Inspreektekst (definitief) de heer J. Bos namens SME

Voorzitter,
Eindhoven, 16 september 2014
Deze beleidsnotitie is een vertaling van rijksbeleid naar de lokale werkelijkheid in Eindhoven
Samen met de cliëntenraad heb ik er bewondering voor, hoe ongewenste effecten gepareerd worden.
Bewindvoering
Terecht maakt u zich zorgen over de explosieve kostengroei van bijzondere bijstand voor bewindvoering.
Grotendeels is die groei het gevolg van de beleidskanteling van de schulddienstverlening in 2010.
Sindsdien helpt de schulddienstverlening alleen de kansrijke gevallen. De rest gaat naar bewindvoering.
Herstel van gemeentelijk budgetbeheer is één stap om de noodzaak van bewindvoering te verminderen.
Maar er zijn meer mogelijkheden om kosten te drukken en de leefkwaliteit van minima te verbeteren.
Slachtoffergedrag
Op mijn wekelijkse spreekuur bij de voedselbank zie ik twee belangrijke oorzaken van bittere armoede:
1. de traagheid van de procedure om een WWB uitkering te krijgen
2. de schuldenproblematiek
Versnelling van procedures is een sleutelfactor bij het voorkomen van slachtoffergedrag.
Slachtoffergedrag werkt destructief: ze gaan drinken, blowen, worden vatbaar voor drugsmaffia (hennepteelt)
Door zulk slachtoffergedrag worden ze instabiel en ongeschikt voor de arbeidsmarkt.
Dan volgt een stabiliseringtraject bij een beschermingsbewindvoerder, op kosten van bijzondere bijstand.
Verbeteringen op dit punt zouden een grote sprong voorwaarts kunnen betekenen in het armoedebeleid.
WWB
Schulden beginnen met inkomensvermindering door ziekte, ontslag, echtscheiding of overlijden partner.
Minima hebben geen financiële buffer van 3-6 maanden om traagheid van sociale zekerheid op te vangen
De afdeling schulddienstverlening (SDV) wacht met schuldsanering totdat de WWB uitkering geregeld is
SDV werkt volgens de politieke opdracht om het slagingspercentage te vergroten tot 70%
Bij de mensen stapelen de schulden zich op; met een dreigende dagvaarding tot woningontruiming.
Het SME juicht de activiteiten van WIJ Eindhoven toe, om vroegtijdiger hulp te gaan bieden
Maar zolang de bureaucratie rond minima zo complex blijft, zal het resultaat mager zijn.
Bij NEOS klanten merk ik dat het verkrijgen van een WWB uitkering soms veel sneller en soepeler kan
Dat moet aanknopingspunten bieden om de procedure voor alle minima sneller en soepeler te maken.
Dan zal SDV sneller schuldsaneringtrajecten kunnen gaan opstarten.
Schuldsanering
Driekwart van de schuldsaneringen betreft minima.
Schuldeisers van minima moeten na drie jaar meestal meer dan 90% van hun vordering afschrijven.
SDV hanteert standaard een saneringsperiode van drie jaar, waarna de restschuld wordt afgeschreven.
De gemeente houdt €73/mnd in op hun uitkering, zonder rekening te houden met de beslagvrije voet
Een bijstandsmoeder heeft vaak slechts een lage aflossingscapaciteit, variërend van €42-46/mnd
Als SDV zich gaat houden aan de wettelijke beslagvrije voet,
zal het slagingspercentage van gemeentelijk minnelijk trajecten waarschijnlijk gaan verminderen.
Maar dat is voor deze minima helemaal niet erg!!
Want langs een ander traject zullen hun kansen op snelle schuldsanering alleen maar toenemen.
Dan zullen er meer verwijzingen naar de rechtbank nodig zijn voor wettelijke schuldsanering (WSNP)
Sinds november 2013 kan de wettelijke saneringsperiode voor minima worden verkort tot 1 jaar
Een dergelijk perspectief biedt hoop voor de minima en dat werkt preventief voor slachtoffergedrag.
Mensen blijven veel beter beschikbaar voor de arbeidsmarkt.
Aanbevelingen van het SME:
1. Vereenvoudiging en versoepeling van de aanvraag procedure voor een WWB uitkering
2. Verkorting van de periode van schuldsanering voor minima
3. Voorkoming van slachtoffergedrag zal een positief effect hebben op de arbeidsmarkt
dank u voor uw aandacht
Jaap Bos, namens het SME