evaluatie - Computers op School

www.cos-online.nl
evaluatie
Cijferhaai 4
Vak Rekenen Doelgroep Kinderen van 6 tot 14 jaar, in het
bijzonder kinderen met rekenproblemen Prijs (eenmalig) single
user: € 114, netwerkversie: afhankelijk van het aantal licenties; ter indicatie € 740 (10 licenties), € 1200 (20 licenties) en
€ 1800 (30 licenties), handleiding € 9,50 Informatiedrager dvd
Besturingssysteem Woordenhaai 4.08 is compatible met
Windows XP, Windows Vista, Windows 7, Windows 8 (geen
BEHEER
mogelijkheid voor gebruik van een touchscreen), Apple Mac:
Welke rekenonderdelen en spelletjes een leerling aangeboden
OSX 10.8. Netwerkversie: vanaf Windows Server 2003, Mac
krijgt, kan volledig door een beheerder van het programma
vanaf netwerk server OSX 10.4 (Zie http://wordsharksupport.
worden bepaald. In het beheerdersgedeelte kan een keuze
co.uk voor details) Uitgever Mr. Woto bv Adres Hanzeweg 20,
gemaakt worden uit een lijst van beschikbare onderdelen:
7418 AT Deventer, telefoon: 0570-607867, fax: 0570-607832,
tellen en sorteren, optellen, aftrekken, vermenigvuldigen,
website: www.woordenhaai.nl, e-mail: [email protected]
delen, gemengde bewerkingen, bijzondere onderwerpen,
Besproken door RonDikken(ict-coördinator)
onderwerpen, breuken, decimalen, percentage en negatieve
getallen.
Cijferhaai is de Nederlandse bewerking van het Engelse
Een oefenprogramma voor een leerling kan naar believen zowel
Numbershark, dat primair bedoeld is voor kinderen in de
globaal als meer gedetailleerd worden samengesteld. In het
leeftijd van 6 tot 14 jaar die in mindere of meerdere mate
laatste geval wordt niet alleen aangegeven welke onderdelen
problemen hebben op het gebied van rekenvaardigheid. Uit
geoefend moeten worden en welke spelletje daarvoor gebruik
onderzoek blijkt dat tussen de 2% en 5,5% van de kinderen
moeten worden, maar ook in welke volgorde een programma
zozeer met rekenproblemen kampt, dat gesproken mag
afgewerkt moet worden en welk percentage van de opgaven
worden van dyscalculie. Ook deze kinderen vallen binnen de
een leerling goed beantwoord moet hebben om door te kunnen
doelgroep van
gaan naar het volgende onderdeel. Er kan ook worden aangege-
Cijferhaai.
ven óf, hoe vaak en welke beloningsspelletjes een kind na een
De makers
goed voltooide oefening mag doen. Het door de leerkracht
van het
samengestelde oefenprogramma, kan worden opgeslagen en
programma
desgewenst later voor andere leerlingen worden gebruikt.
hebben
geprobeerd
LEERLINGGEDEELTE
een uitno-
Een leerling heeft de mogelijkheid alleen te
digende en
werken met Cijferhaai, om de beurt met anderen,
motiverende
of samen als groep spelletjes te spelen, waarbij
omgeving te
desgewenst een digitaal bord gebruikt kan
creëren waarin
worden. Het hoofdscherm, het zogenaamde
kinderen op
spelletjesscherm, toont op basis van wat de
speelse wijze
leerkracht heeft ingesteld, de spelletjes waar-
hun rekenvaar-
mee gespeeld kan worden. Deze zijn gegroe-
dig-heid naar een hoger niveau kunnen tillen. Daardoor wordt
peerd in de categorieën tellen en sorteren,
als niet te onderschatten bijeffect het zelfvertrouwen van de
numerieke begrippen, rekenbegrippen, getal-
kinderen vergroot en de kans dat zij de motivatie in het leren
lenlijn en honderdveld, plaatswaarde en honderd-
verliezen verkleind.
veld. Handig voor leerlingen is dat spelletjes die
met name geschikt zijn voor het te oefenen
22
Cijferhaai wil zijn doel bereiken door het aanbieden van tiental-
onderdeel, herkenbaar zijn gemaakt. Bij breuken,
len spelletjes die zijn toegesneden op een verscheidenheid aan
decimalen en percentages ziet het spelletjes-
vaardigheden waarop kinderen met een zwakke rekenvaardig-
scherm er anders uit. Hier worden de speciaal aanbevolen
heid kunnen uitvallen. Hierbij kan onder meer gedacht worden
spelletjes getoond, tenzij de keuze gemaakt is alle spelletjes in
aan getalbegrip, geheugen, concentratie, sequentiële vaardig-
het normale spelletjesscherm te tonen.
heid en automatisering.
Wanneer een leerling nog onbekend is met een spel, kan hij
COS JAARGANG 31 NUMMER 7 – 2014
www.cos-online.nl
een tekstblok oproepen waarin het spel wordt uitgelegd.
goed antwoord wordt gegeven. Het kan ook zijn dat foutge-
Kinderen die de tekst niet kunnen of willen lezen, kunnen
maakte sommen aan het eind van een reeks nog eens worden
ervoor kiezen deze te laten voorlezen. Bij het ene spelletje is
aangeboden.
het spelelement nadrukkelijker aanwezig dan bij het andere.
De ‘look & feel’ staat ver af van wat je anno 2013 van soft-
Spellen als ‘Tellen’, waarbij de
ware verwacht. Het ziet er allemaal
rangorde van een reeks getal-
nogal simpel en gedateerd uit. Ook
len aangegeven of veelvouden
de ‘pliep- en ploepgeluiden’ roepen
van een getal aangeklikt
herinneringen op aan de tijd dat
moeten worden, zijn voorbeel-
computers op school nog een
den waarbij van een spelele-
betrekkelijk nieuw fenomeen waren.
ment niet echt sprake is. Voor
Desondanks is Cijferhaai in staat
de meeste spellen ligt dat
gebleken leerlingen te motiveren met
anders. Neem bijvoorbeeld
het programma aan de slag te gaan.
‘Doolhof’. Bij dit spel dwaalt
Volgens gz-psycholoog en uitgever
de leerling door een doolhof
van de Nederlandstalige versie van
met her en der gesloten
Cijferhaai, Tom Braams, speelt hierbij
een rol dat er kinderen zijn die zich
deuren. Bij het openen van
een deur verschijnt er een som. Er bevinden zich ook monsters
juist beter op hun taak kunnen focussen in een softwareomge-
in de doolhof en daarop moet worden gejaagd. Ook bij het
ving die laagprikkelend is.
pakken van een monster verschijnt er een som, maar de
monsters blijken niet voor een kleintje vervaard en gaan bij een
WERKBLADEN
confrontatie meteen in de tegenaanval. De leerling moet een
De leerkracht kan ervoor kiezen werkbladen uit te printen voor
som oplossen en wanneer dat niet snel genoeg gebeurt, valt
de leerlingen. Hij kan bepalen wat er precies geoefend moet
de leerling ten prooi aan een monster. Bij ‘Ontsnapt’ moeten
worden. Ook de lay-out van het werkblad, aantal rijen, aantal
enge dieren worden verslagen met wapens die verdiend worden
sommen per rij, enz. is naar eigen inzicht aan te passen.
door het geven van goede antwoorden.
Gemakshalve kunnen de gemaakte formats worden opgeslagen.
INTERACTIE
CONCLUSIE
Van software, en dan misschien wel vooral wanneer deze zich
Cijferhaai is een uitgebreid programma. Het behandelt veel
richt op kinderen met leerproblemen, mag worden verwacht dat
rekenonderdelen en het aantal spelletjes en opties waaruit
de interactie met en de hulp aan de leerling van een goed
gekozen kan worden, is riant te noemen. Cijferhaai is niet
niveau is. In het geval van Cijferhaai hangt dat af van het
nieuw en dat is duidelijk te zien aan de gedateerde omgeving.
gekozen onderdeel en het spel. In een aantal gevallen biedt
Op zich hoeft dat geen probleem te zijn. Aan de inhoud doet
Cijferhaai visuele ondersteu-
het niets af en het lijdt dan ook geen twijfel dat kinderen met
ning, bijvoorbeeld door het
beperkingen op het gebied van de rekenvaardigheid er baat bij
gebruik van een getallenlijn,
kunnen hebben. Toch dringt zich de gedachte op dat met de
blokjes, staafjes, honderdveld,
mogelijkheden die softwareontwikkelaars nu tot hun beschik-
en bij de breuken kunnen dat
king hebben, zelfs met behoud van het min of meer laagprik-
‘taarten’, maatbekers, etc.
kelende karakter van Cijferhaai, een voor kinderen nog meer
zijn. Er zijn ook onderdelen die
uitnodigende omgeving is te realiseren. Het is aannemelijk dat
een (uit te schakelen) spiekop-
hiermee, in combinatie met en een verbeterde interactiviteit,
tie kennen. De leerling ziet
nog meer winst te behalen zal zijn.
weliswaar bij een deel van de
spelletjes door visuele onder-
REACTIE UITGEVER
steuning wat hij aan het doen
Wij zijn ons bewust dat de ‘look and feel’ van Cijferhaai wat
is, maar na een gemaakte fout
gedateerd overkomt. We zullen daar voor een toekomstige
voorziet Cijferhaai nauwelijks
versie wat aan gaan doen. Onze ervaring is dat kinderen de
in de mogelijkheid hulp in te
spelletjes van Cijferhaai leuk vinden en dat het retro-uiterlijk
schakelen om op die manier in
niet storend is. Veel aandacht van de ontwikkelaars is naar de
tweede instantie te komen tot een antwoord dat wel juist is.
rekeninhoudelijke kant van het programma gegaan. Daar gaat
Wanneer het programma een fout signaleert, gaat de leerling,
het uiteindelijk om bij een educatief programma.
afhankelijk van het soort spel meteen door naar de volgende
opgave of hij krijgt dezelfde som aangeboden, totdat er een
Tom Braams
COS JAARGANG 31 NUMMER 7 – 2014
23

Download Report