleerd?
In dit eerste hoofdstuk hebben we gezien dat ‘verkoper’ in allerlei soorten en
smaken mogelijk is, van een technisch verkoper die over de hele wereld
klanten bezoekt tot de binnendienstmedewerker die verantwoordelijk is voor
de administratieve afhandeling van verkooporders. We hebben ook gezien
dat de klant centraal staat in het denken en handelen
van de verkoper. En, we hebben gezien dat een goede
verkoper niet te veel moet praten, maar vooral moet
luisteren. Luisteren naar de behoefte van de klant.
Maar misschien wel de belangrijkste les: Wil je
­verkoper worden? Eerst en vooral moet je het
­verkoopvak leuk vinden!
26
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
Vragen & opdrachten
1.
2.
3.
4.
5.
Wat is de essentie van ‘verkopen’?
Waarom moet een verkoper ‘empathisch vermogen’ hebben?
Waardoor ontstond het beroep van ‘handel sreiziger’?
Wat zijn de vier verkoopniveaus?
Bij welke van de vier koopniveaus tref je business-to-business verkopers
aan?
6. Wat is een ‘passieve verkoper’?
7. Wat is de belangrijkste taak van een accountmanager?
8. Wat is een ‘win-win situatie’?
9. Jan is telefonisch verkoper. Hij heeft een successrate van ca. 8%.
Waarom is ‘Ausdauer’ voor Jan een absolute voorwaarde om te kunnen
­functioneren?
10.Waarom moet je als verkoper altijd dóórvragen?
Commerciële vaardigheden – Hoofdstuk 1 – Verkopers en verkoop
27