DERMATOSCOPIE nader belicht Monique RTM Thissen dermatologie MUMC+ Mini-Workshop Dermatoscopie Ardennencursus april/mei 2014 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven geen Honorarium of andere (financiële) vergoeding Medisch adviseur voor project “Versterken van de oncologische zorg in de eerste lijn door samenwerking” (IKNL Zuid) Klinisch: Melanoom Diagnose……… ??? Onderwerpen 1. Achtergrond 2. Stappenplan 3. Casuistiek 1. Achtergrond 2. Stappenplan 3. Casuistiek Met andere ogen waarnemen Telescoop Microscoop Galileo Galilei (1564-1642) Sacharias Jansen (1580-1632) Antonie v Leeuwenhoek (1632-1723) Met andere ogen waarnemen “Dermatoscopie” Dermatoscoop Pierre Borellus (1620-1689) 1993: 1e handdermatoscoop 2001: polarisatiedermatoscoop Dermatoscoop “Dan halen we nu onze volgende kijkdoos tevoorschijn: de dermatoscoop, speciaal ontwikkeld om moeilijke moedervlekken nog beter te kunnen beoordelen. Een dermatoscoop is een soort microscoop die 10 keer vergroot en op een moedervlek wordt gezet. De moedervlek wordt nat gemaakt en daardoor wordt de hoornlaag een beetje doorzichtig en kun je nieuwe elementen zien, die je kunt gebruiken om je “blote-oog-diagnose” te ondersteunen of te verwerpen en te beslissen of de vlek moet worden verwijderd voor PA onderzoek of kan blijven zitten”. Prof. Dr. W. Bergman, dermatoloog Oratie 2008, Leiden Histologie huid Verticale coupes (5-7μm) : 2-dimensionaal beeld van epidermis tot onderkant van biopt/excisiemateriaal; vergroting is variabel Dermatoscopie Opeenstapeling van alle structuren van de epidermis tot hoog in het stratum reticulare in een horizontaal vlak 1. Achtergrond 2. Stappenplan 3. Casuistiek START 1 2 3 4 5 Stappenplan STAP 1 Melanocytaire criteria aanwezig ? nee ja Niet-melanocytaire criteria aanwezig ? STAP 2 Analysemethodes ja nee * ABCD-regel * x-punts checklijst * patroonanalyse * etc….. benigne verdacht maligne Melanocytaire criteria Globules Pigmentnetwerk Homogeen blauw pigment Vertakkende streaks Parallel patroon Stappenplan STAP 1 Melanocytaire criteria aanwezig ? nee ja Niet-melanocytaire criteria aanwezig ? STAP 2 Analysemethodes ja nee * ABCD-regel * 7-punts checklijst * patroonanalyse * etc….. benigne verdacht maligne ABCD-regel ASYMMETRIE BEGRENZING ABCD-regel ‘C’LEUREN DIFFERENTIELE STRUCTUREN Asymmetrie In 0 / 1 / 2 assen; vorm, kleur en structuur 0-2 x 1,3 Begrenzing Abrupte cut-off pigmentpatroon in 0 – 8 segmenten 0-8 x 0,1 “C”leur Tot 6 verschillende kleuren; zwart, donkerbruin, lichtbruin, rood, grijs-blauw, wit 0-6 x 0,5 Differentiele structuren Aanwezigheid netwerk, structuurloze gebieden, dots, globuli, streaks 0-5 x 0,5 TOTALE DERMATOSCOPIE SCORE < 4,75 benigne melanocytaire lesie 4,74 – 5,45 verdachte lesie > 5,45 grote kans op melanoom 7-point-checklist (Argenziano et al, 1998) * eenvoudige methode om tot diagnose te komen * getest op “non-experts”: - sensitiviteit melanoom: 85 - 93% - specificiteit: 45 - 48% CONCLUSIE: screeningsmethode geschikt voor 1e lijn 7-point-checklist Hoofdcriteria Nevencriteria (2 punten per item) (1 punt per item) • atypisch pigmentnetwerk • streaks buitenrand • blauw-witte waas • onregelmatige blotches • atypisch vaatpatroon • onregelmatige dots / globules • regressiepatroon Verdacht voor melanoom: * vanaf score 3 * 1 criterium prominent aanwezig HOOFD-CRITERIA 1. Atypisch pigmentnetwerk 3a. Atypische vaten: irregulair lineair 2. Blauw-witte waas 3b. Atypische vaten: puntvaatjes Vaatpatronen Melanoom: irregulaire (kurkentrekker-)vaten en punt-vaten NEVEN-CRITERIA 1. Streaks rand 2. Irregulaire blotch 4a. Regressiepatroon: peppering 3. Irregulaire dots / globules 4b. Regressiepatroon: wit, littekenachtig gebied Stappenplan STAP 1 Melanocytaire criteria aanwezig ? nee ja Niet-melanocytaire criteria aanwezig ? STAP 2 Analysemethodes ja nee * ABCD-regel * x-punts checklijst * patroonanalyse * etc….. benigne verdacht maligne 1. Achtergrond 2. Stappenplan 3. Casuistiek Melanoom ……… ??? Melanoom ……… ??? Andere diagnoses ……… Gepigmenteerd Basaalcelcarcinoom Verruca seb. Haemangioom A. Gepigmenteerd basaalcelcarcinoom ZES CRITERIA VOOR NON-MELANOCYTAIRE LESIES ■ Blauw-grijze nesten ■ Vertakkende vaten □ Milia-achtige cysten □ Comedo-achtige openingen □ Rood-blauwe lagunes □ Centrale wit-gele waas Vaatpatronen Basaalcelcarcinoom: vertakkende (arborizing) vaatjes Basaalcelcarcinoom OVERIGE CRITERIA BASAALCELCARCINOOM □ Blauw-grijze nesten □ Vertakkende vaten ■ ■ Espenblad-structuren (zwarte pijl) Ulceratie (rode pijl) B. Verruca seborrhoica ZES CRITERIA VOOR NON-MELANOCYTAIRE LESIES □ Blauw-grijze nesten □ Vertakkende vaten ■ Milia-achtige cysten ■ Comedo-achtige openingen □ Rood-blauwe lagunes □ Centrale wit-gele waas Verruca seborrhoica OVERIGE CRITERIA VOOR VERRUCA SEBORRHOICA ■ Gelei-begrenzing ■ Moth-eaten aspect rand ■ Fingerprint patroon ■ Gyri / sulci C. Haemangioom ZES CRITERIA VOOR NON-MELANOCYTAIRE LESIES □ Blauwgrijze nesten □ Vertakkende vaten □ Milia-achtige cysten □ Comedo-achtige openingen ■ Rood-blauwe lagunes □ Centrale wit-gele waas Haemangioom ZES CRITERIA VOOR NON-MELANOCYTAIRE LESIES □ Blauwgrijze nesten □ Vertakkende vaten □ Milia-achtige cysten □ Comedo-achtige openingen ■ Rood-blauwe lagunes □ Centrale wit-gele waas D. Keratoacanthoom ZES CRITERIA VOOR NON-MELANOCYTAIRE LESIES □ Blauwgrijze nesten □ Vertakkende vaten □ Milia-achtige cysten □ Comedo-achtige openingen □ Rood-blauwe lagunes ■ Centrale wit-gele waas TEST: Bruin-rode vlek op de rug Klinische DD ? TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? * pigmentnetwerk: … * globules: … * streaks: … * homogene blauwe pigmentatie: … TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? * pigmentnetwerk: ja * globules: nee * streaks: nee * homogene blauwe pigmentatie: nee TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? Stap 2 a. ABCD-regel b. 7-points checklist TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? Stap 2 a. ABCD-regel * asymmetrie: … * begrenzing: … * “c”leuren: … * diff.structuren: … TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? Stap 2 a. ABCD-regel * asymmetrie: 1 as * begrenzing: onscherp * “c”leuren: 2 1 x 1,3 2 x 0,5 * diff.structuren: geen score 2,3 TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? Stap 2 a. ABCD-regel b. 7-points checklist Hoofdcriteria * atypisch pigmentnetwerk: … * blauw-witte waas: … * atypisch vaatpatroon: … TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? Stap 2 a. ABCD-regel b. 7-points checklist Hoofdcriteria * atypisch pigmentnetwerk: nee * blauw-witte waas: nee * atypisch vaatpatroon: nee TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? Stap 2 a. ABCD-regel b. 7-points checklist Nevencriteria * streaks buitenrand: … * irregulaire blotches: … * irregulaire dots / globuli: … * regressiepatroon: … TEST: Bruin-rode vlek op de rug Stap 1 Melanocytaire kenmerken ? Stap 2 a. ABCD-regel b. 7-points checklist Nevencriteria * streaks buitenrand: nee * irregulaire blotches: nee * irregulaire dots / globuli: nee * regressiepatroon: nee TEST: Bruin-rode vlek op de rug TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a 2a Klinische DD ? TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a 1b 2a * pigmentnetwerk: … * streaks: … * globules: … * homogeen blauw pigment: … TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a 1b 2a * pigmentnetwerk: ja * streaks: nee * globules: nee * homogeen blauw pigment: nee TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a 1b 2a * atypisch pigmentnetwerk: … * blauw-witte waas: … * atypisch vaatpatroon: … * streaks rand: * irregulaire blotches: * irregulaire dots/globules: * regressiepatroon: … … … … TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a 1b 2a * atypisch pigmentnetwerk: ja (2) * blauw-witte waas: ja (2) * atypisch vaatpatroon: ? * streaks rand: * irregulaire blotches: * irregulaire dots/globules: * regressiepatroon: nee ? nee ja (1) TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a * pigmentnetwerk: … * streaks: … * globules: … * homogeen blauw pigment: … 2a 2b TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a * pigmentnetwerk: nee * streaks: nee * globules: nee * homogeen blauw pigment: nee 2a 2b TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a * comedo-achtige opening: … * milia-like cysten: … * moth-eaten rand: … * grijs-blauwe ovoide structuren:… * vertakkende vaatjes: … * blauw-rode lagunes: … * geel-witte waas: … 2a 2b TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a * pigmentnetwerk: nee * streaks: nee * globules: nee * homogeen blauw pigment: nee * comedo-achtige opening: ja * milia-like cysten: ja * moth-eaten rand: ja 2a 2b TEST: Bruine, licht verheven lesie 1a 2a 1b 2b Hulpmiddelen
© Copyright 2024 ExpyDoc