Catastrofe of nieuwe kansen

12
Zorgspecial | november 2014
Zorgspecial | november 2014
Gemeenten worden per 1 januari 2015
verantwoordelijk voor de jeugdzorg
TWEE GEZInnEn,
TWEE VERHAlEn
CATASTROFE OF
luuk Is ANDERs
DAN ANDERs
Per 1 januari 2015 worden
de gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg.
Ook Brabantse gemeenten
moeten de zorg voor hun
jeugdige inwoners zelf
gaan inkopen en contracten afsluiten met de jeugdzorginstellingen. Maar zijn
gemeenten wel in staat voor
deze kwetsbare kinderen de
juiste hulp in te schakelen?
Er moet immers bezuinigd
worden op de jeugdzorg.
NIEuWE kANsEN?
Luuk (nu 19 jaar) heeft een autistische stoornis. Hij is de oudste van de
vier kinderen van Anita van Berkel. Het viel haar al snel op dat haar zoon
anders was dan andere kinderen. Als kleuter speelde hij niet met andere
kinderen en gedurende zijn lagere schoolperiode werd hij veel gepest
door leerlingen omdat hij ‘anders’ was. Anita deelde haar zorgen met de
onderwijzers, maar die zagen geen problemen bij Luuk.
Het duurde jaren voordat luuk werd getest en de diagnose autisme kreeg, net als zijn
eerder geteste vader. “Na de uitslag van luuk heb ik mijn andere drie kinderen ook laten
testen. Het bleek dat zij allemaal een autistische stoornis hadden”, vertelt anita. in het
gezin liepen de spanningen steeds meer op. Haar echtgenoot kon de onrust in het gezin
niet langer aan en kreeg moeite met de omgang met hun kinderen. Dit uitte zich in agressie
in het gezin. De kinderen hadden regelmatig te maken met de verbale en fysieke agressie
van hun vader. “onmacht natuurlijk”, zegt anita. Haar man ging in therapie bij de ggZ en
later het dr. leo Kannerhuis, om zijn agressie te leren beheersen. omdat de behandeling na
een jaar nog niet het gewenste effect had stopte haar man met de behandeling.
Wat gaat er volgend jaar gebeuren met
de kinderen die een psychische aandoening, een handicap of opvoedproblemen hebben? De nieuwe jeugdwet
wordt een ramp, zegt de één. Het is
juist een kans, zegt de ander. Voor- en
tegenstanders slaan elkaar met argumenten om de oren.
Veranderingen
in Tilburg praten we daarover met een
aantal mensen die nauw betrokken zijn
bij de veranderingen in de jeugdzorg.
anne Willems, programma-manager
samenwerkende jeugdzorg specialisten Midden Brabant, is bijna fulltime
bezig met de veranderingen die gaan
komen. Dat betekent veel overleg met
de gemeenten in de regio die op hun
nieuwe taken moeten worden voorbereid en met de zorginstellingen die de
hulp gaan bieden.
anne Willems vindt de nieuwe
jeugdwet in principe een prima plan.
De zorg wordt, omdat de gemeente
de regie krijgt, dichter bij de ouders
gebracht. eén gezin, één plan is dan
mogelijk. alle 400 gemeenten in
Nederland gaan zelf de toegang tot
de zorg regelen, de gezinnen worden
eerst thuis bezocht om hun vragen
of problemen in kaart te brengen (de
zogenaamde keukentafelgesprekken).
Maar elke gemeente kan daaraan ook
een eigen invulling geven. “in de regio
Midden-Brabant hebben we een goede
samenwerking tussen gemeenten,
instellingen en cliëntenorganisaties.
De wethouders zijn heel welwillend”,
merkt anne Willems op.
Inkoop jeugdzorg
“De negen gemeenten regelen
de inkoop van gespecialiseerde
jeugdzorg bij de instelling centraal via
de gemeente Tilburg. Via de samenwerkende Jeugdzorg specialisten
(sJs) kijken wij wat er voor jongeren
en gezinnen nodig is en naar wat er
nu dubbel gedaan wordt. Want in het
aanbod van zorg is veel versnippering.
Wij pakken de kans om te transformeren, maar zorgen wel dat kinderen de
juiste specialistische zorg op het juiste
Drie kinderen van groep de Blazertjes wachten in de gang op de bus naar huis.
ron Brouwers, anne Willems en anita van Berkel (vlnr) .
moment kunnen krijgen. Dit in goede
samenwerking met de wijkteams en
de gezinnen”, aldus anne Willems.
voorkomen en moeten er op 1 januari
2015 helemaal klaar voor zijn. Wij
hebben daar zeer grote zorgen over. ”
Tijdsdruk
“ik houd mijn hart vast voor het eerste
kind dat op 2 januari 2015 een beroep
moet doen op de jeugdzorg”, zegt
ron Brouwers, lid van de cliëntenraad
van idris en vader van een zoon die
speciale zorg nodig had. “ik ben bang
dat gemeenten er nog niet klaar voor
zijn.”
Maar Brabant breed zijn de meeste
contracten van gemeenten met zorgaanbieders nog niet getekend. “Het is
vijf voor twaalf”, zegt anne Willems.
“Door de bezuinigingen van het rijk op
de jeugdzorg en de enorme tijdsdruk
waaronder de veranderingen gerealiseerd moeten worden is het maar
de vraag of de jeugdzorg na de jaarwisseling in iedere gemeente goed
is georganiseerd. Wat wel zeker is, is
dat er instellingen zijn die de deuren
zullen moeten sluiten omdat ze te laat
zekerheid hebben over het budget.
Dit heeft dus direct gevolgen voor de
zorg aan kinderen! De wijkteams en
andere ‘frontrunners’ moeten erger
buren of familie neer te leggen, want er moet tenslotte bezuinigd worden. Te
laat ingrijpen bij (lichte) problemen kan averechts uitpakken, waardoor het kind
uiteindelijk intensieve en dure zorg nodig heeft. “eén van mijn eigen kinderen
heeft anderhalf jaar in een gesloten inrichting gewoond en dat heb ik als moeder
heel moeilijk gevonden. Vroege begeleiding had die uithuisplaatsing kunnen
voorkomen.”
Positieve kanten
Hulpvraag
Maar er zijn ook positieve kanten aan de jeugdwet, vindt het drietal. “De plannen
zijn inhoudelijk top. We hebben nu de kans om samen iets neer te zetten”, vindt
ron Brouwers. anne Willems geeft een voorbeeld: “een kind met problemen
heeft één plan nodig dat de gemeente, de ouders, de school en de zorginstelling
samen maken. Zo voorkom je dat een kind met verschillende hulpverleners te
maken krijgt en blijf ‘shoppen’ in de zorg.”
ook anita van Berkel, lid van de cliëntenraad van Kompaan en de Bocht en
moeder van vier autistische kinderen,
maakt zich zorgen. “Ziet de medewerker van het wijkteam wel op tijd
dat er gespecialiseerde hulp nodig is
voor een kind?”Misschien probeert
het wijkteam de hulpvraag eerst bij
De nieuwe jeugdwet geeft ook meer vrijheid voor nieuwe initiatieven. “Wij zijn nu
bezig met mengvormen van zorg, waarbij een kind bijvoorbeeld vier dagen thuis
woont en drie dagen in een groep bij een instelling. Dat is nu nog niet mogelijk.
een kind woont óf thuis óf in een instelling, anders wordt het verblijf niet vergoed.
De nieuwe wet geeft de vrijheid om nieuwe zorgconcepten te ontwikkelen. “Via
sJs zoeken wij hierin nadrukkelijk ook de samenwerking tussen de verschillende
vormen van specialistische zorg. Dat is onze uitdaging voor de toekomst!”
Kinderen van groep de Blazertjes zijn druk bezig met spelen.
anita van Berkel besloot dat het tijd was om een echtscheiding aan te vragen, een scheiding
die overigens een paar jaar duurde omdat rekening gehouden moest worden met de
beperkingen van de vader en de kinderen. Het was lastig een goede en veilige omgangsregeling af te spreken. Bovendien wilden de twee oudste kinderen geen contact met hun
vader meer.
Toen de scheiding eenmaal rond was leek het tij te keren. De kinderen zaten op het aangepaste onderwijs, variërend van gewoon onderwijs met extra ondersteuning vanuit
lWoo of rugzak, tot speciaal onderwijs. Vader was het huis uit en de rust keerde terug.
“Maar juist toen het in huis rustiger werd kregen de kinderen agressieproblemen”, vertelt
anita. Daarnaast had haar oudste zoon zoveel problemen op school, dat hij niet meer
te handhaven was en depressief raakte. Hij kwam thuis te zitten in afwachting van een
opname in een ggZ-instelling.
Lees verder op pagina 15
>
13

Download Report