Download hier het hele artikel

SCHETSONTWERP
architecten
Het clubhuis van de Hilversumsche Golf Club heeft een stijl en identiteit
gekregen die bij de club past. Hiervoor is de architectuurstijl van de
belangrijkste Hilversumsche architect, Willem Marius Dudok, als
inspiratiebron genomen, waardoor het een ontwerp is geworden met
een knipoog naar het verleden, maar met een absoluut hedendaagse
vormgeving en een zeer ruimtelijk interieur. Het is hierdoor en door
het duurzame materiaalgebruik en landschappelijke inpassing, qua
stijl een tijdloos ontwerp geworden. Een ontwerp dat geschikt is voor
zowel jong als oud.
CLUBHUIS HILVERSUMSCHE GOLFCLUB
In 1905 vermeldde de Winkler Prins
Encyclopedie het bestaan van golfbanen in
Den Haag, Doorn (voorloper van De Pan),
Hilversum en Roosendaal. Met die vermelding
is de Hilversumsche een van de oudste
golfclubs van Nederland (vanaf 1895 golf in
Hilversum en de club van 1910).Tot oktober
1965 had de club een status die hoort bij
ga
ng
A
sco
ntr
aangrenzende landschap, ze hebben een
duidelijke voor- en achterkant, de voorkant
(met de entree) heeft een gesloten karakter
en de achterkant (met het terras) een heel
open karakter, het clubhuis vormt door zijn
ligging het eerste beeld van de course. Pas
als men het clubhuis in of voorbij gaat, wordt
de baan zichtbaar en openbaart deze zich
aan de bezoeker. Het clubhuis staat als ware
op de grens tussen het openbare en het
privédomein van de club. Tevens hebben
deze clubhuizen een identiteit die bij de club
hoort. Bij de Hilversumsche is dat nu niet het
geval.
tee 1
ole
B
m
ui oge
tb
re lijk
id e
in
g
E
C
KENMERKEN GOLFCLUBHUIS
Een golfclubhuis bevat enkele onontbeerlijke
kenmerken. Kijkend naar de originele
clubhuizen van de Kennemer, de Haagsche, de
Pan, de Eindhovensche en de Amsterdam old
course, dan zijn er tussen deze respectabele
clubhuizen veel overeenkomsten:
Ze zijn met riet gedekt, ze bevinden zich
op het hoogste punt van de course of een
hoogste punt is gecreëerd, ze hebben een
terras dat omzoomd is en hoger ligt dan het
een van de oudste clubs van Nederland. Een
clubhuis, gebouwd in 1933, dat te kenmerken
was als landschappelijk, voornaam en statig.
Geheel overeenkomstig met de identiteit
van de club. Het vervangende en huidige
clubhuis uit 1968 is een ontwerp van de
toen heersende eigentijdse ontwerpfilosofie
en dito stijl. Hoewel het op het eerste zicht
toe
A - parkeerplaatsen
B - entreeplein
C - logistiek plein
D - clubhuis
E - karrenloods
F - terras
praktisch voordoet en dat op enkele vlakken
ook is, ontbeert het de sfeer en ambiance
die kenmerkend zou moeten zijn voor een
golfclub die opgericht is in 1895. Van een
fatsoenlijke landschappelijke inbedding is
geen sprake en het zou op elke willekeurige
golfclub dienst kunnen doen door het gebrek
aan lokale identiteit.
D
tee 1
F
tee 10
green 18
tee 10
tee 10
SITUATIE
ARCHITECTUUR IN HILVERSUM
Een golfclubhuis in Hilversum, de stad die qua
architectuur in een adem wordt genoemd met
de ontwerpen van Willem Marinus Dudok.
Hierbij is het stadhuis van Hilversum wel het
meest aansprekende. Echter heeft Dudok
in Hilversum ook vele andere gebouwen
ontworpen, waaronder enkele prachtige
scholen. Een daarvan is de Fabritiusschool
uit 1927. Deze school heeft heel veel stijl
kenmerken die ook bij de golfclubhuizen
uit die tijd zichtbaar zijn: met riet gedekt,
samengesteld uit meerdere volumes met
verschillende nokhoogten, een duidelijke
gesloten voorkant met entree en een open
achterkant met het schoolplein (terras). De
school vormt ook de grens tussen openbaar
en privé, de straat en het schoolplein.
Qua statigheid, materiaalgebruik, Hilversumse
identiteit en zelfs landschappelijke inpassing
schetsontwerp | 14 februari 2014
is deze school in onze ogen een zeer goede
referentie en inspiratiebron van de stijl die
nagestreefd zou moeten worden. We kiezen
bewust niet voor de meest gangbare stijl
van de Amerikaanse architect Frank Lloyd
Wright. Deze stijl is onder andere, in de buurt
van Hilversum, zichtbaar bij bijvoorbeeld
de Golf sociëteit de Lage Vuursche, de
Almeerderhout en de Nieuwegeinse Golfclub.
Het is een ontwerpstijl voor golfclubhuizen die
gevaarloos, anoniem, saai, voorspelbaar en
algemeen aanvaardbaar is. De architectuurstijl
van de Hilversumsche architect Dudok is
dat niet. Het is verrassend, gemoedelijk
en landschappelijk en duurzaam door zijn
materiaalgebruik.
EGM architecten is niet geheel onbekend
met de ontwerpen van Willem Marinus
Dudok in Hilversum. Zowel de Noorder-
als Zuiderbegraafplaatsen in Hilversum zijn
van de hand van Dudok en zijn door EGM
architecten gerestaureerd. Dit is gedaan met
inachtneming van de originele ontwerpen van
Dudok in combinatie met de nieuwe wensen
en huidige eisen.
HET SCHETSONTWERP
Een samengestelde met riet gedekte kapvorm
in combinatie met details in de stijl van
Dudok en de traditionele kenmerken van een
golfclubhuis, vormen naast alle gevraagde
functionele eisen, de uitgangspunten voor
het golfclubhuis van de Hilversumsche. Een
golfclubhuis dat alleen in Hilversum kan staan
en zo een identiteit genereerd die bij de club
hoort. Een clubhuis dat aanvoelt als een
woonhuis dat klasse uitstraalt.
Het clubhuis wordt benaderd komend
vanaf de Soestdijksestraatweg. Al vanaf
het parkeerterrein is het nieuwe clubhuis
zichtbaar. Het bestaat uit een grote in hoogte
verschillende rieten kap met daaronder de
diverse voorzieningen. Het geheel omvat het
entreeplein. Vanaf dat iets verhoogde plein
is aan de rechterzijde de entree duidelijk
herkenbaar. Aan de linkerzijde bevindt zich
de karrenloods. Deze is op de huidige plaats
gebleven en is vanwege bouwfysische en
financiële redenen (niet geïsoleerde ruimte) los
gemaakt van het clubhuisgedeelte. De loods
ligt echter wel onder de rietenkap. Tussen
het clubhuisgedeelte en de karrenloods ligt
een onderdoorgang die toegang geeft tot de
baan. Hier kunnen de karren droog worden
geparkeerd alvorens men de baan op gaat
of van de baan komt. Met deze ingreep is er
een duidelijke scheiding ontstaan tussen het
openbare deel (de weg en het parkeerterrein)
met een gesloten gevel en het privé deel (het
terras en de baan) met een open gevel. Ook
aan het plein, deels aan het zicht onttrokken,
ligt de aanvoer voor de horecafaciliteiten.
Het clubhuis bestaat uit drie verdiepingen. Er is
een ruime hoge en huiselijke entreehal die door
middel van een sierlijke trap de verdiepingen
ontsluit. Op de begane grond bevinden zich
de belangrijkste ruimten voor het clubleven, de
clubzaal met een wisselende plafondhoogte
en aansluitend met een restaurantgedeelte,
een zithoek met open haard, een apart
conversatie ruimte die ook voor private diners
te gebruiken is (apart afsluitbaar), een shop,
de restaurantvoorzieningen met de bar en
op de hoek de ruimte voor caddymaster. Het
geheel is zonder niveauverschil toegankelijk
vanaf het terras dat op het zuiden en
westen is georiënteerd. Hiermee is ook de
zontoetreding in de late uren gewaarborgd.
Het terras, waarvan dat deels overdekt wordt
door de rieten kap, geeft uitzicht op de tee
boxen van de 1-ste en de 10-de en op de
greens van 9-de en de 18-de.In de kelder
liggen de kleedruimten, de facilitaire ruimten
en techniek. De kantoren op de verdiepingen
zijn toegankelijk via een soort brug die in de
vide van de clubzaal hangt. Op de kop van de
verdieping ligt de bestuurskamer die aan een
deel overdekt ruim balkon grenst waardoor
de baan goed te overzien is. Ideaal, want
dit wordt natuurlijk ook het clubhuis van de
Dutch Open.