de projecttoelichting van deze excursie

Projectbezoek Anton en Leidingstraat: dinsdag 4 februari 2014
Foto interieur Anton: Arthur Bagen
In 2013 wonnen de projecten Anton (diederendirrix) en Gerard (Coenen Sättele) de gemeentelijke
architectuurprijs. In 2013 werd ook de Leidingstraat, ontworpen door Piet Oudolf, opgeleverd. Op
speciaal verzoek van BNA-kring Zuidoost Brabant en Architectuurcentrum Eindhoven verzorgen Paul
Diederen (diederendirrix) en Jack Hock (Trudo) een rondleiding.
Het programma ziet er als volgt uit:
15.15-15.30 verzamelen en koffie bij Bagel & Juice (zit in gebouw Anton)
15.30 ontvangst entree Anton. Deze entree wordt door de luifel geaccentueerd.
15.30-16.00 toelichting Leidingstraat
16.00-17.00 bezoek Anton
v.a. 17.00 naborrelen met warm buffet bij Natlab (gratis voor BNA-leden)
Projectbezoek Anton en Leidingstraat: dinsdag 4 februari 2014
Impressie Leidingstraat: Trudo
Projectbezoek Anton en Leidingstraat: dinsdag 4 februari 2014
Strijp-S, ooit de verboden stad waar alleen Philipsmedewerkers wat te zoeken hadden, is
inmiddels een deel van Eindhoven geworden. Elk jaar neemt er de levendigheid toe en bruist
het gebied door de talloze evenementen. De oplevering van Gerard en Anton en de
transformatie van de Leidingstraat waren in 2013 belangrijke mijlpalen in de verdere
ontwikkeling van Strijp-S.
Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 kreeg de Philips Gloeilampenfabriek
problemen met de toelevering van belangrijke grondstoffen. Daardoor ging het bedrijf zelf bepaalde
producten produceren en legde het grote voorraden aan. Tegelijkertijd barstte Philips uit zijn voegen
aan de Emmasingel, dus ging de directie op zoek naar een nieuwe productielocatie en die werd
gevonden in Strijp, langs de spoorlijn richting Boxtel. Zie daar het begin van Strijp-S.
In 1915 werd de eerste glasfabriek op Strijp-S gebouwd. Het terrein werd rationeel en efficiënt
ingericht. Bepalend voor de inrichting was de spoorlijn die de fabrieksgebouwen met de
Philipsgebouwen aan de Emmasingel verbond. Zo ontstond feitelijk de Hoge Rug: deels langs de
spoorlijn die ongeveer midden over het gebied liep. Twee gebouwen van de Hoge Rug SAN (1929) en
SBP (1930) en zijn door Trudo omgedoopt tot respectievelijk Gerard en Anton. Ze werden met één
projectteam, maar met twee verschillende architectenbureaus getransformeerd tot woonlofts.
Diederendirrix ontwierp Anton, herkenbaar aan de glooiende luifel, en Jo Coenen ontwierp met
bureau Coenen Sättele gebouw Gerard. Het resulteerde in twee zeer verschillende ontwerpen voor de
fabrieksgebouwen
die desondanks onlosmakelijk met elkaar verbonden blijven. Waar het ontwerp
Foto:
Arthur Bagen
voor Gerard gekenmerkt wordt door terughoudendheid en zorgvuldige plattegronden, blinkt het
ontwerp voor Anton uit in een dynamische interne ruimtelijkheid. Beide zijn fraai gedetailleerd. Mede
door de daktuinen van Buro Lubbers wordt bij beiden een extra leefkwaliteit toegevoegd. In 2013
werden de gebouwen gelauwerd met de gemeentelijke architectuurprijs, genoemd naar architect Dirk
Roosenburg.
Opmerkelijk voor de complexen S, T en R zijn de zogenaamde leidingstraten. Deze constructies dragen
uiteenlopende buizen die gebruikt werden voor het transport van gassen en vloeistoffen. Trudo zag de
historische waarde van de leidingstraten, die met name Strijp-S ook een bijzondere identiteit geven.
De corporatie nodigde de bekende landschapsarchitect Piet Oudolf uit om een ontwerpvoorstel te
maken. In Eindhoven is hij bekend vanwege zijn ontwerp voor de tuin van het Van Abbemuseum.
In zijn voorstel worden de leidingstraten aangekleed met ‘stedelijk groen’. Ze worden
onderscheidende elementen in de openbare ruimte met enkele nieuwe functies. Het worden
bijzondere nieuwe plekken die de nieuwe bewoners en bezoekers van Strijp-S ongetwijfeld gaan
koesteren. Respect voor de bestaande constructie en behoud van de rauwe industriële uitstraling zijn
daarbij uitgangspunten.